Algúns dirixentes repetiron na última década que coas incineradoras acabaríase a “era dos vertedoiros”, o que se denomina “zona de maduración dos escoros” á situada xunto á planta de Zubieta, pero Iñaki Arriola puxo patas para arriba este discurso á hora de dar explicacións no Parlamento Vasco sobre o derrube de Zaldibar: "Necesitamos e teremos vertedoiros".

Mentres se impartiron leccións sobre a reciclaxe á cidadanía, na CAPV cada ano xeráronse 3,5 millóns de toneladas de residuos industriais sen buscar outro modelo sostible, aínda que practicamente triplica a cantidade de residuos urbanos. "Temos un gran problema cos residuos industriais", engadiu a conselleira de Medio Ambiente do Goberno vasco, Idoia Mendia. Pero non explicou como e por que chegamos até aquí.

O caso de Zaldibar puxo en evidencia os intereses do actual modelo privatizado e a falta de prevención das institucións públicas. A este vertedoiro levaban cada ano medio millón de toneladas de material –cerca do 20% dos residuos “inertes” de Álava, Bizkaia e Gipuzkoa–, e Verter Recycling servía a máis de 700 clientes, dos cales 200 eran grandes empresas.Todos estes camións quedáronse á deriva: “Agora mesmo temos unha especie de embude”, recoñeceu a viceconsejera de Medio Ambiente do Goberno Vasco, Elena Moreno.

O problema pode chegar mesmo ao que se di que é o corazón da nosa economía e están a buscar unha “solución” para que algunhas industrias non teñan que “parar” a produción. O Goberno Vasco reuniuse estes días coas patronais de fundición, metalurgia e papel de Euskadi, así como con representantes doutros vertedoiros. Consideran que moitos destes residuos, tanto industriais como perigosos, terán que ser “exportados”.

A emerxencia dos residuos xerados por esta mala xestión tamén afectará a Gipuzkoa. O vertedoiro de Lurpe, en Mutiloa, pecharase nuns días e tomou esta decisión a toda velocidade, poucos días despois do desprendemento de Zaldibar, ante as sospeitas de falta de control dos residuos. A Deputación de Gipuzkoa anunciou que se reunirá coas mancomunidades e as empresas para analizar que facer.

A pegada do desprendemento de Zaldibar está a estenderse cada vez a máis ámbitos, evidenciou que os vertedoiros incontrolados estaban na base dun modelo de xestión que xerou unha crise humana, sanitaria, ecolóxica, económica e política.