Traducido automaticamente do vasco, a tradución pode conter erros. Máis información aquí. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

O Goberno de España promete quitar as condecoracións democráticas ao piloto do bombardeo de Otxandio de 1936

  • O avión que conducía o militar franquista Anxo Salas Larrazabal, na praza Andikona de Otxandio, lanzou bombas contra os civís o 22 de xullo de 1936. Morreron polo menos 61 cidadáns. Exerceu cargos militares e políticos durante o franquismo e en 1991 foi nomeado Xeral do Exército do Aire polo goberno do PSOE. O senador de EH Bildu, Gorka Elejabarrieta, pediu ao Goberno que retire as condecoracións no Senado español, e o ministro de Memoria Democrática, Anxo Víctor Torres, respondeu que o goberno vai dar “ todos os pasos necesarios” para iso.

03 de abril de 2024 - 11:50
Última actualización: 13:44
Salas Larrazabal, eta Jeneral izendatu zuen 1991ko dekretua. Irudia: @landerlandia
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Gorka Elejabarrieta realizou a solicitude na sesión de control do martes. Lembra que o de Otxandio foi o primeiro bombardeo contra os civís da Guerra de 1936, que deixou ao pobo “esnaquizado”. Destaca que o xeneral Salas Larrazabal, unha vez falecido Franco, foi senador no período 1977-1979 e en 1991 foi nomeado Xeral da Armada Aérea polos seus “méritos extraordinarios”, mediante decreto asinado polo entón presidente do Goberno de España, Felipe González, e o rei Juan Carlos I. Elejabarrieta destaca que a dereita e o extremo dereito seguen negando os crimes da Guerra de 1936 e pide ao Goberno que retire todos os "cargos de condecoración e honra" concedidos a Sala Larrazabal.

O ministro de Memoria Democrática, Anxo Víctor Torres, respondeu a Elejabarrieta, segundo recibiu a axencia Europa Press. Manifesta o seu “compromiso” de dar “todos os pasos necesarios” para retirar os nomeamentos a Salas Larrazabal, en nome do Goberno e do Ministro de Defensa.

Salas Larrazabal e Xeral Decreto 1991. Debaixo as firmas de Felipe González e o rei Juan Carlos. Imaxe de \landerlandia

Salas Larrazabal, militar superior no franquismo e postfranquismo

O xeneral Angel Salas Larrazabal naceu en Orduña (Álava) en 1906 e realizou unha importante traxectoria militar e política até a súa morte en 1994. Así resumiu a súa vida Jon Irazabal Agirre no seu libro Otxandio Gerra Civilean (1936/1937).

“Angel Salas Larrazabal, irmán do historiador militar Jesús Salas Larrazabal, naceu o 10 de outubro de 1906 en Orduña. Membro da aviación militar desde a súa 2ª promoción, foi servido en África durante a Guerra Civil, onde alcanzou o rango de comandante coa División Azul na fronte rusa. Volveu a España e desempeñou cargos durante o franquismo: nos anos 40, agregado militar en Roma, Berlín e Lisboa; nos anos 50 en París, chegou a ser xeral da División, etc. Abandonou a súa vida militar activa en 1972. En 1991, o rei de España, Juan Carlos I, nomeoulle Capitán Xeral. Morreu en 1994”.

O Concello de Orduña retirou en 2016 ao militar as condecoracións durante o franquismo, coincidindo co 80 aniversario do bombardeo de Otxandio.

Cando o otxandio Santi Kapanaga ocorreu o bombardeo de Otxandio, a imaxe da praza Andikona quedou "cravada" na cabeza e en 1964 levouna a un cadro:

Bombardeo de Otxandio

O 22 de xullo de 1936, catro días despois do levantamento franquista e sen que se producise aínda un enfrontamento militar significativo, os rebeldes bombardearon a praza Andikona de Otxandio, nun momento cheo de poboación. A masacre realizárona un ou dous avións, pero si que un dos pilotos foi Anxo Salas Larrazabal, que o seu irmán historiador había recollido nun libro.

Polo menos 61 persoas foron asasinadas polos rebeldes. Mola encomiou o bombardeo. Destas 61 persoas falecidas, polo menos 45 foron civís, cinco milicianos e catro soldados, dos que non hai datos. Dos falecidos 40 eran ochandianos, 24 deles menores e 16 menores de dez anos.

Salas Larrazabal durante a súa estancia na Embaixada de España en Berlín. Foto: Museo de Aviación Militar de España

 


Interésache pola canle: Oroimen historikoa
Memoria bala bat da buruan

1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]


2025-02-28 | ARGIA
1936-1976an Nafarroan errepresaliatutako 407 irakasleak, nortzuk ziren?

Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako Departamentuko Memoriaren Nafarroako Institutuak "Maistrak eta maisu errepresaliatuak Nafarroan (1936-1976)" hezkuntza-webgunea aurkeztu du.


Chaman a lembrar "con liberdade" o 3 de marzo
Os sindicatos ELA, LAB, ESK e STEILAS e a asociación M3 esixiron que a xornada de memoria, "popular e socialmente plural", celébrese "sen represión". Trátase dunha petición dirixida ao Goberno Vasco, "a diferenza do ano pasado", que reclama que se garanta o dereito a manifestarse... [+]

O pavillón da Pequena Velocidade que foi campo de concentración en 1936 manterase en Irun
Na estación de tren de Irun, o pavillón da Pequena Velocidade, situado na parte traseira do edificio da Aduana, seguirá en pé como testemuña do temible sistema de reclusión da posguerra de 1936, debido á borrroka dos grupos memorialistas. O pavillón foi utilizado polos... [+]

A Universidade de Los Ángeles pon a disposición vídeos inéditos da guerra do 36
Pódense ver imaxes doutros municipios de Donostia-San Sebastián e Gipuzkoa na páxina web da universidade.

Presentan unha proposición de lei para a supresión de elementos de simboloxía fascista e a creación dun centro de interpretación do Monumento aos Caídos
O PSN, que se presentou hoxe coa firma dos grupos parlamentarios de EH Bildu e Geroa Bai, contará co apoio da coalición.

2025-02-06 | dantzan.eus
Revivirán os entroidos que se perderon hai tempo en Lazkao
Nas últimas semanas lemos que Lazkao quere recuperar os entroidos que se perderon nos anos 1960-70. A partir desas festas, varios grupos do pobo reuniranse e publicaranse o 28 de febreiro para celebrar os entroidos. Para coñecer máis detalles preguntamos a Anne Zubiarrain do... [+]

2025-01-28 | Leire Ibar
As asociacións memorialistas piden que La Cumbre sexa entregada ao Concello de San Sebastián
As Xuntas Xerais de Gipuzkoa esixiron que o edificio de La Cumbre de Donostia-San Sebastián onde foron secuestrados e torturados Lasa e Zabala cumpra a Lei de Memoria Democrática convértase nun espazo de memoria histórica. O estado tiña que ceder o palacio ao Concello de... [+]

2025-01-22 | Julene Flamarique
Pintan de vermello o Monumento aos Caídos de Pamplona baixo o berro de 'Caídos' e 'Contra o fascismo a primeira liña'
As pintadas realizáronse ao longo da noite do martes, segundo explicaron os veciños. Pintáronse a fachada principal, as portas da zona e as paredes laterais da vivenda. O chamamento coincide coa mobilización convocada pola Coordinadora Xuvenil Socialista para o próximo 25... [+]

2025-01-20 | Julene Flamarique
Piden a demolición do Monumento aos Caídos de Pamplona
As asociacións memorialistas consideran que o Palacio do Marqués de Rozalejo, onde se situaría o Instituto Navarro da Memoria, pode ser "un local de homenaxe, recordo e recordo", e levar o nome de Marabillas Lamberto. Os manifestantes afirmaron que o acordo alcanzado polo PSN,... [+]

Joxe Mari Esparza: “Txikitik handira borrokatu behar dugu, egunerokoan gertu ditugun gauzak aldatuz”

Tafallan, nekazal giroko etxe batean sortu zen 1951. urtean. “Neolitikoan bezala bizi ginen, animaliez eta soroez inguratuta”. Nerabe zelarik, 'Luzuriaga’ lantegian hasi zen lanean. Bertan, hogei urtez aritu zen. Lantegian ekintzaile sindikala izan zen;... [+]


Unha manifestación reivindicará este sábado en Pamplona a demolición do Monumento aos Caídos de Pamplona
A manifestación convocada polos grupos memorialistas comezará no Monumento aos Caídos ás 18:00 e finalizará na praza do Castelo. Na gala final participarán, entre outros, As Drogas, Gran Resperason, Ilargigorri e A Chula Poldra. Nas seguintes liñas explícase como está o... [+]

O Concello de Hondarribia recoñece a Jesús Carrera como "vítima das situacións inxustas xeradas pola ditadura"
No 80 aniversario do asasinato de Jesús Carrera, todos os partidos políticos que compoñen a corporación de Hondarribia fixeron pública unha declaración municipal.

Koldo Amatria
“Eraistea da Erorien Monumentuaren esanahia aldatzeko modu bakarra”

Eraispenaren aldeko elkarteek manifestazioa antolatu dute larunbatean Iruñean. Irrintzi Plazan manifestazioaren deitzailea den Koldo Amatriarekin hitz egin dugu.

 


Eguneraketa berriak daude