Ozaze: Bide huts, etxe huts
Ekainaren 3an Euskal Liburu eta Disko Azoka egin zen Ziburun. 2020ko hauteskundeetan aldaketa handia izan zen Lapurdiko kostaldeko herrian: abertzaleak nagusi dituen Ziburu Bizi zerrenda irekiak hogei urteetako gehiengoa irauli zuen. “Erakutsi behar dugu gai garela herriko etxe bat kudeatzeko, ideiak baditugula eta egingarriak direla”, zioen Leire Larrasa hautetsiak Ipar Euskal Herriko Hitzak egindako elkarrizketan: “Batez ere, hirigintza mailan arazo handi bat baita gure herrian, etxeen %42 bigarren etxebizitzak baitira. Erakutsi nahi dugu nahikeria hor bada gauzak egiten ahal direla”.
Ez da soilik Zibururi dagokion afera, molde batean ala bestean Ipar Euskal Herri osora zabaltzen den problematika baten adibide bat baizik. Bai, kostaldeko herriek dute bigarren etxebizitza tasarik altuena (Hendaiak %35, Donibane Lohitzunek %43, Getariak %44, Bidartek %47), baina horrek ekarri duenez prezioen garestitzea, barnealdera “migrazio inmobiliario bat” sortu da urteotan, zeinak eragin duen “laborantxa lurren gaineko espekulazioa, eraikuntza berrien mehatxupean”, hainbat eragilek salatu duenez.
Hain justu, espekulazioa salatzeko ekainaren 27an okupazioa abiatu zuten Senperen, 1.300.000 eurotan salgai den etxaldean; eta lehenago, ekainaren 3an bertan, Ozazeko plazan bildu zen hainbat herritar, Xiberoako espekulazioaren kontrako kolektiboak (XEKK) deituta, jai-giroan egiteko herriko etxe hutsen itzulia.
Handik abiatuko dugu orriotan jaso dugun 5. ibilbidea: Ozaze, Beterbidea eta Zühara herrigunea lotuko dituen zortzi kilometroko txango erraza, bi ordu eta erdian egin daitekeena, eta larre, soro, alor eta oihantxoetan barna, Arbaila mendialdearen altzoetara eramango gaituena. Zuberoa eta Nafarroa Behereko mendiguneak tontor politak ditu, Hauskoa (1.268 m.) eta Behorlegi (1.265) esaterako. Ipar Euskal Herriko mendi estimatuenetako bat da bigarren hori, bere itxura piramidala dela-eta hegoaldeko mendizaleek "Iparraldeko Txindoki" ezizenez ere deitu ohi dutena.
Iparraldeko “lasaitasun idilikoa” gure egiten dugun bitartean, espekulazioaren hatsa ere sentituko dugu aurrerantzean kokotean. Alda kolektiboko kideek etxebizitza hutsen gainean dioten bezala, frantses estatuak fiskalitatea aldatu beharko luke, "alokatzea huts mantentzea baino interesgarriagoa izan dadin jabearentzat". Nolanahi ere, etxebizitza duin bat eskuratzea Iparraldean "merkatu pribatuan ia ezinezkoa" den honetan, egoera iraultzeko erantzun integrala eta alternatiboa beharrezkoa dela nabarmentzen du Aldak.
FITXA TEKNIKOA
Non
Ozaze-Zühara (Zuberoa)
Nola iritsi
Ozaze eta Zühara herriguneek osatua da udalerria. Mauletik hamar minutura dago autoan (D918 errepidea)
Informazioa
Hauskoa eta Behorlegi edo Behorlegittutturru mendien bueltako ibilbideak Wikiloc moduko webguneetan kontsulta daitezke.
[Artikulu hau ARGIAren Aktualitatearen Gakoak 2023 100 orrialdeko aldizkari berezian argitaratu da. ARGIA Jendeak paperean edo PDFan jasoko du, bakoitzak hautatu duen gisan. Oraindik ez baduzu pausoa eman, egin zaitez ARGIAkoa eta plazer handiz bidaliko dizugu! Gainerakoek, Azokan eros dezakezue]
Euskal Herria zeharkatzen dutenen artean ibairik handiena da Ebro. Haren ertzean mintzatu gara, Ollero bizi den Zaragozako sarreran, lertxunaren ibili geldoa, txorien kanta zoroa eta ibaiaren emari barea lagun, udaberria 33 gradura lehertu den arratsaldean, zorionez arbolen... [+]
Hala Pedro Ruiz de Eginoren hilketa nola hemen agertzen diren beste lekukotza batzuk dokumentuetan jasotako gertaera historikoak dira. Izen bat bera ere ez da asmatua.
ARGIAko erredakzioko kideok podcast, film, serie eta dokumental hauek gomendatzen dizkizuegu.
Klima larrialdiarekin eta energia krisiarekin gure bizi ohiturei buruzko galderak sortu zaizkigu: Zenbat bidaiatu eta nola? Josu Iztueta bidaiari ezagunak kontraesanen ispiluaren aurrean jartzera gonbidatu gaitu, tonu goxoan eta irribarre xamur batekin: “Ikusi beharra dago... [+]
Zehazten gaitza den 2023ko egunen batean gogora ekarri beharrekoa izango litzateke; baina, itxura guztien arabera, oharkabean geratuko da. Baina gogoan izanda edo izan gabe, aurtengo urriaren 1ean 74 urte beteko ditu Txinako Alderdi Komunistak Herri Errepublikaren erabateko... [+]
ARGIAko lantaldearen eskutik, hiru disko proposatzen ditugu uda honetarako.
Euskarafobia legalaren historia legez lege eta arauez arau aztertu du Iñigo Urrutiak (1966, Jatabe-Maruri), Xabier Irujorekin batera. Horren emaitza da Historia Jurídica de la Lengua Vasca (1789-2023) liburu mardula. Irujo atzerrian zegoenez, Urrutiarekin mintzatu... [+]
Norberaren barne-barnetik agerturiko sentimendu sakon eta sanoa omen da maitasunarena. Esfera pribatuan eta intimoan zokoratu ohi ditugu maitasun-harremanak. Ordena hori aztertzeko, galdekatzeko, bestelakotzeko eta iraultzeko saiakeretan dabiltza aspaldian feminismotik. Sistemak... [+]
Zer da droga eta zer ez? Zer-nolako eragina dauka drogak inguruan? Horren bueltan mintzatu dira Oihana Arana (Eskoriatza, Gipuzkoa, 2001), Maialen Alvarez (Ermua, Bizkaia, 1994) eta Ander Sagardoi (Iruñea, 1994). Drogarik kontsumitu ez arren, drogak inguratzen ditu; batez... [+]
Zumarragan badugu eraikin-multzo bat herriguneak besteko zabalera duena ia, Arcelor Mittal-en fabrika zaharra, industriak gurean izan duen garrantzia geroz eta urriagoaren erakusgarri. Hura itxi eta gutxira, 2021eko urrian, Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen,... [+]
Erdiz edo Erdizaga. Bertara eramaten dute azienda abeltzainek, Baztango bazkaleku hoberenak baitira hango larreak. 476 hektareako bazkalekua. Erregerena mendigunearen baitan kokatua, Baztan eta Esteribar haranen mugan. Herri lurrak dira, baztandar guztiek erabiltzen ahal... [+]
