Frankismoa ez zela 1975ean amaitu diktadoreak ohean azken hatsa eman zuenean, hori badakigu. Erregimenaren haziek bizirik iraun zuten poliziaren tortura ziegetan, justizia auzitegien sumarioetan eta militarren zein politikarien deklarazio kolpistetan –Aznarrek azkenaldian “mobilizazio nazionala” eskatu duen moduan–, eta Historiaren Errege Akademiak izkiriatutako hagiografietan, euskarafobian edo oraindik zutik dauden gurutze erraldoien itzalean ere bai. 1978an Manuel... [+]
Fuerteventura (Kanariar Uharteak), 1954ko otsailaren 11. Tefiako Nekazaritza Kolonia abian jarri zuten uharteko aireportu abandonatuan, basamortuaren erdian. Nekazaritza kolonia eufemismoaren atzean, praktikan, kontzentrazio eremua izan zen Tefia, nagusiki LGBTI komunitateko... [+]
1936ko Gerra amaitzear zela, Franco diktadoreak Pirinioetan milaka bunker eraikitzea agindu zuen. Mendian horiek ikusten aspaldi ohituak gaude, baina ez genekien defentsarako lerro erraldoi bat osatzen zutela, eta azken urteetan berreskuratzeko ekimenak jarri dira abian. Izan... [+]
Francisco de la Cruz Orellanaren gorpuzkiak identifikatu ditu Gogora Institutuak, eta bere senideen eskuetan utzi ditu.
Olentzero poliziaren jomugan ibili zen 1940ko hamarkadaren bukaeran. Haurren bahiketa eta hilketagatik? Ez! Izan zitekeen, Olentzerok umeak zakuan sartu eta itsasora ematen zituela, edo igitaiarekin etortzen zela umeei lepoa moztera esaten baitzen. Baina, ez, polizia atzetik... [+]
Agoizko epaitegiak atzera bota du Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraiki zuten 2.000 preso errepublikarren senitartekoek jarritako kereila. Epaileak dio, salatutako delituak preskribatu egin direla. Elkarte memorialistikoek epailearen jarrera salatu dute.
Gerraostean Espainiako Estatuan gutxienez 400.000 pertsona aritu ziren derrigorrezko lanak egiten langile-batailoietan edo soldaduen zigor-batailoietan, esklabo bezala. José Luís Gutierrez Molina historialari andaluziarrak eman du datu hori.
Andaluzian oroimen... [+]
Espoliaziorako gerraren hasierako beste bide bat harpidetza eta diru-ekarpen publikoak egitea zen. Boluntarioak frontera joaten zirela-eta, haien aldeko funtsak biltzea zen suskripzio horien helburua, eta horretarako prentsa frankistak dirua ematen zutenen izen-abizenak... [+]
Eskuineko besoa altxatzea modan jarri da berriz, kameren aurrean behintzat, Madrilgo kaleetan azaroko gauetan… Batere lotsarik gabe gainera, besoa altxatzen zuten batzuk, ez dakigu nora, zer seinalatzen ariko ote ziren… Iberdrola dorrea akaso? “Horra hor gure... [+]
Duela 50 urte, ETAk burutu Luis Carrero Blancoren kontrako ekintzaren ondotik Eñaut Etxamendik idatzi zuen Yup Lala kantua.Nola idatzi zuen eta non kantatu zuen lehen aldikotz oroit da Eñaut Etxamendi.
50 urte bete dira ETAk Madrilen Luis Carrero Blanco hil zuela, 1973ko abenduaren 20 hartan lehergailu batekin bere autoa airetik bidalita. Hilketa horrekin ETAk frankismoa herren utzi zuela esan ohi da, Carrero Blanco Francisco Franco diktadorearen oinordekoa izango zela garbi... [+]