10 September 1922,
Euskaldunek espainiera ezagutzeko beharra zutela aldarrikatu zuen Gernikan Alfonso XIII.a Espainiako erregeak. Eusko Ikaskuntzaren III. Kongresuan egindako hitzartzean –argazkian erdian, Mikeleteen buruarekin hitz egiten–, euskaldunek euskara ikasi behar zutela, bai, baina baita gaztelania ere esan zuen, ezin baitzuten euskararen ikaskuntzara soilik mugatu eta den-denek ezagutu behar zuten espainiera, “Espainia ezin baitaiteke Baskonia gabe bizi, ezta Baskonia Espainia gabe ere”.
Urtebete eskasera ezarri zen erregeak berak babestutako Miguel Primo de Riveraren diktadura, zeinak euskara debekatu zuen eskolako testuliburuetan, besteak beste.
Source:
Joan Mari Torrealdai Nabea, Asedio al euskera. Más allá del libro negro (Txertoa).