Joan den astean Kijera gaztetxetik “ateratako” edo “lapurtutako” –bertsioen arabera aldatzen den hitza– materialaren harira lehertu da azken gatazka. Zenbait egunez tentsioak etengabe gora egin ostean, larunbat gauean jipoiak eta borrokak izan dira Alde Zaharrean.

Hainbat dira eragileek argitaratu dituzten komunikatuak eta hemen daude irakurgai AZGA eta GKSrena. Herria kultur elkartekoa watsapp bidez zabaldu dute.

Testuinguruan kokatzeko, azken urteetan Donostiako Alde Zaharrean tentsioak izan badira ere, nolabaiteko elkarbizitza mantentzen zen eragile ugarien artean, eta kontutan hartu behar da ia denek batez ere kale bat partekatzen dutela: Ikatz kalea. Horrez gain, ia anomalia gisa, norbanako eta beste eragile batzuekin batera, elkarrekin antolatuta zeuden Ernai, Jarki eta GKSko militante ugari Alde Zaharreko Gazte Asanbladan (AZGA). Joan den astera arte.

Giroa txartuta iritsi zen larunbatera. Gaztetxeko materiala lapurtu zutela egotzita, aurreko egunean AZGAk erabaki zuen aho batez GKS botatzea asanbladatik, eta AZGA izatea gatazka hau kudeatzeko eragile nagusia.

GKSk salatu du bere kide batek, Kijera kanpoan grabatutako bideoetan nabarmen ikusten zenak, astebetez memeak, irainak, fotomuntaiak eta azkenik heriotz mehatxuak jasan behar izan dituela, eta gainera, lanetik bota zutela ostiralean, bere ustez, Ezker Abertzalearen aginduz.

Larunbatean gertatua kokatzen amaitzeko, aipatu, Ernaiko jende gehiena Bilbon antolatutako manifestazioan zegoela, eta GKSkoak Itaiak Hernanin antolatutako jardunaldietan.

20:30ean lehen borroka

AZGAk dio 20 pertsonak bi lagun jipoitu zituztela Ikatz kalean. GKS ingurukoek diote ez zela izan 20 biren aurka, baizik eta bost bat –inguruan jende gehiagorekin– pare baten aurka eta ukabilkadak gurutzatu zituztela. Lekuko izan ziren pertsonek diote erasoa jasan zuten bi pertsonetako batek lurrean amaitu zuela ostikoak eta kolpeak jasotzen.

Honela kontatzen du AZGAk: “20:30ak aldera AZGAko kide bat eta auzoko gazte bat erasotu eta jipoitu zituzten ildo sozialistako 20 bat kidek, eta esan beharra dago gainera, ildo sozialistako militante asko kanpotik etorriak izan zirela. Gainera, egoera lasaitzera sartu zen auzotar oro mehatxatua eta erasotua izan zen”.

Honela dio GKSk bere oharrean, zergatik joan ziren pertsona horiengana: “Militante sozialistei eraso gehiago egiten ez ziotela utziko esatea zen helburua. Izan ere, Jarkiko kide hori izan da aste honetan bertan GKSko kide bati ukabilkada jo diona. Donostiako militante sozialistok hainbat bider mehatxatu gaitu edo espazio publikotik kanporatzen ibili izan da –tabernetara sartzea galaraziz adibidez–. Liskarrean hasi ostean, elkarri joka amaitu zuten pertsona horiek eta AZGAk gertaerei eman nahi dion izaeraren kontrara, ez zen lintxamendurik egon, borrokaldi tipiko bat izan zen. Izan ere, mugimendu sozialistako dozena bat kide inguru geunden guztira kale horretan eta borroka hasi zenean, gehiago gerturatu ginen arren, horietatik laurdenak hartu zuen parte borrokan”.

Joka ibili zirenek alde egin zuten Ikatz kaletik. Denak ez ziren Donostiakoak. GKStik diote aste osoan zehar jasan duten jazarpenaren ondorioz erabaki zutela beren kideak babestera inguruko herrietatik jendea joatea.

Jipoituek ere alde egin zuten. Giro nahasia geratu zen Ikatz kalean. Bitartean, sare sozialetan Iñaki Egañak idatzi zuen mezua asko zabaltzen hasi zen, eta Donostiako GKSko jendeak Ikatz kalera joatea erabaki zuen, zer gerta ere. Ernaiko jendea ere Bilboko manifestaziotik iritsi zen.

Bakoitza ohiko bere tabernen inguruan zebilen –eragile hauekin zerikusirik ez duen eta parrandan zebilen jende askorekin batera– eta bazirudien ez zela ezer gehiago gertatuko.

Gauerdian bigarrena

GKSko pertsona batzuk Trinitate enparantzako komunetara pixa egitera joan zirenean, Herria aurrean zegoen ordu batzuk lehenago liskarra izan zuten pertsonetako bat, AZGAko eta Jarkiko kidea bera. Elkarri irainka eta oihuka hasi eta tentsioa lehertu egin zen segundo gutxian. GKSko jendea azkar hurbildu ziren ingurura –baten batek aurpegia estalita– eta Herriako sarreran aurre egin zieten. Jende askoren arteko borrokak lauzpabost minutu iraun zituen.

Honela dio AZGAren oharrak: “AZGAko bi kide kalean zeudela ildo sozialistako hiru kide aurretik erasotua izan zen kidearengana harropuzkeriaz oldartu ziren. AZGAko beste kidea egoera lasaitzen saiatu arren, ildo sozialistako 40 bat militante kalearen bi muturretatik (atzeko aldetik sartu zirenak buruestaliak) kristalezko botilak auzotarroi botaz auzotarron aurka oldartu ziren”.

Horrela dio GKSren oharrak: “Aurrez aipatu dugun Jarkiko militante berak arratsaldeko gertakarietan egon ez zen Donostiako militante sozialista bat harrapatu eta liskarra probokatu zuen, eta horren ondotik, bigarren borrokaldi bat gertatu zen, jende askoren artekoa bi aldeen partetik –Ezker Abertzalea eta Jarki uneoro elkarrekin aritu ziren–”.

Herria kultur elkarteak ateratako oharrean dio Ikatz kalean bi eraso izan zirela, eta bigarrena “Herria tabernaren kanpoaldean geunden jende-talde handiago baten aurka, adin desberdinetako auzotarrak tartean (…) Eraso guztiz antolatua izan zen: ildo sozialistako Donostiako militanteez gain beste herrietako matoiak ekarri zituzten enkaputxatuta zuzenean norengana jo bazekitela. Alde batetik zein bestetik izan ginen inguratuak”.

Horren ostean, Herria taberna ixtea erabaki zuten. “Urte luzez aritu gara auzogintzan lanean, baina tokatu izan zaigu gure kalean beste eratako deskontrolatuen erasoak ikusi eta pairatzea. Horrelako erasoen aurrean, auzo bizigarri eta seguru baten alde lanean jarraituko dugu, beti egin dugun bezala”.

GKSko kideak beren taberna inguruan bildu ziren eta han egon ziren tabernak itxi bitartean. Zer gerta ere taldeka joan ziren beren etxeetara.

Etxera bidean, erasoa

Azkenik, GKSko kidea, sare sozialetan lintxamendua salatu duena eta lanetik bota zutena, etxera abiatu zen beste pertsona batekin. Biak bereizi zirenean, etxeko atarian, atzetik Jarkiko pertsona bat etorri eta kolpeka hasi zitzaion. Lurretik altxa eta berriro joka hasi behar zitzaionean kide batzuk hurbildu ziren eta hala amaitu zen gertaera hori.

Igandean Instagrametik heriotz mehatxuak jaso dituela salatu du.

Desadostasun eta korapilo politikoak

GKS inguruko kideek sentitzen dute gatazka ez dela Donostian gaztetxeko materialaren harira hasi, baizik eta maila nazionalean, Ezker Abertzaleak “betatu” egiten duela espazio politiko ugaritan, adibidez, herrietako txosnetan, eta horrekin finantzieroki “ito” nahi dutela. Mugimendu sozialista “zokoratzeko” ahalegina ez dela berria uste dute.

Kontrara, ezker abertzale bueltako zenbait jendek uste du GKSk Euskal Herri mailako estrategia duela talka bilatzeko beraiekin. Eta zehazki Donostiako Alde Zaharrera joanda, ez duela sekula lortu asanblada “kontrolatzea”, eta atzean apustu politiko batekin, “talka bilatzea” erabaki dutela jaima, aulki eta mahaien harira.

GKSk uste du gaztetxetik ateratako materiala aitzakia dela istilurako, zenbait urte zeramatzalako hor, aurretik beste eragile batzuek ere sartuak zirelako materialak hartzera eta ez zelako halako harrabotsik sortu. Beraiek diote gainontzeko eragileei jakinarazi zietela noiz sartuko ziren eta prest zirela besteentzat ere ateratzeko, edo ateratakoa nola banatu hitz egiteko, baina ezinezkoa zela elkar ulertzea. "Arazoa ez da materiala, baizik eta gu garela materiala hartzera sartu garenak".

AZGAko eragileek garbi ikusten dute GKSk materiala “lapurtu” diela, ez zela beraiena, izaera komunitarioa zuela eta ez zutela eskubiderik asanbladaren iritziaren aurka udaltzainekin negoziatu, hartu eta nahi zutena eramateko.

GKSk kontrara, ikusten du Ezker Abertzaleak “gatazka bilatu” nahi izan duela gertaera honekin, eta beren mugimendua “desprestigiatzen” eta bere militanteak “politikoki suntsitzen” saiatu direla. “Guk ez genuen kriston foiloia eduki nahi aulki batzuengatik”, adierazi dio kide batek ARGIAri. Salatzen dute, materialaren egun hartan AZGAko kide batek GKSko bati ukabilkada bat eman ziola eta iskanbila grabatu izanak frogatzen diela hasieratik nahi zutela gizarteratu.

Ziurrenik badira desadostasun gehiago ere. Astelehenean 19:30ean AZGAk deitu duen auzo-agerraldiak ere azalaraziko ditu gehiago. Baina galdera bat nabarmentzen da guztiaren gainetik: zein izango dira honen ondorio politikoak? Ezin jakin oraindik. Hala ere, alde batek eta besteak uste dute, egoera hartzen ari den itxura ikusita, herri gehiagotan errepika daitezkeela istiluak, are gehiago herrietako jaiak ate joka eta txosnen inguruan tentsioak daudela kontutan hartuta.