During the last 30 years Álava has been a territory of Jeltzales and popular, both in the City Hall of Vitoria-Gasteiz and in the Provincial Council of Álava. José Ángel Cadena, Ramón Rabanera, Alfonso Alonso... are the most well-known leaders of the last decades. There have been few exceptions, the PSE has ruled twice, one in the Council – killed by ETA by Fernando Buesa 1987-1991 – and another in the City Hall of Vitoria-Gasteiz (2007-2011, by Patxi Lazkoz). In the last 16 years, pp has been the majority force in the territory (with exceptions in 1999 and 2003 in coalition between PNV and EA), but EA support provided the Diputación's command staff to Jeltzale Xabier Agirre.
Suddenly, however, there was a big surprise in 2011, as clearly seen in the infographics. Bildu (sortu, EA and Alternatiba) recorded a historic upturn and in the next two elections the electoral trend was once again the same as in the previous elections. Until then, although the best moments of the Abertzale left and EA in the last 25 years had been added, they did not reach 30,000 votes. In the Parliament of Spain in 2012, the Amaiur coalition (now EH Bildu) achieved some 34,000 votes of difference. The last shock was in the Europeans of 2014, which for the first time in history a leftist coalition managed to win in Álava, that is, with 43%.
In any case, one thing has to be very clear in Álava, 65% of the seats of the General Boards are decided in Vitoria-Gasteiz, 38 out of 51. Vitoria-Gasteiz has grown by 50,000 people in the last 35 years (Bilbao has lost nearly 84,000) and the consolidation of the Basque Government in 1980 has to do with that growth. In any case, pp does not like the change of hegemony that is taking place, since in recent years the Spanish vote is undergoing a strong setback. We have to see if the trend of the last five years is maintained. The Deputy General, Javier de Andrés, is clear and in his opinion, both the positive data of Euskaldunization of Álava and the increase of the Abertzale vote are a consequence of the people who, with the advantage of the Basque country, come to “remove the work of the Alaveses” in the administration. And in this context, in the pre-campaign it was expressed more clearly regarding EH Bildu: “that mackerel.”
However, the star theme of pp is that of immigrants coming to work in Álava and the mayor of Vitoria-Gasteiz, Javier Maroto, has launched a tough campaign saying that they are scammers with the help of the IGR. The citizens have successfully responded to the popular initiative Gora Gasteiz, but Maroto has already collected over 40,000 signatures to present a bill in the Basque Parliament.
In the last 16 years, pp has not had to act so brutally, as his vote has been reinforced by the conflict with ETA. But now he has Vox and, above all, Citizens, and all the votes are important in the fight for the podium. It will be necessary to see how the alleged cases of corruption under their management that have reached the courts will affect (Iradier Arena, Ensanche 21, premises of San Antonio Street..).
As it is to be seen, the De Miguel case will affect the PNV, since the most significant of the 30 imputed people involved are theirs. At the moment, surveys do not suggest any setbacks in this regard.
The evolution of EH Bildu is going to be strictly followed, but that has its basis. The surprise on this occasion could come from Podemos, even though the balloon is being emptied in the polls. Their votes can be key, especially if they are used to govern.
The hegemony of pp has been great in the last 16 years and, as in Navarra, the demand for change in Álava has not been lacking. Will PP-PSE again win the PNV-EH Bildu, as in 2011? Is the PNV-PSE promising a very old line to Vitoria-Gasteiz and Álava? Or will the PNV simply receive the votes of EH Bildu?
Infografietako emaitzetan 2007 eta 2011ko emaitzak ikus litezke eta ondorengo lerroetan lau inkesta, hiru hedabiderentzat eta hainbat garaitan eginak.
Eusko Jaurlaritza (El Correorako, maiatzak 8)
Araba: EAJ %20,7; EH Bildu %20,4; PP %19,7; PSE %15,0; Podemos %12,2; Ciudadanos %3,7; Irabazi %3.
Gasteiz: PP %20,5 (6 eserleku); EAJ %20 (6); EH Bildu %19 (6); PSE %16,5 (5); Hemen Gaude %9 (3); Irabazi %5 (1), Ciudadanos %4,5. (Informazioaren bilketa apirilaren 22tik 29ra. Lagina, 2.170 pertsona).
Gizaker (Deiarako, apirilak 25)
Araba: EAJ %24,6 (16); EH Bildu %22,3 (13); PP %16,4 (9); PSE %13,9 (8); Podemos %10 (4); Ciudadanos %4,1. (1).
Gasteiz: EAJ %22,5 (7); PP %22,3 (7); EH Bildu %18,6 (6); PSE %14,2 (4); Podemosek lagundutako hautagaitza %10,5 (3). (Apirilaren 13tik 20ra egin zen. Lagina, 1.150 pertsona).
Gizaker (Deiarako, urtarrilak 24)
Araba: Podemos %20,7 (12); EAJ %19,9 (12); EH Bildu %17,3 (11); %13,7 (7); PSE %12,5 (6); UPD %4,7 (2); Ezker Anitza %4,2 (1).
Gasteiz: PP %18,5 (6); %18,4 (6); Podemosek sostengatutako hautagaitza %16,3 (5); EH Bildu %14,3 (4-5); UPD %5,3 (0-1); Ezker Anitza %4,7 (0-1). (Urtarrilaren 7tik 13ra. Lagina, 3.000 pertsona).
Torrene Consulting (Gararako, 2014ko azaroak 21)
Araba: EAJ %23,5 (14); EH Bildu %21,5 (12); PP %20,3 (12); PSE %14,5 (8); Podemos %8,5 (4); UPD %2,7 (1).
Gasteiz: PP %22,7 (7); EAJ %21,0 (6); EH Bildu %19,8 (6); PSE %15,1 (5); Podemos %10,5 (3). (Urriaren 13-31. 1800 pertsona).
Orain dela lau urte PPk irabazi zituen udal nahiz foru hauteskundeak, Araban eta Gasteizen. Maroto alkate izendatu zuten, eta De Andres ahaldun nagusi, PSEren botoei esker. Gezurra badirudi ere, hemendik egun gutxira, maiatzaren 24ko bozetan, bi erakunde horietan gobernu abertzaleak eratzeko baldintzak daude. Aldundian batez ere, eta neurri txikiago batean, hiriburuan ere bai.
Hiruren arteko lehia estua sumatzeko nahikoa da, inkestak bazterrean utzita, herrialdeko azken bozketak neurtzea: 2011n PP garaile, 2012ko autonomikoetan EAJ, 2014ko europarretan EH Bildu. Edonork irabazi dezakeen oreka horretan, lehenbiziko suertatzeak ez du Arabako agintea bermatuko. Indar bozkatuena oposizioan gelditu da zenbaitetan: 1987an, 2003an eta 2007an. Oraingoan ere bai, hauteskundeen osteko akordioetan egongo da gakoa.
Alderdi Popularra esku hutsik utziko luke Gasteiz eta Araba galtzeak. Dena ematen ari dira kanpainan haien azken euskal gotorlekua defendatzeko. Kezkatzeko arrazoiak dituzte. Espainiako PPren beherakadak islada izan ohi du Araban. Eta, azpimarratzeko arrazoia: De Andresek ez du inbestidura saioan PSEren babesik izango, 2011n izan zuen bezala, orain ez dagoelako Ajuria Enean mesedea itzuli behar dion Patxi Lopezik.
Eskurik onena EAJk dauka. 2012an 40.000 botoen langa gainditu zuen Araban, Urkulluren alde. Horri eutsiz gero, lehen indarra lirateke. Baina bestela ere, PPren atzetik egonagatik, gehiengoa lortzeko EH Bilduren botoak jaso ditzake Aldundian.
2011n koalizioak “doan” eman zizkion. PSEren babesa ere hel dakioke. Aldundiko makila hartzeko aukera handiak Ramiro Gonzalez jeltzaleak ditu.
EH Bilduri dagokiona Europako hauteskundeetako sorpresa berrestea da. Boto leialaz gain, Salburua eta Zabalgana auzo berri, gazte eta jendetsuetan zabaltzeko joerari eustea. Garaipena gaitza da, Gasteizen zein Araban, baina inoiz baino posibleagoa. Hori bai, lehenbiziko izanda ere, nahikoa babes izango ote luke EH Bilduk Aldundirako inbestidura saioan? EAJrena? Irabaziko ezkertiarrena, akaso? Madrilen gorrotoko luketen Podemosena? Aliantzen jokoa da, itxura batean, EH Bilduren Akilesen orpoa. Dena den, ezingo zaio Gipuzkoa eta Nafarroa aldean gertatuko denari begirik kendu, horrek ere eragina izango baitu Arabako itunetan.
Udalerri handienetan ere oreka harrigarria da: Laudion, Amurrion eta Agurainen, bi alderdi abertzaleen arteko lehia ehunka boto batzuen bueltan ibili zen 2011n. Aurten ere aurrez aurreko berdina espero dute Aiaraldean eta Lautadan.
Gasteizen, Maroto alkatearen berrespen froga dator. PPren itxaropena. Batetik, hirian garatutako azpiegiturek eskaini dioten aitortza dauka: autobus geltokia, Hiribidearen berritzea, Salburuko Gizarte Etxea... baina, bestetik, zenbateraino higatuko dituzte lorpenak, azken urteko iskanbilek? DBEren kontura sortutako afera arrazistak kaltetuko duen, ala, aldiz, txokokeria vitorianoak indartuko duen, zinez gauza ezezaguna da.
Azken finean, popularrek udaletxean erraz irabaztekotan, ezohikoa litzateke “galtzaileek” Marotori alkatetza galaraztea. Aldiz, EAJ zein EH Bildurekin berdinketa gertatzekotan 25.000 botoren inguruan, giltza hauteskunde osteko itunek izango dute. Koalizioak kanpainan iradoki du, behar izanez gero alkategai jeltzalearen alde egingo duela.
Nafarroako Parlamentuko zarata politikotik at, Uxue Barkos lehendakariak gizartea lasai dakusa. “Kalera ateratzen bazara, jendea lasai ikusten duzu, lasaitasunez hartzen dute azken lau urteotan gizartean gertatu den aldaketa sakona”, adierazi du Barkosek,... [+]
Nafarroako Foru hauteskundeak maiatzean izanen dira. EiTB Focusek egindako inkesta baikorra da oro har, gaur egun, Nafarroako Gobernuan ari den koalizioarentzat. Iruñeko Udalean ordea, egungo gobernuaren jarraipena kolokan liteke.
Nafarroako Ahal Duguko bozeramaile ohiak bere kontra abiatutako prozesua salatu, eta aldaketa arriskuan ez dagoela azpimarratu du.
Eremu mistoko hainbat herritan egingo dute kanpaina. Herritarrak instituzioei zonifikazioarekin amaitzeko eskabidea egitera bultzatu nahi dituzte.
Nafarroako Parlamentuko Bozeramaileen Batzordeak ferietako liskarragatik auzipetutako gazteen kontra fiskaltzak egindako zigor eskaeren aurka egin du.
Nafar Gobernuak energia plan berria aurkeztu du “2030 Ikusmuga Plan Energetikoa” zirriborroan. Energia berriztagarrien erabilpena %21etik %51ra handitzeko asmoa duen arren, planak Castejóngo zentral termikoak ixteari buruz ez duela ezer esaten salatu du... [+]
Hainbat sindikaturekin batera egindako agerraldian Nafarroako Gobernuari galdegin diote Madrilekin mantentzen ari den negoziazio eteteko eta "tren soziala zehazteko", herritarrei "parte hartzeko aukera" emanda.
Foruzaingoaren jarduna eraberritu eta gomazko pilotak ez erabiltzeko erabakia bururaino eraman dute, Ertzaintzak eskainitako bi prestakuntza ikastaro jasoz eta material berria eskuratuz.
UPN, PPN eta Ciudadanosekin batera parte hartuko du PSNk ekainaren 3ko manifestazioan. Nafarroako bandera defendatzeko aitzakiarekin egin dute bat deialdiarekin. Alderdiaren militante batzuek desadostasuna adierazi dute.
Nafarroako eta Espainiako Gobernuek AHTaren inguruan “ez-betetze klausulak” sinatzea proposatu du Iñigo De la Serna Barne Ministroak. Manu Aierdik ontzat hartu du proposamena: "Izugarri ona iruditzen zait ardura duena behartzea sinatutakoa... [+]
Mugikortasun planak sortu ditu desadostasunak. Ostegun goizean Podemosek, Aranzadik eta Izquierda-Ezkerrak agerraldia eginen dute. Joseba Asiron alkateak desadostasunak onartu ditu baina harrituta azaldu da udal gobernuaren krisia dagoela entzutean.
"Zigortzailea eta murriztailea" den legea bertan behera utziko dute Gobernua babesten duten lau alderdiek. 2003. urtetik dago abian Ikurren Legea, baina orain, Udalen autonomiaz baliatuta, udalerri bakoitzak erabakiko du zein ikur jarri erakunde ofizialetan.
Nafarroan 2003tik indarrean dagoen Ikurren Legea baliogabetu egingo du foru gobernuak, hura sostengatzen duten lau indarrek (Geroa Bai, EH Bildu, Podemos eta Izquierda-Ezkerra) hala adostu eta gero. Zigorrik eragingo ez duen lege berria sortzeko prozesu parte hartzailea iragarri... [+]
Vascuencearen Legearen 30. urteurrenean Kontseiluko idazkari nagusiak esan du "ospatzeko deus ez dagoela, gehiago dagoela lege horrek utzitako ondorio latzen inguruan ohartarazteko”.