Europa eta Afrikaren arteko mugan ikusten ari garen gertaerak tamalez duela bederatzi urte gertatzen ziren jadanik. Antza, kondenatuta gaude aldian-aldian irudi berberak ikustera. Eta denak berdin jarraitzen du: muga zeharkatzen saiatzen diren pertsonen heriotzak, poliziaren etorkinen kontrako indarkeria, komunikabideen sentsazionalismoa eta politikari batzuen deklarazio zinikoak. Denak berdin jarraitzen du: Estatuek Tronuen Jokora jokatzen duten bitartean, akordioak eta “bulegoko” itunak eginez, pertsonak hiltzen ari dira.
Kasualitatea ala kausalitatea? Espainiako Estatuko mugan bizi ditugun “Marmoten egun” hilgarri horiek, itunen, akordioen eta hauen ondorioen kausa dira. Gainera, paper horiek bulegoetan egiten dira, baina herritarrek jasaten dituzte. Kasu honetan Afrikakoek.
Duela urte batzuk, garapen-lankidetza alorraren baitan, Espainiako Estatuaren eta Mendebaldeko Afrikako herri batzuen arteko harreman ofizialak indartu ziren. 2006, 2007 eta 2008 urteetan Lehen Afrika Plana martxan jarri zuten eta planaren hirugarren helburuari esker, sei akordio osatu zituzten, Migrazio-lankidetzaren akordio esparruak izenekoak. Politika publiko horiek eta Espainiako Estatuaren eta Mendebaldeko Afrikako herrien arteko akordioak izugarri garrantzitsuak izan dira, garai hori eskualde horietatik zetozen migrazio-lekualdatzearen igoerari egokitzen baitzaio.
Gaur egun jazotzen ari dena aurretik gertatuaren berdina da. 2006an komunikabideek jende-oldeaz hitz egiten jardun zuten, eta orain kontu bera gertatzen ari da. Hori ordea, ez da egia. Komunikabideek emandako irudiaren ondorioz, 2006an “kayuko-en krisia” deritzoguna gertatu zen. Horixe, eta aurreko urtean Espainiaren eta Marokoren arteko mugan gertatutako heriotzak izan ziren Lehen Afrika Planaren bultzatzaileak.
Hala ere, Kanarietara ontziak iristea eta beraien eboluzioa, 1994an hasitakoa eta 2006ko udan finkatutakoa, pobreziaren ondorioa izateaz gain, beste zergati batzuen fruitu ere bada. 2005ean Espainiako Gobernuak Marokoko Gobernuarekin akordio bat egin zuen aberriratzearekin eta mugen kontrolarekin erlazionatuta. Horrek bi eragin izan zituen: alde batetik, Andaluziako kostaldera heldutako pateren kopurua gutxitu zen; eta bestetik, Kanarietara kayuko gehiago iritsi ziren.
Arrazoi hauengatik irteeren jatorria Marokotik Mauritaniara aldatu zen. Horrela, azken herrialde horrekin ere, Espainiako Estatuak beste akordio bat berraktibatu zuen 2005ean. Akordio horretan Mauritaniarako aberriratzeak jorratu ziren. Bi akordio horiek eragin zuten Europarako ibilbideak hegoalderantz zabaltzea eta Senegal eta Cabo Verde migraziorik garrantzitsuenen irteera herri bihurtzea. Hori horrela, Espainiako Estatuak herri horiekin hainbat akordio negoziatu zituen: bata, migrazio-lankidetzari buruzkoa; eta bestea, mugako kontrolei buruzkoa.
Migrazio-lekualdatzeen gehitzeak eta garapen-lankidetzaren funtsen areagotzearen arteko bat etortzeak irakatsi digu mugan gertatutakoak ez direla ausazkoak. Estrategiak, baldintzatzaileak eta erabaki politikoak pertsonen etorkizunarekin erlazionatuta daude. Hau da, garrantzizkoa estrategia da –ez giza eskubideak–, zeinak gertaeren ibilbidea markatzen duen.
Mendebaldeko ibilbidea, Afrikako kayukoena Kanarietarantz, ia-ia itxita dago gaur egun: alde batetik, migrazio-lekualdatzeek beste ibilbide batzuk aukeratzea “eragin” dute, eta ibilbide horiek ahulak dira. Horiek 2006an baino lehen erabiltzen ziren eta orain gauza bera gertatzen ari da. Adibidez, penintsularen beste portu batzuk edo Ceuta eta Melillako hesiak; bestetik, datuen atzean ezkutatu dira bidaian hiltzen diren pertsonak, ibilbidea gero eta zailagoa da eta. Beraz, Mendebaldeko ibilbidea itxi egin da eta Estatuak puntu bat irabazi du. Hori ez da mugaren kontrol sistema efektiboa!
Eta historia errepikatu egiten da eta badirudi hala jarraituko duela, zeren gaia azaletik tratatzen baita, eta ardurak beste estatuen esku uzten baitira. Hortaz, beharrezkoa da giza-eskubideen errespetuan oinarritutako neurriak hartzea eta ez estatuen beharrizanen araberakoak. Eta Europa, non dago?
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
It is not an easy task to define what the new US mandate will bring in the economic sphere. The axis of the new economic strategy will be the peculiar union between liberalism and protectionism for the external sector. Despite what has happened in the United States on a regular... [+]
LANBIDE has launched an anti-fraud campaign in Income Guarantee Income and has created an anonymous whistleblower. Responding to the criticisms received, he said that this mailbox was merely an instrument for ordering complaints and notifications. It does not promote class... [+]
The evolution that the Internet has taken over the last 15 years, together with its technological and business model, makes us think that it is a tool to increase the worst aspects of humanity. Around the world, agents have been created that are not satisfied with this idea... [+]
In recent years, I have made little progress. I have said it many times, I know, but just in case. Today I attended a bertsos session. “I wish you a lot.” Yes, that is why I have warned that I leave little, I assume that you are attending many cultural events, and that you... [+]
In 2006, Baltasar Garzón, then star judge, suffered a kind of revelation and drafted a practice that guaranteed the rights of those detained for terrorism. The same judge saw hundreds of incommunicado detainees pass through his room, many with obvious signs of ill-treatment,... [+]
They're one of the most beautiful memories I have in my heart. At the time I was doing Basque Philology and we went to a society in Arbizu to a concert by Ruper Ordorika. There were Rikardo Arrangi Diaz of Heredia and Juanjo Olasgrip. I didn't dare to tell Arrangi that I had in my... [+]
Recently, when asked what the climate emergency consisted of, a scientist gave the excellent answer: “Look, the climate emergency is this, you increasingly see on your mobile more videos related to extreme weather events, and when you realize, it’s you who are recording one... [+]
It is said that Simone de Beauvoir wrote that the oppressor would not be so strong if he did not have complicit in the lines of the oppressed. It seems very normal to me... What do you want? When you're down, it's also understandable that you want to improve your condition, and... [+]
On November 25, International Day against Male Violence, the Steilas Feminist Union Feminist Secretariat has published a poster: Our body is a battlefield, and all the schools in Hego Euskal Herria have received it. We wish to denounce the violence suffered by women and children... [+]
We live in a context in which anti-feminist and racist hate speech at the global level is on the rise. Far-right narratives are inserted throughout the world by
social networks and political agendas. Racism and anti-feminism have become two great discursive axes that adapt to... [+]
Many times, after looking at the brumas from my house, it has occurred to me not to catch umbrellas, even though I know I will just soak up. Why will it be? Maybe you don't want to catch the umbrella? Maybe in the hope that I don't get wet? Nevertheless, the conclusion has always... [+]
I remember when I was 16 years old, the Ertzaintza first identified me in a concentration in favor of the Basque Country before the Bergara courts. We believed that in Euskal Herria it was legitimate to cry for the Euskaldunization of the courts, but then there would also be a... [+]
The disaster caused by the cold drop in Valencia has left us dramatic images, both because of the immediate consequences it has had, and because the future awaiting us has brought us forward: that this type of extreme climate phenomena will be increasingly numerous and serious... [+]
The update of the Navarra Energy Plan goes unnoticed. The Government of Navarre made this public and, at the end of the period for the submission of claims, no government official has explained to us what their proposals are to the citizens.
The reading of the documentation... [+]