Sari baten sasi-kronika
Duela hilabete inguru izan zen Hausnartu Sarien banaketa eta badago hantxe esandakoaz zer hausnartu. Baina, hasteko, zoriondu behar ditugu sarituak: Haritz Goikoetxea lehenengo, Garbiñe Bereziartua bigarren eta, elkarrekin, Aitor Zuberogoitia, Goio Arana, Eneko Bidegain eta Txema Egaña hirugarren saridunak, hain zuzen. Horiek eta sarira aurkeztu ziren beste lan guztiek ongi erakusten digute euskal soziolinguistika zein bide sendo eta oparo ari den egiten.
Sari banaketaren ondoren mahai-inguru bat antolatu zen, bertan eremu akademikoko, euskal kulturako eta herri-administrazioko ordezkari kualifikatu edo gorenekoak zirelarik. Euskal Soziolinguistikaren ikerketa etorkizunari begira zen jorratu beharreko gaia eta horrek jakin-min berezia piztu zuen nigan. Izan ere, euskarak aurrera egingo badu, osagai garrantzitsu bat, lehenbizikoa ez den arren, ezagutza zientifikoaren ekarpenarena izango da.
Ez ziren hutsalak izan bertan atera ziren ideiak. Bat, adibidez, euskal soziolinguistikak oraingo datu bilketa txukunetatik harago joan behar duela, halako estatistikak motz gelditzen baitira hizkuntzen funtzionamendu soziala ondo ezagutzeko. Beste iruzkin bat izan zen, soziolinguistikak zientzia gogorren eredutik baduela zer ikasi; adibidez, diziplinartekotasuna, konplexutasuna, ikuspegi sistemiko eta dinamikoa, teoria osatuak eta abar. Berrikuntza horiek eskatuko lukete gaur egun erabiltzen dugun analisi-paradigma iraultzea; halako planteamenduek beste ikuspegi zientifiko mota bat eraikitzea dakarte. Sánchez Carrión Txepetx eta Siadecok, besteak beste, XX. mendean eratutako lanketa-eredutik harago joatea litzateke; berrikuntza sakona, azken buruan.
Halako jauzia, ordea, ez da inprobisatzen; ez da ezerezetik egiten. Pauso berria eman ahal izateko egitura egokiak behar dira. Burura datorkit Mikel Zalbidek 2010ean egindako aldarria: “Funtsezko galdera batzuei ganoraz erantzun ahal izateko, ‘hurrengo asterako’ presaren itolarria gabe lan egin ahal izango duen Clearing house moduko bat” (Bat Soziolinguistika Aldizkaria, 77). Hau da, Hizkuntza-politika eraginkorragoak eskatzen dizkigun konponbideak bilatzeko, gogoeta zientifikorako gune egoki bat.
Sasi-kronika honetan jorratutakoa modu zehatzagoan eta sakonago ezagutu nahi duen horrek badu saio osoa ikusgai: www.soziolinguistika.org/hausnartu/2013. On degiola!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ukrainako gudaren amaierak ondorio sakonak ekarriko ditu Europa osora. Europako elite ekonomikoek beren indar guztia jarri dute guda-zelaian eta galdu egin dute. Galtzaileek, elite globalistek, beren egitasmo kuttuna galduko dute, Europako Batasuna, eta Bruselatik europar... [+]
Azterketak amaitzearekin batera ohikoak bihurtu dira ikasleriaren artean, urteko garai honetan merkeak diren hegaldiak hartu eta adiskideekin bidaiatzea. Horrela egin dut neuk ere eta Londresera joateko aukera izan dut. Ildo beretik, bertan “euskaldun” pilarekin egin... [+]
Ez dakit nondik hasi, egia esan. Ordezkoa naizen heinean –irakaskuntzan ikasturte gutxi batzuk daramatzat lanean– eskola ugari ezagutu ditut Nafarroa, Bizkai eta Araban zehar. Lankide izan ditudan irakasleekin euskal eskolak dituen gabezien inguruan hitz egiten... [+]
Alberto Martinez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak argi dio: ez ditu mediku euskaldunak aurkitzen, eta euskarazko osasun arreta ezin da bermatu mediku egoiliar (formazioan dauden espezialista) gehienak kanpotarrak direlako. Mediku euskaldunak bilatzea perretxikotan joatea... [+]
“Gogo eta gorputzaren zilbor-hesteak: bi kate. Bi kate, biak ebaki beharrezkoak: bat gorputzaren bizitzeko, bestea gogoaren askatzeko”. Hala dio Mikel Laboaren kantak; hala izan da belaunaldiz belaunaldi, egun arte.
Gogoan dut nire gurasoak askotan joaten zirela... [+]
Otsailean bost urte bete dira Iruña-Veleiako epaiketatik, baina oraindik hainbat pasarte ezezagunak dira.
11 urteko gurutze-bidea. Arabako Foru Aldundiak (AFA) kereila jarri zuenetik epaiketa burutzera 11 urte luze pasa ziren. Luzatzen den justizia ez dela justizia, dio... [+]
MAITE: (biharko eguna antolatzen bere buruaren baitan) Jaiki, gosaldu, bazkaria prestatu, arropa garbitu, etxea garbitu, gizon hori jaiki, seme-alabak jaiki, hiru horien gosaria prestatu, haiek agurtu, erosketak egin, lanera joan, seme-alabak eskolatik jaso, merienda eman,... [+]
Matxismoa normalizatzen ari da, eskuin muturreko alderdien nahiz sare sozialetako pertsonaien eskutik, ideia matxistak zabaltzen eta egonkortzen ari baitira gizarte osoan. Egoera larria da, eta are larriagoa izan daiteke, ideia zein jarrera matxistei eta erreakzionarioei ateak... [+]
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.
Aurrekoan, ustezko ezkertiar bati entzun nion esaten Euskal Herrian dagoeneko populazioaren %20 atzerritarra zela. Eta horrek euskal nortasuna, hizkuntza eta kultura arriskuan jartzen zituela. Azpimarratzen zuen migrazio masifikatua zela arazoa, masifikazioak zailtzen baitu... [+]
Ez dut beti ulertzen nola aritzen ahal diren lur planeta honetako zati okitu, zuri, gizakoi eta kapitalistako aho zabal mediatikoak, beraiena, hots, gurea, zibilizazioa dela espantuka. Berriak irakurtzen baldin baditugu, alta, aise ohartuko gara, jendetasuna baino, barbaria dela... [+]
Administrazioko hainbat gai, LGTBI+ kolektiboko kideen beharrizanak, segurtasun subjektiboa, klima aldaketa, gentrifikazioa, ikus-entzunezkoak erabiltzeko modu berriak, audientzia-datuak jasotzeko moduak, dislexia, ikuspegi pedagogiko aktibo eta irisgarriak, literatur... [+]
Auzitan jar ez daitekeen baieztapen orokor eta eztabaidaezinaren gisan saldu digute hizkuntzak jakitea printzipioz ona dela, baina baditu bere "ñabardurak", edo esanahi ezkutuagokoak. Hemengo ustezko elebitasun kontzeptuaren azpian dagoen baina kamuflatzen den... [+]
Otzandu egin gara, katalanak eta euskaldunok, ekaitzaren ondoren. Saiatu ginen, bai; sendo ekin genion, eta gogor kolpatu gaituzte; ezin izan genien gure helburu zuzen, ezinbesteko, sakratuei eutsi. Eta porrotaren mingostasuna dastatu dugu, eta bigundu egin gara irabazleen... [+]