Automatically translated from Basque, translation may contain errors. More information here. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

"Ezin da klima aldaketa gelditu; helburua erabateko hondamendia eragoztea da"

  • Valladoliden sortu zen Iñigo Capellán Pérez, 1986an. Industri ingeniaritza ikasi zuen Espainiako hiri horretako unibertsitatean eta Pariseko ENSAMen. 2010etik, jasangarritasuna aztertzen duen Energia eta Sistemen Dinamika ikertaldean dihardu, Valladoliden. Gaur egun Euskal Herrian ari da doktore tesia egiten. Zehazki, karbono gutxiko ekonomia bateranzko trantsizioaren ondorioak aztertzen ari da, EHUk, BC3k eta Repsol Fundazioak sustatutako Low Carbon Programme egitasmoaren barruan. Sarrikoko fakultatean hartu gaitu, Bilbon.

Argazkia: Iñigo Azkona

Iazko abenduan egindako Klimagune jardunaldian honako lana aurkeztu zenuen: Energia berriztagarrietaranzko trantsizioa: muga fisikoak eta denbora-baldintzak. Trantsizio hori halabeharrezkoa da?

Petrolio findugabearen gainbehera hasita dago, hori da abiapuntua. Nazioarteko Energi Agentziak 2010ean esan zuen petrolioaren gailurra 2006an joa zela; eta 2012 eta 2013an esan dute petrolio findugabea gutxitzen ari dela. Gasaz gauza bera esan daiteke, petrolioaren oso antzeko geologia du eta. Bata zein bestea urritu egingo dira datozen hamarkadetan. Ikatzaren geologia desberdina da, baina hark ere mugak ditu, gainbehera hain epe laburrerako aurreikusten ez bada ere. Gure ustez, gasa eta petrolioaren erabilera arrazoi geologikoek mugatuko dute, eta ikatzarena, berriz, politika klimatiko eraginkor batek. Aztertu egin dugu zer gertatuko litzatekeen ikatza baliatuko bagenu gasa eta petrolioa ordezteko, eta hondamenezko klima-egoerak agertzen zaizkigu, ikatzak berotegi efektuko gasen (BEG) emisio-koefiziente izugarriak baititu. Hori guztiori kontuan izanda, gure ikertaldekooi iruditzen zaigu berriztagarrietaranzko trantsizioa saihestezina dela.

Erregai fosilen gainbeherak ez du klima aldaketa leunduko, neurri batean behintzat?

Hutsegitea litzateke hala pentsatzea. Planeta kiskaltzeko nahikoa baliabide fosil dago. Dena dela, ezin da klima aldaketa gelditu. Berokuntza ia gradu batekoa da honezkero. Bihar bertan karbonoa igortzeari utzita ere Lurrak berotzen jarraituko luke, bere inertzia termikoagatik. Jokoan dagoena, orain, erabateko hondamendia eragoztea da.

Ez dirudi politika publikoak bide horretatik doazenik. Klimari buruzko EBren plan berriak kritika gogorrak jaso ditu, NBEren azken klima konferentziak porrota izan dira...

Arazoa da jendarte honetan, edo sistema honetan nahiago baduzu, epe motzeko mozkin pribatuek dutela lehentasuna. Eta benetako jasangarritasuna bilatzen duen edozein ingurumen politikak epe motzeko mozkin horien murrizketa ekarriko du. Bestalde, EBri dagokionez, kontuan hartu behar da gaur egun mundu osoko BEG emisioen %11ren erantzulea dela, eta portzentaje hori beherantz doala. Oso ondo arituta ere ez du ezer lortuko, %11 oso gutxi da eta.

Hala ere, helburu ausartagoak ezartzea badu Europak.

2030erako emisioak %40 gutxitzea eta energia berriztagarriak guztizkoaren %27 izatea jarri da helburu. Europako Batzordeko barne txosten baten berri zabaldu da, eta txosten horren arabera, gaur egungo politikak mantenduz, ezer hobetu gabe, CO2 igorpenak %32 murriztuko lirateke 2030erako, eta berriztagarri portzentajea %27ra iritsiko litzateke. Hau da, EBk ez du ezer egingo berriztagarriak bultzatzeko, eta emisio murrizketaren alorrean ahalegin txikia besterik ez du egingo, %32tik %40ra artekoa.

Hitz egin dezagun energia berriztagarrien mugez. Pentsatzen dut muga horiek aipatzean, jatorri fosileko iturriek ematen diguten energi dentsitatea lortzeko ezintasunaz ari zarela.

Hala da. Berriztagarriak onak edo txarrak direla esaten dugunean, inplizituki fosilekin konparatzen ari gara. Eta beti aipatzen dira berriztagarrien desabantailak, nahiz eta nik behintzat abantailak ikusten dizkiedan batez ere. Edozein kasutan, badituzte mugak. Alde teknikoari dagokionez intermitentzia dago, metatzeko zailtasuna... Bestalde, biosferak berriztagarriak behar ditu funtzionatzeko. Haizeak, esaterako, funtzio bat du ekosistemetan, guk ikusi ez arren. Errota baten bidez haize-energia atzematen dugunean, errotaren atzeko haizea indar txikiagoz dabil. Eta ongarria garraiatzen ari bada? Aurreikusi ez ditugun arazoak sor ditzakegu. Gaur egun berriztagarriek oso toki txikia betetzen dute, baina eskala handian oso litekeena da inpaktu esanguratsuak eragitea.

Energi dentsitateari dagokionez, fosilekiko aldea magnitude ordenetakoa da, ez da zazpitik zortzirakoa, zazpitik 70erakoa baizik. Jabetu egin behar dugu iturri fosilak mirari antzeko bat direla, kontzentratutako energia purua, altxor bat. Altxor horrekin bizitzera ohitu gara, eta orain ohitu egin beharko dugu gauza apalago batekin bizitzera, alderatzean oso txarra iruditzen zaiguna. Baina ez da txarra, bestea da izugarri ona.

Bide batez esan dezagun berriztagarrien energi dentsitatea uste ohi dena baino txikiagoa dela. Laborategian lortutako zifrak ematen dira. Baina plaka fotovoltaiko bat badaramagu landara eta urte batez uzten badugu han, emaitzak ez dira hain onak. Valladolideko gure taldeak egindako azterketa baten arabera, termodinamikaren lehenengo legea aplikatze hutsez frogatzen da eguratsean eskuragarri dugun haize-energia txikiagoa dela esan ohi dena baino. IPCCk (Klima-aldaketari buruzko Gobernuarteko Taldea), GKE batzuek... okerreko ikerketa horiek erabiltzen dituzte, eta ondorioztatzen dute energia berriztagarriak ia infinituak direla. “Behar adina diru lortuz gero, nahi beste energia berriztagarri edukiko dugu, teknologian inbertitu besterik ez da egin behar”. Eta hori ez da egia.

Berriztagarriek gaur egungoa baino rol garrantzitsuagoa eduki lezakete elektrizitate sorreran; garraioaren alorrean, aldiz, ez da sumatzen petrolioarentzako alternatiba bideragarririk. Etorkizunak errotiko aldaketa ekarriko digu eremu horretan?

Uste dut baietz. Guk ateratako ondorioa da ez dagoela garraioaren arazorako irtenbide teknikorik. Petrolioaren ordez biofuela erabiltzea ez da nahikoa, auto elektrikoa ez da nahikoa, motorrek bat-batean efizientzia izugarri handitzea ez da nahikoa. Proposatzen diren konponbide teknikoak ez dira aski petrolioak utziko lukeen hutsunea betetzeko. Eta ezintasun horren aurrean behar duguna aldaketa sozialak dira. Aldaketa horiek gertatu egingo dira edozein kasutan, baina egokitzea onean edo txarrean gerta daiteke. Onean bada, sistema publiko bat egituratu beharko litzateke, eta gaur egungo hiper-mugikortasun hau, denak alde batetik bestera, salgaiak etengabeko mugimenduan... geldiarazten saiatu. Ez badugu aldaketa hori planifikatzen gorriak ikusiko ditugu.

Hasieran Klimagune aipatu dugu. Jardunaldi hartako gai nagusia jasangarritasuneranzko trantsizioa izan zen. Nola irudikatzen duzu trantsizio hori? Baldintza idealetan, noski.

Klimaguneren ondorio oso interesgarria izan zen trantsizioa ezin dela irtenbide teknologikoetan bakarrik oinarritu, horretan denok bat egin genuen. Eremu guztietan (energia, hiriaren antolamendua, nekazaritza...), ondorioetako bat izan zen datozen hamarkadetan aldaketa sozialak beharko direla. Hori niretzat oso garrantzitsua da, eta egia esatera deigarri suertatu zitzaidan, ohiko diskurtsoa bestelakoa baita: soluzio teknologikoak nahikoa izango direla modu egokian abiarazten badira.

Zer motatako aldaketa sozialak behar dira?

Lehen esan dudanez, gaur egun epe laburreko mozkin pribatuek dute lehentasuna. Arriskuaren jendartean bizi gara. Baina planetaren mugak gaindituko ez ditugula seguru egon nahi badugu, zuhurtasun printzipioaren paradigmara jo beharko dugu. Eta hori bai, aldaketa handia da; zibilizazio mailako aldaketa, esango nuke. Nola kontzientziatu horretaz? Zaila da. Nire ustez funtsezkoak izango dira mugimendu sozialak, hedabideen ildoa botereak ezartzen baitu oro har. Orain, krisia dela-eta, bestelako ereduak sortzen ari dira, haize freskoa datorrela nabaritzen dut. Hala ere, asko hitz egiten da tartaren banaketa justuaz, baina ez hainbeste tartak eduki behar lukeen tamainaz.

Urratsez urrats joan gintezke, ezta? Azken batean, energi baliabideen murrizketa mailakatua izango da.

Pertsonen bizitzaren iraupena izan behar da erreferentzia. Pertsona bat 70 urte bizi da, eta hemendik 70 urtera energia murrizketa izugarria izango da. Eredu guztiak bat datoz: ez badugu nahi klima aldaketa benetan oso arazo larria izatea, munduko herrialde guztiek karbonoarentzako prezio bat adostu behar dute. Prezio hori berdina izan behar da herrialde guztietan, edo oso antzekoa. Eta hori 2020rako egin behar da beranduenez. Ezarri behar den prezio hori ez da mauka; ereduen arabera, CO2 tonako 60 eta 260 dolarren artekoa izan beharko litzateke.

Zer esan nahi du “prezio” hitzak? Emisioak zigortzea?

Bai. Klima aldaketa eragozteko energia-sistemak nola funtzionatu beharko lukeen aztertzen duten ereduen logika karbonoari prezio bat jartzea da, teknologia kutsatzaileenek errentagarritasuna gal dezaten. Konparazio baterako, haize-energiak orain hamar balio badu eta gasak bost, karbonoari bost gehituta bat-batean haize-energia errentagarriagoa da gasa baino. Eta enpresek, jendarteak oro har, haize-parkeak instalatuko lituzkete gas-zentralen ordez. EBn badago mekanismo horretan oinarritzen den merkatu bat, EU-ETS delakoa –gogor kritikatua izan dena, ez duelako ondo funtzionatzen–, oraintxe tonako sei dolarreko prezioa ezarria duena –isuna baino, zerga dela pentsatu behar dugu–, eta literaturak dio 2020an 60 eta 260 dolar bitartekoa izan beharko litzatekeela.

Iritsi ezinezkoa dirudi.

Gaurkoaren hamar halako, pentsa. Eta EBn soilik ez, mundu osoan egin beharko litzateke. EBk ezin du klima politikan bidea bakarrik egin, hala eginez gero bere produktuak garestiagoak izango direlako. Gauzak ondo egitea garestiagoa da. Eta enpresek alde egingo lukete, honezkero batzuek egin duten bezala. Laburbilduz: gaur egungo martxari eutsiz gero, etorkizuna beltz ikusten dut.


You are interested in the channel: Larrialdi klimatikoa
Extreme heat would cause 2.3 million deaths in Europe by the end of the century
According to the article published in the journal Nature Medicine, the increase in heat deaths due to the greenhouse effect will be greater than the decrease in death caused by the cold. In addition, even the best heat conditioning would not completely solve the problem.

Greenpeace takes action against Urdaibai project at the Guggenheim Museum
On Sunday afternoon, about 30 Greenpeace members took action against the Urdaibai project at the Guggenheim Museum in Bilbao. They represent ten plants and animal species.

2025-02-03 | Nicolas Goñi
Wildlife doesn’t return to depopulated rural areas as expected
Over the past 75 years, 4 million square kilometres of agricultural land have been abandoned in the world ' s peripheral rural areas. If hitherto they have been abandoned mainly for economic reasons, climate change will increasingly lead to them. Could this massive but... [+]

The Arctic tundra ceases to be a carbon deposit
The U.S. National Oceanic and Atmospheric Administration’s (NOAA) study, published in Nature Climate Change, reveals that the tundra now emits more than the amount of carbon dioxide and methane it absorbed.

2025-01-22 | Leire Ibar
The area destroyed by fires in Brazil in 2024 has been larger than the area of Italy
Fires in Brazil last year destroyed 30.86 million hectares of forests and natural areas, more than the surface of all of Italy. Fires recorded a 79 percent increase over 2023, according to a Fire Monitor study.

ANALYSIS
Climate justice

There was no one or all. That we all suffer at least if the necessary changes are not made so that no one suffers the climate emergency. You – reader – I – Jenofá-, they – poor – and they – rich. The fires in Los Angeles did not give me satisfaction, but a sense of... [+]


Cloud reduction to the detriment of climate change
Clouds are declining, which has a significant impact on climate change, a group of NASA researchers concluded. The analysis of the Terra satellite data reveals that over the past 20 years there has been a gradual but steady decline in cloud coverage. The paper was presented at... [+]

2025-01-08 | Nicolas Goñi
How do you turn soils into weather aids?
Extreme drought and rainfall have become a new norm. Among the increasing economic and ecosystem damages, those sustained by cultivation are not the lowest. These are soils that desiccate in times of drought or that cannot absorb all the water in large rains. How to become part... [+]

The pollution of ski resort festivals reaches its peak
The lack of snow has placed many ski resorts in adverse weather conditions, due to the climate emergency. But the logic of some to make the most of the economic benefits of landscape and nature is still there, and the tendency of recent years is to organize large and expensive... [+]

2024-12-17 | Julene Flamarique
Cyclone Chido is estimated to have caused thousands of deaths on the island of Mayotte
The wind, over 220 km/h, has rocked the island of Mayotte on the French coast of Marseille. The destruction of the essential infrastructure has left much of the island incommunicado, which has made it difficult to count casualties. The French Government has announced that it will... [+]

2024-12-12 | Nicolas Goñi
The failure of the summit on plastic pollution can make it intolerable.
They have just completed the cycle of summits to find a solution to plastic pollution and also failed at the fifth summit of the South Korean city of Busan: They have not managed to reach an agreement, mainly because the large plastic exporters have hindered the negotiations. In... [+]

Sukar Horiak Awards Friday Literary Competition Awards on Livable Futures
Bilboko Zirika! The distribution will take place in the urban area on Friday at 19:00. Texts will be disseminated through fanzine and on social networks.

Tourism generates 8.8% of greenhouse gas emissions and emissions continue to increase
In the last ten years, the increase in CO2 emissions from tourism has been twice as high as that of the economy general.Se is about the results of a study by the scientific journal Nature Communications, published on 10 December.

Non-concepts

The understanding and interpretation of the mathematical language is what is important in the learning process, at least it is what we say to our students. The language of mathematics is universal, and in general, the margin of error for interpretation tends to be small. We... [+]


40 per cent of the world ' s land is arid and 75 per cent of the land has been dried
Following this path, by the end of the century, more than 5 billion people will live in the arid lands. This would lead to many humanitarian, economic and social problems.

Eguneraketa berriak daude