Genoako Errepublika, 1625. Giovanni Domenico Cassini matematikari, astronomo eta ingeniaria jaio zen. Astronomo ibilbidea 1648an abiatu zuen Bologna inguruko Panzano Behatokian, eta bi urte geroago Bolognako Unibertsitateko astronomia sailaren ardura lortu zuen.
1669an Frantziara joan zen eta bertan aritu zen hil artean, Luis XIV.aren babesean. Eguzki Erregearen laguntzaz Parisko Behatoki Astronomikoa ireki zuen 1671n. Behatokiaz arduratu zen 1711. urtean ikusmena galdu zuen arte. Hurrengo urtean zendu zen Cassini, 87 urte zituela.
Besteak beste, Cassinik Marte eta Jupiter planeten errotazio aldiak kalkulatu zituen, eta Saturnoko lau satelite ikusten lehenengoa izan zen. Haren izena dute Saturnoko A eta B eraztunen arteko tarteak, asteroide batek eta Ilargiko nahiz Marteko krater banak.
Hala ere, genoarrak ez zuen karrera osoa zerura begira eman. Inguruko lurrak ere aztertu zituen. 1661ean longitudea neurtzeko metodo berri bat sortu zuen eta hamarkada bat geroago, metodo hura gauzatuz, Frantziako lehen mapa topografikoa egin zuen; edo egiten hasi zen, behintzat. Cassiniren metodoaren bidez, lur eremuen azalera zehaztasun handiagoz kalkula zitekeen. Erreferentzia puntuak erabiliz triangeluak mugatzean zetzan sistema. Emaitzak harrigarriak ziren, ordura artekoak baino askoz zehatzagoak.
Baina lur azalera txikientzat egokiagoa zen metodoaren bidez erresuma osatzea lan oso nekeza izan zen. Giovanniren seme Jacquesek jarraitu zuen, lehenik, mapa osatzeko lana, eta bilobak hartu zuen lekukoa azkenik, aitonak abiatutako lana amaitzeko. Metodoa hain zen mantsoa, ez baitzen XIX. mendearen erdialdera arte berriro erabili.
Nahiz eta Giovanni Cassinik maparen azken bertsioa esku artean ez izan, lanean hasi bezain pronto konturatu zen Frantziako Erresuma ordura arte uste zena baino askoz txikiagoa zela. Hura kolpe latza izan zen Luis XIV.a ahalguztidunarentzat. Monarka absolutistak zera esan omen zuen haren konfiantzazko astronomoak –astrologoa ere bazen– aurkikuntzaren berri eman zionean: “Gerra guztietan irabazi ditudan lurraldeak eta gehiago kendu dizkit Cassinik bere maparekin”.
Washington, D.C., June 17, 1930. The U.S. Congress passed the Tariff Act. It is also known as the Smoot-Hawley Act because it was promoted by Senator Reed Smoot and Representative Willis Hawley.
The law raised import tax limits for about 900 products by 40% to 60% in order to... [+]
During the renovation of a sports field in the Simmering district of Vienna, a mass grave with 150 bodies was discovered in October 2024. They conclude that they were Roman legionnaires and A.D. They died around 100 years ago. Or rather, they were killed.
The bodies were buried... [+]
My mother always says: “I never understood why World War I happened. It doesn't make any sense to him. He does not understand why the old European powers were involved in such barbarism and does not get into his head how they were persuaded to kill these young men from Europe,... [+]
Until now we have believed that those in charge of copying books during the Middle Ages and before the printing press was opened were men, specifically monks of monasteries.
But a group of researchers from the University of Bergen, Norway, concludes that women also worked as... [+]
Florentzia, 1886. Carlo Collodi Le avventure de Pinocchio eleberri ezagunaren egileak zera idatzi zuen pizzari buruz: “Labean txigortutako ogi orea, gainean eskura dagoen edozer gauzaz egindako saltsa duena”. Pizza hark “zikinkeria konplexu tankera” zuela... [+]
Ereserkiek, kanta-modalitate zehatz, eder eta arriskutsu horiek, komunitate bati zuzentzea izan ohi dute helburu. “Ene aberri eta sasoiko lagunok”, hasten da Sarrionandiaren poema ezaguna. Ereserki bat da, jakina: horra nori zuzentzen zaion tonu solemnean, handitxo... [+]
Linear A is a Minoan script used 4,800-4,500 years ago. Recently, in the famous Knossos Palace in Crete, a special ivory object has been discovered, which was probably used as a ceremonial scepter. The object has two inscriptions; one on the handle is shorter and, like most of... [+]
Londres, 1944. Dorothy izeneko emakume bati argazkiak atera zizkioten Waterloo zubian soldatze lanak egiten ari zela. Dorothyri buruz izena beste daturik ez daukagu, baina duela hamar urte arte hori ere ez genekien. Argazki sorta 2015ean topatu zuen Christine Wall... [+]