Argentinako María Servini de Cubria epaileak frankismo garaiko ustezko lau torturatzaile atxilotzeko nazioarteko agindua eman du, frankismoaren krimenen kontra abiarazitako auzian inputatu gisa deklaratu dezaten. Honako hauek daude Interpolen jomugan: Celso Galván Abascal Espainiako Errege Etxeko eskolta ohia –2009an hila–, José Ignacio Giralte González poliziaren komisario ohia, Juan Antonio González Pacheco inspektorea –Billy el Niño izenez ezagun egin zena–, eta Jesús Muñecas Aguilar guardia zibilen kapitain ohia.
1968an Andoni Arrizabalagari Zarautzen eragindako torturengatik eman du Muñecas atxilotzeko agindua epaileak, Jon Ugutz Arrizabalaga anaiaren testigantza aintzat hartuta. Kasua dokumentatzeko 1977an kartzelatik irten zenean Joseba Sarrionandiarekin Zeruko Argian izandako elkarrizketa ere hartu du kontuan epaileak. Bertan, guardia zibilek egindako torturak kontatzen ditu ondarroarrak: “Zelda batean bakarrik aurkitzean, komisariatik pasatuta zoriontsu izan nintzen”.
Gerora ere, Muñecas beste tortura kasu batzuetan inplikatuta egon zen Tolosan eta Donostian.
1976an Anparo Arangoa leitzarrak jasandako torturen argazkiak ezagun egin zirenean, Tolosako kuarteleko kapitaina tokiz aldatu zuten. Muñecasek Estrella Digital atariari adierazi dio “pistolero” batzuek hil nahi zutelako aldatu omen zutela lekuz, eta ez torturetan nahasia egoteagatik. Aitzitik, atxilotuekiko zuen jokabide ankerra vox populi zen garai haietan. Tolosan lanean zebilen Joaquín Navarro epaileari “gaizkile politikoak gorroto” zituela azaldu zion behin kapitainak.
Tokiz aldatzeak ez zion eragotzi, antza, gorroto berarekin torturatzen segitzea. Justicia y Paz elkarteak 1976an kaleratutako testigantzetatik iradoki daitekeenez, Donostiako kuartelean izandako tortura kasuetan nahastuta ibili zen. Torturatua izandako Jesus Lasa elizgizonak Muñecas ezagutu zuen: “Sei torturatzaile agertu ziren, Tolosatik lekuz aldaturiko kapitaina buru zutela”.
Antonio Tejero koronelarekin 1981ean estatu kolpea eman zuen Muñecasek, baina ez zuen denbora gehiegi kartzelan iraun. Geroztik Valdemoron bizi da, egun 74 urte ditu.
Ez dirudi Espainiako Gobernuak estradizio eskaera beteko duenik, Servinik torturen biktimen testigantza jasotzeko jarritako oztopoak ikusita; Auzitegi Nazionalaren esku utzi du erabakia Alberto Ruiz Gallardón Justizia ministroak. Hala ere, frankismoko biktimen elkarteek garaipen garrantzitsutzat dute epailearen erabakia.
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]
This year marks the 51st anniversary of the United Nations proclamation of International Human Rights Day on 10 December. This date has become important in Euskal Herria and the Human Rights Observatory of Euskal Herria wants to offer some elements of reflection.
Progress on... [+]
In 2006, Baltasar Garzón, then star judge, suffered a kind of revelation and drafted a practice that guaranteed the rights of those detained for terrorism. The same judge saw hundreds of incommunicado detainees pass through his room, many with obvious signs of ill-treatment,... [+]
“In the newsletter today at noon, you will see the mayor of your capital, offering the main plaza of the city to the military body that tortured us. In today’s information at noon, you will see the structure that murdered our friends and relatives unravel through our... [+]
“In the newsletter today at noon, you will see the mayor of your capital, offering the main plaza of the city to the military body that tortured us. In today’s information at noon, you will see the structure that murdered our friends and relatives unravel through our... [+]
When we talk publicly about torture, we realize how much society embraces the opinion that the “system” itself puts into effect on this issue. It uses a wide range of ministers and advisers, judges and experts, all with the help of the organic media, of course. And it has to... [+]
