Automatically translated from Basque, translation may contain errors. More information here. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

Baztango bidea, ezezagunaren edertasuna

  • Euskal Herria zeharkatzen duten Donejakue bideetatik ziurrenik Baztangoa da ezezagunena. Bi hiriburu lotzeko balio du bide zaharrak, bost egunetan erraz aski egiten ahal da oinez Baiona eta Iruñea arteko tartea. Paisaia paregabeekin gozatzeaz gain, gure herria hobeki ezagutzeko parada eskaintzen du ibilaldiak.

Ainhoara ailegatzen, Zuraidetik Amaiurrerako bidean.
Ainhoara ailegatzen, Zuraidetik Amaiurrerako bidean.

Donibane Garazi eta Orreagatik igarotzen den Donejakue bidea da gaur egungo erromesek gehien erabiltzen dutena. Horren ondoren, Lapurdi, Gipuzkoa eta Bizkaia lotzen dituen kostaldeko bidea da ibiliena. Baina askok ezagutzen ez duten arren bada hirugarren aukera bat, Baztango bidea.
Urte luzez ahaztu samar egon den arren, Erdi Aroan oso bide garrantzitsua izan zen Baztangoa. Erromes askok hartzen zuten bide hori, batetik Otsondoko mendatea Ibañetakoa baino erosoagoa delako; bestetik, seguruagoa omen zelako.
Azken urteotan Bertizeko Partzuergo Turistikoak, Baztango Udalak eta tokiko beste erakunde batzuek bide zaharra errekuperatzeko ahalegina egin dute, eta gaur egun azpiegitura zein seinalizazio oso txukunak ditu. Hala ere, oraindik oso erromes gutxik segitzen du Baztango bidea –2012. urtean 566 zenbatu zituzten ofizialki–; horregatik, erabateko lasaitasunez ibiltzeko aukera eskaintzen du.
Hortaz, ez da aitzakiarik Baiona eta Iruñea arteko bidea oinez ez egiteko. Bost egunetan egiten ahal da ibilaldia, estutasun handirik gabe, batez beste 22 kilometroko etapak eginez. Osotara, 110 kilometro daude bi hiriburuen artean. Otsondo eta Belate dira aurkituko ditugun oztoporik handienak, baina horien zailtasuna nahiko txikia da, eta trukean edertasun handiko bazterrak eskainiko dizkigute.

Baionatik, hiru bide

Baionako katedrala izaten ahal da ibilbidearen abiapuntua. Motibazio erlijiosorik izan gabe ere, txangoa egiteko erromesen kartila hartzea komeni da, horri esker bidean dauden erromesen aterpetxeetan lo egiteko aukera izanen dugu.
Errobi ibaiaren bazterrean dagoen bidetik aterako gara hiritik. Berehala hurrengo egunotan gidari izanen ditugun arrasto horiak hasiko gara ikusten. Ia ezinezkoa da galtzea, oso ongi markatuta dago bidea; diskretuagoa da Lapurdin, nabarmenagoa –hainbatetan nabarmenegia– Nafarroan. Baionatik ateratzean, Donejakue hiru bide ari gara konpartitzen (Orreagakoa, kostaldekoa eta Baztangoa) baina laster beste biak bereizi egingo dira.
Uztaritzetik igaro ondoren, Zuraideraino ailegatuko gara. Hantxe amaituko da lehen etapa, 24 kilometro lau eta atsegin egin ostean. Surrealista samarra da Zuraiden sartzea: golf zelaia ezker eta eskuin agertuko da, herriko kale bazterrak green erraldoi bihurtu dira. Zuraiden ez da erromesentzat propio prestatutako aterpetxerik, baina aldez aurretik hartuta, erraza da lo egiteko tokia topatzea.

Erosle konpultsiboen topalekua

Merezitako atsedenaldia hartu ondoren, bigarren egunerako bi aukera daude: etapa Urdazubin amaitu edo Amaiurreraino luzatzea. Bietan erromesentzako aterpetxea dago, hortaz lo egiteko arazorik ez. Kontua da Zuraidetik Urdazubira hamabi kilometro besterik ez direla, eta motz samar egiten ahal dela etapa. Horregatik, nahiago dugu Amaiurreraino iritsi. 22 kilometro dira, eta aprobetxatu behar da gorputza oraindik ez dela nekerik sumatzen hasi.
Zuraidetik Ainhoara eraman gaitu bideak, eta handik gutxira behialako “mugak” beste momentu surrealista samarra utzi digu: Dantxarineako bentek, autoek eta erosle konpultsiboek ez dute zerikusirik ibiltariaren patxada eta erritmo pausatuarekin.
Kontsumismoa atzean utzita, Urdazubin sartzeko bidea ezin ederragoa da. Herrian XII. mendean eraiki zen monasterioa da, bere garaian erromesen ospitalea izan zena, eta gaur egun aterpea. Herritik atera eta Otsondoko maldak hasiko dira. Patxadaz igo behar da, baina aparteko zailtasunik gabekoa da Otsondo. Behin goian, paisaia paregabea: alde batera Lapurdiko kostaldea, bestera Baztango paraje berdeak. Amaiurreraino jaitsi behar da ondoren, gaztelu zaharreko oroitarriak ongietorria emanen dio ibiltariari.
Hirugarren etapak Amaiurretik Berroetaraino eramanen gaitu –Urdazubin gaua ematea erabaki badugu, berriz, bigarren etapa laburragoa da baina hirugarrena luzeagoa–; hemeretzi kilometro dira Baztango parajeetatik: Azpilkueta, Arizkun, Elizondo, Irurita, Ziga eta, azkenik, Berroeta.
Tabernarik eta dendarik ez herrian, baina abisatuta ginen. Aterpe goxo eta berria, ordea, bai. Herritik pixka bat aldenduta, urrunean errepidea ikusten da, autoak abiada handian pasatzen dira, horietan sartuta doazen horiei batere inbidiarik ez. Argigarria da oso, gauzak beste perspektiba batetik ikustea.

Euskararen geografia

Inguru euskaldun peto-petoan gaude, plazan jostetan ari diren haurrek argi erakusten duten moduan. Arratsaldeko ordu mortuak egiten ari garen bidaiaren alderdi kultural eta soziolinguistikoaz hausnartzeko parada dira. Izan ere, Baiona eta Iruñea arteko bideak ederki aski erakusten ditu gure herriaren izaera eta egoera soziolinguistikoa.
Ez da aditua izan behar ibili ahala gertatuko diren aldaketak antzemateko. Ibilaldiak gune oso populatu ia guztiz erdaldunduak ditu muturretan, barnera joan ahala euskararen muina non den nabarituko du ibiltariak. Horrekin batera, hizkuntzaren aldaerekin ere gozatuko du bidean zehar.
Laugarren eguna fuerte hasiko da: Belate igo behar da, baina errepidetik urrun, basotik. Bideak dituen maldarik gogorrenak izanik, Belateko igoera tarterik politenenetakoa da; zuhaitzen berdetasuna, basoaren isiltasuna eta, zorte apur batez, orkatzen bat edo beste animaliaren bat.

Hiriaren aztarnak ugarituz

Mendatea igotzearekin, atzean utziko dugu Baztango bailara eta Anuen sartuko. Lantzeko ostatutan gosari-hamarretakoa eginda, aurrera segituko dugu, Olagueraino. Laugarren etapak dituen hemeretzi kilometroetan, gero eta ugariagoak dira errepide gaineko tarteak. Olagueko parrokia-etxean dago aterpetxea, eta harriduraz hartuko dituzte ibiltariak; Baionatik bainoago, beste planeta batetik etorri izan bailiran begiratuko dituzte.
Bosgarren eta azken egunak Nafarroako hiriburura hurbilduko gaitu. Olaguetik Soraurenera ailegatu eta bertan, Arga bazterretik doan bidea hartuko dugu. Erosoa, baina urbanoa.
Iruñerrira ailegatzearekin batera, akabo azken egunotako ibitze lasaia: Atarrabiako sarbidean Orreagatik datorren bidearekin eginen dugu bat. Erromes oldearekin bat eginik, Iruñean sartuko gara, herri txiki batean bizitzeak ematen dituen plazer handiekin kontent.
 


You are interested in the channel: Nafarroa
BDS organizes a boycott day against Carrefour for Saturday
The Boycott, Divestments and Sanctions campaign, prolonged in solidarity with Palestinian society, has called for "national reconciliation" on February 15 at five Carrefour shopping centers in the Southern Basque Country.

2025-02-07 | Gedar
The attacking teacher of the Eunate school in Borrería gets the students to leave
According to the IA of Pamplona, this teacher sexualized students and justified the violations. Last Friday they held a sit-in and had a collection of signatures in action to dismiss the teacher.

Presentation of the legislative proposal for the removal of elements with fascist symbology from the Monument to the Fallen and the creation of the interpretation center
The PSN, EH Meetup and Future Yes presented today with the signature of the parliamentary groups and will have the support to be approved.

From Julen Goldaraz, 'Flako Fonki'. Chess and jacks
"I don't know if I've improved the Basque language or lost my embarrassment, but that makes me very happy"
Although I knew him by sight before, the world of music has brought Julen Goldaraz and me closer together. I immediately knew Flako Chill beyond that image that the Mafia showed and that has largely conditioned my relationship and opinion with the project. Four or five years... [+]

Mikel Urabaien (Paris 365): “Institutions pass responsibility to the neighbor”
The Paris 365 Dining Room will not give face-to-face dinners until March and asks the institutions to get involved in order to reach a solution.  

The platform for the demolition of the Monument to the Fallen denounces the position of EH Reunidos, PSN and Geroa Bai
The platform has called for a meeting on Thursday at the Plaza del Ayuntamiento in Pamplona at 6:30 p.m. in order to confirm the three parties’ position with the building in their choice to denounce and demolish it.

2025-02-03 | Ahotsa.info
La Rochelle faces the provocation of the ultra-right
The fascist Vox party announced its intention to install an “information desk” in the Rochapea district of Pamplona, and they have met with the rejection of a diverse working-class neighborhood that “does not want fascists on the streets.” There have also been VOX’s in... [+]

A wave of people in Pamplona say no to the carpentry and demand the acquittal of the defendants
Thousands of people gather after lunch on Saturday in Pamplona to express their opposition to the macroproject of the Baztan Carpinteria and demand the acquittal of the seven defendants who will be tried in May. We videotaped the conclusion of the event [at the end of the news].

The premises of the Pamplona Lava Association and the Windsor Bar will be unified
In this way, they will give stability and solidity to the project that has taken the Basque language and culture to the heart of the city.

Worker killed in truck crash in Arbizu
A 52-year-old Altsasu has died after a workplace accident in Arbizu on Thursday, according to the Navarre Provincial Council. He is the fourth worker killed in a workplace accident in the Basque Country since the beginning of the year. The incident occurred during the... [+]

Strike in public education in Navarre
Unions say the third strike of the school year has also been a success
Thursday was the third day of strike since the beginning of the school year in Navarre Public Education and after the morning mobilizations, the LAB, Steilas, ELA and CCOO –callers of the protest– expressed their satisfaction. The torrential rain and cold have constantly... [+]

2025-01-30 | Julene Flamarique
“We have won”: the Socialist Housing Union of Pamplona stops the eviction of Burlada
A woman who is a victim of gender-based violence and her five children, three of whom are under the age of eighteen, were evicted on Thursday. The dismissal has not been completed on the grounds that there were no conditions to carry out the decision, but a new date will be... [+]

Adif says that the situations of labor slavery denounced in the works of the AHT are "false"
After receiving the scandalous testimony that AHT Geldi denounces the existence of situations of labor slavery in the works of the High-Speed Train of Navarre, the company Adif that promotes these works has had to respond publicly: "They're a lie."

2025-01-30 | Gedar
Raimundo El Canaste will be sentenced on February 12
The song Beef D'Alda was created to denounce the authoritarian attitude of the City Council of Estella, in which they have been prosecuted. In addition to the proclamation of freedom of expression, the music group reports that it is organizing a program for February 8.

Eguneraketa berriak daude