Feminizidioa
Gizona bihozgabea da beste gizonekin,
baina askoz ere bihozgabeagoa emakumeekin
Oscar Wilde
Hitz hau Latinoamerikan sortua da, Mexikon zehazki, duela hamalau urte Ciudad Juarezen hasi baina oraindik bukatu ez diren emazteen erailketaz mintzatzerakoan, asko baitira tortura galanten ondorioz hiltzen direnak.
2013 urtean Indian gertatutako emakumeen aurkako bortizkeria eta erailketen oihartzunak apaldu direnean, gurean, Antsoainen hain zuzen ere, bere bikotekideak labankadaz hil du andre bat, ondoren, Acapulcon, Mexikoko hiri honetara bizitzaz gozatzera joan ziren sei emakume bortxatu dituzte. Oraindik hango garrasiak isiltzeke daudenean gure lurraldetik gertu dagoen Guadalajaran gizon batek emakume bat hil du duela egun gutxi.
Emakumeen aurkako bortizkeria munduko komunikabide guztietan egunero irakurri daiteken albiste tamalgarri bat izaten da, ez dira berri guztiak argitaratzen hala ere.
Badirudi amaierarik ez duela bortxa fisikoa, sexuala eta psikologikoa jasaten duten emazteen kopuruak. XXI. garren mendean oraindik andreen odol gorri, baliotsua edonon jario. Nueva Delhi, Ciudad Juarez, Maroko, Euskal Herrian... emazteak erailak izan dira, ez bakarrik ezezagunen esku artean, berak maite dituzten senar, senargai, aita eta zenbait kasutan semeen eskuetan ere.
Hainbat gobernuk ez ditu taxuzko neurriak hartzen, oraindik patriarkalak diren gizartean sortuak baitira agintari hauek.
Biktimismo antzu baten zuloan erori nahi ezean, zaurien saminean ez gelditzearren bihotzak, buruak zutitu eta gero emakumeak elkartu egin dira bidegabekeria ikaragarri hauei aurre egiteko, ez bakarrik mobilizazioaren bidez, ikerketa sakonen bitartez, gertatzen ari zaiena izendatzeko. Jasandakoa kontzeptualizatuz sentimendu nahasien zurrunbilotik argira ateratzeak lagunduko balie bezala.
Horrela Diane Russel antropologoak dio “Gizonen eskuetan erailtzen diren emazteak emakume izateagatik soilik” bezala definitzen du feminizidioa.
Tortura eta heriotza horietatik bizirik irauten dutenak ez dira horretan bakarrik geratu, jazoera horiek juridikoki zehazten ahalegindu dira, beren herrietako agenda politikoetan sartzen biderik hoberenak proposatuz, gizarte guztiari dagokion ataka honetatik behin betiko irtetearren.
Feminizidioa gizarte maila guztietan gertatzen da, honen arrazoi nagusietako bat gizonak emaztearekiko duen pertzepziotik dator. Senar, gizon, maitale horiek andrea berea den gauza bat lez ulertzen dute. Askatasunik gabeko bigarren mailako pertsona bat bezala hartzen dute, erabaki propioak hartu ezin dituen izakia, gizasemearen kontrolpean egon behar duen emekia, gizasemeak pentsatutako arauekin bakarrik jokatu, bizi behar duena.
Nik ez dut pentsatu nahi hala ere, XXI. gizaldia aurrekoak baino okerragoa denik emakumearekiko.
Gogoratu dezagun bestela Erdi Aroa “torturaren urrezko aroa” izenez ezagutua ere, zein krudela izan zen emakumearekiko bereziki. Torquemada, De l’Ancre bezalako inkisidoreak zenbat emazte sutara bota zituzten Eliza Santuaren izenean gainera.
Egun egiten dena gertaerarik izugarrienari ere izena ematea da, argira ekartzen saiatzea.
Jakina, guzti hau ez da nahikoa, hildakoa ez du pizten, zauriak, saminak ez ditu saihesten, aurrerapausoak urriak dira eguneroko gehiegikerien ondoan, baina andreak aurrera egiten duen bitartean gizonak beren bizitza osoa eraldatu beharrean daude.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
I don't want my daughter disguising herself as a Gypsy in the caldereros. I don’t want Gypsy children at my daughter’s school to dress up as Gypsies in caldereros. Because being a gypsy is not a disguise. Because being a gypsy is not a party that takes place once a year, with... [+]
The road goes by steps, and I learned a little while ago that it seems to have already begun. But people also want to learn to fill that sentence with content. Alone we could achieve little, maybe even resignation as soon as we started. Gathering huge crowds can also complicate... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
The Department of Education doesn't understand why public employees have gone on strike. He's got to ask the LAB Syndicate. This union signed an agreement with the department in April 2023. Two years later they have also called for a strike because, unlike the previous ones, the... [+]
Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!
Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]
The liberal democracy of the Western countries has a growing appearance of a minimalist democracy. At the heart of the definition would be respect for changes in government through elections. The authoritarian variant of this was called competitive authoritarianism by political... [+]
Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]
This wedge that the announcement on the radio Euskadi to replace the bathtub with a shower encourages the commencement of the works in the bathroom of the house. A simple work, a small investiture and a great change are announced. There has been a shift in toilet trends and a... [+]
The year 2025 will lead to a general policy of establishing shorter working weeks, bringing low costs for new hires for companies and an effective direction of change in labour relations.
With the aim of complying with the Spanish government agreement, the reform to shorten the... [+]
I received your e-mail in personal mail on the strike portals. At first, like many others, I thought it was to let you know what options we have in the face of the strike. But no, the e-mail received was a political and communicative movement against the strike.
I will confess... [+]
This weekend I've been thinking about the word 'aesthetic' in relation to a phrase said by a friend: “This work is aesthetic.” I have studied the etymology of the word aesthetic, it seems that its meaning was originally perceived through the senses, and it was later associated... [+]
The other day in Bilbao, I met a friend at the Bira bar. We were very happy at the Tar and I said: “Of course, since you’re Guipúzcoa, hahahaha.” And he insisted that he was not Guipuzcoan. Without me understanding it, I kept saying, “Ah! Is it not? You were born in New... [+]