Automatically translated from Basque, translation may contain errors. More information here. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

Danimarkako Harald erregea eta Bluetooth

Ezkerrean, Danimarkako Harald erregearen bataioa, 960. urtean.
Ezkerrean, Danimarkako Harald erregearen bataioa, 960. urtean.

Danimarka, 958. Gorm Zaharra erregea hil zen, eta haren seme Harald Gormsonn izendatu zuten oinordeko. Aita hil eta koroa semeak hartzen zuen lehen aldia zen Eskandinavian, erresuma bikingoetan, boterea eskuratzeko, klanetako buruzagi boteretsuenak elkarren aurka borrokatzeko ohitura baitzegoen.

Haralden boterea haziz eta hedatuz joan zen, eta 970. urtean Norvegiako errege bihurtu zen. Haren botere eta ondasun grina ez zen Eskandinaviara  mugatu, eta gure lurretara ere hurbildu zen; 978an Kantauri itsasoko kostaldera iritsi zen, Iberiar penintsularen iparraldean hainbat sarraldi egiteko asmoz.

Gainera, eskandinaviarrak kristautasunera konbertitzeko giltza izan zen Gormen semea. 960. urtean, germaniarrek bidalitako apaiz baten bisita jaso zuen Haraldek. Bikingoen bederatzi jainkoak existitzen ez zirela eta zeruan jainko bakarra, jainko kristaua, zegoela esan zion apaizak. Erregeak, orduan, froga garbi bat eskatu omen zion germaniar apaizari: burdin goria jarriko zion eskuetan eta bere jainko bakarrak babesten bazuen, apaizak esandakoa sinetsiko zuen. Kondairak dioenez, burdin goriak ez zuen apaiza erre. Orduan, erregeak bataiatzea eta erresuma guztia kristau bihurtzea erabaki zuen. Haren mendeko gehienek ez zieten berehalakoan beren sinesmen zaharrei uko egin, baina kristautasunaren hazia ereinda zegoen.

Haraldek ez zuen eskandinaviarren ohiko itxura. Azal eta ile beltzaranekoa zen, eta, horregatik, herritarrek Blåtand esaten zioten (blå hitzak beltzaran esan nahi du, eta tand-ek, aldiz, gizon handia). Ingelesez, ordea, Bluetooth (hortz urdin) goitizena jarri zioten. Batzuek diote Blåtand hitzarekin duen antzekotasun fonetiko hutsagatik itzuli zutela izena. Baina beste teoria batek dio Haraldek eritroblastosi fetala izan  zuelako eta eritasun horrek hortz-haginak urdintzen dituelako jarri ziotela ezizena.

Harald 986. urte inguruan hil zen,  Ingalaterra konkistatu zuen bere seme Svendek hala aginduta, ustez. Itxuraz, aitak abiatutako oinordekotza sistema gustuko zuen Svendek, baina ez zuen heriotza naturalaren zain egoteko pazientziarik.

Handik hamaika mendera, Ericsson enpresak telefonia teknologia berria garatu zuen eta Bluetooth izena jarri zion eskandinaviar erregearen omenez.


You are interested in the channel: Historia
2025-01-20 | Julene Flamarique
They call for the demolition of the Monument to the Fallen of Pamplona
The memorialist associations consider that the Palacio del Marqués de Rozalejo, where the Navarro Institute of Memory would be located, can be "a place of tribute, remembrance and remembrance", and bear the name of Marvels Lamberto. Protesters have stated that the agreement... [+]

Joxe Mari Esparza: “Txikitik handira borrokatu behar dugu, egunerokoan gertu ditugun gauzak aldatuz”

Tafallan, nekazal giroko etxe batean sortu zen 1951. urtean. “Neolitikoan bezala bizi ginen, animaliez eta soroez inguratuta”. Nerabe zelarik, 'Luzuriaga’ lantegian hasi zen lanean. Bertan, hogei urtez aritu zen. Lantegian ekintzaile sindikala izan zen;... [+]


A demonstration will claim this Saturday in Pamplona the demolition of the Monument to the Fallen of Pamplona
The demonstration convened by the memorialist groups will begin at the Memorial to the Fallen at 18:00 and end at the Plaza del Castillo. The final gala will include El Drogas, Gran Resperason, Ilargigorri and La Chula Potra. The following lines explain how the subject is in... [+]

The City Hall of Hondarribia recognizes Jesús Carrera as "victim of the unjust situations generated by the dictatorship"
On the 80th anniversary of the assassination of Jesús Carrera, all the political parties that make up the Hondarribia corporation have issued a municipal declaration.

2025-01-15 | Mauro Saravia
Hospital La Roseraie
Second chance in the midst of war
Between 1937 and 1940, the Basque Government, through its social services, opened the largest health center in Iparralde in Bidar: Hospital La Roseraie. The aim was to rescue and reinsert the wounded and disabled from Hego Euskal Herria. Among the residents of the hospital was... [+]

Koldo Amatria
“Eraistea da Erorien Monumentuaren esanahia aldatzeko modu bakarra”

Eraispenaren aldeko elkarteek manifestazioa antolatu dute larunbatean Iruñean. Irrintzi Plazan manifestazioaren deitzailea den Koldo Amatriarekin hitz egin dugu.

 


2025-01-14 | Mikel Aramendi
ANALYSIS
Greenland: Colonialist imperialism always knocks on the door
In August 2019, Donald Trump, the President of the United States, explained his intention to buy Greenland.

Indigenous nurses call for equitable health service for oppressed peoples
Garbiñe Elizegi, from Baztan, is a nurse. In December he participated in the Indigenous Nursing Research Meeting for Equity in Health held in New Zealand. He presents his thesis: Reviewing the experiences of Basque women and non-normative genders in health care in the Basque... [+]

From Holland to home

In 2017, Indonesia and the Netherlands signed an agreement to return the heritage stolen by the European country because of colonialism for three centuries. The Indonesian responsible for the return process, Gusti Agung Wesaka Puja, explained that this agreement "was important in... [+]


Greece, half a century without monarchy

Greece 1975. The country began the year as a republic, three weeks earlier, in the referendum on 8 December 1974, after the citizens decided on the end of the monarchy.

A decade earlier, in 1964, when King Paul I died, his son Constantine took the throne at the age of 23.
But... [+]


Handle and corset

For pedagogical or methodological reasons, historians tend to fragment and divide historical periods of the past into deadlines. There are traditional times that we all know (Prehistory, Antiquity, Middle Ages, Modern and Contemporary Ages), but also several sub-ages.

These... [+]


2024-12-31 | ARGIA
Death of the Basque Gasteiztarra Gontzal Fontaneda
The Euskaltzale and Gasteiztarra militant died on Thursday, 30 December, in an accident at work. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) was a witness and travelling companion of the Basque country in Vitoria in the 1960s. She began to learn Basque at the age of 15. He invented a... [+]

Eguneraketa berriak daude