BIZI dugun krisi ekonomiko eta sistemiko latz honetatik ateratzeko formula magikoa duenak gezurra dio eta herritarraren mesfidantza osoa merezi du. Baina are eta gezurtiagoa da Troikaren ereduarekin aterako garela barreiatzen duena. Ez dago formula magikorik, baina bai ildo nagusi eta argi batzuk. Susan Georgek adibidez, lau kontzeptu argi hauekin azaltzen du norabidea: gaur egun finantzena da esparru garrantzitsuena, ondoren ekonomia, gizartea eta planeta datoz. Ordua da ordena iraultzeko, bestela jai: planeta, gizartea, ekonomia eta finantzak.
Azken hamarkadetan kapitalismoak hain basati jokatu du munduarekin, krisi sistemikoa ekarri duela, ohiko klase borrokarena gaindituz. Klasiko bat da gizateriaren historian: pobreago izatea saihestu gura duen gizarte multzoa eta gero eta aberatsago izan gura duenaren arteko borroka, oraingoan gainera mundua guztientzat arriskuan jarriz.
Duela lau hamarkada Chicagoko Eskolako ideiak indarra hartzen hasi zirenetik, kapitalismoak inoizko hazkunde ekonomiko handiena ezagutu du globalizazioarekin. Aberats eta txiroen arteko inoizko zangarik handiena zabaldu duen moduan. Eta munduan jaun eta jabe egin ondoren, Bigarren Mundu Gerraren ostean, Europan zabaldutako ongizatearen gizartea desegitea da egungo helburu nagusia. Soldatak, lanpostua, pentsio sistema eta babes publikoan sekulako atzerakadak eman ondoren, asteko lan egun kopurua handitzea izango da ondorengo helburuetakoa. Nazioarteko Diru Funtsa (NDF), esaterako, Greziako Gobernua bost lan egunetatik seira pasatzeko presionatzen ari da.
IRAILAREN 26ko grebaren testuingurua hori da eta historiak zerbait irakasten badu, zera da, langileen edo txiroenen borrokarik gabe jai dagoela. Europako Batasuneko eremuan jarrita, gero eta gehiagok ikusten du Ipar aberats eta Hego txiroaren arteko arrakalak batasuna hautsi dezakeela, bai iparraldeko askok hala nahi duelako, eta hegoarekiko iparraren herstura gero eta jasanezinagoa delako. Bere sorreratik inoiz ez bezala, EB kolokan da. Eta egungo norabideari zentsu hertsian eta luzaroan jarraituz gero, hori izango da herrialde txiroagoen irtenbide bakarra, euroa eta EB uztea. Edo hori, edo eskubidetan Hirugarren Munduarekin parekatzea.
Egoera Euskal Herrira ekarrita, azken lau urteko bosgarren greba orokor hau Espainiaren erreskate zuzenaren atarian emango da. Dagoeneko, gehiengo zabalak barneratua du berau udazkenean iragarriko dela, berdin da zein formulapean kamuflatua eta, berriz ere, neurri oso latzei baldintzatua. Pentsioak txikituko dira, gastu publikoaren murrizketak jario handian jarraituko du eta lanpostuen galerak ere bai. Erreskateak erreskate, dirua alde egiten ari da Espainiatik. Orain su-eten txiki bat eman dezake, baina badaki egoera okertzera doala eta badu non inbertitu, dirua egiteko aukera errazenak eskainiko dizkiotenak ugari dira oraindik, Eurovegasekoa ikusi besterik ez.
Hego eta Erdialdeko Amerikan hamarkada galdua izan zen 1980koa eta hasi berri den hau gisa horretakoa izan daiteke Espainiarentzat. Horren adierazle asko egon daitezke, baina garrantzitsuena zorraren tamaina da: nola demontre itzultzen dira eremu publikoa, enpresak eta familien artean pilatutako 2,5 bilioi euro horiek? Erantzuna erraza bezain ezkutatua da: ezin da. Bai, Espainiak ezingo du bere zor hori ordaindu. Kapitalak badaki hori, besteak beste horregatik egiten du ihes Espainiatik arrapaladan, horregatik estutzen du Troikak hainbeste Madril, horregatik baliatzen du egoera ongizate eredua suntsitzeko. Hartzekodunek ahalik eta diru gehien berreskuratu dezaten edo, ordainetan, kapitala ahalik eta errazen mugitu dadin baldintzak eskatuz.
Horregatik da horren garrantzitsua herritarren lana, borroka eta erresistentziarako jarrera, horiek gabe merkatuen bultzada gera ezina izango delako. Kapitalak bere lobbyekin presionatzen du, herritarrek gizarte presioarekin eta botoarekin. Erabili ditzagun gure armak.
Horrela adierazi du Mikel Jauregi Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburuak.
Energiaren Nazioarteko Agentziak (IEA) astelehenean argitaratutako txostenaren arabera, %2,2 igo da energia eskaria 2024an aurreko urtearekin alderatuta, besteak beste, egiturazko arrazoi hauengatik: beroari aurre egiteko argindar gehiago erabili beharra, industriaren kontsumoa... [+]
Espainiako hedabideetan aurkitu dugu albistea, salaketa egin dutela Fotocasa eta Idealista etxebizitza-atarien kontra, prezioak manipulatzen dituztelakoan. Salaketan ez dugu manipulazioaren deskribapen zehatzik aurkitu, baina Ameriketako Estatu Batuetan agertu den salaketa... [+]
Non daude talka handienak eta zenbateraino dago gertu akordioa, EAEko hezkuntza publikoko irakasleentzat? Greba ziklo luzeari amaiera emateko sukalde lanaren eta gakoen inguruan mintzatu gara, STEILASeko bozeramaile Haizea Arbiderekin. “Grebak bertan behera utziko... [+]
Ekrem Imamoglu Erdoganekein lehiatzekoa da hurrengo presidentetzarako bozetan, CHP Herriaren Alderdi Errepublikanoa alderdiaren hautagaitzara aurkeztu den bakarra baita. Ustelkeria eta "terroristekin kolaboratzea" egotzi diote, eta bere atxiloketaren ostean piztutako... [+]
Astelehen arratsalde-gaueko negoziaketa bilera luzearen ostean aurreakordiorik lortu gabe, EAEko hezkuntza publikoko irakasleak grebara deituak izan dira berriz ere; urtea hasi denetik bosgarren greba eguna izan da asteartekoa. Lanuzteek %75eko jarraipena izan dutela adierazi... [+]
Gure Haurrak ere Badira ekimenak deituta, Israelek azken egunetan Gazan hildako gehienak haurrak direla salatu dute. Gobernuei eta erakundeei Israelekin harreman oro etetea ere exijitu diete, "genozidio honen aurka argi eta tinko" lerratu daitezen.
Azken astean ezagutarazi moduan, Eusko Jaurlaritzaren Balorazio Batzordeak txosten banatan aitortu ditu estatuaren biktima gisa. Justizia sailburuak ekitaldi pribatu banatan entregatu dizkie dokumentuak.
Deportazioaren Memoriarako Euskal Koordinakundeak aintzat hartu nahi ditu Hego Euskal Herrian jaio eta bizi ziren, eta 1940tik 1945era Bigarren Mundu Gerra zela eta deportazioa pairatu zuten herritarrak. Anton Gandarias Lekuona izango da haren lehendakaria, 1945ean naziek... [+]
No other land dokumentalaren zuzendari Hamdan Ballal kolono sionistek jipoitu zuten astelehenean bere herrian, beste hainbat palestinarrekin batera, eta Israelgo militarrek eraman zuten atxilo ondoren. Astarte goizean askatu dute.
Hitlerren armadak milioika sobietarren heriotza ekarri zuen Bigarren Mundu Gerran Sobiet Batasuna inbaditu zuenean. Gerra amaituta, Iosif Stalinen obsesioa zen Alemania eta Errusia artean babes herrialde-lerro bat osatzea; horra, besteak beste, Varsoviako Itunaren sorrera... [+]
EAEn BAMEa (famili medikuen formazioa) lau urtetik hiru urtetara jaistea eskatu du Jaurlaritzak. Osakidetzaren "larritasunaren" erantzukizuna Ministerioari bota dio Jaurlaritzako Osasun sailburu Alberto Martinezek: "Ez digute egiten uzten, eta haiek ez dute ezer... [+]
Kolpismoaren lehen ikasgaiak errepasatu gabe, abenduaren 3an Hego Koreako Yoon presidenteak jo nahi izan zuen estatu-autokolpeak sututako krisi politiko erraldoia kitatzeko asko geratzen da oraindik. Baina haren porrotak abian jarritako impeachment prozedura amaitzear da.
Euskaraldiaren hamaikakoa aurkeztu dute Nafarroan: Julio Soto bertsolaria, Edurne Pena aktorea, Julen Goldarazena musikaria (Flakofonki), Claudia Rodriguez Goxuan Saltsan taldeko abeslaria, Eneko Garcia (Albina Stardust), Yasmine Khris Maansri itzultzaile eta kazetaria,... [+]