Automatically translated from Basque, translation may contain errors. More information here. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

Lagun bat

Antton Olariaga
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Badut lagun bat artikulu hau ez duena irakurriko. Ez dago kartzelan inkomunikaturik, ez da hil, ez da ezta erdalduna ere. Ez zaio idazten dudana interesatzen, besterik ez. Inoiz ez dit argi eta garbi esan (ez dakit “hain zuzen, laguna delako” esan beharko nukeen ala “harrigarriro, laguna den arren”), baina gauza hauek nabaritu egiten dira. Uste dut uste duela ez ohi dudala deus esaten, funtsezko ezer ez. Forma hutsaz arduratzen naizela. Hala ere, ez da egia formaz baino arduratzen ez dena formaz baino arduratzen denik, hain zuzen ere funtsik gabeko forma makerra baita, itxuragabea, antiestetikoa, edo hala izanen bailitzateke gertagarria balitz. Mezudun idatz dezagun, ederra baita, ez beste ezerengatik, zerbait esatea, hitzez.

Badut lagun bat literaturan mezua lehenesten duena. Nire lagunaren irakurketa, beti iruditu zait, gehienbat etikoa da. Teoria irakurtzea atsegin du. Nik ere preziatzen dut hainbat teoriaren edertasuna (etorkizun diren gauzen plazerean edo datu zehatzaren zalantza jartzean oinarrituta), baina, oro har, eta aurrekoarekin kontraesanean balego bezala, modua da, nola erran (esan dezadan jatorki), lehenago begiztatzen dudana eta batik bat kezkabide izan ohi dudana. Hein handi batean ados nago Beñat Sarasolak 2.256. Argiako Ttakun (H)Errenkan esaten eta aipatzen zuenarekin: “Poetak edertasuna eta egiaren artean aukeratu behar badu, lehenengoaren alde egingo baitu itsumustuan. Horixe bera leporatu zion behin Koldo Izagirrek (poema batean): ‘Ez haiz gauza gezurra bezain eder esateko egia’”.

Badut lagun bat liburuak maileguz hartzen baitizkit (nik hari ere bai), eta horregatik edo nire idaztokiaren desordenaren erdian non utzi dudan ez dakidalako, buruz aipatu beharko dut, manipulatuz bada ere, artikulu honen arrazonamendu hala nolakoa aurrera aterako badut, Fredric Jamesonek Marxism and Form saiakeran dioena: “Nork bere esaldien forma aintzat hartzeko betebeharra dauka”. Nire ideien jarioa askatuko banu (jainkoak libra zaitzatela), orrialde hau kaos bat –are handiagoa– izango litzateke. Idazlearen ogibidean sinesten dut: ez da denetaz dakien izaki bat (horretarako, adituak daude), ez da izaki hipersentikor eta irribarretsu bat, fotogeniaren dohain beti eskergarriaz eta nonahikotasunarenaz apaindua, ez da, halabeharrez beti ere, tormentatu bat, ez du jaka, fular edo betaurrekorik janzten; soil-soilik, akaso ez dituen ideiak, edo badituela uste dituen ideiak, ordenan, denik eta ordena egokienean, paratzen dituen izakia da; ideia horiek eszenak baldin badira, narratzailea da; hitzak badira, poeta da; kontzeptuak badira, filosofoa edo, kasurik hoberenean, umorista da.
Badut lagun bat paragrafo guztiak modu berdinean hastea aurpegiratuko eta itsustuko zidana (eta ni ados egongo nintzen berarekin).

Kontatu nahiko banu, nagoen kafetegian, hau idazten –gezurra diot, hau zirriborratzen– dudan bitartean, ondoko mahaian adineko andre batzuek nola hitz egiten duten beraien amei buruz (“¿Y tú madre todavía se vale?”), lehengaia hainbeste beharko nuke maneiatu, oraindik ez dakizkidan helburuak lortzearren (irakurlea hunkitu, amak ere badiren alaba horien egoismoa salatzeko, gizarte osoaren noraeza salatzeko, irrigarri uzteko...), ezen ikusitako eszenaren mertzenarioa baino ezingo nintzen sentitu, droga purua karearekin nahasi ondoren partitzailea bezala –nazkatuko ninduen aitortu behar izateak baina baita ukatzeak ere.

Newest
2025-03-26 | Aiaraldea
Eusko Jaurlaritza “prest” Guardian Laudioren erosketan parte hartzeko

Horrela adierazi du Mikel Jauregi Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburuak.


Munduko energia kontsumoaren igoera eragin dute industriaren, AAren datu baseen eta bero boladen areagotzeek 2024an

Energiaren Nazioarteko Agentziak (IEA) astelehenean argitaratutako txostenaren arabera, %2,2 igo da energia eskaria 2024an aurreko urtearekin alderatuta, besteak beste, egiturazko arrazoi hauengatik: beroari aurre egiteko argindar gehiago erabili beharra, industriaren kontsumoa... [+]


2025-03-26 | Sustatu
Prezio “dinamiko” eta puztuen susmoa etxebizitza aurkitzeko atarietan

Espainiako hedabideetan aurkitu dugu albistea, salaketa egin dutela Fotocasa eta Idealista etxebizitza-atarien kontra, prezioak manipulatzen dituztelakoan. Salaketan ez dugu manipulazioaren deskribapen zehatzik aurkitu, baina Ameriketako Estatu Batuetan agertu den salaketa... [+]


“Hezkuntza Sailak bileran guri hitzez esandakoari uko egin zion gero”

Non daude talka handienak eta zenbateraino dago gertu akordioa, EAEko hezkuntza publikoko irakasleentzat? Greba ziklo luzeari amaiera emateko sukalde lanaren eta gakoen inguruan mintzatu gara, STEILASeko bozeramaile Haizea Arbiderekin. “Grebak bertan behera utziko... [+]


Protestak piztu dira Turkian, Istanbulgo alkate eta Erdoganen aurkari nagusia atxilotu ostean

Ekrem Imamoglu Erdoganekein lehiatzekoa da hurrengo presidentetzarako bozetan, CHP Herriaren Alderdi Errepublikanoa alderdiaren hautagaitzara aurkeztu den bakarra baita. Ustelkeria eta "terroristekin kolaboratzea" egotzi diote, eta bere atxiloketaren ostean piztutako... [+]


Hezkuntza publikoko irakasleen greba egunak %75eko jarraipena izan du, sindikatuen arabera

Astelehen arratsalde-gaueko negoziaketa bilera luzearen ostean aurreakordiorik lortu gabe, EAEko hezkuntza publikoko irakasleak grebara deituak izan dira berriz ere; urtea hasi denetik bosgarren greba eguna izan da asteartekoa. Lanuzteek %75eko jarraipena izan dutela adierazi... [+]


Elkarretaratzeak egin dituzte Euskal Herriko dozenaka hezkuntza zentrotan, Israelek hildako haur palestinarrak oroitarazteko

Gure Haurrak ere Badira ekimenak deituta, Israelek azken egunetan Gazan hildako gehienak haurrak direla salatu dute. Gobernuei eta erakundeei Israelekin harreman oro etetea ere exijitu diete, "genozidio honen aurka argi eta tinko" lerratu daitezen.


Biktima gisa aitortzeko txostenak jaso dituzte Pasaiako segadan eraildakoen eta Rosa Zarraren senideek

Azken astean ezagutarazi moduan, Eusko Jaurlaritzaren Balorazio Batzordeak txosten banatan aitortu ditu estatuaren biktima gisa. Justizia sailburuak ekitaldi pribatu banatan entregatu dizkie dokumentuak.


Koordinakundea eratu dute, Bigarren Mundu Gerran deportatu zituzten euskal herritarrak ezagutarazteko

Deportazioaren Memoriarako Euskal Koordinakundeak aintzat hartu nahi ditu Hego Euskal Herrian jaio eta bizi ziren, eta 1940tik 1945era Bigarren Mundu Gerra zela eta deportazioa pairatu zuten herritarrak. Anton Gandarias Lekuona izango da haren lehendakaria, 1945ean naziek... [+]


Askatu dute kolonoek jipoitu eta militarrek atxilotutako Oscar saridun palestinarra

No other land dokumentalaren zuzendari Hamdan Ballal kolono sionistek jipoitu zuten astelehenean bere herrian, beste hainbat palestinarrekin batera, eta Israelgo militarrek eraman zuten atxilo ondoren. Astarte goizean askatu dute.


ANALISIA
Brandt eta Gorvatxov, non zaudete?

Hitlerren armadak milioika sobietarren heriotza ekarri zuen Bigarren Mundu Gerran Sobiet Batasuna inbaditu zuenean. Gerra amaituta, Iosif Stalinen obsesioa zen Alemania eta Errusia artean babes herrialde-lerro bat osatzea; horra, besteak beste, Varsoviako Itunaren sorrera... [+]


Jaurlaritzaren proposamenak Lehen Mailako Arreta “are gehiago prekarizatzea” ekarriko lukeela adierazi du Espainiako Osasun Ministerioak

EAEn BAMEa (famili medikuen formazioa) lau urtetik hiru urtetara jaistea eskatu du Jaurlaritzak. Osakidetzaren "larritasunaren" erantzukizuna Ministerioari bota dio Jaurlaritzako Osasun sailburu Alberto Martinezek: "Ez digute egiten uzten, eta haiek ez dute ezer... [+]


2025-03-25 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Hego Korea: ‘impeachment’-aren kulebroia amaitzear da, baina krisi politikoa ez

Kolpismoaren lehen ikasgaiak errepasatu gabe, abenduaren 3an Hego Koreako Yoon presidenteak jo nahi izan zuen estatu-autokolpeak sututako krisi politiko erraldoia kitatzeko asko geratzen da oraindik. Baina haren porrotak abian jarritako impeachment prozedura amaitzear da.


Nafarroako Euskaraldiaren hamaikakoa, prest

Euskaraldiaren hamaikakoa aurkeztu dute Nafarroan: Julio Soto bertsolaria, Edurne Pena aktorea, Julen Goldarazena musikaria (Flakofonki), Claudia Rodriguez  Goxuan Saltsan taldeko abeslaria, Eneko Garcia (Albina Stardust), Yasmine Khris Maansri itzultzaile eta kazetaria,... [+]


Eguneraketa berriak daude