We Basques have recently complained about the aggression we are suffering from in the courts. The new year thus begins, with the recent well-known judgments of San Sebastian and Llodio. There have previously been numerous judgments by the CAV and Navarre courts against the Basque and Basque people. There have also been few in Iparralde. Not only the courts, but the children and families of the ikastola and the ikastola. On November 4, 2023, we were at the massive demonstration in Bilbao to face this aggression.
We are already aware that all attacks from the South occur under the Spanish Constitution (plaza). The Basques of the South do not accept the Constitution because, among many other reasons, it establishes Spanish as an official language of general knowledge, and the Basque, co-official, that is, secondary and optional, and must be used with care without disturbing the Spanish monolinguals. That is why there are judges, to enforce their linguistic rights, not ours.
Educational models A and B are also aggressive, and they're not current, they're a few years old. Objective? Create non-vasco-speakers through education and hinder the use of Euskera. Subsequently, it will be the function of the Spanish judges of justice (in)to protect the rights of these non-Basques. In addition to education, in all areas of life, we Basques have suffered in the last 45 years, on behalf of the Constitution, numerous violations of language rights.
Due to the Franco regime and the constitution of 1978, the name of Plaza Nueva was deleted from our memory.
And in the last 45 years, in Donostia and in the media, the Plaza de la Constitución is on everyone's lips. This square was never called Plaza de la Constitución, but the Plaza de la Constitución (1812) in Spanish, but the town used the Plaza Nueva until 1936. That year, Francoists called him July 18. It is clear that Franco was a constant offensive against the Basque and Basque people. In 1979 the name of July 18 was removed and it was called Plaza de la Constitución, this time also in Basque, Plaza de la Constitución. Due to the Franco regime and the 1978 Constitution, the name of Plaza Nueva was deleted from our memory, a name that the Donostiarras have given and used since the construction of the first plaza in 1772 until it was banned and removed by Franco.
On June 18 we presented a declaration with the intention of recovering the original name, the Plaza Nueva, signed by many individuals and social agents. You can find the full declaration in Blogak.eus/PLAZA-BERRIA and additional information about the plaza and its name.
After the introduction of the declaration we finalised the proposal as follows:
“Therefore, the signatories, both individual and institutional and actors, propose:
Gradually we see that more and more individuals and agents are using the name Plaza Nueva. Our intention is to speed up this process and to this end we believe it is essential that the media should join this citizen’s will. Some will not use the name until it is official, but we believe others can take into account the will of citizens and of readers or viewers. In Bilbao, Plaza Nueva remains Barria and the Plaza Circular recovered its name in 1995, declared by the Franco Plaza España. In the case of Vitoria-Gasteiz, it is common to use the name Plaza Nueva in the media; the ETB itself welcomed the year 2024 in the Plaza Nueva, whose official name remains Plaza de España, modified under Franco.
Therefore, we ask the media of Euskal Herria to reflect and, if they consider it appropriate, start using the name Plaza Nueva when talking about San Sebastián. It can be an unbeatable opportunity to name, in the next Sansebastianes, who had a place of origin and never had to lose: Plaza Nueva.
Come on, we too, we always joyfully, always joyful!
We recover Plaza Nueva
Signatories: Dani Goñi, Marije Manterola, Jexux Arrizabalaga, Mikel Legorburu, Kepa Sarasola, Josu Tellebide, Marko Sierra
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]
Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]
Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]
Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.
Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]
Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]
Horra Libération egunkariak berriki argitaratu duen idazkia:
“Bayonne” bukatu da, Libérationek “Baiona” idatziko du
Hiri baten izenaren erabilpena ohiturazkoa delarik, egunkari batean izen horren erabilpena aldatzea zaila da. Alta, irakurleen... [+]
Eusko Jaurlaritzak eta Arabako Foru Aldundiak Datu Zentroen instalazioei ateak irekitzen dizkiete horiek arautzeko legedia sortu aurretik. Bilbao-Arasur Dantu Zentroarekin, bere lehen fasea gauzatuta, eta instalatzea amesten duen Solariaren Datu Zentroarekin, 110.000 m2... [+]
Otero jauna, garai honetan artzain honek ez du tarte handirik izaten ezertarako, justuan ibiltzen naiz, baina gaurkoan ezin utzi erantzun gabe zure azken kolaborazioa. Izan ere, sortu didan egonezinak pisua du. Haserrea ere astuna egiten zait. Ez pentsatu, ordea, dela zenbait... [+]
Duela gutxi, asteburu berean, Ertzaintzak bi salaketa jaso ditu: lehenengoa, emakume kolonbiar batena; lekukoen arabera, ertzainak kolpeka jarraitu zuen lurrera bota ondoren eta konorterik gabe zegoela; ospitalean garuneko edema eta paralisi partziala diagnostikatu zizkioten... [+]
Frantziskok "Franciscomanía" zeinuarekin hasi zuen bere Aitasantutza. Fenomeno soziologiko horri esker, Vatikanoko boterearen zirrikituak aldez aurretik ezagutzen ez zituen gaztetasunaren ikono eta Elizako aldaketa-haizeen intsuflatzaile bihurtu zen.
Era berean,... [+]
Euskal Herriko Mugimendu Feministak aurtengo Martxoak 8ko mobilizazioak "faxismoaren, erreakzionarismoaren eta zapalkuntzaren aurkako aliantzak" ehuntzean ardaztu ditu.
Kepa Kortak Naiz-en idatzitako “Musikariaren jakituria” artikuluan faxismoa definitzeko... [+]
Harea-erloju baten bidez irudikatu ohi da denboraren joana. Ospatu berri dugu Saharako Errepublika Arabiar Demokratikoak 49 urte bete dituela iragan den otsailaren 27an. Urte hauetan guztietan, harearen pisuak ez du oraino estali Saharako populuaren askatasun-nahia eta... [+]
Datorren udaberrian, Stop AHT Zundaketak ekimenak bi urte beteko ditu. 2023ko maiatzean, ADIFek Itza, Sakana eta Goierriko udalei jakinarazi zien zundaketa geoteknikoak eta beste jarduketa batzuk egingo zituela AHTaren Nafarroako korridorea Euskal Y-arekin lotzeko alternatibak... [+]
UEMAk Telegram bidez banatzen duen “Euskararen Hemeroteka” kanalean honoko titularrak irakurri ditut bata bestearen atzetik: “Gipuzkoak euskararen aldeko bide-urratzaile izateko ardura hartu du”, eta jarraian “Udaltzainen hizkuntza eskakizunen... [+]