Smell of sports costumes to the grass
- Have you taken aspirin long ago? It is the most known and used drug in the world for over a century. Its component is acetylsalicylic acid, discovered in 1853, from salicylic acid found in 1838. The origin of the famous drug was acid extracted from the root of a plant. Sauces and mimbres (Salix spp) are rich in this salicylic, hence the name of the acid, but the name of aspirin has another origin, another plant.
It's called Burdilinda. The roots that gave rise to salicylic acid were theirs, with threads or roots in the form of threaded canisters or tubers. Hence comes the burdilinda hanging from a thread, or what is the same Filipendula, the Latin filum "thread" and the pendulum "pendant", which are hanging tubers joined by a thin root. Initially, instead of the genus Filipendula, it was classified in the genus Spiraea and hence aspirin. The 1991 publication of the prestigious encyclopedia Quid de Domenique Fremy says: The scientific name of aspirin, registered by Bayer in 1899, derives from the prefix “A” (indicating acetylation of acetyl) and the abbreviations “spir” Spirsaüre (in German “acid spirea”) and “ine” (classical suffix of industrial chemistry).
In the Basque Country there are two species of the genus Filipendula: the aforementioned burdilinda, also called semelore and semelili, and the Filipendula ulmaría known as “nascal” or “queen of the field” or “queen of the valleys”. The latter is called ulmaria (Ulmus spp.) It comes from your resemblance. Although Itziar, Galdames or Balmaseda can be found in the south of Euskal Herria, but the nasator lives throughout the territory on very wet grounds: aliseda (Alnus glutinosa), water regatta, molten scissors, mountain megaforbium…
It is called country queen or valley queen because it tends to prevail in wet grasslands, especially in those where livestock is not pasted or often sustained. If the grassland is abandoned, its dominion is fast and impoverishes the native flora. It has a strong roots, the chain of tubers mentioned, and it spreads easily. In turn, this aspirin-generating substance in the roots has a phytotoxic effect that harms the other plants surrounding it, preventing its development. The so-called “smell of the sporty costume” that you will hear if you crush that root is due to these components, which are part of the touches that athletes will use to cure blows and bruises. In the Journal of 02/08/1971 published in Baiona it says: “The nasalor is a good curator of rumatism, as it makes sweat and soothes 50 grams of paint in boiling water.” Awakening and closing; athletes…
Udaberrian orain dela egun gutxi sartu gara eta intxaurrondoa dut maisu. Lasai sentitzen dut, konfiantzaz, bere prozesuan, ziklo berria hasten. Plan eta ohitura berriak hartu ditut apirilean, sasoitu naiz, bizitzan proiektu berriei heltzeko konfiantzaz, indarrez, sormen eta... [+]
Ohe beroan edo hotzean egiten da hobeto lo? Nik zalantzarik ez daukat: hotzean. Landare jaioberriek bero punttu bat nahiago dute, ordea. Udaberriko ekinozio garai hau aproposa da udako eta udazkeneko mokadu goxoak emango dizkiguten landareen haziak ereiteko.
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Itsasoan badira landareen itxura izan arren animalia harrapari diren izaki eder batzuk: anemonak. Kantauri itsasoan hainbat anemona espezie ditugun arren, bada bat, guztien artean bereziki erraz atzemateko aukera eskaintzen diguna: itsas-tomatea.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Sare sozialen kontra hitz egitea ondo dago, beno, nire inguruan ondo ikusia bezala dago sare sozialek dakartzaten kalteez eta txarkeriez aritzea; progre gelditzen da bat horrela jardunda, baina gaur alde hitz egin nahi dut. Ez ni optimista digitala nauzuelako, baizik eta sare... [+]
Bada Borda bat ilargian. Bai, bai, Borda izeneko krater bat badu ilargiak; talka krater edo astroblema bat da, ilargiaren ageriko aldean dago eta bere koordenadak 25º12’S 46º31’E dira; inguruan 11 krater satelite ditu. Akizen jaiotako Jean Charles Borda de... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ugaztunei eskainitako azken artikuluaren amaierako hitzak hurrengo animalia aurkezteko aitzakia paregabea dira. Bertan esaten genuen muturluzeak erreka “garbi eta txukunak” behar dituela, kutsadurarik gabeak baina elementu natural anitzekin. Animalia txiki horren... [+]
Mila milioika mintzo dira agintariak. CO2 isurketak konpentsatzeko neurri eraginkor gisa aurkeztuta, zuhaitz landaketei buruzko zifra alimaleak entzuten dira azken urteetan. Trantsiziorako bide interesgarria izan zitekeen, orain arteko oihanak zainduta eta bioaniztasuna... [+]
Kutsatzaile kimiko toxikoak hauteman dituzte Iratiko oihaneko liken eta goroldioetan. Ikerketan ondorioztatu dute kutsatzaile horietako batzuk inguruko hiriguneetatik iristen direla, beste batzuk nekazaritzan egiten diren erreketetatik, eta, azkenik, beste batzuk duela zenbait... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Antxoa, bokarta edo albokartia, gure arrain komertzialen artean txikiena, euskal kostaldera hurbildu da.
Magnoliak eleganteak dira. Dotoreak. Anddereak. Pontxoak. Apainak. Pimentak. Gurbilak. Ponposak, ponpoxearrenak. Ortiroak. Ia-ia fazazkoak, kriket eta kraket. Ez naiz harritzen, beren loraldien azpian lurrarekin urtzerainoko handitasunaren menpeko sentitzen naiz urtero.
Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]