Under justice
Spanish linguistic imperialism, in the last 40 years called democracies, through the judiciary, has permanently put the Basque country through judicial channels, and has given more than a punch to the progress of our language by shaking the wooden hammers of the courts that are at the root of the kingdom. In the last 40 years, from the courts, wings have often been cut off by the Basque who wanted to be a bird.
To care for and promote Euskera in the Autonomous Community of the Basque Country and Navarre (and, of course, in Lapurdi, Nafarroa Beherea and Zuberoa) we need a paradigm shift of the current legislation so that, as in the last 40 years, the hammer of justice does not strike us again and again.
The first Law 10/1982, basic normalization of the use of the Basque Country, approved in the Basque Country, has just turned 40 on November 24. And let us remember — let us not forget — that, in the twenty-first century, the Basque country still lacks legal formality throughout the Basque Country (it does not have full official status in most of the territory of Navarre, where 90% of the Navarros reside, 600,000 Navarros) and throughout the Northern Basque Country, and has never had any legal recognition). Therefore, in the Basque Country of the beginning of the twenty-first century, we are still far from being legislation allowing the full normalised use of our language throughout our territory.
"The first law approved to regulate the use of Euskera in the Basque Country has just turned 40 on November 24. And let us remember that the Basque country still has no legal official in the whole of the Basque Country"
Currently, the Basque Law in force in the Autonomous Community of the Basque Country focuses on the linguistic freedom of citizens and linguistic rights. But with the direction that judicial action has taken over the last 40 years, this system based on citizens’ linguistic freedom and language rights has become a double sword. In fact, in a single territory in which the Basque Country has full official status — in the CAV — in the last 40 years, from the courts — establishing the fraudulent principle of the necessary balance between the languages — the Spanish judges have looked more rigorously and passionately at the linguistic rights of monolingual Castilian citizens, establishing the same treatment and symmetrical knowledge for the two languages that are not sometimes in the same situation.
The renewal of the parameters of the linguistic regime is fundamental for the normalization of the social use of Euskera. We must focus on the new legal paradigm in the care and promotion of the respiratory functional areas of natural and spontaneous use in Euskera. The new legal axis should be located in the functional spaces of the Basque Country. We have the intangible heritage of culture as functional respiratory areas of the Basque Country and we have to ensure that they are named so that they receive maximum legal support. We have to put the effort into that. A new direction and a new task of twenty-first century Basque cultural activity must be to try to protect, preserve, break and spread this heritage.
Patxi Saez Beloki, socio-linguist and member of the Euskaltzaindia Development Commission.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]
Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]
Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.
Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]
Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]
Horra Libération egunkariak berriki argitaratu duen idazkia:
“Bayonne” bukatu da, Libérationek “Baiona” idatziko du
Hiri baten izenaren erabilpena ohiturazkoa delarik, egunkari batean izen horren erabilpena aldatzea zaila da. Alta, irakurleen... [+]
Eusko Jaurlaritzak eta Arabako Foru Aldundiak Datu Zentroen instalazioei ateak irekitzen dizkiete horiek arautzeko legedia sortu aurretik. Bilbao-Arasur Dantu Zentroarekin, bere lehen fasea gauzatuta, eta instalatzea amesten duen Solariaren Datu Zentroarekin, 110.000 m2... [+]
Otero jauna, garai honetan artzain honek ez du tarte handirik izaten ezertarako, justuan ibiltzen naiz, baina gaurkoan ezin utzi erantzun gabe zure azken kolaborazioa. Izan ere, sortu didan egonezinak pisua du. Haserrea ere astuna egiten zait. Ez pentsatu, ordea, dela zenbait... [+]
Duela gutxi, asteburu berean, Ertzaintzak bi salaketa jaso ditu: lehenengoa, emakume kolonbiar batena; lekukoen arabera, ertzainak kolpeka jarraitu zuen lurrera bota ondoren eta konorterik gabe zegoela; ospitalean garuneko edema eta paralisi partziala diagnostikatu zizkioten... [+]
Frantziskok "Franciscomanía" zeinuarekin hasi zuen bere Aitasantutza. Fenomeno soziologiko horri esker, Vatikanoko boterearen zirrikituak aldez aurretik ezagutzen ez zituen gaztetasunaren ikono eta Elizako aldaketa-haizeen intsuflatzaile bihurtu zen.
Era berean,... [+]
Euskal Herriko Mugimendu Feministak aurtengo Martxoak 8ko mobilizazioak "faxismoaren, erreakzionarismoaren eta zapalkuntzaren aurkako aliantzak" ehuntzean ardaztu ditu.
Kepa Kortak Naiz-en idatzitako “Musikariaren jakituria” artikuluan faxismoa definitzeko... [+]
Harea-erloju baten bidez irudikatu ohi da denboraren joana. Ospatu berri dugu Saharako Errepublika Arabiar Demokratikoak 49 urte bete dituela iragan den otsailaren 27an. Urte hauetan guztietan, harearen pisuak ez du oraino estali Saharako populuaren askatasun-nahia eta... [+]
Datorren udaberrian, Stop AHT Zundaketak ekimenak bi urte beteko ditu. 2023ko maiatzean, ADIFek Itza, Sakana eta Goierriko udalei jakinarazi zien zundaketa geoteknikoak eta beste jarduketa batzuk egingo zituela AHTaren Nafarroako korridorea Euskal Y-arekin lotzeko alternatibak... [+]
UEMAk Telegram bidez banatzen duen “Euskararen Hemeroteka” kanalean honoko titularrak irakurri ditut bata bestearen atzetik: “Gipuzkoak euskararen aldeko bide-urratzaile izateko ardura hartu du”, eta jarraian “Udaltzainen hizkuntza eskakizunen... [+]
Iazko udan ere Alacant aldera hurbildu ginen eguraldi hobea aurkitu nahian eta, urtero bezala, egun batez, Benidorm erraldoian sartu ginen hango giroan murgildu, zerbait hartu eta seme-alabekin izozki edo gofre bat dastatzeko asmoz.
Hiri bitxia da, denetarik aurki dezakezu... [+]