ARGIA.eus

Egin ARGIAkoa
Oparitu ARGIA
Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia
astelehena 2025eko urtarrilaren 20an
Historia > Efemerideen kanala

42 eusko gudari fusilatu zituzten tropa frankistek Santoñan

Duela
88
urte
Gudarien artxiboko argazki bat. Soulac sur mere - Pointe de Grave. Gernika Batailoia. J.A. Agirre / Kepa Ordoki. Apirilak 1945.

1937ko urriaren 28an,

Tropa frankistek 42 eusko gudari fusilatu zituzten Santoña herri kantabriarreko El Dueso espetxean. Hilabete pare bat lehenago, EAJko buruzagiek hitzarmena sinatu zuten Francoren aldeko italiar faxistekin: Eusko Gudarosteko batailoiak errenditu egingo ziren eta italiarren gerra-preso bihurtuta, bizia barkatuko zieten. Faxistek ez zuten hitza bete, ordea, hitzarmenaren berri izan zutenean operazioa geldiarazi eta gudariak El Duesoko kartzelara eraman zituzten.

Egun hau historian
1903Gerra egoera deklaratu zuten Bizkaian, meatzarien grebaren harira
1921Argentinako Patagonian langileek greba abiatu eta armak hartu zituzten
1965Protesta artean, Galesen Llyn Celyn urtegia inauguratu zuen Liverpoolgo Udalak
1995Hitz Egin jaialdi erraldoia ospatu zen Oiartzunen
2013Errigora ekimena aurkeztu zuten jendaurrean lehen aldiz

Urte hau historian: < >
Berrienetik Zaharrenetik

1937-01-01
Euskarazko historiako lehen egunkaria argitaratzen hasi ziren: Eguna
1937-01-02
Zaraitzuko ibarrean gutun bidezko korrespondentzia zibilari zentsura ezartzeko eskaera egin zuten
1937-01-04
Bilbo bonbardatu zuten hegazkin alemaniarrek eta bost pertsona hil
1937-01-05
Jostunen sindikatuko bost emakume hil zituzten falangistek Mallorcan
1937-01-06
Abraham Lincoln Batailoi Internazionalista osatu zuten AEBetan, Espainiako Estatura faxismoaren aurka borrokara joateko
1937-01-08
AEBetako Kongresuak Espainiako gudara materiala saltzea debekatu zuen
1937-02-07
Malaga-Almeria errepideko sarraskiaren bigarren eguna, 'Desbandá' izenez ere ezaguna
1937-02-11
AEBetako Flint hiriko General Motors autoen fabrikan beso erorien greba amaitu zen, langileen garaipenarekin
1937-02-17
Guda-trofeo gisa eramandako misil bat lehertu zen Bilboko Gazteria Komunista eta Sozialisten Batasunaren egoitzan
1937-02-19
Bi gazte eritrear Italiak Etiopian inposatutako Rodolfo Graziani erregeordea hiltzen saiatu ziren
1937-02-23
Kandido Saseta Eusko Gudarosteko komandante burua hil zuten frankistek Asturiasen, dozenaka gudarirekin batera
1937-03-05
Matxitxako itsas-gudua izan zen armada frankistaren eta gudarien artean
1937-03-21
Puerto Ricon hemeretzi independentista hil zituen AEBetako Poliziak manifestazio bati tiro eginda
1937-03-31
Azazetako sarraskia eragin zuten frankistek, Araban egin zuten handiena
1937-03-31
Elorrio eta Durango bonbardatu zituzten, frankisten aginduz
1937-04-04
Otxandio tropa frankisten eskuetan erori zen
1937-04-06
Abadiñoko Saibigain mendian borroka latzak hasi ziren Eusko Gudarostearen eta armada frankistaren artean
1937-04-06
Francoren gobernuak Bilboren itsas blokeoa iragarri zuen
1937-04-07
Donostian euskara eta katalan asko entzuten zela salatu zuen Falangeren Unidad egunkariak
1937-04-09
Tropa frankistek Bilbo bonbardatu zuten
1937-04-23
Eibar bonbardatu zuen abiazio frankistak
1937-04-26
Hegazkin faxistek Gernika bonbardatu zuten Francoren aginduz eta 2.000 pertsona inguru hil zituzten
1937-05-04
Euskararen aurkako ortografia arauak inposatu zituzten Hego Euskal Herrian
1937-05-04
Kurduen aurka Dersimgo sarraskia abiatu zuen armada turkiarrak
1937-05-12
Bilboko portua bonbardatu zuen abiazio italiarrak
1937-05-21
'Habana' ontzia atera zen Santurtzitik gerratik ihesi zihoazen 3.840 euskal haurrekin Erresuma Batura
1937-05-29
Euskaraz hitz egitea debekatua zegoela jakinarazi zuten Donostiako agintari frankistek
1937-05-30
Hamar langile hil zituen Poliziak Chicagon, AEBetan
1937-05-31
Ertzaintzak eta Eusko Itsas Gudarosteak Espainiako bi ontzi konfiskatu zituzten
1937-06-13
Euskal agintariak Bilboko ebakuazioa prestatzen hasi ziren
1937-06-14
Mungia hartu zuten tropa frankistek, hilabete eta erdiz erasoan aritu ostean
1937-06-19
Bilbo frankisten eskuetan erori eta errepresio gordina hasi zen
1937-06-24
Euzkadiko futbol selekzioak Moskuko Lokomotiv taldearen aurka jokatu zuen
1937-06-25
‘Lauaxeta’ fusilatu zuten frankistek
1937-07-08
Erresuma Batuak gerra-legea ezarri eta 13.000 soldadu bidali zituen Palestinara
1937-07-10
Lehen euskal haur erbesteratuak Galesera iritsi ziren
1937-07-12
'Guernica' margolana jendaurrean erakutsi zuten lehenengoz, Parisen
1937-07-30
Donostiako Gobernu Zibilak isuna jarri zion Joaquim Rivera enpresariari “katalan dialektoz” hitz egiteagatik
1937-08-05
Juana Mir kazetari iruindarra fusilatu zuten frankistek, prentsan idazten zuen emakume bakanetakoa
1937-08-13
Tutera bonbardatu zuten hiru hegazkin errepublikarrek
1937-10-15
Frankistek hamalau euskal preso fusilatu zituzten El Duesoko espetxean, Santoñan
1937-10-28
42 eusko gudari fusilatu zituzten tropa frankistek Santoñan
1937-11-19
Sevillan esklabo lanak egitera bidalitako 57 euskal preso errepublikar hil ziren tren istripuan
1937-12-13
Nanking hiriko sarraskia abiatu zuen Japoniako armadak Txinan
1937-12-13
Garrote bidez exekutatu zuten frankistek Pedro Garmendia trapagarandarra
1937-12-15
Teruelgo Gudua hasi zen, 36ko Gerrako handienetakoa

Hilabete honetako urteurrenak:
|
Berrienetik Zaharrenetik

Duela
15
urte
2010-10-22
Espainiako Poliziak hamabost gazte atxilotu zituen, Segi mugimenduko kide izatea egotzita
Duela
20
urte
2005-10-27
Parisen istiluak hasi ziren aldirietako auzoetan, poliziarengandik ihesean ari ziren bi gazteren heriotzagatik
Duela
20
urte
2005-10-24
Rosa Parks hil zen Detroiten, AEBetan
Duela
25
urte
2000-10-26
Bolikostan matxinada izan zen eta Laurent Gbagbo antikolonialistak hartu zuen presidente kargua
Duela
25
urte
2000-10-14
Istiluak Baionan Miarritzeko Europar Batasunaren goi-bileraren azken egunean
Duela
25
urte
2000-10-13
Istiluak Angelun eta Baionan, Biarritzeko Europar Batasunaren goi-bileraren harira
Duela
25
urte
2000-10-05
Desobedientzia zibil baketsua sustatzen zuten zenbait kide atxilotu zituen Espainiako Poliziak
Duela
30
urte
1995-10-30
Quebecen independentziaren inguruko bigarren erreferenduma egin zuten
Duela
30
urte
1995-10-28
Hitz Egin jaialdi erraldoia ospatu zen Oiartzunen
Duela
35
urte
1990-10-26
60 eskalatzailek 36 gau eta egun luzatuko zen kanpaldia abiatu zuten Atxarteko harrobiko horman, plataforma batean zintzilik
Duela
40
urte
1985-10-27
Donostian Larratxoko auzokideek trafikoa moztu eta futbol partida jokatu zuten errepidean, kirolerako azpiegiturak eskatzeko
Duela
40
urte
1985-10-25
Nafarroako Gobernuak euskara zonifikatzeko lege baztertzailea aurkeztu zuen publikoki
Duela
40
urte
1985-10-12
Pixa-zarraztaldia egin zuten Donostiako Gobernu Militarraren eraikinean soldaduskaren aurkako kontzientzia eragozleek
Duela
45
urte
1980-10-16
Jose Luis Sancha gaztea hil Barakaldon Espainiako Poliziak
Duela
50
urte
1975-10-30
Franco diktadorea osasun egoera larrian ospitaleratu zuten
Duela
50
urte
1975-10-24
Islandiako emakumeek greba egin eta herrialdea gerarazi zuten
Duela
50
urte
1975-10-21
Javier Larrauri zauritu zuen Guardia Zibilak Legorretan
Duela
50
urte
1975-10-18
Manuel López Treviño torturatzailea eta Zarauzko Guardia Zibilaren burua hil zuen ETA pm-k
Duela
50
urte
1975-10-08
Juan Paredes Manot Nazioarteko Brigada izeneko taldeak Parisko Espainiako enbaxadako agregatu militarraren aurkako atentatua egin zuen
Duela
50
urte
1975-10-05
Elkartasun martxa feminista antolatu zuten Hendaia eta Behobia artean, irailaren 27ko exekuzioak salatzeko
Duela
50
urte
1975-10-03
Guardia Zibilak Kepa Josu Etxandi hil zuen, 38 urteko zurgin luzaidearra
Duela
55
urte
1970-10-24
Allende izendatu zuten Txileko presidente, ezkerreko koalizioak hauteskundeak irabazi ostean
Duela
55
urte
1970-10-19
Erbesteko Eusko Jaurlaritzak greba orokorrera deitu zituen herritarrak, Burgosko Auziaren aurka
Duela
60
urte
1965-10-28
Protesta artean, Galesen Llyn Celyn urtegia inauguratu zuen Liverpoolgo Udalak
Duela
60
urte
1965-10-23
Guraso euskaltzale talde batek 36ko Gerra osteko lehendabiziko ikastola sortu zuen Iruñeko Alde Zaharreko etxebizitza batean
Duela
85
urte
1940-10-23
Hitler eta Franco Euskal Herrian bildu ziren, Hendaiako tren geltokian
Duela
85
urte
1940-10-15
Kataluniako presidente Companys fusilatu zuten frankistek Montjuïceko gazteluan
Duela
100
urte
1925-10-13
Euskarazko eskola-liburuak debekatu zituen Primo de Rivera diktadoreak
Duela
105
urte
1920-10-06
Grebara jo zuten Azkoitiko abarka fabriketako langileek
Duela
120
urte
1905-10-26
Petrogradoko sobieta eratu zuten langileek Errusian
Duela
120
urte
1905-10-22
250 pertsona hil zituen Txileko Poliziak, haragiari jarritako zergaren aurkako manifestazioari tiroka
Duela
200
urte
1825-10-11
Fermin Mundaka jaio zen Bermeon, esklabo-trafikatzaile eta pirata euskalduna
Duela
410
urte
1615-10-17
Islandian Martin Villafranca kapitaina eta bere 31 gizonak hil zituzten