ARGIA.eus

Egin ARGIAkoa
Oparitu ARGIA
Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia
igandea 2024ko uztailaren 28an
Historia > Efemerideen kanala

Pedro de Rada nafarra torturatuta hil zuten gaztelarrek

Duela
512
urte

1512ko azaroaren 18an,

Pedro de Rada nafarra torturatuta hil zuten gaztelarrek, konkista garaian. Nafarroako errege-erreginen alde Murillo el Frutoko altxamenduaren buru izana zen De Rada. Atxilotu eta heriotzara zigortu zuten. Tortura potroan hainbat orduz izugarrizko oinazea eragin ostean, hezurrak beren lekuetik atera eta gorputza desartikulatuta hil zuten. Albako dukearen Gaztelako armadak Erribera kontrolpean zuenetik, Nafarroako koroaren aldeko kideak desterratu, torturatu eta hil zituzten. Inkisizioa ere, garai hartan sartu zuten espainiarrek Nafarroan.

Iturria:

Joseba Asiron eta Martin Altzueta, 50 fechas clave de la conquista de Navarra (1512-1525). (Txalaparta).

Egun hau historian
1920Abortua despenalizatu zuten Sobietar Batasunean eta hori egin zuen munduko lehen herrialdea bilakatu zen
1922Agustín Gómez jaio zen Errenterian, sobietar selekzioan jokatzera helduko zen futbolaria eta ekintzaile antifaxista
1949Nigerian 21 meatzari grebalariri eta inguruan zeuden pertsonei tiro egin zieten Britainia Handiko gobernuaren jabetza zen Enugu ikatz meategian
1999Iñigo Egiluz bilbotarra eta Jorge Luis Mazo kolonbiarra hil zituzten Kolonbiako paramilitarrek

Urte hau historian: < >
Berrienetik Zaharrenetik

1512-05-28
Gaztelako Fernando II.ak Nafarroa konkistatzeko laguntza eskatu zien Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako Ahaide Nagusiei
1512-06-12
Armada nafarreko Pedro mariskalak eta Mauleko Ladron beaumontarrak kontaktuak hasi zituzten, Gaztelaren inbasioa ekiditen saiatzeko
1512-07-12
Albako Dukeak alardea agindu zuen Gasteizen, Nafarroako Erresuma erasotzeko prest zeuden milaka soldadurekin
1512-07-21
Nafarroaren inbasioa hasi zuen Gaztelak, Albako dukea Ziordia eta Goizuetatik sartuz
1512-07-25
Iruñea suntsitzeko gaztelarren mehatxuaren aurrean, hiria entregatu zieten alkateak eta zenbait zinegotzik
1512-08-04
Albako dukeak Nafarroako erresuma okupatua zeukan, Gaztelako koroaren izenean
1512-08-22
Lizarra erori zen Gaztelako armadarentzat
1512-08-30
Cristobal de Villalba militar gaztelarrak sarraskia egin zuen obeditzen ez zuten nafarren aurka, Nafarroako Erresumaren konkistan
1512-09-09
Tutera Gaztelako Armadaren aitzinean errenditu zen
1512-09-10
Nafarroa Beherea inbaditu zuen Gaztelako armadak
1512-09-24
Donibane Garaziko gaztelua setiatzen ziharduen gaztelarren soldadu unitate bat matxinatu egin zen euren aginte militarraren aurka
1512-10-09
Gaztelako soldaduek Lizarrako harresiak asaltoz gainditu zituzten berriro
1512-10-21
Monjolose herri baxenafarra erre zuten soldadu gaztelarrek
1512-11-04
Iruñeko murruen kanpoaldean borroka hasi zen Nafarroako armadaren eta okupatzaile gaztelarraren artean
1512-11-05
Nafarroako armadak Iruñea inguratu eta murruei eraso egin zien, lurraldea konkistatzen ari ziren gaztelarrak hiritik kanporatzeko asmoz
1512-11-18
Pedro de Rada nafarra torturatuta hil zuten gaztelarrek
1512-11-27
Iruñeko murruen aurkako bigarren erasoa abiatu zuen Nafarroako armadak, barnean gaztelarrak gotortuta zirela
1512-12-07
Nafarren armadari eraso egin zion Gaztelaren aldeko gipuzkoar talde batek Belaten, hamabi kanoi eskuratuz

Hilabete honetako urteurrenak:
|
Berrienetik Zaharrenetik

Duela
5
urte
2019-11-21
‘Aita Mari’ Getariko arrantza-ontzi ohiak lehen erreskatea egin zuen Mediterraneo itsasoan
Duela
5
urte
2019-11-10
Evo Morales Boliviako lehen lehendakari aymarak kargua utzi zuen, bere aurkako estatu kolpea antolatzen ari zirela salatuz
Duela
5
urte
2019-11-01
Durangon 3.000 emakume* baino gehiago batu ziren Euskal Herriko V. Jardunaldi Feministak egiteko
Duela
10
urte
2014-11-09
Independentziari buruzko herri galdeketan 2,3 milioi katalanek bozkatu zuten
Duela
15
urte
2009-11-24
Espainiako Poliziak 34 euskal gazte atxilotu zituen, Segiren aurkako sarekadarik handienean
Duela
20
urte
2004-11-28
Txileko diktaduran torturatutakoen inguruko txostena argitaratu zuen gobernuak
Duela
20
urte
2004-11-11
Jasser Arafat Palestinako Aginte Nazionaleko burua hil zen Parisen, kausa ezezagunengatik
Duela
25
urte
1999-11-30
Seattleko bataila hasi zen
Duela
25
urte
1999-11-25
Itoizekin Solidarioek Hagako Nazioarteko Justizia Epaitegia okupatu zuten
Duela
25
urte
1999-11-18
Iñigo Egiluz bilbotarra eta Jorge Luis Mazo kolonbiarra hil zituzten Kolonbiako paramilitarrek
Duela
25
urte
1999-11-16
Espainiako errugbi selekzioarekin jokatzeari uko egin zion Aratz Gallastegik
Duela
30
urte
1994-11-02
Bilboko Arte Ederren museoa okupatzen saiatu ziren Arte Ederretako ikasleak, irakasle euskaldun eske
Duela
35
urte
1989-11-20
Josu Muguruza hil zuten Madrilen, HBko diputatua Espainiako Kongresuan
Duela
35
urte
1989-11-02
Indigenekin lan egiten zuen Dianna Ortiz moja bahitu eta torturatu zuten Guatemalako militarrek
Duela
40
urte
1984-11-23
Bilboko Euskalduna ontziolan sartu zen Espainiako Polizia eta Pablo Gonzalez langilearen heriotza eragin zuen
Duela
40
urte
1984-11-22
Santi Brouarden hilketa salatzeko bi eguneko greba orokorra hasi zen Hego Euskal Herrian
Duela
40
urte
1984-11-20
Santi Brouard hil zuen Bilbon GALek
Duela
40
urte
1984-11-19
Munduko desastre industrialik okerrenetako bat gertatu zen, Mexikoko San Juanico herriko PEMEX petrolio biltegietan leherketak izan zirenean
Duela
40
urte
1984-11-16
Hegoafrikako Johannesburgo hirian, errenta greban zeuden 2.000 maizter atxilotu zituen poliziak
Duela
40
urte
1984-11-12
Misil nuklearren zulo bat hondatu zuten lau bakezalek Missourin, AEB
Duela
40
urte
1984-11-04
Nikaraguaren historiako lehen hauteskunde libreak egin zituzten, Iraultza Sandinistak garaipena lortu eta gero
Duela
45
urte
1979-11-11
Mikel Arregi Marin hil zuen Guardia Zibilak Etxarri Aranazen
Duela
45
urte
1979-11-04
Euskal Herrian Euskaraz mugimendua sortu zen
Duela
45
urte
1979-11-02
Pantera Beltzetako kide Assata Shakurrek espetxetik ihes egin zuen AEBetan
Duela
50
urte
1974-11-24
Etiopian 'Lucy'-ren hezurdura aurkitu zuten, 3 milioi urtetik gorako giza arbasoen arrastoa
Duela
50
urte
1974-11-13
Oil, Chemical & Atomic Workers Unioneko Karen Silkwood sindikalista hil zen istripu susmagarrian
Duela
55
urte
1969-11-19
Etxebizitza eskubidearen aldeko greba orokorra egin zuten Italian
Duela
55
urte
1969-11-12
Seymour Hersh kazetariak AEBetako armadak Vietnamgo gerran 100 zibil armagabeturen aurkako sarraskiaz informatu zuen
Duela
65
urte
1959-11-10
Bilboko Iralabarriko ikastola klandestinoa itxiarazi zuten
Duela
70
urte
1954-11-01
Aljeriako Independentzia Gerra hasi zen
Duela
75
urte
1949-11-18
Nigerian 21 meatzari grebalariri eta inguruan zeuden pertsonei tiro egin zieten Britainia Handiko gobernuaren jabetza zen Enugu ikatz meategian
Duela
75
urte
1949-11-02
Hilerriko euskarazko inskripzioak kendu eta gaztelaniazkoak jartzeko agindu zuen Gernikako alkate frankistak
Duela
85
urte
1939-11-17
Naziek zortzi ikasle eta irakasle bat hil zituzten Pragan, Txekoslovakian
Duela
85
urte
1939-11-08
Hitler hiltzen saiatu ziren Munichen, lehergailu batekin
Duela
100
urte
1924-11-07
Anarkista talde bat Beran sartu zen goizaldean, Espainiako Estatuan iraultza abiatu asmoz
Duela
160
urte
1864-11-29
Txeiene eta Arapaho herrien aurkako sarraskia egin zuen AEBetako armadak Sand Creeken
Duela
180
urte
1844-11-14
Flora Tristán pentsalari feminista eta sozialista hil zen Bordelen
Duela
240
urte
1784-11-27
Euskaraz hitz egitea debekatu zuten Aiako eskolan eta eraztunaren zigorra gomendatu zuten
Duela
415
urte
1609-11-30
Ilargia teleskopio bidez behatu zuen Galileo Galileik lehen aldiz
Duela
485
urte
1539-11-30
Herritar azteka bat bizirik erretzeko agindu zuen Juan Zumarraga Mexikoko inkisidore euskaldunak