ARGIA.eus

Egin ARGIAkoa
Oparitu ARGIA
Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia
osteguna 2024ko abenduaren 19an
Historia > Efemerideen kanala

Iruñeko bi gazteri hamabi urteko kartzela zigorra ezarri zieten, soldadu bati deserta zezan aholkatu eta "abur” hitzarekin agurtzea egotzita

Duela
88
urte

1936ko azaroaren 03an,

Iruñeko bi gazteri hamabi urte eta egun bateko kartzela zigorra ezarri zieten, soldadu batekin izandako elkarrizketa batean honi deserta zezan aholkatu eta “abur” hitzarekin agurtu izana egotzita. Gazteek soldadu harekin egon izana ukatu zuten epaiketan, baina hala ere, soldaduaren deklarazioari fidagarritasun handiagoa eman zioten gerra kontseiluan, inorekiko etsaitasunik ez zuela argudiatuz. Bi gazteak bi urte beranduago fusilatu zituzten, 1938ko maiatzean, Ezkabako presondegiko ihesean parte hartzeagatik.

Egun hau historian
1960Pozoituta hil zuten Kamerungo lider antikoloniala Genevan: Felix-Roland Moumié
1893Cabo Machichaco lurrunontzia lehertu zen Santanderren: 590 hildako, asko euskaldunak
1972Amerikar Indiarren Mugimenduak okupatu egin zuen Indiarren Gaietarako gobernuaren bulegoa
1957Laika zakurra espaziora iritsi zen lehen izaki biziduna bilakatu zen sobietarren eskutik

Urte hau historian: < >
Berrienetik Zaharrenetik

1936-01-20
50 egunez luzatuko zen greba orokorra abiatu zuten Sirian, Frantziaren okupazioaren aurka
1936-01-29
Firestone fabrika okupatu eta beso erorien greba hasi zuten langileek Ohion, AEBetan
1936-02-28
Kanadan erretiratu egin zituzten Ottawara martxan joandako langileen buruzagien aurkako karguak
1936-05-28
35.000 langilek Parisko Renault lantegia okupatu zuten
1936-06-13
Besoa altxata keinu nazia egiteari uko egin zion August Landmesserrek, Hitler buru zuen ekitaldi batean
1936-06-28
AEBetako mugimendu anarkista gidatu zuen Berkman hil zen
1936-07-18
Estatu kolpe faxista eta hiru urteko gudaren hasiera Espainiako Estatuan
1936-07-21
Marina Ginestà militante antifaxistari argazki ikonikoa atera zioten
1936-07-22
Hegazkin frankistek Otxandio ametrailatu eta bonbardatu zuten Santamañak ospatzen ari zirela
1936-07-24
Bartzelonatik atera zen Durrutik gidatutako zutabea faxisten esku zen Zaragozarantz
1936-07-26
Hegazkin errepublikar batek Loiolako kuartela bonbardatu zuen Donostian
1936-07-28
Antifaxisten garaipena Donostian: militar kolpistak errendiarazi zituzten Loiolako kuartelean
1936-08-03
Jesse Owens atleta beltzak urrezko domina lortu zuen Hitlerren Berlingo Joko Olinpikoetan
1936-08-08
Frantziako Gobernuak Espainiako Estatuarekin zuen muga itxi zuen
1936-08-10
Camino Oskoz maistra iruindarra hil eta Urbasan amildegian behera jaurti zuten erreketeek
1936-08-11
Frankistek euskarazko liburuak erre zituzten Tolosako Plaza Zaharrean
1936-08-15
14 urteko Maravillas Lamberto hil zuten frankistek Larragan, taldean bortxatu ostean
1936-08-19
Irungo gudua fase erabakigarrian sartu zen
1936-08-19
Federico García Lorca olerkari granadarra fusilatu zuten frankistek
1936-08-23
52 preso errepublikar fusilatu zituzten frankistek Nafarroan, Cadreitako Valcalderan
1936-08-30
Juana Josefa Goñi eta bere sei seme-alaba Legarreko leizera jaurti zituzten, Gaztelun
1936-09-07
Tasmaniako azken tigrea edo otso marsupiala hil zen, Benjamin
1936-09-13
Elorrioko Felix Urtubi Erzilla hegazkin pilotua hil zen, frankisten aeroplano bati propio jota
1936-09-22
Bergara eta Deba erori ziren armada frankistaren eskuetan
1936-09-25
Eusko Jaurlaritzak Eusko Gudarostea osatu zuen armada frankistaren aurka borrokatzeko
1936-09-25
'Agur' hitza eta euskal kulturarekin loturiko edozein objektu debekatu zituen Lizarrako komandante militarrak
1936-09-26
Abiazio frankistak Bilbo bonbardatu zuen
1936-09-26
Frankistak sartu ziren Arrasaten
1936-10-02
Beren borondatearen kontra frankisten Sanjurjoren Tertzioan erreklutatutako ehunka ezkertiar espetxeratu zituzten Zaragozan
1936-10-17
'Aitzol' idazle, euskaltzale eta elizgizon abertzalea fusilatu zuten frankistek
1936-10-22
Bobby Seale jaio zen, Pantera Beltzen Alderdiaren sortzaileetako bat
1936-11-02
Armaz beterik iritsi zen Bilboko portura Andreev lurrunontzi sobietarra
1936-11-03
Iruñeko bi gazteri hamabi urteko kartzela zigorra ezarri zieten, soldadu bati deserta zezan aholkatu eta “abur” hitzarekin agurtzea egotzita
1936-11-13
Irlandar Brigadako 700 soldaduk frankistekin bat egin zuten
1936-11-15
Eusko Itsas Gudarostearen lehenbiziko borroka
1936-11-20
Buenaventura Durruti anarkista hil zen Madrilen
1936-12-05
Virgen del Carmen ontzi frankistaren eskifaia matxinatu eta ontzia Bilbora eraman arazi zuten
1936-12-20
Prim jeneral espainiarraren estatua eraitsi zuten Bartzelonan

Hilabete honetako urteurrenak:
|
Berrienetik Zaharrenetik

Duela
5
urte
2019-11-21
‘Aita Mari’ Getariko arrantza-ontzi ohiak lehen erreskatea egin zuen Mediterraneo itsasoan
Duela
5
urte
2019-11-10
Evo Morales Boliviako lehen lehendakari aymarak kargua utzi zuen, bere aurkako estatu kolpea antolatzen ari zirela salatuz
Duela
5
urte
2019-11-01
Durangon 3.000 emakume* baino gehiago batu ziren Euskal Herriko V. Jardunaldi Feministak egiteko
Duela
10
urte
2014-11-09
Independentziari buruzko herri galdeketan 2,3 milioi katalanek bozkatu zuten
Duela
15
urte
2009-11-24
Espainiako Poliziak 34 euskal gazte atxilotu zituen, Segiren aurkako sarekadarik handienean
Duela
20
urte
2004-11-28
Txileko diktaduran torturatutakoen inguruko txostena argitaratu zuen gobernuak
Duela
20
urte
2004-11-11
Jasser Arafat hil zen Parisen kausa ezezagunengatik, Palestinako Aginte Nazionaleko burua
Duela
25
urte
1999-11-30
Seattleko bataila hasi zen
Duela
25
urte
1999-11-25
Itoizekin Solidarioek Hagako Nazioarteko Justizia Epaitegia okupatu zuten
Duela
25
urte
1999-11-18
Iñigo Egiluz kooperante bilbotarra hil zuten Kolonbiako paramilitarrek
Duela
25
urte
1999-11-16
Espainiako errugbi selekzioarekin jokatzeari uko egin zion Aratz Gallastegik
Duela
30
urte
1994-11-02
Bilboko Arte Ederren museoa okupatzen saiatu ziren Arte Ederretako ikasleak, irakasle euskaldun eske
Duela
35
urte
1989-11-20
Josu Muguruza hil zuten Madrilen, HBko diputatua Espainiako Kongresuan
Duela
35
urte
1989-11-02
Indigenekin lan egiten zuen Dianna Ortiz moja bahitu eta torturatu zuten Guatemalako militarrek
Duela
40
urte
1984-11-23
Bilboko Euskalduna ontziolan sartu zen Espainiako Polizia eta Pablo Gonzalez langilearen heriotza eragin zuen
Duela
40
urte
1984-11-22
Santi Brouarden hilketa salatzeko bi eguneko greba orokorra hasi zen Hego Euskal Herrian
Duela
40
urte
1984-11-20
Santi Brouard hil zuen Bilbon GALek, Herri Batasunaren bozeramalea Legebiltzarrean
Duela
40
urte
1984-11-19
Munduko hondamendi industrialik okerrenetako bat gertatu zen Mexikon, petrolio biltegi batzuk lehertu zirenean
Duela
40
urte
1984-11-16
Errenta greban zeuden 2.000 maizter atxilotu zituzten Hegoafrikako Johannesburgon
Duela
40
urte
1984-11-12
Misil nuklearren zulo bat hondatu zuten lau bakezalek Missourin, AEB
Duela
40
urte
1984-11-04
Nikaraguaren historiako lehen hauteskunde libreak egin zituzten, Iraultza Sandinistak garaipena lortu eta gero
Duela
45
urte
1979-11-11
Mikel Arregi Marin hil zuen Guardia Zibilak Etxarri Aranazen
Duela
45
urte
1979-11-04
Euskal Herrian Euskaraz mugimendua sortu zuten
Duela
45
urte
1979-11-02
Pantera Beltzetako kide Assata Shakurrek espetxetik ihes egin zuen AEBetan
Duela
50
urte
1974-11-24
Etiopian 'Lucy'-ren hezurdura aurkitu zuten, 3 milioi urtetik gorako giza arbasoen arrastoa
Duela
50
urte
1974-11-13
Oil, Chemical & Atomic Workers Unioneko Karen Silkwood sindikalista hil zen istripu susmagarrian
Duela
55
urte
1969-11-19
Etxebizitza eskubidearen aldeko greba orokorra egin zuten Italian
Duela
55
urte
1969-11-12
AEBetako armadak Vietnamgo gerran 100 zibilen aurkako sarraskiaz informatu zuen Seymour Hersh kazetariak
Duela
65
urte
1959-11-10
Bilboko Iralabarriko ikastola klandestinoa itxiarazi zuten
Duela
70
urte
1954-11-01
Aljeriak independentzia gerra abiatu zuen Frantziaren aurka, irabazi egingo zuena
Duela
75
urte
1949-11-18
Nigerian 21 meatzari grebalariri eta inguruan zeuden pertsonei tiro egin zieten Britainia Handiko gobernuaren jabetza zen Enugu ikatz meategian
Duela
75
urte
1949-11-02
Hilerriko euskarazko inskripzioak kendu eta gaztelaniazkoak jartzeko agindu zuen Gernikako alkate frankistak
Duela
85
urte
1939-11-17
Naziek zortzi ikasle eta irakasle bat hil zituzten Pragan, Txekoslovakian
Duela
85
urte
1939-11-08
Hitler hiltzen saiatu ziren Munichen, lehergailu batekin
Duela
100
urte
1924-11-07
Anarkista talde bat Beran sartu zen goizaldean, Espainiako Estatuan iraultza abiatu asmoz
Duela
160
urte
1864-11-29
Txeiene eta Arapaho herrien aurkako sarraskia egin zuen AEBetako armadak Sand Creeken
Duela
180
urte
1844-11-14
Flora Tristán pentsalari feminista eta sozialista hil zen Bordelen
Duela
240
urte
1784-11-27
Euskaraz hitz egitea debekatu zuten Aiako eskolan eta eraztunaren zigorra gomendatu zuten
Duela
415
urte
1609-11-30
Ilargia teleskopio bidez behatu zuen Galileo Galileik lehen aldiz
Duela
485
urte
1539-11-30
Herritar azteka bat bizirik erretzeko agindu zuen Juan Zumarraga Mexikoko inkisidore euskaldunak