ARGIA.eus

Egin ARGIAkoa
Oparitu ARGIA
Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia
astelehena 2024ko abenduaren 30ean
Historia > Efemerideen kanala

Kondor Plana sinatu zuten sekretupean Hego Amerikako hainbat herrialdek, ezkerreko mugimenduak jazartzeko

Duela
49
urte

1975eko azaroaren 25ean,

Hego Amerikako hainbat herrialdek sekretupean Kondor Plana sinatu zuten. Estatu terrorismoaren bidez edozein matxinada ezkertiar zapaltzeko AEBek bultzatu eta finantzatua. Paraguain 1992ko abenduan aurkitu zuten dokumentazioa, agerian utziz zein ziren aliantzan partaide: Txile, Argentina, Uruguai, Paraguai, Brasil eta Bolivia, baita tarteka Peru, Venezuela, Ekuador eta Kolonbia ere. Diktaduren aurka ari ziren alderdi, sindikatu, ikasle mugimendu edo nolanahiko ekintzen aurka egiteko indar errepresiboek elkar laguntzea adostu zuten. Milaka pertsona torturatu, 50.000 hil, 30.000 desagerrarazi eta 400.000 espetxeratu zituztela kalkulatzen da.

Egun hau historian
1793Sarako biztanleak deportatzea planteatzen hasi ziren Frantziako agintariak
1960Santo Domingon Trujillo diktadorearen aurkako ekintzaile Minerva, Maria Teresa eta Patricia Mirabal ahizpak hil zituzten
1975Angel Esparza dimarra hil zuen Guardia Zibilak, Franco hil osteko lehen heriotza
1999Itoizekin Solidarioek Hagako Nazioarteko Justizia Epaitegia okupatu zuten
2016Fidel Castro Kubako presidentea hil zen Habanan

Urte hau historian: < >
Berrienetik Zaharrenetik

1975-01-07
Itxialdia hasi zuten Potasas de Navarrako meatzariek
1975-01-16
Debako Udalak estazio meteorologikoa eraikitzeko baimena ukatu zion Iberduerori
1975-01-17
Abortua despenalizatu zuten Ipar Euskal Herrian
1975-01-17
Abortua despenalizatu zuten Ipar Euskal Herrian
1975-01-20
Victor Manuel Perez Elexpe hil zuen Guardia Zibilak Portugaleten
1975-03-06
Gerra kontseilua egin zuten Logroñon, hamabost euskal herritarren aurka
1975-03-21
Alfredo Valcarcel hil zen Espainiako Poliziaren torturen ondorioz
1975-03-29
José Díaz Linares polizia torturatzailea hil zuen ETA pm-k Donostian
1975-04-12
Joséphine Baker hil zen Parisen, munduko lehen super-izar beltza
1975-04-13
Libanon eskuin muturrak palestinarren autobus bati eraso egin eta Libanoko Gerra Zibila hasi zen
1975-04-22
Txikia mendekatu zuen ETA pm-k Getxon Morán polizia hilda
1975-04-24
Espainiako Poliziak Mikel Gardoki ETA pm-ko kidea hil zuen Astigarragan segada batean
1975-04-29
AEBek Vietnamgo bere enbaxada ebakuatu behar izan zuten, gerra galdu berritan
1975-05-14
Lau hildako Gernikan Guardia Zibilak ETAko bi kide gordeta zeuden etxearen aurka eginiko segadan
1975-05-24
Guardia Zibilak Koldo Arriola gaztea hil zuen Ondarroako kuartelean
1975-05-27
Bi turista alemaniarren autoa tirokatu zuen Donostian Espainiako Poliziak
1975-06-05
Gabriel Aresti idazlea hil zen, 41 urterekin
1975-06-05
Gabriel Aresti idazlea hil zen
1975-06-06
Banku lapurreta bateko enfrentamenduan ETA pm-k polizia bat hil zuen Bartzelonan
1975-06-11
Angel Otaegi eta Jose Antonio Garmendia Tupa etakideen aldeko mobilizazio handiak Hego Euskal Herrian, gerra-kontseiluaren harira
1975-06-13
Gazte frantziar batek bere buruari su eman zion Euskal Herriaren egoera salatzeko
1975-06-16
Kalez jantzitako guardia zibilek Alfredo San Sebastian plentziarra hil zuten Mungian
1975-06-25
Mozambikek independentzia aldarrikatu zuen Portugaldik
1975-07-17
Johañe Pitrau hil zen, laborari menditarrak esnarazi zituen lider zuberotarra
1975-07-26
Salbuespen egoera altxa zuten, hiru hilabetean 2.000 lagun inguru atxilotu, gehienak torturatu, eta Poliziak sei pertsona hil ostean
1975-07-28
Eskuin muturrak hainbat lehergailu zartarazi zituen Zornotzan, jaien amaieran
1975-07-30
Poliziak Josu Mujika ETA pm-ko kidea hil zuen Madrilen
1975-08-04
Gatazka izan zen Espainiako eta Frantziako polizien artean mugan
1975-08-15
Polizia frankistak Hungariako atletismo taldearen autobusa tirokatu zuen Donostian
1975-08-28
Gerra kontseilua egin zuten Jose Antonio Garmendia Tupa eta Angel Otaegiren aurka Burgosen
1975-08-31
Jesus Mari Garcia Ripalda hil zuen kalez jantzitako polizia batek Donostian
1975-09-11
Euskal Herrian greba orokorrarekin bat egin zuten milaka pertsonak zegoen heriotzara zigortutako ETAko militanteen askatasuna eskatzeko
1975-09-19
Jon Paredes Manot Txiki heriotzara zigortu zuten gerra kontseiluan
1975-09-24
Gerra kontseiluetan heriotzara zigortutako etakide eta espainiar militanteen aldeko protestak egin zituzten Donibane Lohizunen eta Parisen
1975-09-26
Europan zehar etakide eta espainiar militanteei ezarritako heriotza zigorraren aurkako protestak egin zituzten
1975-09-27
'Txiki' eta Otaegi ETAko kideak exekutatu zituen erregimen frankistak
1975-09-27
Txiki eta Otaegi ETAko kideak exekutatu zituen erregimen frankistak, FRAPeko hiru militanterekin batera
1975-09-28
Santanderko Racing futbol taldeko bi jokalari besoko beltzarekin atera ziren, Frankismoak bezperan exekutatutakoen omenez
1975-09-29
Lehen greba eguna egin zuten Hego Euskal Herrian, bi egun lehenagoko fusilaketen aurka
1975-09-30
Bigarren greba eguna izan zen Hego Euskal Herrian
1975-10-03
Guardia Zibilak Kepa Josu Etxandi hil zuen, 38 urteko zurgin luzaidearra
1975-10-05
Elkartasun martxa feminista antolatu zuten Hendaia eta Behobia artean, irailaren 27ko exekuzioak salatzeko
1975-10-08
Juan Paredes Manot Nazioarteko Brigada izeneko taldeak Parisko Espainiako enbaxadako agregatu militarraren aurkako atentatua egin zuen
1975-10-18
Manuel López Treviño torturatzailea eta Zarauzko Guardia Zibilaren burua hil zuen ETA pm-k
1975-10-21
Javier Larrauri zauritu zuen Guardia Zibilak Legorretan
1975-10-24
Islandiako emakumeek greba egin eta herrialdea gerarazi zuten
1975-10-30
Franco diktadorea osasun egoera larrian ospitaleratu zuten
1975-11-04
Ultraeskuindarrek Jon Paredes Manot Txiki-ren familiari eraso egin zioten Zarautzen
1975-11-05
Carlota operazioa hasi zuen Kubak, Angolara laguntza militarra bidaltzeko
1975-11-06
Mendebaldeko Sahara okupatzeko martxa abiatu zuten marokoarrek, sahararrek Martxa Beltza deitzen dute
1975-11-06
Mendebaldeko Sahara okupatuz martxa berdea abiatu zuten marokoarrek
1975-11-11
Angolak independentzia lortu zuen azkenean Portugalengandik
1975-11-20
Franco diktadorearen heriotzaren berri eman zuten
1975-11-20
Francisco Franco diktadorea hil zela jakinarazi zuten
1975-11-22
Juan Carlos Borboikoa izendatu zuten errege Espainiako Gorte frankistek
1975-11-25
Angel Esparza dimarra hil zuen Guardia Zibilak, Franco hil osteko lehen heriotza
1975-11-25
Kondor Plana sinatu zuten sekretupean Hego Amerikako hainbat herrialdek, ezkerreko mugimenduak jazartzeko
1975-12-01
Donostiako Herri Ametsa ikastolari eraso egin zioten eskuin muturreko kideek
1975-12-02
Koldo Lopez de Gereñu etakidea hil zuen Guardia Zibilak Beasainen
1975-12-28
Bartzelonako Camp Nou futbol zelaia debekatutako Kataluniako banderaz josi zuten zaleek

Hilabete honetako urteurrenak:
|
Berrienetik Zaharrenetik

Duela
0
urte
2024-11-26
Langileen manifestazioak zapaldu zituen Espainiako Poliziak Bilbon, Donostian eta Portugaleten
Duela
0
urte
2024-11-26
Ramiro Gartzeiz Viguerako erregea Kordobako Kalifa-Herriaren aurka borrokatu zen Estercuelen
Duela
5
urte
2019-11-21
‘Aita Mari’ Getariko arrantza-ontzi ohiak lehen erreskatea egin zuen Mediterraneo itsasoan
Duela
5
urte
2019-11-10
Evo Morales Boliviako lehen lehendakari aymarak kargua utzi zuen, bere aurkako estatu kolpea antolatzen ari zirela salatuz
Duela
5
urte
2019-11-01
Durangon 3.000 emakume* baino gehiago batu ziren Euskal Herriko V. Jardunaldi Feministak egiteko
Duela
10
urte
2014-11-19
Gora Gasteiz ekimena aurkeztu zuten jendaurrean
Duela
10
urte
2014-11-09
Independentziari buruzko herri galdeketan 2,3 milioi katalanek bozkatu zuten
Duela
15
urte
2009-11-24
Espainiako Poliziak 34 euskal gazte atxilotu zituen, Segiren aurkako sarekadarik handienean
Duela
20
urte
2004-11-28
Txileko diktaduran torturatutakoen inguruko txostena argitaratu zuen gobernuak
Duela
20
urte
2004-11-11
Jasser Arafat hil zen Parisen kausa ezezagunengatik, Palestinako Aginte Nazionaleko burua
Duela
25
urte
1999-11-30
Seattleko bataila hasi zen
Duela
25
urte
1999-11-25
Itoizekin Solidarioek Hagako Nazioarteko Justizia Epaitegia okupatu zuten
Duela
25
urte
1999-11-18
Iñigo Egiluz kooperante bilbotarra hil zuten Kolonbiako paramilitarrek
Duela
25
urte
1999-11-16
Espainiako errugbi selekzioarekin jokatzeari uko egin zion Aratz Gallastegik
Duela
30
urte
1994-11-02
Bilboko Arte Ederren museoa okupatzen saiatu ziren Arte Ederretako ikasleak, irakasle euskaldun eske
Duela
35
urte
1989-11-20
Josu Muguruza hil zuten Madrilen, HBko diputatua Espainiako Kongresuan
Duela
35
urte
1989-11-12
Dolores Ibarruri Pasionaria hil zen, lider komunista bizkaitarra
Duela
35
urte
1989-11-02
Indigenekin lan egiten zuen Dianna Ortiz moja bahitu eta torturatu zuten Guatemalako militarrek
Duela
40
urte
1984-11-23
Bilboko Euskalduna ontziolan sartu zen Espainiako Polizia eta Pablo Gonzalez langilearen heriotza eragin zuen
Duela
40
urte
1984-11-22
Santi Brouarden hilketa salatzeko bi eguneko greba orokorra hasi zen Hego Euskal Herrian
Duela
40
urte
1984-11-20
Santi Brouard hil zuen Bilbon GALek, Herri Batasunaren bozeramalea Legebiltzarrean
Duela
40
urte
1984-11-19
Munduko hondamendi industrialik okerrenetako bat gertatu zen Mexikon, petrolio biltegi batzuk lehertu zirenean
Duela
40
urte
1984-11-18
Aizkora batekin hautestontzi bat txikitu zuen Kanaky uharteko Eloi Machoro buruzagi independentistak
Duela
40
urte
1984-11-16
Errenta greban zeuden 2.000 maizter atxilotu zituzten Hegoafrikako Johannesburgon
Duela
40
urte
1984-11-12
Misil nuklearren zulo bat hondatu zuten lau bakezalek Missourin, AEB
Duela
40
urte
1984-11-04
Nikaraguaren historiako lehen hauteskunde libreak egin zituzten, Iraultza Sandinistak garaipena lortu eta gero
Duela
45
urte
1979-11-22
Lemoizko zentral nuklearraren aurka argi itzaltze masiboa egin zuten Deba ibarrean
Duela
45
urte
1979-11-11
Mikel Arregi Marin hil zuen Guardia Zibilak Etxarri Aranazen
Duela
45
urte
1979-11-04
Euskal Herrian Euskaraz mugimendua sortu zuten
Duela
45
urte
1979-11-02
Pantera Beltzetako kide Assata Shakurrek espetxetik ihes egin zuen AEBetan
Duela
50
urte
1974-11-24
Etiopian 'Lucy'-ren hezurdura aurkitu zuten, 3 milioi urtetik gorako giza arbasoen arrastoa
Duela
50
urte
1974-11-13
Oil, Chemical & Atomic Workers Unioneko Karen Silkwood sindikalista hil zen istripu susmagarrian
Duela
55
urte
1969-11-19
Etxebizitza eskubidearen aldeko greba orokorra egin zuten Italian
Duela
55
urte
1969-11-12
AEBetako armadak Vietnamgo gerran 100 zibilen aurkako sarraskiaz informatu zuen Seymour Hersh kazetariak
Duela
65
urte
1959-11-10
Bilboko Iralabarriko ikastola klandestinoa itxiarazi zuten
Duela
70
urte
1954-11-01
Aljeriak independentzia gerra abiatu zuen Frantziaren aurka, irabazi egingo zuena
Duela
75
urte
1949-11-18
Nigerian 21 meatzari grebalariri eta inguruan zeuden pertsonei tiro egin zieten Britainia Handiko gobernuaren jabetza zen Enugu ikatz meategian
Duela
75
urte
1949-11-02
Hilerriko euskarazko inskripzioak kendu eta gaztelaniazkoak jartzeko agindu zuen Gernikako alkate frankistak
Duela
85
urte
1939-11-17
Naziek zortzi ikasle eta irakasle bat hil zituzten Pragan, Txekoslovakian
Duela
85
urte
1939-11-08
Hitler hiltzen saiatu ziren Munichen, lehergailu batekin
Duela
100
urte
1924-11-07
Anarkista talde bat Beran sartu zen goizaldean, Espainiako Estatuan iraultza abiatu asmoz
Duela
160
urte
1864-11-29
Txeiene eta Arapaho herrien aurkako sarraskia egin zuen AEBetako armadak Sand Creeken
Duela
165
urte
1859-11-24
Darwinek Espezieen jatorriaz liburua argitaratu zuen
Duela
180
urte
1844-11-14
Flora Tristán pentsalari feminista eta sozialista hil zen Bordelen
Duela
240
urte
1784-11-27
Euskaraz hitz egitea debekatu zuten Aiako eskolan eta eraztunaren zigorra gomendatu zuten
Duela
415
urte
1609-11-30
Ilargia teleskopio bidez behatu zuen Galileo Galileik lehen aldiz
Duela
485
urte
1539-11-30
Herritar azteka bat bizirik erretzeko agindu zuen Juan Zumarraga Mexikoko inkisidore euskaldunak