ARGIA.eus

Egin ARGIAkoa
Oparitu ARGIA
Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia
astelehena 2025eko urtarrilaren 20an
Historia > Efemerideen kanala

Lehen euskaldun deportatuak iritsi ziren Mauthausen kontzentrazio esparrura

Duela
85
urte

1940ko abuztuaren 06an,

Euskaldunen deportazioaren historia hasi zen II. Mundu Gudan. Egun hartan iritsi zen jende sorta bat Mauthausen kontzentrazio esparrura, tartean lehen euskaldunak.

Leku honetan naziek 120.000 pertsona inguru suntsitu zituzten, eta orotara 600 euskal herritar deportatu zituztela kalkulatzen da. Hirutik bat itzuli zen bizirik.

Gaian sakontzeko, irakurri iturri gisa erabili dugun erreportajea.

Iturria:

Urko Apaolaza, Mauthausen, euskal deportatuen hiltegia (ARGIA)

Egun hau historian
1881Alexander Fleming jaio zen, penizilina aurkituta milioika bizitza salbatu zituen medikua
1945AEBek bonba atomikoa jaurti zuen Japoniako Hiroshiman
1952Pistolaz duelua egin zuten Txilen Salvador Allende eta Raúl Rettig senatariek
1970AEBetan Disneyland jolas-parkean sartu ziren 300 ekintzaile antimilitarista eta antikapitalista
1983Hala Bedi irratiak lehen emisioa egin zuen Gasteizko txosnagunetik

Urte hau historian: < >
Berrienetik Zaharrenetik

1940-02-24
Ricardo Zabalza nafarra fusilatu zuten Madrilen
1940-04-04
Gurseko kontzentrazio eremura lehen euskaldunak iritsi ziren
1940-05-14
Emma Goldman hil zen, anarkista eta emakumeen emantzipazioaren aldeko ekintzailea
1940-05-22
Agirre lehendakaria naziengandik ihesi hasi zen
1940-05-24
Tropa alemaniarrek erasoaldia eten zuten Dunkerque inguruetan, Frantzia iparraldean
1940-06-17
Naziengandik ihesean ari zirenei bisak banatzen hasi zen Portugalek Frantzian zuen kontsula
1940-06-23
Giza-zoo moduko bat ireki zuten Lisboan
1940-07-24
Alemania naziko armada Ipar Euskal Herrira iritsi zen, lurraldea bitan zatitu eta okupatu zuen
1940-08-06
Lehen euskaldun deportatuak iritsi ziren Mauthausen kontzentrazio esparrura
1940-08-13
Kataluniako presidente Lluís Companys atxilotu zuen Bretainian Gestapok
1940-08-21
Leon Trotski hil zuen piolet batekin Ramon Mercader kataluniarrak
1940-10-15
Kataluniako presidente Companys fusilatu zuten frankistek Montjuïceko gazteluan
1940-10-23
Hitler eta Franco Euskal Herrian bildu ziren, Hendaiako tren geltokian
1940-12-02
Zornotzako hilerriko euskarazko inskripzioak kentzeko agindu eta gaztelaniazkoak inposatu zituzten agintari frankistek

Hilabete honetako urteurrenak:
|
Berrienetik Zaharrenetik

Duela
5
urte
2020-08-16
Alberto Sololuzeren gorpuzkiak aurkitu zituzten Zaldibarko zabortegiaren hondakinen artean
Duela
20
urte
2005-08-23
Hondamena eragin zuen Katrina ekaitza lehertu zen Bahametan
Duela
20
urte
2005-08-22
Gazatik atera zen Israel, 38 urteko okupazioaren ostean
Duela
25
urte
2000-08-12
Frantses hutsean zeuden seinale ugari kendu zituzten Nafarroa Beherea eta Lapurdiko errepideetatik
Duela
25
urte
2000-08-07
Lau etakide hil ziren Bilboko Bolueta auzoan, manipulatzen ari ziren lehergailuak eztanda eginda
Duela
30
urte
1995-08-27
Hamabi presok ihes egin zuten Kopenhageko espetxetik, Danimarkan
Duela
30
urte
1995-08-15
43 tamil tigrek ihes egin zuten Indian, Vellore Fort espetxetik
Duela
30
urte
1995-08-09
Espainiako errege Juan Carlos I.a hiltzear izan zen ETA
Duela
35
urte
1990-08-08
Sutea piztu zen Garoñako zentral nuklearrean
Duela
40
urte
1985-08-18
Tijuana in Blue taldeak bere lehen kontzertua eman zuen Tafallan, Nafarroan
Duela
40
urte
1985-08-10
Istripua nuklearra gertatu zen, urpekari batean Vladivostoken, Errusian
Duela
40
urte
1985-08-03
Barraskilo operazioarekin Baiona eta Hendaia arteko errepideak blokeatu zituen Seaskak
Duela
40
urte
1985-08-02
Pikotx eta mazoekin, Bilboko San Inazioko auzokideek Dibisio Urdinaren monumentua puskatu zuten, jaiak ongi amaitzeko
Duela
40
urte
1985-08-02
Juan Mari Otegi errefuxiatua hil zuen GALek Azkarate eta Donibane Garazi arteko errepidean
Duela
45
urte
1980-08-30
Ondarroan Anjel Etxaniz hil zuen Batallón Vasco Españolek metrailetaz tirokatuta
Duela
45
urte
1980-08-02
Boloniako tren geltokian lehergailu batekin 85 pertsona hil zituen eskuin muturrak eta errua ezkerrari bota
Duela
50
urte
1975-08-31
Jesus Mari Garcia Ripalda hil zuen kalez jantzitako polizia batek Donostian
Duela
50
urte
1975-08-28
Gerra kontseilua egin zuten Jose Antonio Garmendia Tupa eta Angel Otaegiren aurka Burgosen
Duela
50
urte
1975-08-15
Polizia frankistak Hungariako atletismo taldearen autobusa tirokatu zuen Donostian
Duela
50
urte
1975-08-04
Gatazka izan zen Espainiako eta Frantziako polizien artean mugan
Duela
55
urte
1970-08-26
Parisko feministak ekimen sinboliko batengatik atxilotu zituzten: Soldadu Ezezagunaren emaztea oroitaraztea
Duela
55
urte
1970-08-06
AEBetan Disneyland jolas-parkean sartu ziren 300 ekintzaile antimilitarista eta antikapitalista
Duela
65
urte
1960-08-21
Ernest Hemingway-k Agurea eta itsasoa eleberri ezaguna euskaratzeko baimena eman zion Jose Artetxeri
Duela
65
urte
1960-08-19
Belka eta Strelka zakur sobietarrak Lurraren inguruan orbitan ibili ostean bizirik itzuli ziren lehen izaki bilakatu ziren
Duela
70
urte
1955-08-20
Frantziaren aurkako Independentzia Gerran, Aljeriako Nazio Askapenerako Fronteak 123 kolono hil zituen
Duela
75
urte
1950-08-10
Ekintzaile talde batek, Harry Hay buru, homosexualen eskubideen aldeko Mattachine Society erakundea eratu zuen AEBetan
Duela
80
urte
1945-08-09
AEBek bigarren bonba atomikoa jaurti zuen Nagasakin eta beste 130.000 pertsona hil
Duela
80
urte
1945-08-06
AEBek bonba atomikoa jaurti zuen Japoniako Hiroshiman
Duela
85
urte
1940-08-21
Leon Trotski hil zuen piolet batekin Ramon Mercader kataluniarrak
Duela
85
urte
1940-08-13
Kataluniako presidente Lluís Companys atxilotu zuen Bretainian Gestapok
Duela
85
urte
1940-08-06
Lehen euskaldun deportatuak iritsi ziren Mauthausen kontzentrazio esparrura
Duela
115
urte
1910-08-01
Gerda Taro fotokazetaria jaio zen Stuttgarten, Alemanian
Duela
120
urte
1905-08-15
Marie Politzer jaio zen Miarritzen, emagina eta nazien aurkako erresistentziako kidea
Duela
130
urte
1895-08-05
Friedrich Engels hil zen, filosofo eta teorialari komunista
Duela
230
urte
1795-08-17
Curaçao kolonia herbeheretarrean 40 esklabo inguruko talde batek jabeen aurkako altxamendua hasi zuen
Duela
345
urte
1680-08-10
Pueblo jatorrizko herriak matxinatu egin ziren espainiar kolonizatzaileen aurka Mexiko Berrian
Duela
455
urte
1570-08-16
Inkisizioa ezarri zuen Espainiar inperioak Ameriketako kolonietan