ARGIA.eus

Egin ARGIAkoa
Oparitu ARGIA
Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia
asteazkena 2024ko azaroaren 20an
Historia > Efemerideen kanala

Bere semeari kalean euskaraz "Jontxu” deitzeagatik 500 pezetako isuna

Duela
86
urte

1938ko urriaren 21ean,

Bere semeari kalean euskaraz “Jontxu” deitzeagatik 500 pezetako isuna. Jose Mariscal Arana zuen izena zigortutako herritarrak. Kutsu separatistadun izenak erabiltzeak frankismoari gaitzespena eta desobedientzia adierazten zuela aurpegiratu zion Areetako komandante militarrak. Bost hilabete lehenago, Justizia Ministerio frankistak gaztelaniazkoak ez ziren izenak erregimen berriarentzat eraso gisa hartuak izango zirela mehatxu egin zuen.

Iturria:

Joan Mari Torrealdai, Asedio al euskera: Más allá del libro negro (Txertoa).

Egun hau historian
1914Pierre Etxeberri izpurarra fusilatu zuen Frantziako armadak, I. Mundu Gerran desertatzea egotzita
1967Vietnamgo gerraren aurkako ekintzaileek Pentagono kanpoan exorzismo saioa egin zuten, AEBetan
1512Monjolose herri baxenafarra erre zuten soldadu gaztelarrek

Urte hau historian: < >
Berrienetik Zaharrenetik

1938-04-11
Iruñeko Catachu tabernako sarekadan 30 bat lagun atxilotu zituen polizia militar frankistak
1938-05-04
Vatikanoa Francoren alde lerratu zen, “Gurutzada Nazionala” goraipatuz
1938-05-14
Ingalaterrako futbol selekzioaren agur faxista Berlinen
1938-05-22
Ezkabako presondegitik 795 presok ihes egin zuten Europako ihesaldirik handienean
1938-05-29
Lizarran frankisten festa batean Casimira Andiarenak “Behera armak!” oihukatu zuen eta zortzi urteko espetxe zigorra jarri zioten
1938-05-30
Hego Euskal Herriko elizetan predikuak euskaraz egitea debekatu zuen Espainiako gobernadore militarrak
1938-06-27
Londresen errenta-greba abiatu zuten Stepney auzoan
1938-07-25
Ebroko gudua hasi zen, 1936ko Gerrako batailarik luze eta bortitzena
1938-08-31
Urolako treneko zuzendari Ramon Pagola kaleratu zuten bidai-txartelak euskaraz ere bazeudelako
1938-10-21
Bere semeari kalean euskaraz “Jontxu” deitzeagatik 500 pezetako isuna
1938-10-30
Estralurtarren inbasio bati buruzko fikzioa antzeztu zuen irratian Orson Wellesek AEBetan… eta milakak sinetsi zuten
1938-11-09
Alemania eta Austrian 'Kristal hautsien gaua' deritzon judutarren aurkako pogroma egin zuten naziek
1938-11-16
Ebroko bataila amaitu zen, 36ko gerrako gudurik bortitzena
1938-11-26
Gerratik ihes egindako haurren Basque Boys futbol taldeak lehen partida jokatu zuen Galesen
1938-11-28
Iruña Kafetegian pertsona bat atxilotu zuten Espainiako ereserkiarekin ez zelako zutitu eta agur faxista egin

Hilabete honetako urteurrenak:
|
Berrienetik Zaharrenetik

Duela
5
urte
2019-10-22
Futbolari emakumeek greba mugagabea deitu zuten Espainiako ligan
Duela
5
urte
2019-10-14
Bartzelonako nazioarteko aireportua blokeatu zuten, Tsunami Democràtic mugimenduak deituta
Duela
5
urte
2019-10-07
Extinction Rebellion mugimenduak deitutako desobedientziaren egun arrakastatsua eta ehunka atxilotu
Duela
10
urte
2014-10-11
Irlanda osoko 100.000 lagun inguru batu ziren Dublinen ur-zerbitzuen pribatizazioaren aurka
Duela
10
urte
2014-10-10
Askegunea antolatu zuten Deustun bi gazte grebalari atxilotu nahi zituztela salatzeko
Duela
20
urte
2004-10-01
Enrique Rodríguez Galindo guardia zibil torturatzailea espetxetik atera zuten 75 urteko zigorretik bost beteta
Duela
25
urte
1999-10-25
Itoizekin Solidarioak Londresko noria erraldoian eskegi ziren
Duela
30
urte
1994-10-03
'Goenkale' telesailaren lehen atala eman zuten ETBn
Duela
35
urte
1989-10-19
Tarragonako Vandellòs I zentral nuklearrean sutea piztu zen
Duela
35
urte
1989-10-18
Kanpaldi mugagabea abiatu zuen Leitzarango Autobiaren Aurkako Koordinadorak
Duela
40
urte
1984-10-12
IRAren atentatutik gutxigatik salbatu zen Margaret Thatcher
Duela
50
urte
1974-10-29
Iñaki Iparragirre etakidea hil zuen Guardia Zibilak Pasaian, eta honek sarjentu bat
Duela
50
urte
1974-10-09
Oskar Schindler hil zen Suedian, 1.200 judutar inguru salbatu zituen alderdi naziko enpresaria
Duela
55
urte
1969-10-30
Josu Murueta hil zuen tiroz polizia frankistak Erandion, kutsaduraren aurkako protesta batean
Duela
55
urte
1969-10-08
Tupamaroek 40.000 peso inguru lapurtu eta hiriko txiroen artean banatu zituzten Uruguain
Duela
80
urte
1944-10-07
Auschwitzeko ehunka preso matxinatu ziren nazien aurka
Duela
85
urte
1939-10-19
Aquiles Cuadra Tuterako alkate ezkertiarra fusilatu zuten frankistek
Duela
90
urte
1934-10-19
Espainiako armadak Asturiasko Iraultza txikitu zuen izugarrizko errepresioa baliatuta
Duela
90
urte
1934-10-09
Pasaiako portuan Guardia Zibilak sei langile hil zituen, 34ko Urriko greban izandako tiroketan
Duela
90
urte
1934-10-08
Emilio Iguzkiza altsasuarra hil zuen tiroz Guardia Zibilak, 34ko Urriko iraultzaren harira deitutako greban
Duela
90
urte
1934-10-06
Lluis Companysek Kataluniako Errepublika aldarrikatu zuen, 34ko Urriko iraultzaren testuinguruan
Duela
90
urte
1934-10-06
Tiroketak izan ziren Meatzaldean grebalarien eta Espainiako armadaren artean, Urriko Iraultzan
Duela
90
urte
1934-10-05
Urriko Iraultza hasi zen, eta bereziki eragin zuen Eibar, Arrasate eta Bizkaiko Ezkerraldean
Duela
90
urte
1934-10-05
Arrasateko grebalariek herria hartu zuten Urriko Iraultzan eta autoritateak atxilotu zituzten
Duela
95
urte
1929-10-24
29ko kraka hasi zen AEBetan, eta ondorioz, Depresio Handia
Duela
95
urte
1929-10-18
Kanadan emakumeek pertsona juridiko estatusa eskuratu zuten
Duela
110
urte
1914-10-21
Pierre Etxeberri izpurarra fusilatu zuen Frantziako armadak, I. Mundu Gerran desertatzea egotzita
Duela
135
urte
1889-10-18
Telefonoa asmatu baina meriturik eraman ez zuen Antonio Meucci hil zen New Yorken