Estar és fer. Així ho diu enguany la Fira de Durango, i és cert, almenys en el cas de la pròpia fira i tenint en compte a Euskal Herria. La present edició és ja la 59 edició de l'Azoka, i el fet que cada any se celebri el demostra que la Fira de Durango és una manera de fer nació basca.
El nom i l'ésser de la fira han anat variant, però han marcat el rumb. En 1965, quan es va fundar, en el cartell de la “Fira del llibre i disc basc”, després se li ha reduït el nom, la Fira de Durango, però s'ha anat ampliant i també s'ha anomenat la Plaça de la Cultura. En els últims anys el nom es resumeix en l'acrònim DONA, però el contingut es va ampliant i aprofundint, determinant la direcció.
Què porta enguany Durango? Crec que sortiran novetats que ens permetin fer un pas endavant. Ha saltat del llibre i del disc a diferents àmbits de la cultura basca amb el segle XXI, però ara diria que està a punt de fer un salt més enllà de l'àmbit cultural, i tractaré d'explicar-lo.
En tot el País Basc, el pas fonamental és crear un hàbitat adequat per a la comunitat basca
De fet, la Fira de Durango pot acollir un laboratori de formació i preparació prèvia del futur de la comunitat basca. Des de llibres i discos, s'ha estès a l'àmbit audiovisual, a les noves tecnologies, a les diferents pantalles i plataformes, i a la intel·ligència artificial, que també truca a la porta. En l'àmbit de la cultura basca, la fira s'ha convertit en una habitus, però continua sent un laboratori, en un espai concret i en un nombre limitat de dies. Ha demostrat que la cultura basca és capaç de crear el seu propi polisstema cultural, amb els elements imprescindibles per a això: creadors, institucions, repertoris, productes i mercat, i l'últim, però no el més petit, les cultures receptores.
Els resultats de l'assaig de laboratori són positius, sí. Però ara cal saltar a la vida quotidiana. En tot el País Basc, el primer pas és crear un hàbitat adequat per a la comunitat euskaldun. Aquest serà el pas decisiu. I què serà aquest hàbitat? La pròpia nació basca. Cal fer l'organització de la nació democràtica basca. I crec que enguany Durango començarà a moure's en aquesta direcció. Per què dic això?En els últims anys la programació de la fira ha adquirit una dimensió molt gran, amb un ampli espectre de cultura polisistema, i enguany es presentaran a l'entorn de la fira àrees que anuncien el salt de la cultura a l'organització nacional.
Per primera vegada, l'Associació Nacional de Nacions Unides posarà a la disposició del 5 de desembre un estand i realitzarà presentacions dels seus treballs el 6 de desembre. A més, el dia 7 de desembre a la tarda l'organització ciutadana Euskal Herrian Euskaraz ha convocat una mobilització per a donar a conèixer de manera expressa i contundent el procés Bat Gara que s'està duent a terme al migdia en tota Euskal Herria. “Per a viure en basc necessitem la República del Basc”.
Sembla que hem partit de la fira del llibre i del disc a la creació del polisistema cultural basc, de l'habitus a la creació d'un hàbitat propi i de l'organització nacional d'Euskal Herria que va de l'èxit de Durango. A Durango veurem si és així.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Danimarkatik iritsi zaigu berria: 400 urtez estatuak eskainitako zerbitzua etengo du PostNord enpresa publikoak, eta eskutitzak banatzeari utziko dio 2025 urtea amaitzean. Gobernuak adierazi du enpresa publikoak negozioa paketeak banatzera bideratuko duela. Bi arrazoi eman ditu... [+]
“Hondakinik ez platerean!”. Hori zen kontsigna gure txikitako otorduetan. Janariak zeozer sakratu bazukeen, batez ere ogiak; lurrera erori eta, jasotakoan, musua eman behar zitzaion. Harik eta adin zozoan mamia baztertzeko moda etorri zen arte, lodiarazten zuelakoan... [+]
Zenbait estatistikak berretsi dute begiak hondar urteotan ikusten ari zirena: gimnasioak (eta estetika-zentroak eta nolako-edo-halako-terapia eskaintzen duten negozioak) nabarmen ugaldu dira gurean. EITBk plazaratutako datu bat emateko: EAEn 2010-2019 urteen bitartean, zazpi... [+]
Topatu eta topa! Tipi-tapa, elkarrekin ekin eta, bidea, eginean egin aurrera. Mahaiak, aulkiak, koadernoak eta boligrafoak, platerak, konfidentziak, tragoak eta ahotsak, eskuak, ideiak eta barreak, borrokarako besarkada gozoak. Txistulariak bileran, erraldoiak lasterka eta... [+]
Hezkuntzari buruzko legediak, Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen eta planetako jaun eta jabeen aginduei jarraituz, ikasleek ikasketa etapa bakoitzaren amaieran “irteera-profil” jakin bat izatea bilatzen du. Ez pentsa profila zerbait itxia eta bukatua... [+]
Martxoaren 14an Donald Trumpek agindu exekutibo bat sinatu zuen, hainbat berri agentziak jasotzen duten diru kopurua asko murrizteko. Kaltetuetako bat United States Agency for Global Media (USAGM) izan zen eta, ondorioz, Voice of America (VOA), Radio Free Europe/Radio Liberty... [+]
Orain dela 20 bat urte, berrikuntzaren inguruan master bat egin nuen. Bertaraturiko gonbidatu batek esan zigun gizakion historian berrikuntza teknologikoaren eragile handiena gerra izan zela. Gerra, halaber, eragile handia da botere harremanen berrikuntzan.
Berrikuntzaz ari... [+]
Zer esango zenioke Palestinako aktibista bati aurrez aurre izango bazenu? Ni mutu geratu nintzen Iman Hammouri nire herrian bertan aurkeztu zidatenean. Eskerrak andre nagusi bat gerturatu zitzaigula eta solaskide roletik itzultzailearenera pasa nintzela.
Palestinako Popular... [+]
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Gaur buruko minez iritsi naiz etxera. Ostiral iluntze hotz bat da; ez du euririk ari, baina haizeak bota ditu lurrera bi kontainer eta korapilatu dit ilea. 23:39 dio telefonoak. Lagunekin afaldu dut gure ostiraleroko tabernan. Barre asko-asko egin dugu, eta bihotza bete-beteta... [+]