Eskolako jolastokian mutilak dira jaun eta jabe, ikerketa baten arabera

  • Urtebetez, jolas garaian Lehen Hezkuntzako neska-mutilen mugimenduak behatu dituzte Kataluniako bi ikastetxetan. Espazioaren gehiengoa mutilek okupatzen dute eta neskak bazterretan mugitu ohi dira. Ikerketak hainbat gogoeta utzi du espazioaren antolaketaz, genero rolez... eta futbolaz.


2024ko otsailaren 07an - 06:01
Azken eguneraketa: 14:54

“Eskoletako jolastokien erdigunea haur fisikoki aktibo eta indartsuek okupatu ohi dute, gehienak mutilak (kolore urdinez irudikatuta), eta hain aktibo ez direnei periferiatan uzten diete mugitzeko espazioa, batez ere neskak (gorriz irudikatuta). Errealitate hori are agerikoagoa da futbolean oinarritutako espazioak diseinatzen direnean”. Hala dio Architektoniczki arkitektura kooperatibak erakutsi duen azterketak. Bertan, generoaren arabera banatuta ikus daiteke haurrek espazioaren zein erabilera egin duten jolastorduan. Behaketa bidez jaso dituzte mugimendu horiek irakasleek.

Inor gutxi harrituko da emaitzarekin, jakinik bai genero rolek bai espazioaren diseinuak eragina dutela errealitate horretan. Helduek ezarritako arauetatik askeago, autonomoki mugitzeko eta jolasteko espazioak dira eskoletako patioak, eta gizartearen estereotipo eta patroi asko erreproduzitzen dira.

Batetik, neskek ez dute ohiturarik erdigunea hartzeko, eta bestetik, erdigunean futbol zelaia baldin badago, erabat baldintzatzen du patioko dinamika. Durangoko Kurutziaga ikastolan, ikastetxeko kanpo-espazioa eraldatu zuten eta horren eraginaz mintzatu zitzaigun Haizea Egiarte: “Zer egin dute Kurutziagan? Futbola ezin dugu kendu, baina gutxienez mugitu egingo dugu, bazterrean lagako dugu (futbol-zelaia lekuz mugituta), eta sokasaltoan ibili nahi dutenek ez dute zertan iskin batean aritu, margotu nahi dutenek ez dute zertan bazterrean egon, zergatik ez jarri patio erdian halakoak egiten? Neskek sentitu dezatela jolastokia eurena ere badela eta jolastokiaren erdian jardun dezaketela. Gizartean, festetan… emakumeok badugu joera bigarren planoan egotekoa, protagonismoa gizonek izatekoa, txikitatik hala izan delako, baina haurtzarotik neskek ikasten badute erdigunea beraiena ere badela, zentralitatea har dezaketela, indarra hartzen joango dira etorkizunean esateko ‘ni hemen nago eta lehen planoan nago’”.

"Sokasaltoan ibili nahi dutenek ez dute zertan iskin batean aritu, margotu nahi dutenek ez dute zertan bazterrean egon, zergatik ez jarri patio erdian halakoak egiten?"

Futbolaren ordez, patinak

Espazioa aldatzeak eta adibidez erdigunera futbola ez bestelako jarduerak ekartzeak eragiten du neskek zentralitatea irabaztea, baita neska-mutilak errazago nahastea ere. Futbol-zelaia bazterrera eraman ordez, zuzenean asteko egun batzuetan futbola debekatzea erabaki duten ikastetxeak gero eta gehiago dira: baloirik gabeko egunak dira, futbolzentrismoa gainditu eta bestelako jolasak, ekintzak eta dinamikak bultzatzeko. Architektoniczkik erakutsitako esperimentu honen harira, esaterako, irakasle batek kontatu du euren ikastetxean, astean bi egunez ezin delafutbolean jokatu, eta erresistentziak eta protestak handiak izan zirela hasieran, baina patinak, patineteak eta antzerakoak ateratzen dituzte gainerako hiru egunetan, eta segituan bihurtu da ekimen arrakastatsua, neska-mutilen parte-hartze handiagoarekin eta orekatuagoarekin.

Azken finean, mutil guztiei futbola gustatzea ezinezkoa dela abiapuntu hartuta, zergatik dabiltza (ia) denak futbolean? Eta zergatik hain neska gutxi? Nola eragin patioko dinamikan, inor ez dadin baztertuta gelditu? Zer eskaini, neska-mutilek elkarrekin eta berdintasunez jolastu dezaten?

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Hezkuntza
Eskola-jantokietan catering-enpresen zerbitzua blindatu du Jaurlaritzak

Catering-enpresarik gabe jardun nahi duten eskolentzat bestelako eredu bat arautzea adostu zuen Eusko Legebiltzarrak 2019an. Horren ordez, catering-enpresen bidezko zerbitzua ematera derrigortzen ditu ikastetxeak Eusko Jaurlaritzak berriki argitaratu duen aginduak. Bitartean,... [+]


2024-10-12 | Aitor Kortabarria
Jakin-mina

Badira hogei urte irakasle naizela, eta Bigarren Hezkuntzatik gorako maila guztietan aritu naiz eskolak ematen; halaber, gaur da eguna argi ez dudana zein den irakaslearen betebeharra.

Hezkuntza arautuaren eskailera luzean, maila bakoitzak baditu berezko ezaugarriak. Hala... [+]


2024-10-11 | ARGIA
Hernaniko ikastetxeek bat egin dute euskararen erabilera eta euskal kultura bultzatzeko

Ikastetxeok kezkatuta daude haien eskoletan euskararen erabilera eta euskal kulturaren transmisioa moteltzen ari direlako. Urtebeteko gogoeta prozesua egin dute eta Gu geok plataforma aurkeztu dute. Ikastetxeotan jauzi bat emateko asmoz dekalogo bat aurkeztu dute.


Desfokuratze informatiboa

Ikasturte hasieran hauteskundeak izan behar ziren EHUko agenda informatiboko gertaera nagusia. Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultatean, gainera, hitzordu bikoitza dugu, gure zentroko batzarra ere urrian hautatuko baita. Aukera zabaldu da kudeaketa-eredu ezberdinak ezagutu... [+]


Leihotikan, Goazen! eta Ibil Bedik piztuko dute Zangozako Nafarroa Oinez

Bi eguneko egitarau oparoa osatu du Zangozako ikastolak urriaren 19rako eta 20rako: 3,5 kilometroko ibilbidea, hiru gune eta hamaika ekitaldi Nafarroako ikastolen festa handirako.


Mugikorrak ez, baina Chromebookak bai?

“Pantaila aurrean denbora gutxiago igarotzeko esaten diegu gazteei, eta aldi berean ikastetxean derrigortzen ditugu gailu digitaletara konektatzera”. Eskoletako digitalizazio prozesuei frenoa jartzeko eta teknologiak (ez bakarrik hezkuntzan) gure gain duen kontrolaz... [+]


Dislexia, sarritan antzematen ez den zailtasuna eta eskola-porrota eragin dezakeena

Irakurtzen eta idazten ikasteko prozesuan traba handia da dislexia, eta hainbat ikerketaren arabera hamar haurretik batek sufritzen du, baina maiz ez da detektatzen, eta ondorioak ditu frustrazioan, autoestimuan eta ikas-ibilbidean. “Tuntuna eta despistatua nintzela uste... [+]


Baionako Etxepare Lizeoak sare sozial libreak bultzatuko ditu helburu pedagogikoekin

Gero eta ohikoagoa da Mastodon edo Pixelfed bezalako sare sozial libre eta federatuetan kontuak izatea. Horretarako, euskaldun gehienek mastodon.jalgi.eus, mastodon.eus edo pixelfed.eus instantziak erabiltzen dituzte. Baionako Etxepare Lizeoak pauso bat harago eman du, ikasle... [+]


2024-10-07 | Behe Banda
EHUn, zaharrak berri

Ezin inoiz jakin zer topatuko duzun ikasturtea hasten denean, irailaren lehenak beti ohi dira tentsio altuko garaiak, hiru ala berrogei urte izan. Motibazio altuko garaia, hizkuntza eskolan eta gimnasioan izena emateko unea. Aurten zeramika ere egingo dut, beti izan da nire... [+]


2024-10-03 | Leire Ibar
Kaleratu egingo du EHUk iruzkin diskriminatzaileak zabaldu dituen irakaslea

Egoera juridikoki aztertu ondoren, Euskal Herriko Unibertsitateak erabaki du Zuzenbide Fakultatearen Bizkaiko Ataleko irakaslea lanpostutik kentzeko prozesua martxan jartzea. Irailaren 27an hasi ziren irakaslearen aurkako salaketak. Orduztik ehundaka izan dira auzi honen... [+]


Nafarroako Hezkuntza Publikoan beste greba egun bat deitu dute sindikatuek urriaren 29rako

Hezkuntza Departamentuan jarrera aldaketarik ikusten ez dutela-eta, irakaskuntza publikoko langileak grebara deitu dituzte berriz ere sindikatuek urriaren 29an, "negoziazioaren alde". Nafarroako Parlamentuko indar politikoak ere interpelatu dituzte, "gure... [+]


EHU desitxuratzen duen irakaslea

Sanchezi buruz ari gara, joan den ostiralean astindu gintuen kasuaz. Adierazpen askatasuna defendatzen dugu, baita gustuko ez ditugun adierazpenak egiten direnean ere. Askatasun horrek iritzi arrazoituetan eta kontrastatutako datuetan oinarritutako ideiak adierazteko... [+]


EHUko Zuzenbide fakultateko ikaslea
“Hasieratik neurri zorrotzak hartu beharrean, ikasleen erantzun irmoaren zain egon da EHU”

Azken egun hauetan, "Faxistak kanpora!" lelopean EHUko Zuzenbide fakultatean eramandako borroka antifaxistaz hitz egin dugu anonimotasuna atxiki nahi izan duen ikasle batekin. Sare sozialetan frankismoa goraipatzen eta mezu xenofobo, matxista eta homofoboak zabaltzen... [+]


Enpresak ikasleei edukiak irakasten jarri ditu Lanbide Heziketaren Legeak

Ikasturte honetatik aurrera, Hego Euskal Herriko Lanbide Heziketako ikasleak lehenengo mailatik arituko dira enpresetan, enpresek eurek hezkuntza-curriculumeko edukiak irakatsi eta ebaluatuko dituzte, eta ikasleen ezagutza tekniko eta espezifikoak murriztuko dira, Xabier Jimenez... [+]


Nerabeak motibatzen: neurozientziak ematen dizkigun gakoak

Sarak 14 urte ditu eta txikitatik ikasle eredugarria izan da, baina DBHko hirugarren mailan arreta galtzen hasi da, emozio festa betean. Matematikekin ez atzera ez aurrera dabil. Etxean, aitak komentatu du familian inoiz ez direla zenbaki-zaleak izan, eta Sarak bere buruari... [+]


Eguneraketa berriak daude