Begira gaudelarik pasatzen den hori
Otempodiz
Ertza dantza konpainia
Uztailaren 2an Irisarrin (Nafarroa Beherea), EHZ festibalean.
-----------------------------------------------------------------
EHZn inoiz egon denak badaki zer den igandea. Egitarauak zer ekarriko, hor egoten gara gu. Aurten, euriak furgonetaren estalpean egotera gonbidatu gaitu, baina atertu orduko berriz itzuli gara festaren muinera. Txaranga batek alaitzen ditu azken gaupaseroak. Kafea eskuan, frontoiaren erdian den bikoteari so jarri naiz ni. Bi gizon. Beltzak biak ala biak. Bakoitzak bere modura, baina estilo bera daramate gainean, orrazkera bera ere bai. Aurpegi serioa dute, eta lepotik beherako gorputz atalak baino ez dituzte mugitzen. Elkarri begiratzen diote. Urruntzen dira, eta atzera gerturatzen. Elkarri heltzen. Begirada ezerezera. Zeri begira daude? Zer da kontatu nahi digutena?
Ertza konpainiaren Otempodiz ikuskizuna dela jakin dut gero. Fenias Nhumaio eta Deissane Machava dira dantzariak, Mozambiketik etorriak. Nik doinu afrikarrez bezala sailkatu ditudan abestien erritmora mugitzen dira. Hasieran, estilo garaikidetik jo dute, porté-ak eta itzulipurdiak lurretik. A, beno, istorio homoerotiko bat da, pentsatu dut. Baina gero ez. Gero istorio tristeago bat bururatu zait. Plaza osoa dute begira (eta denak gara zuriak bi beltzeei begira) eta gutako bakoitzak kontakizun bat sortu duelakoan nago.
Bukatu da beste kanta bat, eta hurrengoarekin jantzita daramaten monoaren goiko aldea kendu dute. Uuuuuuuuuu bakan batzuk ere entzun dira lotsati. Horiek beste pelikula bat muntatuko zuten mozanbiketarren soin biluzia ikusita. Alaiago ari dira orain, muskulu denak muturreraino bihurritzen dituzte, eta txaloez lagundu diegu tragoa lurrean utzita. Txiribueltak airean dira orain, eta atsegina da irribarrez ikustea dantzariak. Baina ulertu gabe geratu naiz amaitu orduko.
Denborak dio. Otempodiz. Antza, denboraren alegoria bat irudikatzen dute, zer den han denboraren joana, eta zer hemen. Dantzak horren gainean duen botera ekarri nahi dute plazara. Ez da gustatu ez zaidanik, ulertu nahi eta ezin horrek oztopatu dit behar bezala gozatzea. Agian horrenbeste tematu naiz ulertzen zeri begira ari ziren haiek, zeri ari ginen gu begira, eta ihes egin digu denborak konturatzerako.
Dantzaren munduan gabiltzanok askotan errepikatzen dugun ideia da dantza efimeroa dela. Elhuyar hiztegiak espainoleko "efímero"-ren ordaintzat ematen ditu honakoak: efimero, suntsikor, galkor, iragankor, iraungikor, ilaun. Ez dut gogoan nori irakurri nion... [+]
Azken urteetan Lapurdiko kontserbatorioan euskararen eta diziplina tradizionalen presentzia handitu da eta euskal dantzako ibilbideari forma ematen ari dira; irailean hasi da lehen zikloa. “Herri Elkargoa sortu zen Iparraldean eta nahi zuten herri musika eta herri... [+]
MOOR KRAD
Nork: Ertza konpainiak.
Noiz: urriaren 3an.
Non: Getxoko Muxikebarri aretoan.
---------------------------------------------
Bi urte atzera izan nuen Moor Krad obraren berri; hain zuzen, Ertza konpainiako kideek dantza pieza sortu eta estreinatu zuten... [+]
Ausartuko gara esaten Otsagabiko (Nafarroa) eta Eltziegoko (Araba) dantzak direla irailak 8 bueltako dantzarik ezagunenak. Ibilbide eta historia luzea dute eta azken hamarkadetan Euskal Herriko dantza talde askoren errepertorioetan jasoak izan dira.
Sei urte ditu. Gustura ari zen da dantzan. Baina gurasoek jakinarazi digute utzi egingo duela dantza. Arrazoia? Eskolan burla egiten diote lagunek dantzan aritzeagatik. Sei urte. Eta dagoeneko genero estereotipoen indarkeria sufritzen. Nahikoa da! Gurasoak, eskolak, irakasleak,... [+]
Lesakako ezpata-dantzariak San Fermin egunerako ezpata-dantzako entseguetan dabiltza azken hilabetean. Hamabost atera ohi dira dantzara, eta besteak titularren batek hurrengo urteetarako lekua utzi zain daude.
Transmisioa eta dantza taldeetako erreleboa aztertu nahi izan dugu Dantzan Ikasi topaketetan, eta gazte belaunaldiek lan egiteko ereduak ezagutu nahi izan ditugu “Gazteen parte-hartzea euskal dantzan” mahai inguruan: Eder Niño Barakaldoko... [+]
Iruñeko alkate Joseba Asironek prentsaurrekoan iragarri duenez, Duguna dantza taldeak jaurtiko du 2024ko Sanferminetako txupinazoa. Duguna izan da Iruñeko herritarren boto gehien jaso duen hautagaitza. Hain zuzen dantza taldearen sorreraren 75. urteurrena ospatzen... [+]
"Guri bizitza joan zaigu espaloitik begira". 80 urteko emakumearen arrangura iltzatuta geratu zitzaion Josune Zubeldiari. Hainbat belaunalditako bost emakumek hartu dute hitza emakumeek dantzetan, herriko taldeetan eta errituetan izan dituzten borroka, aldaketa eta... [+]