Qui som i què volem ser...
L'exercici inconscient del dia a dia s'ha convertit en tema durant la seva estada a Euskal Herria. No porto molts dies i ja m'ha estret la respiració diverses vegades... Estic com observadora intentant buscar i redescobrir el meu poble. Si abans no volia veure coses o si hem fet un gran retrocés, qui som, què volíem ser…
Els pobles oprimits tenen tendències comunes: d'una banda, l'actitud de creure que ells no poden ser opressors com a pobles oprimits; i d'altra banda, la voluntat de dir que ells són internacionals, donant a conèixer els seus personatges o llocs. Mentre la imatge d'Ocalan, presidida pels kurds, i la Jineología (la ciència de les dones) es difonen, les institucions basques han decidit designar la festa d'Elcano.
"Mentre es difon la imatge d'Ocalan, empresonat pels kurds, i la Jineología (ciència de les dones), les institucions basques s'han proposat com a festa d'Elkano"
En el moment en què el debat de la decoloridad està en ple món, quan els Estats s'estan enfonsant de les places, els senyors d'Euskal Herria han preferit vendre el label basc amb homes que han utilitzat el colonialisme, l'explotació i l'esclavitud en lloc de recordar formes de lluita i resistència, llocs o persones. Amb l'esperança que així ens coneguin en el món, com Gaztelugatxe, amb les conseqüències que això comporta… Desgraciadament, m'he adonat que aquesta tendència va més enllà de les institucions en un dia d'estiu càlid.
M'han anat a Sant Sebastià i m'han estret les paraules d'un guia turístic. En espanyol, ha llançat entre les piles a altres tornades: “Aquí abans de l'arribada dels romans, Argiñano parlava basc”. La meva filla ha vist la meva intenció, m'ha demanat “Mamà no em digui res”. Li he llançat les preguntes: aquesta és la manera de comptar qui som? Adaptar el relat al que els espanyols o els turistes volen escoltar? Convertir la resistència en acudit?
Continuem el nostre viatge a Hondarribia. La meva filla i jo hem decidit comptar a les persones que sentim parlar en basca. Avui deu, la majoria amb gossos i nens, després amb els espanyols… Li he contat el que se celebra en la parenceria i l'actitud amb les dones dels fonamentalistes. Em sorprèn sentint les meves paraules. Turisme burgès i dretes en els meus ulls i oïdes. Asseguts a la riba de la platja esperant a amics. Ens han ficat en una situació surrealista sense demanar. Un nen de cinc anys que acudeix a un col·legi alemany de Madrid, mostra el dit central i burla a l'altre noi francès de la seva edat, que estava nu.
El pit-roig del basc m'ha estret la respiració. Com és possible veure adhesius perquè es parla la llengua d'Euskal Herria?
Els rètols indiquen quins altres idiomes coneixen on vivim...
Qui som i què volem ser (no) està a la venda!! !
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Gaur buruko minez iritsi naiz etxera. Ostiral iluntze hotz bat da; ez du euririk ari, baina haizeak bota ditu lurrera bi kontainer eta korapilatu dit ilea. 23:39 dio telefonoak. Lagunekin afaldu dut gure ostiraleroko tabernan. Barre asko-asko egin dugu, eta bihotza bete-beteta... [+]
Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]
Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]
Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]
Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.
Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]
Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]
Oldarraldia ari du EAEko administrazioa euskalduntzeko erabakien aurka, berriz ere, enegarren aldiz. Oraingoan berrikuntza eta guzti, espainiar epaitegiak eta alderdi eta sindikatu antieuskaldunak elkarlanean ari baitira. Ez dira izan akats tekniko-juridikoak zuzentzeko asmoz... [+]
Igande gaua. Umearen gelako atea itxi du, ez guztiz. Ordenagailu aurrean esertzeko momentua atzeratu nahi du. Ordu asko aurretik. Zazpietan jaiki da, eta, bihar ere, astelehena, hala jaikiko da. Pentsatu gabe ekiten badio, lortu dezake gauak pisu existentzialik ez izatea. Akats... [+]
Naomiren etxeko eskailerak igotzen ari dela datorkion usainak egiten dio memorian tiro. "Ez da sen ona, memoriaren eta emozioaren arteko lotura da. Baldintzapen klasikoa", pentsatzen du Peterrek bere golkorako Intermezzo-n, Sally Rooney irlandarraren azken eleberrian... [+]
Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]
Aspaldi pertsona oso zatar bat ezagutu nuen, urrun izatea komeni den pertsona horietako bat. Bere genero bereko pertsonengana zuzentzeko, gizonezkoengana, “bro” hitza erabili ohi zuen. Edozein zapaltzeko prest zegoen, bere helburuak lortzeko. Garai hartatik hitz... [+]
2020. urteko udaberrian lorategigintzak eta ortugintzak hartutako balioa gogoan, aisialdi aktibitate eta ingurune naturalarekin lotura gisa. Terraza eta etxeko loreontzietan hasitako ekintzak hiriko ortuen nekazaritzan jarraitu du, behin itxialdia bareturik. Historian zehar... [+]