Hamar pertsona aberatsenek munduko 3.600 milioi txiroenek baino sei aldiz gehiago dute

  • Aurrekaririk ez duen egoeran, COVID-19aren pandemia lehertu zenetik igaro diren bi urteotan, munduko hamar gizonik aberatsenek bikoiztu egin dute beren fortuna –700.000 milioi dolarretik 1.5 bilioira–, gizateriaren %99aren diru-sarrerek behera egin duten bitartean. Horrek esan nahi du hamar pertsona hauek 15.000 dolar poltsikoratzen dituztela segunduro, edo 1.300 milioi egunero, Oxfamek kalkulatu duenez. Bi urteotan, bitartean, beste 160 milioi pertsona pobrezia egoeran murgildu dira.

Munduko hamar pertsona aberatsenak eta beren fortuna mila milioi dolarretan.

2022ko urtarrilaren 17an - 07:38
Azken eguneraketa: 08:56
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Oxfam International Gobernuz Kanpoko Erakundeak urtero ateratzen duen txostena ezin gordinagoa da, aurten ere. Davoseko ekonomia foroan munduko agintari nagusiak biltzen direla baliatuz argitaratu du. Lotura honetan dago kontsultagai ingelesez, frantsesez, gaztelaniaz eta arabieraz.

Kapitalismoaren desberdinkeria azeleratzen ari da, urtez urte ematen dituzten datuak aintzat hartuz gero. 2014an ARGIAn informatu genuen nola 85 pertsona aberatsenek munduko 3.600 milioi herritarrek adina zeukaten. 2016an, 62 ziren. 2017rako, 43 ziren. 2019an 26 ziren munduko herritarren erdiak adina zutena. Gero pandemia etorri zen, hamar pertsona aberatsenek bikoiztu egin zuten beren fortuna eta 2022rako, hamar pertsona aberatsenek 3.600 milioi txiroenek baino sei aldiz gehiago daukatela nabarmentzen da.

Pandemia hasi denetik, 26 orduro pertsona batek mila milioi dolar pilatzen ditu, hamar pertsonarik aberatsenek beren fortunak bikoiztu dituzte eta 160 milioi pertsona gehiago erori dira pobrezian.

"Berdintasun ezak lau segunduro pertsona baten heriotza eragiten du. Eta ez da kasualitatea, aukera bat baizik: aberatsentzat eta aberatsenek eginiko hautuen ondorio biolentoak dira gure ekonomiak". Hala laburbildu dute sare sozialetan berdintasun faltari buruzko 2022ko Inequality Kills (Desberdinkeriak hil egiten du) txostena.

Munduko 3.100 milioi txiroenak baino sei aldiz aberastasun gehiago daukate hamar pertsonak

Datu ugari eman dituzte. Batekin hastearren, pandemia hasi denetik beren aberastasuna bikoiztu duten hamar gizon hauek egun batetik bestera beren fortunaren %99.999 galduko balute ere, planetako herritarren %99 baino aberatsago izaten jarraituko lukete. "Gaur egun, munduko pobreenak diren 3.100 milioi pertsonak baino sei aldiz aberastasun gehiago daukate hamar pertsona hauek".

Gutxienez 73 herrialdek aurten aurre egin beharko diete Nazioarteko Diru Funtsak bultzatutako austeritate eta murrizketa politikei, gogoratu dutenez. Horrek herrialdeen arteko desorekaz gain, barne-mailakoa areagotuko duela ohartarazi dute. Nazioarteko elkarte honek ezinbestekotzat jo du herrialdez herrialde aberatsenak zerga bidez askoz gehiago taxatzea.

2021eko uztailean, munduko pertsonarik aberatsenak bere luxuzko espaziontzian espaziora bidaiatu zuen lagun batzuekin, bitarte horretan milioika pertsona jatekorik eta txertorik gabe hiltzen ari ziren bitartean. Jeff Bezosek ondorengo esaldia bota zuen: "Milesker Amazoneko langile eta bezero guztiei, zuek ordaindu duzue guzti hau". Bezosek pandemia hasi denetik pilatutako diru-irabaziekin bakarrik, mundu osoko herritarrak txerta litezke.

Oxfamek kapitalismoaren desberdinkeria hau izendatzeko "biolentzia ekonomikoa" kontzeptua darabil eta salatu du egunero gutxienez 21.000 lagun hiltzearen konplize dela, osasun zerbitzuetara sarbiderik ez izateagatik, biolentzia matxistagatik, goseagatik edo krisi klimatikoagatik hiltzen ari diren herritarrei erreferentzia eginez.

Zenbait datu solte azpimarratuko ditugu jarraian, Oxfamen txostenetik:

  • Milioidunen aberastasuna gehiago hazi da COVID-19a hasi denetik, aurreko 14 urteetan baino.
  • Munduko 252 gizon aberatsenek gehiago daukate Afrika, Hego Amerika eta Ertamerikako mila milioi emakumeek baino.
  • 1995etik aurrera, %1 aberatsenak 20 aldiz aberastasun gehiago pilatu du gizateriaren erdi txiroenak baino.
  • AEBetako 3,4 milioi herritar beltz bizirik egongo lirateke gaur egun, herrialde horretako herritar zurien bizi-esperantza izango balute. Pandemiaren aurretik, kopuru hori 2,1 milioitan zegoen.
  • Kalkulatzen da 20 mila milioidun hauek 8.000 aldiz gehiago kutsatzen dutela 1.000 milioi herritar txiroenek baino.
  • Herrialde txiroetan urtero 5,6 milioi pertsona hiltzen dira osasun zerbitzuetara sarbiderik ez izateagatik.
  • Gutxienez 67.000 emakume hiltzen dira urtero mutilazio genitalagatik, edo beren bikote edo bikote ohiak erailda.
  • Urtean milioika tona janari alferrik galtzen den bitartean, 2,1 milioi pertsona hiltzen dira gosez munduan.

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Ekonomia
Larhunen dabilen otsoaren presentziaren “ondorio larriak” salatu ditu ELB sindikatuak

Mendizale batek asteburuan ikusi du animalia Lapurdiko Azkaine herrian, eta otsoa dela baieztatu du Pirinio Atlantikoetako Prefeturak. ELB lurraldean "harraparien presentziaren kontra" agertu da.


2025-02-27 | Hala Bedi
Inko (LAB):
“Gaixotasun profesionalek, errekonozimendu gutxien daukatenek, emakume aurpegia dute”

2024ko laneko ezbeharren txostena aurkeztu dute LAB • ESK • STEILAS • EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuek aurtengo otsailean. Emaitza larriak bildu dituzte: geroz eta behargin gehiago hiltzen dira haien lanpostuetan.


Arma nuklearren industria finantzatzen jarraitzen dute banku espainiarrek

Arma nuklearren produkzioarekin, mantentze lanekin eta modernizazioarekin loturak dituzten hainbat enpresa aztertu dituzte, eta horien artean agertzen dira BBVA, Santander bankua eta SEPI. 


Analisia
HELarekin, akaso

Jakina da lan ikuskariak falta ditugula geurean. Hala ere, azken egunotan datu argigarriak ematea lortu dute: lan ikuskaritzaren arabera, EAEko enpresen %64ak ez du ordutegien kontrolean legedia betetzen. Era berean, lehendakariordeak gaitzetsi du, absentismoaren eta oinarrizko... [+]


Irakasleen mezua familiei: “Grebaren arrazoiak ez dira ekonomikoak bakarrik”

Aiaraldeko hainbat irakaslek mezua igorri diete ikasleen guraso eta familiei, dagoen informazio zurrunbiloan, grebarako arrazoiak modu pertsonalean azaltzeak euren borroka eta lanuztea hobeto ulertzeko balioko dielakoan.


2025-02-26 | Elixabet Etchandy
Martxoaren 8ko, emazte langileak lehen lerrora!

Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]


Jaurlaritzarekin izandako ika-mikaren biharamunean, hezkuntza publikoko irakasleak greban dira berriz

Grebaren bezperan Hezkuntza Sailak “edukirik gabeko” mahaia deitu zuela eta sindikatu deitzaileak “errespetatu gabe” akordioa “antzezteko” gutxiengoa duten sindikatuak “erabili” nahi izan zituela salatu ostean, beste bi greba... [+]


2025-02-26 | Leire Artola Arin
Irene Ruiz, Itaiako kidea
“Instituzioak beraiek ere badira oldarraldi matxistaren erantzule”

Martxoak 8aren izaera iraultzailea berreskuratzeko deia egin du Itaia emakumeen antolakunde sozialistak. Irene Ruiz Itaiako kideak azaldu digunez, “oldarraldi erreakzionarioaren eta matxismoaren aurrean proposamen iraultzailea hauspotu eta kontzientzia sozialista... [+]


Nestlé eta Sources Alma eskandalua: supermerkatuko ur natural botilak ez genituen uste bezain naturalak

Ur kontaminatua ur mineral eta ur natural gisa saltzen aritu dira urte luzeetan Nestlé eta Sources Alma multinazional frantsesak. Legez kanpoko filtrazioak, iturburuko ura txorrotakoarekin nahasi izana... kontsumitzaileen osagarria bigarren mailan jarri eta bere interes... [+]


CAFek Jerusalemgo tranbiaren proiektua utz dezala eskatzeko manifestaziora deitu du BDZk

Larunbatean egindako prentsaurrekoan adierazi dute manifestazioa ekainak 14an Donostian egingo dutela. 130 kolektibo, alderdi politiko eta sindikatu batu zaizkie eta "atxikimendu kanpaina oraindik zabalik dagoela" gogorarazi dute.


2025-02-25 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Txinako Alderdi Komunista eta enpresa pribatu erraldoiak: tolerantziatik lankidetza goxora?

Otsailaren 17an Txinako Alderdi Komunistaren arduradun gorenak bildu ziren bertako enpresa pribatu handienen zuzendari nagusiekin. Ez da ohikoa aldi eta areto berberean Huawei, BYD, New Hope, Tencent, SWSC, Yushu, Xiaomi edo DeepSeek bezalako konpainien nagusi gorenak bilduta... [+]


2025-02-25 | Euskal Irratiak
Laborantzaren orientazio legea: garaipena eskuinarentzat, porrota ingurumenarentzat

Laborantzaren Orientazio Legea pasa den astean ofizialki onartu du Frantziako Parlamentuak. Ostegunean Senatutik pasa da azken aldikoz. Iazko laborarien mobilizazioen ondotik, aldarrikapenei erantzuteko xedea du lege horrek. Aldiz, ingurumenaren aldeko elkarteek azkarki salatzen... [+]


Gerraren eta militarismoaren aurka, manifestazioak egingo dituzte gaur Hego Euskal Herriko hiriburuetan

Euskal Herriaren industriaren etorkizuna ezin dela "heriotzaren, odolaren eta armen gainean" eraiki aldarrikatu dute mobilizazioaren antolatzaileek. Euskal erakundeen nahiz alderdi politikoen "isiltasuna" salatu dute.


Zedarriak, armagintza, zoru etikoa eta langileok

Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]


Eguneraketa berriak daude