Traduït automàticament del basc, la traducció pot contenir errors. Més informació. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

Sputnik: set per a ser els primers

  • Els russos no han parat esment etimològica a la vacuna contra el COVID-19 recentment denominada Sputnik V. En realitat significa “viatger”.
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Un dels principals camps de batalla de la Guerra Freda va ser l'espai, i la batalla del primer satèl·lit artificial la va guanyar l'URSS el 4 d'octubre de 1957, quan van llançar Sputnik 1 des del cosmódromo de Baiconur a Kazakhstan. Per això hi ha diccionaris en els quals un dels significats de la paraula sputnik és “satèl·lit”, que en realitat significa “viatger”.

Però els russos no s'han fixat en l'etimologia quan recentment la vacuna contra el COVID-19 ha estat denominada Sputnik V. Kirill Dmitriev, director del Fons d'Inversió Directa rus, va assenyalar el mes de juliol passat: “Els estatunidencs es van sorprendre en escoltar Sputnik txistuando. Amb aquesta vacuna ocorrerà el mateix. Serem els primers”.


T'interessa pel canal: Gerra Hotza
Telèfon Vermell i gos mandrós
Washington Moscou, 20 de juny de 1963. Van posar en marxa la línia de comunicació directa entre les dues principals potències de la Guerra Freda, el Telèfon Vermell. Però era realment un telèfon?

Cybertonia, llavor del metaverso
L'URSS, 1 de gener de 1960. En la festa del nou any de l'Institut Cibernètica de Kíev, als investigadors se'ls va ocórrer inventar un país virtual de broma. Li cridarien Cybertonia i, sempre sense perdre el sentit de l'humor, continuarien desenvolupant aquesta idea en la dècada... [+]

2022-06-10 | Sustatu
Napalma va cremar a la nena: La fotografia compleix 50 anys
La fotografia que il·lustra aquest article es va realitzar fa 50 anys. El 8 de juny de 1972, les Undes Armades dels Estats Units van bombardejar el poble de Trang Bang amb bombes napalm. Entre les víctimes d'aquest poble pagès, un grup de nens va fugir i el fotògraf Nick Ut,... [+]

Obninsk, la primera central nuclear “pacífica”
Obninsk (Unió Soviètica), 27 de juny de 1954. La central nuclear, acabada de construir a 110 quilòmetres de Moscou, es va connectar per primera vegada a la xarxa i va ser el primer reactor nuclear que produïa energia industrialment.

AEBek irabazi, McDonaldsek galdu

Los Angeles, 1984ko uda. XXIII. Olinpiar Jokoak AEBetako hirian egin ziren eta McDonald's frankiziak marketin kanpaina berezia prestatu zuen horiei lotuta: "Urratu eta irabazi" moduko txartelen bidez, bezeroek Big Mac bat jasoko zuten doan AEBek urrezko domina... [+]


L'últim rastre de Lumumba
El 17 de gener de 1961 va ser assassinat Patrice Lumumba, un líder anticolonialista que va enfonsar el seu cos en àcid i que va posar fi a la seva vida. 60 anys després, li han retornat a la família l'única resta de restes, una dent. Així, Lumumba tindrà la seva pròpia... [+]

Altzairuzko oihala eta gerriko berdea

Europa 1989ko uda. Altzairuzko Oihala, kontinentea goitik behera zeharkatzen zuen milaka kilometroko hesia, Varsoviako Itunpeko ekialdea eta NATOren eraginpeko mendebaldea zatitzen zituen muga, urratzen hasi zen.


Ilargiaren alde iluna

Berlin, 1945eko maiatzaren 8a. Alemaniarren kapitulazioak II. Mundu Gerraren amaiera ekarri zuen eta, berehala, AEBek Overcast operazioa –gerora Paperclip operazioa izango zena– jarri zuten martxan; ahalik eta zientzialari alemaniar gehien eramango zituzten AEBetara,... [+]


Lehen paseoa espazioan

Espazioko lehen bidaia Yuri Gagarinek egin zuen 1961ean; 1969an Neil Armstrong izan zen Ilargia zapaldu zuen lehen gizakia.


Vietnamgo gerra ez da bukatu

1961etik 1971ra AEBek 67 milioi litro agente laranja bota zituzten Vietnamen 20.000 kilometro koadro baso eta 2.000 kilometro koadro labore lur suntsituz.


2018-12-06 | Ander Leon
Valeri Kharlamov
Begoñitaren semea

Sobietar Batasunean erlijio ofizialik izan balitz, izotz hockeya litzateke, eta erlijio horren profeta nagusia zein zen galdetuko bagenu, erantzuteko zalantzarik ez zen egongo: Valeri Kharlamov mitoa. Jende gutxik dakiena da jokalari handi honen ama, Begoñita, 1937an... [+]


AEBak INF itun nuklearretik irtenda, Gerra Hotz usaina berriro Europan

Ez du oraindik sinatu baina erabakia iragarrita dauka Donald Trumpek: irismen ertaineko misil nuklearrak debekatzen dituen INF itunetik irtengo dira AEBak. Mundua berriro hurbilago dago, beraz, arma nuklearren kontrolerako lehen hitzarmena sinatu aurreko girotik, zeinetan... [+]


Mexiko 68ko sarraski zenbatezina

1968ko urriaren 2an, neurri demokratikoak eskatzen zituen ikasle mugimenduak deituta, jendetza bildu zen Mexiko Hiriko Hiru Kulturen plazan. Frankotiratzaile talde paramilitar batek 500dik gora pertsona atxilotu eta dozenaka hil zituen. Hamar egun geroago hasi ziren Olinpiar... [+]


Pepsiren itsas armada sobietarra

Mosku, 1959ko uztaila. New Yorken SESBri buruzko erakusketa bat prestatu eta hilabete batzuetara, Sobietar Batasuneko hiriburuan AEBetako Erakusketa Nazionala antolatu zuten, Gerra Hotza pixka bat epeldu nahian. Erakusketako standak bisitatzen ari zela beroaldia jasan behar izan... [+]


Japoniak ejertzitoa handituko du

Japoniako parlamentuak indar armatuak atzerrian parte hartu ahal izatea onartu du. Orain arte konstituzio japoniarrak debekatu egiten zituen bere mugetatik at zeuden interbentzioak.


Eguneraketa berriak daude