El fil morat de les vagues
En estudiar economia mai he vist el concepte de vaga, a pesar que el vincle entre ells és molt directe. La raó és evident: el poder econòmic defineix el que és l'economia. En la vaga de dones la invisibilitat és doble, perquè l'anàlisi es fa amb les ulleres de capital i homes. Aprofito aquest temps per a recordar alguns dels quals hem fet aquí.
En 1889, en el barri de Santutxu de Bilbao existien unes poques fàbriques. Entre elles es trobava un celler de txakoli i una fàbrica de cigarrets. La majoria dels treballadors eren dones, amb condicions laborals precàries: salari de misèria i horari de treball sense fi. Les dones van iniciar una vaga el passat 8 de març, en la qual a més de millorar les condicions laborals, el director de la planta rebutjava la producció perquè els cigarrets eren de mala qualitat. Cal destacar que el tabac era de molt baixa qualitat i que la mecanització generava una major pressió en el personal. L'administrador va ser llançat per la finestra i en cinc dies les dones van obtenir el que els demanaven.
En 1903, pocs anys després, les dones obreres de Pamplona van ser protagonistes d'un altre conflicte. L'empresa Calçats López treballava amb dones molt joves, moltes d'elles nens. A més de les males condicions laborals, l'empresa volia aplicar una reducció salarial, davant el que a l'abril d'aquest any 48 dels 60 treballadors van iniciar una vaga.
Són moltes les vagues en les quals les dones han estat les
protagonistes. No
tenim més que seguir el fil morat que uneix les vagues d'ahir i avui, incloent-hi la vaga general feminista
En 1905 les dones van realitzar una vaga de lloguer a Barakaldo i Sestao. Els sindicats d'aquesta època van acordar posar en marxa vagues de lloguer per a fer front als creixents costos de l'habitatge. Els propietaris van posar en marxa els desnonaments però a Barakaldo les dones es van enfrontar ocupant els carrers amb els seus parament i mobiliari per a evitar els desnonaments. Es van paralitzar tots els mitjans de transport, inclòs el tren que connectava amb Bilbao. El conflicte va saltar a la veïna Sestao: 2.000 famílies estaven en vaga. Els Alts Forns de Biscaia, les drassanes del Nervión i els tipografos van començar la vaga. Malgrat declarar l'estat de guerra, la vida econòmica del Gran Bilbao es va quedar en un mes.
Dècades més tard, les dones de Pamplona es van sumar a la vaga general del franquisme. A causa dels preus dels ous i l'oli, les dones van iniciar una protesta en el Mercat de l'Eixample, que va propiciar una vaga general de quatre dies.Són
moltes les vagues en les quals les dones han estat les protagonistes. No tenim més que seguir el fil morat que uneix les vagues d'avui i d'ahir, incloent-hi la vaga general feminista.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Aurrekoan, ustezko ezkertiar bati entzun nion esaten Euskal Herrian dagoeneko populazioaren %20 atzerritarra zela. Eta horrek euskal nortasuna, hizkuntza eta kultura arriskuan jartzen zituela. Azpimarratzen zuen migrazio masifikatua zela arazoa, masifikazioak zailtzen baitu... [+]
Ez dut beti ulertzen nola aritzen ahal diren lur planeta honetako zati okitu, zuri, gizakoi eta kapitalistako aho zabal mediatikoak, beraiena, hots, gurea, zibilizazioa dela espantuka. Berriak irakurtzen baldin baditugu, alta, aise ohartuko gara, jendetasuna baino, barbaria dela... [+]
Administrazioko hainbat gai, LGTBI+ kolektiboko kideen beharrizanak, segurtasun subjektiboa, klima aldaketa, gentrifikazioa, ikus-entzunezkoak erabiltzeko modu berriak, audientzia-datuak jasotzeko moduak, dislexia, ikuspegi pedagogiko aktibo eta irisgarriak, literatur... [+]
Auzitan jar ez daitekeen baieztapen orokor eta eztabaidaezinaren gisan saldu digute hizkuntzak jakitea printzipioz ona dela, baina baditu bere "ñabardurak", edo esanahi ezkutuagokoak. Hemengo ustezko elebitasun kontzeptuaren azpian dagoen baina kamuflatzen den... [+]
Otzandu egin gara, katalanak eta euskaldunok, ekaitzaren ondoren. Saiatu ginen, bai; sendo ekin genion, eta gogor kolpatu gaituzte; ezin izan genien gure helburu zuzen, ezinbesteko, sakratuei eutsi. Eta porrotaren mingostasuna dastatu dugu, eta bigundu egin gara irabazleen... [+]
Ortutik itzuli berritan erabaki nuen Twitterretik alde egitea, oraindik Twitter zenean. Auzolan batera joan nintzen, brokoliak eta azaloreak landatzera, eta mindfulness efektua zapuztu zidan algoritmoak, idazle feminista transgorrotatzaile baten txioak jaurtitzearekin... [+]
Desgaitasun fisikoa duen arkitekto baten alabaren etxea bisitatu ondoren idazten dut honako hau.
Desgaitasun fisikoa duten pertsonen taldeek ez dute arkitektoa maite, beraien bizitza zailtzen duen gaizkile bat kontsideratzen baitute. Gorrotoa ulerkorra da: arkitektoaren lanak... [+]
Iragana ulertzen saiatzen eta etorkizuna bideratzen, oraina joaten zaigu zenbaiti. Nire proiektuetako bat (hasi baina landu ez dudana oraindik) dudan zuhaitz genealogikoa egitea da. Horretan lagunduko didan liburutxo bat ere erosi nuen. Baina, hain da handia lana, liburutxoa... [+]
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]
Batzuendako, dirutza izatea ez da nahikoa, eta euren ego hauskorrek diruaren txintxina ez ezik, protagonismoa ere eskatzen dute. Aberats okituak izatea nahikoa izango ez balitz bezala. Beti gehiago behar dute, anbizioa deritzote antsia horri, baina botere gosea eta nabarmendu... [+]
Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]
Iragan urtarrilaren hondarrean, Bretainiako lurraldeko bi hizkuntza gutxituei buruzko azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak publiko egin zituzten bertako arduradunek. Haiek berek aitortu zuten harriturik gertatu zirela emaitzak ikustean. Hain zuzen ere, egoerak eta... [+]
Silicon Valley-ko oligarkia AEBetako gobernura iritsi berritan lehertu da adimen artifizialaren (AA) burbuila. Txip aurreratuen erraldoia den Nvidia-k urtarrilaren amaieran izandako %16,8ko balio galera, egun bakar batean inoiz izan den burtsa balio galerarik handiena da... [+]