No són nostres. Ni com nosaltres. Tenim tot el contrari, l'erroni, el contrari. La nostra excepció és la regla per a ells i la seva regla és la nostra excepció. La nostra norma és la seva excepció, la seva excepció la nostra regla.
El model A té mala fama entre nosaltres. Des de fa molt temps. Una o dues vegades a l'any, els euskaltzales reivindiquen la seva desaparició en la Comunitat Autònoma Basca. A Navarra, sense tant, no li veiem. Es comportava com si no existís. No és un treball ardu, ja que la visibilitat és escassa, encara que s'entengui la paraula.
El model A no es fa notar en cap lloc. Ningú l'esmenta, tan poc l'eleva. Els pares i mares que envien als seus fills i filles a aquest model mai han creat associacions ni altres institucions. No han sabut reconduir les seves inquietuds. Pot ser que no els preocupi. Els seus professors, tant com ells.
Per descomptat, els del model A no celebren festes, ni una vegada a l'any concentracions gegantesques. Els euskaltzales no li volen. Tampoc ho faran els que no siguin euskaltzales, almenys a Navarra.
Els del model A no celebren festes, ni concentracions gegants una vegada a l'any. Els euskaltzales no li volen. I els que no són euskaltzales tampoc, almenys a Navarra
La principal crítica que se li ha fet és raonablement: El model A no serveix per a euskaldunizar a ningú. Com per totes les hores de francès que ens van donar en el Batxillerat, la majoria de nosaltres no podíem demanar una cervesa en la plaça de Sant Joan de Llum, ni tan sols tenir les classes de quatre hores a la setmana perquè els alumnes del model A demanessin un kalimotxo en el gaztetxe de Leitza.
No siguem, no obstant això, tan vanitosos. Al nostre país tampoc tots els gossos porten sabates. Tots coneixem a un munt d'antics alumnes que han passat pel model D, incapaços d'enllaçar quatre frases seguides en basca.
Uns altres, a més, són pitjors. De la seva boca no sortirà mai una paraula en basca, per decisió dels seus pares. No hi ha rastre de la nostra llengua en els plans d'estudi de la meitat dels alumnes de Navarra, i em temo que això no canviarà immediatament. El Govern de Navarra haurà d'estar més dotat de vots, diners i energia que l'actual, perquè tots els alumnes i alumnes de Navarra puguin adquirir un coneixement mínim del basc. El basc continuarà sent estrany per a molts. I amb el basc, nosaltres també som aliens.
Els alumnes del model A no són nostres. Ni com nosaltres. Són inversos, erronis, oposats. Però no els contraris. A diferència d'uns altres, tenen una petita finestra oberta quatre vegades a la setmana i des d'allí ens poden veure. Encara que no sigui més que per la boira. Com a contrapartida, nosaltres també hauríem de fer un esforç per endurir la vista, deixant de fer que no se'ls vegi. Són aquí i poden ser companys de viatge. Ens falta qui va treballar.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]
Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]
Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]
Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.
Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]
Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]
Oldarraldia ari du EAEko administrazioa euskalduntzeko erabakien aurka, berriz ere, enegarren aldiz. Oraingoan berrikuntza eta guzti, espainiar epaitegiak eta alderdi eta sindikatu antieuskaldunak elkarlanean ari baitira. Ez dira izan akats tekniko-juridikoak zuzentzeko asmoz... [+]
Igande gaua. Umearen gelako atea itxi du, ez guztiz. Ordenagailu aurrean esertzeko momentua atzeratu nahi du. Ordu asko aurretik. Zazpietan jaiki da, eta, bihar ere, astelehena, hala jaikiko da. Pentsatu gabe ekiten badio, lortu dezake gauak pisu existentzialik ez izatea. Akats... [+]
Naomiren etxeko eskailerak igotzen ari dela datorkion usainak egiten dio memorian tiro. "Ez da sen ona, memoriaren eta emozioaren arteko lotura da. Baldintzapen klasikoa", pentsatzen du Peterrek bere golkorako Intermezzo-n, Sally Rooney irlandarraren azken eleberrian... [+]
Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]
Aspaldi pertsona oso zatar bat ezagutu nuen, urrun izatea komeni den pertsona horietako bat. Bere genero bereko pertsonengana zuzentzeko, gizonezkoengana, “bro” hitza erabili ohi zuen. Edozein zapaltzeko prest zegoen, bere helburuak lortzeko. Garai hartatik hitz... [+]
2020. urteko udaberrian lorategigintzak eta ortugintzak hartutako balioa gogoan, aisialdi aktibitate eta ingurune naturalarekin lotura gisa. Terraza eta etxeko loreontzietan hasitako ekintzak hiriko ortuen nekazaritzan jarraitu du, behin itxialdia bareturik. Historian zehar... [+]
Hurrengo ariketa egin ezazu zure lantokian, euskaltegian edo gimnasioan:
Altxa eskua Minneapoliseko George Floyd nor den dakizuenok.
Altxa eskua Madrilgo Mame Mbaye nor den dakizuenok.
Altxa eskua Barakaldoko X nor den dakizuenok.
Mame Mbaye manteroa duela zazpi urte... [+]
2022ko ekainaren 7an, Directa-k serie luze bateko lehen polizia infiltratuaren kasua argitaratu zuen. Martxoaren 5ean, Belen Hammad fikziozko izena erreta geratu zen, polizia-argotean dioten bezala. Jada hamar dira Directa, El Salto eta El Diario-k azken hiru urteetan argitara... [+]
Horra Libération egunkariak berriki argitaratu duen idazkia:
“Bayonne” bukatu da, Libérationek “Baiona” idatziko du
Hiri baten izenaren erabilpena ohiturazkoa delarik, egunkari batean izen horren erabilpena aldatzea zaila da. Alta, irakurleen... [+]