Urmeneta: el meu relat
A partir dels rumors que han generat els injustos premis d'enguany a Navarra, queda clar l'època en la qual soñan els que encara romanen en el govern navarrès: el franquisme. Es tractava d'enaltir l'època política a través d'Huarte i de trepitjar les ferides i els dolors oberts del franquisme, així com d'una intenció repressiva: A través de la urmeneta barrejar-ho tot de dalt a baix i sacsejar bé els racons.
Sobretot, Miguel Javier Urmeneta ha destacat la seva participació voluntària en la guerra de 1936 i en la “divisió blava”, sense esmentar que en tots dos casos va haver-hi una amenaça de mort, abans de partir “voluntari” a la guerra. Posteriorment, va realitzar la carrera militar d'alt nivell, va ser alcalde de Pamplona i diputat de la Diputació de Navarra. En les últimes setmanes se li han esmentat bastantes coses dolentes, però no, per exemple, que hagi renunciat a la seva medalla i als seus premis militars.
Urmeneta també va destacar en un altre treball, el de dignificar el basc i els bascos. De fet, gràcies, entre altres coses, a l'esforç d'Urmeneta, es va crear el Departament a favor del Basc (sic) en el si de la Diputació en 1957, per a fer alguna cosa pel basc, que estava en constant retrocés, aprofitant les estretes escletxes de l'època. Els navarresos vascófilos de preguerra que van sobreviure també es van congratular de la nova iniciativa, al costat d'una nova generació, assumida per les forces polítiques de llavors (que exercien la clandestinitat). A partir d'aquí, entre altres coses, es van organitzar festivals bascos, campionats de bertsolaris, ikastoles, una revista en basca i premis per a nens i nenes bascos. Efectivament, Urmeneta va dir als responsables del Departament: “Hem d'atreure als nens i nenes al basc; amb els nens i nenes vindran els pares i mares, i si mantenim als nens i nenes entorn del basc, la nostra llengua tindrà futur”. Posteriorment, en la dècada dels 60, es va unir a la iniciativa una altra generació jove, entre la qual es trobaven alguns dels agents més rellevants de l'activitat cultural basca dels últims 35 anys. Doncs bé, el principal impulsor d'aquesta iniciativa, bé en silenci, bé en contra de les opinions d'altres membres de la Diputació, bé en contra del governador de l'època, va ser Urmeneta.
Aquí està, doncs, el nostre passat recent, totalment desconegut; no es conta en la història oficial, ni tan sols en un relat oficial en contra de la història oficial.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.
Aurrekoan, ustezko ezkertiar bati entzun nion esaten Euskal Herrian dagoeneko populazioaren %20 atzerritarra zela. Eta horrek euskal nortasuna, hizkuntza eta kultura arriskuan jartzen zituela. Azpimarratzen zuen migrazio masifikatua zela arazoa, masifikazioak zailtzen baitu... [+]
Ez dut beti ulertzen nola aritzen ahal diren lur planeta honetako zati okitu, zuri, gizakoi eta kapitalistako aho zabal mediatikoak, beraiena, hots, gurea, zibilizazioa dela espantuka. Berriak irakurtzen baldin baditugu, alta, aise ohartuko gara, jendetasuna baino, barbaria dela... [+]
Administrazioko hainbat gai, LGTBI+ kolektiboko kideen beharrizanak, segurtasun subjektiboa, klima aldaketa, gentrifikazioa, ikus-entzunezkoak erabiltzeko modu berriak, audientzia-datuak jasotzeko moduak, dislexia, ikuspegi pedagogiko aktibo eta irisgarriak, literatur... [+]
Auzitan jar ez daitekeen baieztapen orokor eta eztabaidaezinaren gisan saldu digute hizkuntzak jakitea printzipioz ona dela, baina baditu bere "ñabardurak", edo esanahi ezkutuagokoak. Hemengo ustezko elebitasun kontzeptuaren azpian dagoen baina kamuflatzen den... [+]
Otzandu egin gara, katalanak eta euskaldunok, ekaitzaren ondoren. Saiatu ginen, bai; sendo ekin genion, eta gogor kolpatu gaituzte; ezin izan genien gure helburu zuzen, ezinbesteko, sakratuei eutsi. Eta porrotaren mingostasuna dastatu dugu, eta bigundu egin gara irabazleen... [+]
Iragana ulertzen saiatzen eta etorkizuna bideratzen, oraina joaten zaigu zenbaiti. Nire proiektuetako bat (hasi baina landu ez dudana oraindik) dudan zuhaitz genealogikoa egitea da. Horretan lagunduko didan liburutxo bat ere erosi nuen. Baina, hain da handia lana, liburutxoa... [+]
Desgaitasun fisikoa duen arkitekto baten alabaren etxea bisitatu ondoren idazten dut honako hau.
Desgaitasun fisikoa duten pertsonen taldeek ez dute arkitektoa maite, beraien bizitza zailtzen duen gaizkile bat kontsideratzen baitute. Gorrotoa ulerkorra da: arkitektoaren lanak... [+]
Ortutik itzuli berritan erabaki nuen Twitterretik alde egitea, oraindik Twitter zenean. Auzolan batera joan nintzen, brokoliak eta azaloreak landatzera, eta mindfulness efektua zapuztu zidan algoritmoak, idazle feminista transgorrotatzaile baten txioak jaurtitzearekin... [+]
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]
Batzuendako, dirutza izatea ez da nahikoa, eta euren ego hauskorrek diruaren txintxina ez ezik, protagonismoa ere eskatzen dute. Aberats okituak izatea nahikoa izango ez balitz bezala. Beti gehiago behar dute, anbizioa deritzote antsia horri, baina botere gosea eta nabarmendu... [+]
Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]
Iragan urtarrilaren hondarrean, Bretainiako lurraldeko bi hizkuntza gutxituei buruzko azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak publiko egin zituzten bertako arduradunek. Haiek berek aitortu zuten harriturik gertatu zirela emaitzak ikustean. Hain zuzen ere, egoerak eta... [+]