Traduït automàticament del basc, la traducció pot contenir errors. Més informació. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

Inportazioko poesia edaten Egiako Le Bukowskin

Poeta izena daukan taberna aukeratu zuten Susa argitaletxeko kideek Munduko Poesia Kaierak bildumaren labealdi berriko hiru liburuak aurkezteko. Donostiako Egia auzoan dagoen Le Bukowskin round bikoitzean eman zuten argitaratu berri dituzten Emily Dickinson, Carlos Drummond de Andrade eta Miguel Hernándezen liburuen albistea. Prentsarako aurrena, tabernaren kaleko leihoa zaintzen duen portzelanazko dalmata txakurraren begiradapean; eta arratsean publiko orokorrarentzat, hiru poetak itzultzen aritu diren idazleek egindako errezitaldiarekin. Urriaren 16ko arratsaldean, beraz, literatura atsegin dutenentzat Le Bukowski zen egon beharreko lekua.

Poema bat bestearen atzetik edat… barka, entzuten kontzentratuta nengoelako zenbatzerik izan ez nuen jende kopuru nolanahi politaren aurrean aritu ziren errezitatzen Angel Erro, Koldo Izagirre eta Josu Landa. Tabernako eszenatoki rockeroaren hondoan bertsotan aritzeko bezala eserita, Beñat Sarasola kaiera bildumaren zuzendaria gai-jartzaile. Punturik ez zen zenbatu munduko poesia txapelketa nagusi honetan.

Bazeukan kontuak bere zailtasuna, hiru poetak oso desberdinak direlako, kasik bestelako laguntzarik gabe aritu zirelako –poemaren baten audioa jatorrizko hizkuntzan eta kantaren bat–, eta errezitaldietara joaten den publikoak ez duelako jakiten une bakoitzean zer egin behar duen –poema bakoitza bukatzean txalo jo behar da? Poema baino lehen? Azken esaldia asmatzen saiatu behar ote du entzuleak?–. Horregatik beharbada, hotz samar zegoen giroari aurre egin behar izan zion Angel Errok hasieran.

Altxa zen baina, eta tonu barnerakoian, lehen konpasetan zalantzati, Dickinson agertu zen tabernara zuriz jantzita. Sarasolak liburuaren sarreran aipatzen du idazle estatubatuarraren lana itzultzeak daukan zailtasuna eta Errok, uste baino errazago egin badu ere, Dickinsonekin obsesio txiki bat garatu duela adierazi zuen prentsarentzako aurkezpenean; beste bi itzultzaileek ere bizi izan dute eritasun bera, antologo lanaren zati bat ere euren esku egon izanaren ondorioz, seguraski.

Amerikatik atera gabe segi zuen gaualdiak Koldo Izagirrek Drummond de Andraderen poemak errezitatu zituenean. Ahotsa asko behartu gabe lortu zuen brasildarraren hitzak atzeko lerroetan ere entzutea. Kasu honetan itzulpenaren arazoa beste bat izan da: 19 urterekin publikatzen hasi zen idazlea eta 85 urterekin hil. Argitaratutakoa bezalako beste hiruzpalau liburu publikatu beharko lirateke Izagirreren esanetan, idazleari justizia egitekotan.

Bitxikeriarako ere eman zuen errezitaldi zati horrek, Izagirre mikrofonora hurbildu baitzen tokatzen ez zen momentu batean, Caetano Velosok musikatutako poema baten txanda baitzen. Ikuskizunaren ordena saltatu izanagatik barkamena eskatu zion pasaitarrak Velosori… portugesez.

Eta matiz apaletan zihoan gaua Josu Landa atorra gorri flamenkoz zutitu zen arte, Miguel Hernández taularatzera. Jatorrizko poemen musikaltasuna euskarara ekartzen asmatzea izan da, berak esandakoaren arabera, itzulpenaren gakoetako bat. Olibazaleak ezaguna hatxe arnastu eta guzti ekarri zuenean baieztatu genuen kezka hori buruan izan duela, baita lana arrakastaz burutu duela ere: jatorrizko hitzekin Paco Ibañezek egindako abestia oso ezaguna izan arren, poema euskaraz lehen aldiz entzutea gaueko une gorenetako bat izan zen.

Ekitaldi xumea buelta gehiagorik gabe amaitu zen. Eta hala bukatuko dugu kronika hau ere, handik aurrerakoak egokiagoak baitira artikulu jotidiaztar batean agertzeko.


T'interessa pel canal: Nazioarteko literatura
2024-03-07 | Julen Azpitarte
Les carícies dels tràgics músics
Alfonso Cardenal Vides Gosses. Contes musicals del Sofà Sonor (Vides dures. Acaba de publicar un llibre titulat "Contes musicals del sofà de sons". En ella, ha recollit petites biografies desafortunades de vint músics de culte abandonats en els racons de la història de la... [+]

És ofensiu dir que el personatge d'una història és “gros”?
L'escriptor Roald Dahl ha renovat diverses obres per als nens de l'ensenyament: han desaparegut adjectius com el “gros” i el “lleig”, i fins i tot ha afegit alguna frase per a assenyalar que no és gens dolent portar perruca.

Xavier Queipo. Gallego igual emigrant
"Només es va reforçar la meva actitud de parlar de gallec quan vaig ser a Brussel·les"
Nascut a Galícia, ha treballat gairebé tot el seu temps a Brussel·les. Malgrat els seus estudis de Biologia i Medicina, el seu treball similar no va tenir lloc al país i en alguna ocasió va ser embarcat en un vaixell bacallaner com a biòleg. Aviat treballava en la... [+]

2022-10-06 | ARGIA
L'escriptora Annie Ernaux rebrà el Premi Nobel de Literatura
L'acadèmia sueca premia a l'escriptora francesa Annie Ernaux. Ha escrit sobretot novel·les autobiogràfiques i es poden llegir diverses en basca, entre elles les novel·les 'Passió hutsa' i 'Gertatu'. El jurat ha premiat l'audàcia i la precisió clínica de la seva obra.

Pasazaite argitaletxeak agur esatea erabaki du 10 urteren ondoren

Ekain honetan hamar urte bete ditu Pasazaite argitaletxeak. Nazioarteko literatura euskarara ekartzen espezializatu den proiektuak urteurren hori baliatu du ateak itxiko dituela iragartzeko.


2022-06-08 | Julen Azpitarte
Voltairine de Cleyre
Anarquista, res més
Voltairine de Cleyre (1866-1912) va ser una de les dones més importants del moviment anarquista i feminista del segle XX, al costat d'Emma Goldman. En una època en la qual el feminisme es limitava a la lluita pel dret al vot, Cley va obrir nous camins que han perdurat fins als... [+]

Idoia Santamaria, traductora
'Austerlitz', corrents ocults de la memòria
En la Central Station d'Anvers, Jacques Austerlitz, un home que no pot recordar el seu passat, es troba sense títol narrador en aquest llibre. Les converses entre tots dos es prolongaran durant dècades i ciutats per a esclarir la memòria de la boira. Hem parlat amb Idoia... [+]

Mor Boris Pahor, un escriptor eslovè que va narrar amb cruesa l'holocaust nazi
La literatura eslovenia ha perdut a un escriptor que ha vist passar l'últim segle per davant dels seus ulls. Boris Pahor ha mort aquest dilluns amb 108 anys a Trieste.

Publiquen una novel·la de Louis -Ferdinand Céline desapareguda fa gairebé 80 anys
En un moment en el qual som testimonis d'una guerra que ha posat a tremolar el món, aquest dijous s'ha publicat en l'Estat francès una novel·la ambientada en la primera gran guerra del segle passat. I no qualsevol novel·la: Guerre (Guerra) és una de les obres inèdites de... [+]

Dones escriptores a la Itàlia del segle XX
Alda Merini: la capacitat de mirar amb sorpresa
Alda Merini (Milà, 1931-Milà, 2009) va ser poeta italià. Va publicar nombrosos treballs, entre ells desenes de llibres de poesia i dues o tres autobiografies (L'altra verità. Diari vaig donar una varietat, La pazza de la porta accanto i relligo di vita. Autobiografia e... [+]

Venezia baino zerbait gehiago, Joseph Brodskyren bitartez

Aste honetan aurkeztu da Joseph Brodskyk idatzitako Ur marka. Veneziari buruzko saiakera. Rikardo Arregi Diaz de Herediak itzuli eta Katakrak argitaletxeak publikatu du poeta errusiar atzerriratuari euskarara itzuli zaion lehen liburua.


2022-03-17 | Julen Azpitarte
Diane di Cosina
La mossegada del llop

"Va haver-hi dones, allí estaven, jo les vaig conèixer, però les seves famílies els tancaven en els manicomis, els posaven electroshock. En la dècada dels 50, si vostè era home, podia ser rebel, però si era dona la seva família li tancava. Va haver-hi alguns casos, i jo... [+]


Sebalden 'Austerlitz' euskaraz
Esanezina den hori nola konta daitekeen

Gauza garrantzitsua gertatu da astelehen honetan literatura euskaraz irakurtzea atsegin dutenentzat: W. G. Sebalden Austerlitz argitaratu du Igela argitaletxeak. Idoia Santamariak egindako itzulpenari esker, idazle alemaniarraren obrarik ezagunena nobedadeen artean aurkituko du... [+]


Maryse Condé, haurtzaroaren negarrak eta irriak

Asteazken honetan aurkeztuko dituzte Erein eta Igela argitaletxeek Literatura Unibertsala bildumako hiru lan berriak, tartean Maryse Condéren Bihotza negar eta irri (ene haurtzaroko istorio egiazkoak). Joxe Mari Berasategik euskaratua, idazle guadalupearraren obra... [+]


2020-11-19 | Julen Azpitarte
Wu Ming kolektiboaren 'Proletkult' nobela
Marxismo martetarra

Wu Ming literatur kolektiboaren Proletkult (2018) “objektu narratibo” berriak sozialismoa eta zientzia fikzioa lotzen ditu, Sobiet Batasuneko zientzia fikzio klasikoaren aitzindari izan zen Izar gorria (1908) nobela eta haren egile Aleksandr Bogdanov boltxebikearen... [+]


Eguneraketa berriak daude