Irudimena kiloka
Bilboko San Frantzisko kalean, harategia izandako espazioan, topatuko ditugu Izaro Gonzalez Ieregi, Nora Aurrekoetxea eta Irati Urrestarazu sortzaileak. Okela Sormen Lantegia lanerako beren tailerra dute, baina arte plastiko eta bisualetan diharduen orok zabalik du atea. Euskal sortzaileen mapa egitea da haien helburutako bat.
Aurreko udaberrian zabaldu zuten Okela Sormen Lantegia, arte munduko sortzaileen elkarterik ez zegoela ikusita. Arte plastikoak eta ikus-entzunezkoak lantzen dituzten sortzaileen elkargunea sortu dute horretarako. Bi hiletik behin biltzen dira, gai zehatz baten inguruan beti. Urriaren 24an III Topaketari helduko diote, eta Politika izango dute gai nagusia. Lurraldetasuna eta Gorputzak izan dira aurreko topaketetako gaiak.
Belaunaldi desberdinetako launa sortzaile gonbidatzen dituzte, “ikusten dugulako ibilbide luzeko sortzaileek eta hasi berriek ez dutela espazio fisikorik elkartzeko”, dio Izaro G. Ieregik. Erakusketa, berbaldia eta topaketa ixteko antzerkia edo musika ikuskizuna antolatuko dute.
Euskal sortzaile plastiko eta ikus-entzunetakoen sarea osatzea dute helburu topaketok. “Espazio fisiko honetan ez ezik, baita webgune batean ere”, dio Nora Aurrekoetxeak; “Euskal sortzaileen mapa ari gara osatzen, egun zeintzuk diren eta zertan ari diren jakiteko. Alegia, idazleen, aktoreen edota bertsolarien moduan. Iruditzen zaigulako indibidualtasunetik kolektiborako jauzia egiteko baliagarria dela saretzea”.
Hiru sortzaileok hartu dute proiektuaren ardura beren gain. Orain arte musutruk aritu dira, baina Bilboko Udalak emandako diru laguntzari esker, eta beste erakunde batzueta joz, kudeaketa lan horrekin jarraitu nahi lukete, “eta lanbide bilakatzea, gure sortze lanarekin jarraitu ahal izateko”, jarraitu du Aurrekoetxeak.
81 Amama Izaro Gonzalez Ieregiren lehen dokumental luzea da. Jorge Oteizaren Quosque Tandem (1963) liburuan aurkitutako pasarte batetik eta bere esperientzia pertsonaletik sortu zen dokumentala. “Euskararen transmisioan emakumeek historian izan duten rola goraipatzen zuen Oteizak, Historiaurrea hona 80 amama-biloben belaunaldiak zeudela esanez. Kalkuluak egin eta amamarena eta biona 81.a izango litzatekeela ondorioztatu nuen”, dio Ieregik.
Filmak, 14 amama eta 5 biloben kontakizunak ditu ardatz. Amamen kasuan, baserrian jaiotakoak eta gaztetan baserritik alde egindakoak aukeratu ditu, orduko bizitza tradizionalaren memoria bizia jasotzeko. Bilobak, aldiz, kaletarrak dira denak. Euskara eta euskal kulturaren transmisioan amama-biloba hauek izan duten rola, eta “hori egia ote zen jakiteko jo nuen emakume hauengana”. Amama-biloba hauek zerk lotzen dituen eta transmisioa eman den jakin nahi zuen egileak. Helburua ez zen ikerketa zehatza egitea. Baina, “amama guztiek antzeko diskurtsoa zutela nabaritu nuen, bizkaitarrak ala behenafarrak izan, euren bizipenak eta mundu ikuskera antzekoak zirela. Baita biloben artean ere. Amamek eta bilobek kolektibo bat osatzen dutela esango nuke, antzeko iruditegia dutelako”.
Emakumea eta baserriaren inguruan murgildu da 81 Amama dokumentala, baina Ieregik ez du dokumentu soila egin nahi izan. “Lan subjetiboa egin nahi nuen, esku-sartze nabaria, nik eraikitako diskurtsoa baita. Baserria inguratzen duen bukolikotasunetik aldendu nahi nuen”. Suntsitutako baserri zaharrak edota industrializatutako landak erakusten ditu Ieregik.
Elizondon, Anoetan eta Ondarroan erakutsiko dute dokumentala, hurrengo asteetan.
Fa temps que vam conèixer a Aitor Bedia Hans, cantant del grup Añube. En aquella època ens reconciliem amb BEÑAT González, ex guitarrista del grup Añube. Va ser en l'època universitària, quan els dos joves de Debagoiena van venir a Bilbao a estudiar amb la música en les... [+]
Fa dos anys Urdaibai Guggenheim Stop! Des de la creació de la plataforma popular, Urdaibai no està a la venda! escoltem la tornada pertot arreu. El passat 19 d'octubre ens vam reunir a Guernica milers de persones per a rebutjar aquest projecte i, al meu judici, són tres les... [+]
Amb aquest article, el moviment BDS vol fer un boicot públic a l'acte que se celebrarà el pròxim 24 de setembre en el Guggenheim de Bilbao. En aquesta, comptaran amb la presència del reconegut artista sionista, Noa, que presentarà el seu últim treball discogràfic.
Quan en... [+]
Mende batean, Baionako Euskal Museoak izan duen bilakaeraz erakusketa berezia sortu dute. Argazki, tindu edo objektuak ikusgai dira. 1924an William Boissel Bordaleko militarrak bultzatu zuen museoaren sorrera, "euskal herri tradizionalaren" ondarea babesteko... [+]
