Kontuz ibili!
Pentsa: bat-batean ezin zara gauez kalean ibili, ezin duzu igogailua erabili (ezezagun bat sartu daitekeelako), etxean bizpahiru gelaren argiak piztuta mantendu behar dituzu inork pentsa ez dezan bakarrik bizi zarela. Ez, arrazoia ez da mehatxatu zaituztela; soilik emakumezkoa zarela. Horiek dira Espainiako Estatuko Barne Ministerioak bortxaketak saihesteko emakumeoi egiten dizkigun gomendioetariko batzuk. Bilboko Udalak liburuxka baten bidez hedatutako gomendioak ere antzekoak dira; betiere sexu indarkeriaren kontra proposatzen duten bakarra emakumeok gure askatasuna mugatzea da.
Feministok “sexu ikara” kontzeptua erabiltzen dugu gizarte patriarkal honetan bortxaketak gu kontrolpean mantentzeko balio duela deskribatzeko. Aldamenean gizonik behar ez duten emakume libre eta ausartak ez ditu patriarkatuak oso gustuko. Hobe dependentzia eta beldurra etengabe sustatzea. Bortxaketaren mamuaren bidez xantaia egiten dugu sistemak. Mezua argia da: genero arauak apurtzen baditugu (kalean bakarrik ibili; mozkortu; arropa motza erabili; ligatu; sanferminetan kamiseta erantzi...) eta bortxatzen bagaituzte, gure errua izango da. Errua eta lotsa dira sexu indarkeria salatzeko orduan oztopo nagusienak. Biktimek uste dute epaituak izango direla, eta kasu askotan hala da; gogoratu Nagore Laffagen epaiketan bere bizimoduaren inguruan amari egindako galdera gaiztoak.
Jakin badakigu sexu erasotzaile gehienak biktimen ezagunak direla (senidea, mutil laguna, senarra, auzokoa, lankidea, kuadrilako laguna, amorantea, militantzia kidea...). Eta kasu horietan are eta zailagoa da erasoa identifikatzea eta salatzea. Baina erakunde publikoek datu hori eman ordez (ADAVAS sexu indarkeriaren kontrako elkartearen arabera, bortxatzaileen %15 inguru soilik dira biktimaren ezezagunak), nahiago dute emakumeei esatea beldurrez ibili behar direla eta gizon ororen kontrako mesfidantza sentitu behar dutela.
Bortxaketa saiakera bati aurre egiteko Barne Ministerioak hauxe gomendatzen du: ihes egiten saiatu eta laguntza eskatu. “Ihes egitea posible ez bada, ustezko bortxatzailearekin solasean hasi, bere asmoa kentzearen eta denbora irabaztearen helburuarekin”, aipatzen du gomendio zerrendak. Gobernuak ez du uste autodefentsa aukera denik. Gauza ez da Kill Bill filmeko protagonista bihurtzea. Baina sexu indarkeriaren prebentzioan adituek diotenez –Sharon Marcusek, besteak beste– emakume askok erasotzailea gelditzea lortu dute komentario sendo, bultzakada edota garrasi gogor baten bidez, baita erasotzaileak arma bat zeramanean ere. Marcus-en esanetan, botere matxista ez da nagusitasun fisikoan oinarritzen, emakumeak izaki babesgabeak garenaren aurreiritzian baizik. Botere harreman hori iraultzea da eraso sexista gelditzeko gakoa.
Askotan hitz egin dut zutabe honetan autodefentsa feministari buruz, benetan funtsezkoa delako, gure bizitza eraldatzen duelako. Eraso normalizatuak antzeman, arrisku egoerez ohartu, gorputzaren bidez zer komunikatzen dugun landu, jazarpenari aurre egiteko estrategiak garatu, eraso fisiko batetik atera... Horiek eta askoz gauza gehiago ikasten ditugu. Batez ere, barneratzen dugu aske bizitzeko eskubidea daukagula, ez dugula biktimaren papera onartu behar, ez diogula beti salbatzaileari itxaron behar, indartsuak garela. Erakunde publikoek “Kontuz ibili!” mezuari atxikia jarraitzen duten neurrian, ezinbestekoa da gure artean autodefentsa ezagutzak partekatzea eta Txanogorritxoren ipuinarentzat bukaera desberdinak asmatzea.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Els professors i professores de l'ensenyament públic tenim la necessitat i el dret a actualitzar i millorar el conveni laboral que no s'ha renovat en quinze anys. Per a això, hauríem d'estar immersos en una veritable negociació, però la realitat és nefasta. Una negociació en... [+]
Als economistes els agraden molt els gràfics que representen els comportaments dels mercats, les corbes. En aquest sentit m'ha cridat l'atenció l'analogia que fa Cory Doctorow en l'article “The future of Amazon coders is the present of Amazon warehouse workers” de Pluralistic... [+]
Ikaslez lepo zegoen Leioako Hezkuntza Fakultatea pasa den asteazkenean, Samantha Hudson zetorrelako. 1999an jaiotako Mallorcako artista, abeslari eta influencer transgeneroa da. Kantatzen Duen Herria topaketetako izarrak ilara amaigabea zuen selfie eta autografoak emateko, eta... [+]
Haig de confessar aquí un pecat. Fa quatre anys vaig introduir en la meva vida un nou costum: els diumenges a la nit vaig començar a mirar la cadena de televisió ultradretana CNews, que difon una "informació" contínua com un canó de merda. El que al principi era mitja hora... [+]
Kointzidentzia harrigarriak daude bizitzan. Izan ere, zenbat ikusle elkartu litezke Arriaga antzokian? Zenbat komun ote daude solairu bakoitzean? Zein probabilitate dago Gipuzkoako emakume bik sartu-irtenean leku eta istant berean kointziditzeko, 35 urtean elkar ikusi barik egon... [+]
El transfeminismo ha portat llum i complexitat als debats sobre el cos, el gènere i els desitjos. No obstant això, també ha creat ombres. En nom d'una suposada coherència política radical, moltes vegades lligada a una hegemonia molt concreta, alguns discursos transfeministas... [+]
Vivim temps curiosos i realment vivim. Són temps en els quals es diu que l'educació està en crisi i, almenys, a la vista de tots, la boleta té ja 2.361 anys.
No havia anat de l'acadèmia de Plató, el seu estimat mestre Aristòtil, per a erigir un liceu. Un Liceu,... [+]
Les causes del començament de la guerra a Ucraïna no són sol les que ens han explicat, perquè hi ha altres raons. Rússia va dir que havia de fer un pas cap a la defensa dels russos de parla russa a Ucraïna, mentre que el Govern d'Ucraïna havia d'enfrontar-se a l'exèrcit rus... [+]
Fa unes setmanes, al carrer Diputació, en el centre de Vitòria-Gasteiz, dos homes van llançar a una persona sense llar des del petit replà de l'escala que donava a l'exterior del local on dormia. No sols ho van derrocar, sinó que immediatament van col·locar davant la llotja... [+]
Berriki zabaldu da Gazako lurralderako Egiptok egindako hirigintza-antolaketa plana. Marrazki batean jaso dira etorkizuneko kale, eraikin eta iruditeria, oraindik metraila eta lehergailuen usaina darion errealitate baten gain. Hirigintza proposamena, beste bonba jaurtiketa bat... [+]
Tant feministes com ecologistes vam veure l'oportunitat de posar la vida en el centre de la pandèmia de COVID-19. No érem uns idiotes, sabíem que els poderosos i molts ciutadans estarien encantats de tornar a la normalitat de sempre. Especialment, els que van passar un... [+]
L'últim informe de l'Institut Basc d'Estadística, Eustat, destaca que ha augmentat la sensació d'inseguretat ciutadana. En Gurea, en Trapagaran, Seguretat ja, alguns veïns han cridat a manifestar-se contra els delinqüents.
Dos han estat les raons que han portat a aquesta... [+]
Badira etxebizitzak saltzeko atarietara harpidetuta daudenak, etxe bat erosi nahiko luketelako. Tarteka etxeak ikusteko hitzorduak ere egiten dituzte, eta seguru nago saltzaileak badakiela pertsona horiek ez dutela etxea erosiko, ez bisitan etxeari aurkitzen dizkioten baina... [+]