La clau és vendre la invenció
Jackson (Michigan, els EUA), Novembre de 1903. Un matí del començament de l'hivern, com tots els dies, Albert J. Parkhouse va arribar a l'oficina. El fred del temps va fer que l'estenedor es reunís amb l'abric i el barret dels seus companys. No era la primera vegada que li succeïa, ja que no hi havia en les oficines de Timberlake Wire i Novelty Company una clau suficient per a penjar els abrics de tots els empleats. Fins al coll, veient com el seu únic abric d'hivern s'arrugava després de la cadira, Parkhouse va utilitzar el que tenia al seu abast per a trobar la solució: filferro i imaginació. Tal com indica el nom de l'empresa (Timberlake Alanbre i Companyia de Novetats), produïen i comercialitzaven novetats en filferro, sent Parkhouse un dels inventors. Va doblegar un tros de filferro, va formar dos ovals que s'unien en el centre, i en la part superior va afegir un ganxo, retorçant-se els extrems del fil.
L'inventor va anar arrodonint la idea original i diversos companys van començar a utilitzar aquests primers penjadors de filferro. Així, John B. L'empresari Timberlake s'havia apoderat del benefici que li podia reportar la invenció del seu empleat. Per Charles L. L'advocat Patterson va sol·licitar el 25 de gener de 1904 la patent del penja-robes de filferro i la va obtenir ràpidament. La palès núm. 822,981 dels Estats Units va ser propietat de Timberlake i l'inventor era oficialment Charles L. Patterson, l'advocat va posar el seu nom en el buit que corresponia a l'inventor quan es va complir la petició. L'empresa havia fet fortuna amb un cèrcol de filferro, però Parkhouse no va rebre cap premi, ni honorífic, ni material. Mentre treballava per a Timberlake, continuava cobrant el sou de costum.
Aquesta “injustícia” era una pràctica habitual als Estats Units de l'època. Per exemple, coneguts inventors com Thomas Edison, George Eastman o Henry Ford tenien el costum d'apropiar-se de les idees dels “col·laboradors”, repartint fama i beneficis sense cap necessitat.
La llei despietada del mercat premia als venedors, no als creadors. Entre 1900 i 1906 només es van repartir 89 patents de dispositius de penjadors de roba als Estats Units, moltes d'elles similars i tan eficaces com el penjador de Parkhouse. El cas és que Timberlake tenia més de 20 anys d'experiència en el mercat dels dispositius de filferro, ja havia fet un lloc en el mercat i, encara que no es va inventar el penja-robes, va saber vendre'l.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Bilbo, 1954. Hiriko Alfer eta Gaizkileen Auzitegia homosexualen aurka jazartzen hasi zen, erregimen frankistak izen bereko legea (Ley de Vagos y Maleantes, 1933) espresuki horretarako egokitu ondoren. Frankismoak homosexualen aurka egiten zuen lehenago ere, eta 1970ean legea... [+]
Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]
Deportazioaren Memoriarako Euskal Koordinakundeak aintzat hartu nahi ditu Hego Euskal Herrian jaio eta bizi ziren, eta 1940tik 1945era Bigarren Mundu Gerra zela eta deportazioa pairatu zuten herritarrak. Anton Gandarias Lekuona izango da haren lehendakaria, 1945ean naziek... [+]
Guardia Zibilaren historia bat - Hemendik alde egiteko arrazoiak izenburupean, datorren astean argitaratuko dugun 305. LARRUN aldizkariaren pasarte batzuk dira ondorengoak, erakunde armatuaren sorrera garaietan girotutakoak.
Iazko uztailean, ARGIAren 2.880. zenbakiko orrialdeotan genuen Bego Ariznabarreta Orbea. Bere aitaren gudaritzaz ari zen, eta 1936ko Gerra Zibilean lagun egindako Aking Chan, Xangai brigadista txinatarraz ere mintzatu zitzaigun. Oraindik orain, berriz, Gasteizen hartu ditu... [+]
Eskultura grekoerromatarrek bere garaian zuten itxurak ez du zerikusirik gaurkoarekin. Erabilitako materiala ez zuten bistan uzten. Orain badakigu kolore biziz margotzen zituztela eta jantziak eta apaingarriak ere eransten zizkietela. Bada, Cecilie Brøns Harvard... [+]
Japonia, XV. mendea. Espioitzan eta hilketa ezkutuetan espezializatutako eliteko talde militarra sortu zen. Edo horixe uste du behintzat Stephen Turnbull historialari britainiarrak. Beste aditu batzuen ustez, askoz lehenago sortu ziren ninjak, duela 2.300-2.500 urte inguru. Eta... [+]
Aranzadi Zientzia Elkarteko Etnografia Sailaren zuzendari berria da Maite Errarte Zurutuza (Beasain, 1995), urrian Fermin Leizaolaren lekukoa hartu ondoren. Kultura materiala aztertzen jarraitzeko beharra azpimarratu du, gizartearen memoria eta bizimodu aldaketak erregistratzeko... [+]
Gogora Institutuak 1936ko Gerrako biktimen inguruan egindako txostenean "erreketeak, falangistak, Kondor Legioko hegazkinlari alemaniar naziak eta faxista italiarrak" ageri direla salatu du Intxorta 1937 elkarteak, eta izen horiek kentzeko eskatu du. Maria Jesus San Jose... [+]
Familiak eskatu bezala, aurten Angel oroitzeko ekitaldia lore-eskaintza txiki bat izan da, Martin Azpilikueta kalean oroitarazten duen plakaren ondoan. 21 urte geroago, Angel jada biktima-estatus ofizialarekin gogoratzen dute.
Atapuercako aztarnategian hominido zahar baten aurpegi-hezur zatiak aurkitu dituzte. Homo affinis erectus bezala sailkatu dute giza-espezieen artean, eta gure arbasoek Afrikatik kanpora egindako lehen migrazioei buruzko teoriak irauli ditzake, adituen arabera.
Chão de Lamas-eko zilarrezko objektu sorta 1913an topatu zuten Coimbran (Portugal). Objektu horien artean zeltiar jatorriko zilarrezko bi ilargi zeuden. Bi ilargiak apaingarri hutsak zirela uste izan dute orain arte. Baina, berriki, adituek ilargietan egin zituzten motibo... [+]