Fusta, cendra i ceba
- Moltes persones es penediran. Escoltarem diversos afectats per la reforma de la seva antiga casa i la retirada del baix foc, l'economia, el forn de pa, etc. Sense haver d'avançar amb la fusta i el carbó, les olors de fum a l'exterior, el sutge brut, l'electricitat i el gas substitutiu del foc es van introduir en les nostres cuines sota el nom de la neteja. Bona porrada. Ara venen les belles llavors de porro que es mesuren cada mes en centenars d'euros. S'ha penedit una màquina, però no espalpemos l'arbre caigut.
No obstant això, la fusta fosa per a escalfar l'hivern s'utilitza cada vegada més, fins i tot per a escalfar l'aigua durant tot l'any. Els focs són cada vegada més tancats, nets i eficients, com els de baix i l'economia. També augmenten les calderes que s'instal·len en l'exterior de la casa.
S'utilitza fusta de foc de tres motlles. Les calderes automatitzades s'alimenten amb estella i/o peleta. S'alimenten a mà i la majoria dels focs amb fusta de foc. També s'estan estenent combustibles alternatius a la fusta, com els ossos dels fruits: cirera (Prunus avium), oliva (Olea europaea), albergínia (Prunus armeniaca), préssec (Prunus persica)… A més dels ossos dels fruits, les peles són molt bons combustibles: avellana (Corylus pistavellana), noguera), noguera (Pinadillo), noguera) i noguera (Pinnata). Per a recollir aquests últims haurem de greixar els cascadores. Per a la fusta, es multiplicaran els llenyataires i els aizkolaris que treballen en la fabricació de llenya. Els preus d'aquestes substàncies estan vivint en els últims temps en un constant augment. Podem començar a mirar la muntanya i el bosc d'una altra manera!
La cendra és el principal residu que es genera en cremar ossos, pell i fusta. La cendra no ens escalfarà, però sí que estimularà la vida en la terra. El seu principal component és el calci, igual que la calç, que pot substituir als seus treballs. També conté altres aliments: potassi, fòsfor, magnesi… Tots són bons per a fertilitzar el sòl.
Un petit treball de temporada per a retornar la sorra de la fusta al sòl: en aquesta època estem plantant ceba (Allium cep) i si mullarem les arrels en una pasta lleugera preparada amb cendra i aigua, la superfície de contacte entre les arrels i el sòl augmenta i les petites plantacions es pegaran més fàcilment. Després la cendra alimenta la ceba. I nosaltres.
Mila milioika mintzo dira agintariak. CO2 isurketak konpentsatzeko neurri eraginkor gisa aurkeztuta, zuhaitz landaketei buruzko zifra alimaleak entzuten dira azken urteetan. Trantsiziorako bide interesgarria izan zitekeen, orain arteko oihanak zainduta eta bioaniztasuna... [+]
Kutsatzaile kimiko toxikoak hauteman dituzte Iratiko oihaneko liken eta goroldioetan. Ikerketan ondorioztatu dute kutsatzaile horietako batzuk inguruko hiriguneetatik iristen direla, beste batzuk nekazaritzan egiten diren erreketetatik, eta, azkenik, beste batzuk duela zenbait... [+]
Magnoliak eleganteak dira. Dotoreak. Anddereak. Pontxoak. Apainak. Pimentak. Gurbilak. Ponposak, ponpoxearrenak. Ortiroak. Ia-ia fazazkoak, kriket eta kraket. Ez naiz harritzen, beren loraldien azpian lurrarekin urtzerainoko handitasunaren menpeko sentitzen naiz urtero.
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Antxoa, bokarta edo albokartia, gure arrain komertzialen artean txikiena, euskal kostaldera hurbildu da.
Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]
Noizbait. Noiz izan ote zen? Noizbait landareren batek lorea egitea erabaki zuen. Bai, bai, landareek ere erabakiak hartzen dituzte, eta guk maiz ez bezala, erabakiak bete egiten dituzte. Eta loreak sortu zituzten.
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Leihatila honetan behin baino gehiagotan azaldu ditugu Ama Naturaren engainuak bere izakiak babestearren. Batzuetan, erle edo liztor itxura zuten euliak ekarri ditugu, beste batzuetan inongo arriskurik ez duten arrisku-kolorazioko intsektuak ere bai (kolorazio aposematikoa... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Nori ez zaio gustatzen ahuakatea? Ia denok atsegin dugu fruitu berri hori, di-da amaren batean etxekotu zitzaigun. Zenbat urte da ba dendaero ikusten hasi garela? Gure mahaietara iritsi aurretik, historia luzea du.
Udaberri aurreratua ate joka dabilkigu batean eta bestean, tximeletak eta loreak indarrean dabiltza. Ez dakit onerako edo txarrerako, gure etxean otsailean tximeleta artaldean ikustea baino otsoa ikustea hobea zela esaten baitzen.
Administrazio Epaitegiak arrazoia eman dio EH Bilduk Lizarrako plantilla organikoaren hizkutnz profilen aurka jarritako helegiteari.