Traduït automàticament del basc, la traducció pot contenir errors. Més informació. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

Donapaleun recorda que fa 500 anys es va reunir l'Estat Major de Navarra

  • Aquest dissabte, l'associació Zabalik, Nabarralde i Hernani Errotzen han organitzat un programa de jornada completa per a recordar que en 1523 el Regne de Navarra va implantar la capital en Donapaleu i va mantenir les seves estructures.

06 de setembre de 2023 - 07:54
Última actualització: 10:52
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

A l'església de Jondoni Paulo de Donapaleu, van respondre a la crida del rei Enric II que fa 500 anys van reunir els Estats Majors de Navarra. La major part del regne havia estat conquistat i ocupat per l'exèrcit espanyol, però va mantenir les seves estructures en el petit territori de la Baixa Navarra: el tribunal, la casa de moneda, la presó... així va romandre gairebé un segle més.

Per a recordar-ho, l'associació Zabalik, Nabarralde i Hernani Errotzen treballen en Amikuze en la promoció del basc. L'altra, anomenada Nafarroa Bizirik 1523-2023, tindrà lloc el 9 de setembre en Donapaleu.

Al matí hi haurà conferències en l'espai cultural Bideak. Xerraran experts sobre l'historiador Alvaro Adot, Beñi Agirre i Peio Monteano i la conquesta de Navarra. Posteriorment, al migdia, Irekia i la Casa Consistorial de Donapaleu col·locaran una placa commemorativa de la reunió celebrada el 28 d'agost de 1523.

A la tarda, a partir de les 15.00, els bertsolaris d'Amikuze han preparat una visita guiada des de la casa Touzaa pels carrers de Donapaleu.

L'exposició 'Loraldia' està ja exposada aquests dies a la sala del centre cultural Bideak de Donapaleu. Fotografia: Obert

170 persones en Nafarroa Bizirik

Una de les cites més importants del dia serà en el mercat cobert a les 17.00 hores. Els assistents podran gaudir de l'espectacular Nafarroa Bizirik. En ella participaran més de 170 persones a través de la dansa i la música: "Oferint-nos una interpretació de la nostra història que ens ha convertit en no història", expliquen els organitzadors.

Els dantzaris de Pamplona, Antzuola i Arizkun, els gegants o ciantes de Cambo i Amikuze, els joaldunak, els gaiters de Baigorri i Gaitamik i 40 cantants d'Amikuze que han estat assajant per a l'esdeveniment.

Txarangas, revetlles, menjar, etc... arribaran fins a la nit en Donapale, una vegada més convertit en la capital navarresa.

El Regne de Navarra es va mantenir viu amb totes les seves estructures fins a, almenys, l'edicte d'unificació de Pau de 1620, i no va desaparèixer fins molt després. Però si els passatges de la conquesta de Navarra ens han estat fins ara desconeguts, són encara més desconeguts els relatius a la seva supervivència al peu dels Pirineus.

"Navarra era el Bajonavarro, perquè el nostre regne havia perdut la parteix sud, i així ho anava a mantenir durant dos segles fins que la nostra sobirania sofrís l'últim cop amb la Revolució Francesa", diuen els membres de Zabalik. El dissabte serà per tant una festa que conjumina cultura, llengua i memòria.


T'interessa pel canal: Historia
2025-03-21 | Axier Lopez
‘Pikoletoak’ ere Euskal Herrian euskaraz

Guardia Zibilaren historia bat - Hemendik alde egiteko arrazoiak izenburupean, datorren astean argitaratuko dugun 305. LARRUN aldizkariaren pasarte batzuk dira ondorengoak, erakunde armatuaren sorrera garaietan girotutakoak.


Hwei-Ru Tsou. Brigadista txinatarrak xede
“Batera gogoratzen ditugu Gaza eta Gernika!”

Iazko uztailean, ARGIAren 2.880. zenbakiko orrialdeotan genuen Bego Ariznabarreta Orbea. Bere aitaren gudaritzaz ari zen, eta 1936ko Gerra Zibilean lagun egindako Aking Chan, Xangai brigadista txinatarraz ere mintzatu zitzaigun. Oraindik orain, berriz, Gasteizen hartu ditu... [+]


Maite Errarte:
“Etorkizuneko etnografoek sakelekoen bilakaera aztertuko dute akaso”

Aranzadi Zientzia Elkarteko Etnografia Sailaren zuzendari berria da Maite Errarte Zurutuza (Beasain, 1995), urrian Fermin Leizaolaren lekukoa hartu ondoren. Kultura materiala aztertzen jarraitzeko beharra azpimarratu du, gizartearen memoria eta bizimodu aldaketak erregistratzeko... [+]


Estatua perfumatuak

Eskultura grekoerromatarrek bere garaian zuten itxurak ez du zerikusirik gaurkoarekin. Erabilitako materiala ez zuten bistan uzten. Orain badakigu kolore biziz margotzen zituztela eta jantziak eta apaingarriak ere eransten zizkietela. Bada, Cecilie Brøns Harvard... [+]


Benetako ninjek ez dute misteriorik

Japonia, XV. mendea. Espioitzan eta hilketa ezkutuetan espezializatutako eliteko talde militarra sortu zen. Edo horixe uste du behintzat Stephen Turnbull historialari britainiarrak. Beste aditu batzuen ustez, askoz lehenago sortu ziren ninjak, duela 2.300-2.500 urte inguru. Eta... [+]


Faxisten izenak hildako biktimen zerrendetan mantenduko ditu Gogorak

Gogora Institutuak 1936ko Gerrako biktimen inguruan egindako txostenean "erreketeak, falangistak, Kondor Legioko hegazkinlari alemaniar naziak eta faxista italiarrak" ageri direla salatu du Intxorta 1937 elkarteak, eta izen horiek kentzeko eskatu du. Maria Jesus San Jose... [+]


2025-03-17 | Ahotsa.info
Lore eskaintza Angel Berruetaren oroimenez

Familiak eskatu bezala, aurten Angel oroitzeko ekitaldia lore-eskaintza txiki bat izan da, Martin Azpilikueta kalean oroitarazten duen plakaren ondoan. 21 urte geroago, Angel jada biktima-estatus ofizialarekin gogoratzen dute.


Hau Pink da, Europako gure lehengusu txikia, eta 1,4 milioi urte ditu

Atapuercako aztarnategian hominido zahar baten aurpegi-hezur zatiak aurkitu dituzte. Homo affinis erectus bezala sailkatu dute giza-espezieen artean, eta gure arbasoek Afrikatik kanpora egindako lehen migrazioei buruzko teoriak irauli ditzake, adituen arabera.


Egutegia zilarrezkoa ilargian

Chão de Lamas-eko zilarrezko objektu sorta 1913an topatu zuten Coimbran (Portugal). Objektu horien artean zeltiar jatorriko zilarrezko bi ilargi zeuden. Bi ilargiak apaingarri hutsak zirela uste izan dute orain arte. Baina, berriki, adituek ilargietan egin zituzten motibo... [+]


Boteretsuegia emakumea izateko

Hertfordshire (Ingalaterra), 1543. Henrike VIII.a erregearen eta Ana Bolenaren alaba Elisabet hil omen zen Hatfield jauregian, 10 urte besterik ez zituela, sukarrak jota hainbat aste eman ondoren. Kat Ashley eta Thomas Parry zaintzaileek, izututa, irtenbide bitxia topatu omen... [+]


Kanaky Herria
2024: deskolonizaziorako aukera oro sinesgaitz bihurtu zuen urtea

Urte bat beteko da laster Pazifikoko Kanaky herriko matxinada eta estatu-errepresiotik. Maiatzaren 14an gogortu zen giroa, kanaken bizian –baita deskolonizazio prozesuan ere– eraginen lukeen lege proiektu bat bozkatu zutelako Paristik. Hamar hilabete pasa direla,... [+]


Mickael Forrest
“Arbasoek ziotena errepikatzen ari gara: gu ez gara frantsesak”

Kanakyko Gobernuko kide gisa edo Parisekilako elkarrizketa-mahaiko kide gisa hitz egin zezakeen, baina argi utzi digu FLNKS Askatasun Nazionalerako Fronte Sozialista Kanakaren kanpo harremanen idazkari gisa mintzatuko zitzaigula. Hitz bakoitzak duelako bere pisua eta ondorena,... [+]


Gasteizko greben bideo ezezagunak aurkitu ditu Martxoak 3 elkarteak Erresuma Batuko artxibo batean

Hiru bideo dira (albiste barruan ikusgai). Batak jasotzen du, grebak antolatzea leporatuta, Carabanchelen espetxeratu zituzten Jesús Fernandez Naves, Imanol Olabarria eta Juanjo San Sebastián langileak espetxetik atera ziren unea, 1976ko abuztuan. Beste biak Martxoak... [+]


Eguneraketa berriak daude