2021ean irakurtzeko hamahiru liburu

  • Jarraian ARGIAko erredakzioko kideok gomendatzen dizkizugun zenbait liburu. Beste artikulu honetan beste horrenbeste ikus-entzunezko ere gomendatu ditugu.


2021eko abuztuaren 02an - 12:43

Bekatorosak
Dom Campistron
Elkar, 2021 / 144 or.

Homosexualitateaz hitz egiteko proiektua du Campistronek Bekatorosak. Nafarroa Behereko zazpi pertsona lesbiana, gay eta bisexual elkarrizketatu ditu. Formatu berezia du lanak, album ilustratua da eta protagonisten esanak eskuz idatzita jaso ditu. Hala esan digu berak: "Marrazkiak begiak erakartzen ditu, eta umoreak errazten du gai konplikatuez mintzatzea jendea uxatu gabe". Onintza Irureta Azkune

* * * * * * * * * *

Ogi hutsa
Mohamed Xukri
Igela, 2019 / 196 or.

Trilogiako lehen liburua, Mohamed Xukri (1935-2003) idazle marokoarraren umetako bizitza latzean oinarritutako eleberri  autobiografikoa da, eta herrialdeko iparraldeko hirietako pobreziaren erretratua. 2000ra arte debekatua egon zen Marokon. Xabier Letona

* * * * * * * * * *

Erle lengileen amodioak
Aleksandra Kollontai
Erein eta Igela, 2020 / 349 or.

Urriko Iraultzako eta aurreko urteetako gertakizunen kontaketa, emakume protagonisten eskutik. Historiaren bilakaerarekin batera, harremanak ikusiko ditu eraldatzen irakurleak, iraultzaile errusiarrarekin hausnarketan murgiltzen amaitzeko: zapalkuntzarik gabeko jendartean, nolakoa behar luke “maitasun kamaradak”? Neoliberalismoa harreman (sexu-)afektiboetaraino sartu zaigun honetan, ariketa aski premiazkoa. Amaia Lekunberri

* * * * * * * * * *

Sugarren mende
Asisko Urmeneta
Gureberriak, Erroa argitaletxea eta Lapurdi 1609 elkartea, 2020 / 100 or.

Sorginak zirela esan digute, ziega ilunetara, sutara ala deserrira bidali zituzten emakume eta gizon saldoa. Zugarramurditik abiatuta, herritarren ehiza kolektiboen garaia lantzen ari dira ikuspegi propioz. Horri ekarpena da komiki hau. Inkisizioa, Bordeleko Tribunala eta tokiko jauntxoen arteko bulkada politikoak Nafarroan eta Lapurdin eragindako sarraskia, izen eta abizenekin. Axier Lopez

* * * * * * * * * *

Zalditeria gorria
Isaak Babel
Alberdania eta Elkar, 2006 / 198 or.

Olga Mtz. de Marigortak eta Roberto Serranok itzulitako ipuin-liburu honetan modu lazgarrian eta zirraragarrian dakartza Babelek gerrako gertakizunak. Literatura ederra da bere gordintasunean, maisuki itzulia. Peru Iparragirre

* * * * * * * * * *

Taxiak ez dira inoiz gelditzen
Xabier Montoia
Susa, 2021 / 168 or.

Bi emakume protagonista dituen arren, narrazio sorta hau ez da hasiera eta itxiera finkodun nobela bat. Bere-berea duen umore beltzarekin, halabeharrari, boterekeriari, zorigaitzari eta azken batean, mundu honen zakurkeriari buruzko gogoetan sakontzera gonbidatzen gaitu Montoiak. Lander Arbelaitz Mitxelena

* * * * * * * * * *

Non da jefea? Laborarien kronikak
Maud Bénézit / Paysannes en Polaire.
Il est où le patron? Chroniques paysannes | Marabout, 2021 / 176 or.

Frantziako herrixka batean, hiru emakume nekazari gazte. Jo ahuntzekin hastera doa, ikasketak burutu berritan. Anouk erlezaintzan ari da hiritik etorrita. Coline bertakoa da eta ardiak dauzka senarrarekin batera. Azokan, hornitzaileekin, sindikatuan, etxean, administrazioarekin… egunero nozitzen duten matxismoari aurre egiten diote elkarrekin. Gizonok irakurri beharrekoa. Pello Zubiria Kamino

* * * * * * * * * *

Benjamindarrak: Alemaniar familia bat
Uwe-Karsten Heye
Los Benjamin, una familia alemana. Trotta, 2020 / 289 or.

Die Benjamins. Eine deutsche Familie. Walter, Georg, Dora eta Hilde medio, XX. mendeko Alemania ezagutu dezakegu. Berlingo familia judu aberatsean jaioak, ezkerretik egin zioten aurre nazismoari eta larrutik ordaindu zuten. Xabier Letona

* * * * * * * * * *

Zer dabil zu bezalako beltz bat honelako leku batean
Moha Gerehou
Qué hace un negro como tú en un sitio como este | Peninsula, 2021 / 256 or.

Beltza, musulmana eta jatorri gambiarreko izateak markatu du Moha Gerehouren bizitza. Bere esperientzia eta diskurtso antirrazista uztartuz, aktibismoaz, migrazioaz eta arrazakeriaz gogoetatzeko liburu interesgarria idatzi du kazetariak, jendea arrazakeriaren kontra egotetik ekintzara pasa dadila helburu. Mikel Garcia Idiakez

* * * * * * * * * *

Nola saiatu nintzen pertsona ona izaten
Ulli Lust
Como traté de ser una buena persona. La Cúpula, 2019 / 372 or.

Egileak berak bizitako polimaitasun istorioa kontatzen du. Pasioa, sexua, zeloak eta tratu txarrak. Ulliren eta Kimata maitalearen arteko kultur talkak, ama bakarra eta afrikarra izatearen inguruko aurreiritziak. Viena 90eko hamarkadan eta Europako migrazio politikak. Baina batez ere, harreman toxiko baten irudikapena da komikia. Frantsesez eta gaztelaniaz irakurgai. Maitane Gartziandia

* * * * * * * * * *

Jakobino Beltzak
CLR James
Jacobinos negros | RyR, 2014, 523 or.

Uda honetan 230 urte beteko dira 1791n Haitiko esklaboen iraultza gertatu zela. Aitzakia bikaina  James-en “Jakobino beltzak” (The Black Jacobins) berrirakurtzeko. 1938an idatzia, historialari afroamerikar ezkertiarraren liburuak jarraitzen du funtsezko izaten, beltzek kateak hautsi zituzten lehen aldia ulertu eta Toussaint L’Overture esklabo iraultzailearen bizitzaz jakiteko. Urko Apaolaza Avila

* * * * * * * * * *

Desjabetuak:zalantzazko utopia
Ursula K. Le Guin
The Dispossessed | 1974 / 341 or.

Gaurkotasun izugarriko lan utopiko-distopikoa idatzi zuen duela ia 50 urte zientzia fikzioaren maistrak. Kapitalismoaren aurkako mundu gerraren ostean anarkistek Anarres planetara alde egin zuten, baliabide mugatuko lur idor batean mundu berria eraikitzea xede. Shevek zientzilariaren abenturen bitartez ezagutuko ditugu anarrestarren lorpenak, mugak eta korapiloak. Frantsesez eta gaztelaniaz irakurgai. Zigor Olabarria

* * * * * * * * * *

K-punk
Mark Fisher
Repeater, 2018 / 833 or.

Mark Fisher (1968-2017) pentsalariaren idatzien bilduma honetan k-punk blogeko testuak, artikuluak eta argitaragabeak topa daitezke. Literatura, musika, zinema, koiuntura politikoa, osasun mentala... guztia Fisherren prisma kritiko ezin aberasgarriagotik pasata. Peru Iparragirre


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Kultura
2025-02-14 | Iker Barandiaran
Nire ama-hizkuntza feminismoa da

Ultra
La Furia
Baga Biga, 2024

---------------------------------------------------------

Cascanteko La Furia-k bosgarren diskoa plazara atera du. Mimoz eta erraietatik, berarentzat funtsezkoak diren osagai horiekin, prestatu du honako pozima, pozoitsua eta aldi berean... [+]


Eklipsea

Dragoiak eguzkia IRENTSI zuenekoa
Aksinja Kermauner
Alberdania, 2024

-------------------------------------------------------

Hamarnaka liburu idatzi ditu Aksinja Kermauner idazle esloveniarrak. Euskaraz plazaratutako lehenengoa dugu hau, Patxi Zubizarretak itzulia eta... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Atzoko filosofoen oraina hausnartuz

Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]


Raimundo El Canastero taldearen aurkako epaiketa atzeratu dute, akusazio larriagoak egotzita

Asteazkenean izan behar zuen epaiketa dataz aldatu dute Lizarrako alkateak azken momentuan jarritako helegite baten ondorioz. Orain taldeari "gorrotoa sustatzea" ere egozten zaio eta lau urterainoko kartzela-zigor arriskua dute kideek. 


Despremu deprimituaren ondarea

Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]


Arabako musika kolektiboak
Guk geuk, geure erara

Kolektiboki antolatzeko grina aspalditxotik gorpuztu da, besteak beste, kulturaren esparruan. Jendea batzeko abaguneak dira kontzertuak, eta horregatik, musika kolektiboei egingo diegu txokoa erreportaje honetan. Gaia hain zabalean hartu ordez, Araban ipiniko dugu fokua,... [+]


2025-02-11 | Sustatu
Metak Libgen pirateatu badu, zuk zergatik ez?

AEBetako auzi judizialen batengatik jakin denez, Metak (Facebook-eko jabeak) Libgen sareko liburutegia masiboki pirateatu du BitTorrent protokoloak erabiliz. 81.7 terabyte gutxienez lortu zituzten horrela, beren adimen artifizialeko sistemak elikatzeko. Saiakera eta zientzia... [+]


Debako liburutegiak “espazio mugatua” duela dio udalak, umeei ordu gehienetan bertan egotea debekatzeko

6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]


Goya sariak eta esaten (ez) diren hainbat kontu

Euskal herritar ugari saritu ditu Espainiako zine akademiak pasa den asteburuan banatu diren Goya sarietan. Artikuluaren bigarren partean, zeresana eman duten hainbat kontu aletuko ditugu.


2025-02-10 | Behe Banda
Barra warroak
Gaia atera

Batzuetan ez dakit gehiegi ez ote den. Pipa janean gaudela, beste edozer gauzaz hitz egiten gaudela, gaia ateratzea. Ozen hitz egitea gustatzen zaigu guri, ia isilunerik ez uztea, ahotsak teilakatzea, zeinek handiagoa botatzea. Hitz egitea bakoitzak bereaz, bakoitzak... [+]


Eguneraketa berriak daude