Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
asteartea 2024ko uztailaren 30an
Bi Bideek Ikastolen Herri Mugimendua Deuseztera Daramate
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Joan den asteko elkarrizketari segida emanaz, Floren Ostolazarengana jo dugu honetan, ikastolen munduan buru-belarri ibili den gizon batengana. Elkarrizketa hasi aurretik esaten zigun hemezortzi urte zituelarik, jadanik, Nafarroako ikastolak pintatzen zituela eta ordutik ikastolen mugimenduan gero eta murgilduago. Aitor ikastolaren sorreran, Zurriolan, Barandiaranen,... Eta gaur egun Donostiako Ikastolen Elkarteko lehendakaria da. Eta Zurriola ikastolako lehendakariorde gainera, federazioan ere lankide, Barandiaran ikastolan ere bai,... Zurriolako bilera batetik irteten harrapatu dugu eta bertako instalazio apartak ikusteko aukera izan ondoren, elkarrizketa atsegina.
Igaro berri den KILOMETROAK 83.aren arrakastak bideratzen gaitu elkarrizketara. "Kilometroak zertarako ? galdetu du baten batek. Hor izan dute erantzun egokia. Zertarako? Ba...egun bat, hori bakarrik... eta hori guztia. Euskararen aldeko egun bat. Urte osoak behar lukeela euskararen aldekoa? Bai, baina hau ere bai. Euskararen alde jende asko dagoela agertu. Eguna ondo igaro. Euskal kontzienizia landu...Gogoz hartzen du hitza Florenek eta poza dario Donostiaren erdi erditik igaro den «Kilometroak»-en arrakasta aipatzean.
Hala ere ez du egun pozgarri batek ikastolen etorkizunean ageri diren une latzak ahazteko aitzakia haundirik ematen, eta guk geureari heldu behar.
Euskal Gobernuak edo espainol gobernuak eratuko du hor dena, "concurso de méritos" eta horrelakoekin eta direktoreak, zuzendariak, izango dira jaun eta jabe. Oso eskema autoritarioa bilakatzen da. Direktorea duk mandatari eta horrek esaten duena egiten da eta punto. Edozer ganza egiteko hari eskatu behar zaio baimena eta hark estatuaren izenean ari denaren aitzakiaz...baina noski, diru hori herriarena da...
EIKEn sartzea ere gaizki iruditzen zait, azken finean Eusko Jaurlaritza gaur ikatoletan dagoen magimendu bizi hori kontrolatzera joango delako piskanaka piskanaka. Baina oraingoz zaila izango dute hor dagoen ahalmen hori kentzea.
Azken finean hala ere EIKEren aurreko kakoa zera da, Eusko Jaurlaritzak hau planteiatuko duela: zuek askatasun osoa duzue EIKEn sartzeko edo gaur egun bezala jarraitzeko, baina EIKEn sartzen bazara diru gehiago emango dizugu. Eta orduan, horren aurrean ezin inuxenteak izan etajende gehienek hori dela eta, sanzearen alde jo beharko du.
Baina zera gertatzen da arazo honetan, «ley de bilinguismo» delakoarekin gaurko eskola publikoetan irakasle euskaldunak sartzeko eskubidea badago, baina hor ohiturak, izakerak eta abar daude. Eskola berean euskara eta erdara ematearen esperientzia egin beharra dago, hori da bidea, baina orain arteko esperientziak oso txarrak izan dira; eta txarrak euskararentzat izan dira, noski. Inuxentekeria litzateke pentsatzea euskara eskola eskola publikoan sanu eta jadanik gauza egina dagoela, eta ez, zeren erdara da nagusi eskola horietan, euskara atzean geratzen delarik. Plangintza osoa erdaraz planteiatzen da.
Guk Donostian egin dugu esperientzia bat Sagues auzoan. Hor hiru linea sanu genituen iaz eta aurten bi linea, bainan guztiz minorian egoten dira, eta hori ikusiz, guk, daukaguna mantendu nahi dugu, apane ez baina mantendu. Oraindik ere erresistentzi jarrera batean.
Horregatik Lanbide Eskola egin zenean euskaraz bakarrik egin zen, eta orain eskatu dugun BUPeko zentro publikoan euskarazkoa soilik izan dadila eskatu dugu, ez nahasteko erdarazko publikoarekin, giro euskalduna lortzeko.
Neretzat garrantzia haundia duena zera da, euskara benetan herrikoia izan dadila. Jende guztiak izan dezala hezkuntza euskaraz egiteko posibilitatea. Horren aurrean zein oztopo dago ikastoletan? Irakasle aldetik nahiko ondo daude ikastolak,... giro aldetik ere bai. Orduan zein da arazoa? Dirua. Hortaz ez EIKE eta ez EEPA. Dohaintasuna ikastolentzat dauden daudenean. Hori onartu behar litzateke. Eusko Jaurlaritzak hori onartzeko ahalmenik badu jarri ditzala dohainik ikastolak. Orduan lortua daukagu denontzat izatea, eta baita herrikoi mugimendua mantentzea ere. Baina podereak beti nahi izaten du kontrolatu eta horri erantzuten dio ezetz.
Hori horrela izanik ikastolen aldetik baldintza batzuk jarri ziren EIKEren aurrean, horrela adibidez, Asanblada nagusi izatea nahiz eta Eusko Jaurlaritzako ordezkariak barne egon, eta D modelua mantentzea toki guztietan, -baina ez dituzte baldintza hauek onartu. Baina argi dago gaur egun presupostuaren 45 lortzen badugu eta 70 jasoko dugula esaten badute ikastola asko horra joan beharrean aurkituko dela.
Baina beste arazo batzuk ere badira ez EIKEk eta ez EEPAk argitzen ez dituztenak. Adibidez, erdal ingurugiroa nagusi den herrietan sei urteko haurrek euskara tresna bezala lasai menderatzea nahi bada eskolaurrean gelak ezin dira hogeitamarrekoak izan, hamazazpi edo hogeikoak izan beharko dute eta horrek kostuak asko igotzen ditu. Eta arazo hauen aurrean lekuan lekuko erabakiak hartu behar dira: Eta programaketa arloan ere gaur egun ikastoletan gai bereziak sartu behar dira, musika, gorputz-adierazpena, etab., eta gai hauek sortzen duten kalitate gerhitzearen aurrean zer gertatzen da?
Horregatik nere ustez, ez bata eta ez bestea baizik eta beste gauza bat litzteke nere jarrera pertsonala. EIKE bidetik, orain, zoritxarrez ikastolak ghetto bat bezala planteiatu dira. Baina horren aurrean mantendu dezagun daukaguna era onenean hau aldatu arte: Eta nola aldatu? Hordago kakoa. EEPAren bidetik? Ala EIKEn sarturik? Bi bideak irekiak eduki behar lituzkete ikastolek, baina zoritxarrez lege aldetik EEPAri ezezkoa eman diote. Eta hortaz ez daude bi bide.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Manex Usarralde Garmendia
#2
Julen Ugartemendia Carcedo
#3
Josebe Blanco Alvarez
#4
Zigor Olabarria Oleaga
Azkenak
2024-07-29
Julen Ugartemendia Carcedo
Herri Labanderia ireki dute Gasteizko Alde Zaharrean, udalak abandonatutako espazioan
Dutxa Etxea zena 2013an itxi zuten Javier Marotoren alkatetza garaian, “integrazio arazo bat” zela argudiatuta. Uztailaren 22an auzoko zenbait eragile eta bizilagun Alde Zaharreko lokalean sartu ziren Herri Labanderia izeneko garbitegia martxan jartzeko. Udaltzaingoa... [+]
2024-07-29
Jon Hidalgo Gereñu
Israelek Libano gogor kolpa dezake hurrengo egunetan, eskualde mailako gerra arriskua areagotuta
Israelek Hezbollahri egotzi dio larunbatean Golango gainetan gutxienez hamabi pertsona hil dituen bonbardaketa, baina milizia xiitak ez du bere gain hartu. Israelek Libanoko gune ugari bonbardatu ditu jasotako azken erasoaren ondoren.
2024-07-29
Julen Ugartemendia Carcedo
Emakumeek batez beste gizonek baino 44 minutu gehiago ematen dituzte egunean etxeko lanetan
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako 16 urte baino gehiagoko biztanleriak denbora zertan erabiltzen duen aztertzen duen txostena zabaldu du Eustatek, eta 2018. eta 2023. urteetan jasotako datuak alderatu ditu. Etxeko lanetan generoen arteko aldea 27 minutu murriztu da 2018ko datuekin... [+]
2024-07-29
Manex Usarralde Garmendia
‘Cara al Sol’ ereserkia eta Euskal Herriaren aurkako oihuak kantatu dituzte Tuterako festetan
Tuterako festen lehenengo egunean, uztailaren 25ean, egin zituzten kantuak herritar batzuek, zezen plazatik irtetean. “Frankismoa goratu eta normalizatu egiten dute”, adierazi du Edurne Egino Navarra Contigo-Nafarroa Zurekin koalizioko kideak. Alejandro Toquero UPNko... [+]
2024-07-29
Zigor Olabarria Oleaga
Nicolás Madurok irabazi ditu Venezuelako hauteskundeak
Maduroren hautagaitzak botoen %51,2 eskuratu du, eta %44,2 oposizioko hautagai nagusi Edmundo Gonzálezek, Venezuelako Hauteskunde Kontseilu Nazionalak emandako datuen arabera. Oposizioak iruzurra salatu du, eta chavismoak emaitzak errespetatzera deitu du. Madurok jarraian... [+]
2024-07-29
Zigor Olabarria Oleaga
Txosnak jarriko dituzte Gasteizko jaietan, aldundiaren “borondate ezaren gainetik”
Arabako Aldundiak TicketBai sistema ezartzea exijitzen die txosnei, eta uko egiten dio Gasteizko Txosnen Batzordeak. Hala ere, jaietan txosnak jarriko dituztela ziurtatu du batzordeak. “Erasoa” Euskal Herriko jai herrikoi eta herri eragile guztien aurkakoa dela... [+]
2024-07-29
Josebe Blanco Alvarez
Arrigorri
Lerro hauek idazterako, gazta egiteari utzi diogu eta antzutze prozesu betean gaude. Horrek esan nahi du jetzaldiak gero eta sakabanatuagoak direla denboran, ardiei esnea desagertu arte. Batzuen kasuan, egun gutxitan bukatuko da prozesua, eta gutxi batzuei gehiago kostako zaie.
Euskal herriarentzat nolako Estatu bat nahi dugu?
Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]
2024-07-24
ARGIA
Udako Azoka Ekologikoak abian dira, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hamalau herritan
Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseilutik herritarrak animatu dituzte azoketan erostera eta ekoizleak gertutik ezagutzera. Uztailaren 29an Zigoitian izango dira, eta abuztuaren 23an, Zarautzen. Urriaren 27an amaituko dute udako denboraldia, Villabonan.
2024-07-24
Jon Hidalgo Gereñu
Palestinako alderdi nagusiek batasun gobernurako akordioa lortu dute Txinan
Hamas, Fatah, Palestina Askatzeko Herri Frontea, Palestinako Jihad Islamikoa eta beste hamar taldek hitzarmena sinatu dute, genozidioa amaitu ostean “Palestinako lurralde guztien” gaineko agintea izateko. “Okupazioaren aurka borrokatzeko” eskubidea dutela... [+]
2024-07-24
Olaia L. Garaialde
Jarrera baikorrak areagotzearen beharra
Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]
Eguneraketa berriak daude