Xabier Kintanarekin Eginiko Elkarrizketa
Gauza berria da euskara Unibertsitatean sartzea, eta behar den bezala gelditu arte, hori da Batzordearen egitekoa.
Gaur egun, egiteko garrantzitsuenak dira Fakultate desberdinetan euskarazko irakaskuntza finkatzeko egiten diren proposamenak aztertu, egiten ez direnean antolatu, eta informe bat pasatu Unibertsitatearen Gobernu Batzordeari beronek aurrera atera ditzan.
Beraz. Batzordea berez aholkularia da. Honez gainera, Batzordearen egiteko hat bada Unibertsitatean euskarak izango duen status-a edo Estatutua antolatzea.
Beraz, egin behar duguna da ikusi hemendik aurrera hizkuntza biek zenolako estatutua duten, zenolako egoera. Hortaz nik esango nuke helburua oso erraza dela. Berdintasun kriterio batekin, unibertsitatera datozen, edo bertan lanean ari diren hiztun guztiei, eskubide berberak eskeini behar zaizkie. Horrek ez du esan nahi, berez berdintasuna aplikatu behar denik, zeren, badakigu zer gertatzen den berdintasunarekin: hamar dituenari eta ehun mila dituenari bostna emanez gero, ez ditugu bedintzen. Berdintasuna aplikatzen dugu baina lehen asko zuenak beti gehiago izango du.
Nik uste dut, nolabait esateko, bai erdara eta bai euskara parean geldi daitezen zenbait urtetan euskarari orain arte izan ez dituen baliabideak indartu, gehitu eta bilatu behar zaizkiola, helburuz biak parean geldi daitezen. Hau da, euskaldunak eta erdaldunak nork bere hizkuntzan zerbitzu, irakaskuntza, publikazio eta administrazio harrera guztiak izan ditzan. Hori da helburua.
Horretarako, berdintasunezko printzipio horren ondoren artikulatu bat ezarriko da: eskubide orokor hori zertan oinarritzen, mamitzen den azpimarratuaz.
Gainera hizkuntza biak Estatu horretan ez bada, beste batetan ofizialak izaten dira. Demagun, Errumanian errumanieraz gainera, txekoa, hungariera, poloniera eta alemana ere mintzatzen direla. Errumanian bizi diren milioi bat hungariarrek Hungarian, hantxe hungarierak ofizialtasana duenez gero, azpiegitura guztiak eginda dauzkate (testuliburuak, etab.). Bakarrik pasatzea da.
Errumaniako alemaniekin beste horrenbeste gertatzen da. Alemanian duten azpiegitura Errumaniara eraman dezakete.
Gauza bera esango nuke Puerto Ricoz. Antza denez, han ingelesa da nagusi eta hango gaztelania berriz, ahul samarra dago ingelesaren presiopean. Baina bertako erdaldunak nahi izanez gero, Espainiako Unibertsitatean erabiltzen diren erdal testuak, baliagarriak diren lez, eraman litezke.
Alde horretatik beraz, munduan Euskal Herriaren antzekoak ez dagoela kasu asko esango nuke. Agian Katalunyan daukagu halako zerbait. Katalana, Katalunyatik aparte, Andorran da ofiziala, baina han ez dago Unibertsitaterik, eta beraz, katalanek barrutik egin behar dute lan hori, guk egin behar dugun bezala, hau da, euskara Euskal Herritik aparte ez da beste inon mintzatzen.
Beste Unibertsitatetatik jasoko ditugun datuak izango dira, zenbait kasutan, honako aplikatzeko onak baina seguraski barne lana izango da gurea. Eredu eta orientabide gutti aurkituko dugu munduan seguraski.
Euskararako Batzordearen barnean azpibatzordeak eratu dira. Bi izan dira, oraingoz, sortutako azpibatzordeak: Euskararen Estatuturako azpibatzordea eta Irakaslegoaren Eskoletako azpibatzordea.
Estatutuaz aritzen den azpibatzordean dauden partaideen artean, legegizon bat aurkitzen da, Edorta Cobreros, arazo juridikoetaz kontseilatzen duena.
Bigarren azpibatzordea, Gasteiz, Donostia eta Bilboko Eskoletan Euskal Sailetan diharduten zenbait irakaslez osaturik dago. Hiru Magistergo Eskoletan euskararen prozedura luzea izan da. 1979. urtean Euskal Filologia sortu zen, eta 1981-82. ikasturtean, edozein espezialitate euskaraz egiteko aukera eman zitzaien zetozen ikasle berriei (Donostian eta Bilbon batipat).
Baina momentuan hiru Eskoletan egoera bera ez dagoenez, arazo amankomunatu bat hartzea erabaki zen: erdaldunen euskalduntzea, euskaldunen eta irakaslegoaren plangintzak aurreragorako utziz.
Euskararako Batzordeak bigarren azpibatzorde honi eman zion lehentasuna, maisu-maistra euskaldunak ateratzea duen garrantziagatik.
Honela, kurtsoaren amaiera ez bada arinegi hurbiltzen, datorren ikasturtean Unibertsitate Barratiko hiru Eskoletan erdaldunekin jarraituko den plangintza erabakiko da, euskararen onurarako behar diren ahalegin guztiak eginez.
Adinekoen egoitzako egoiliarra da asteazken gauean hildako emakumea. Larriki kolpaturikoa ospitalera eraman zuten, baina bertan hil zen emakumea. Bertako egoiliarra den 68 urteko gizon bat atxilotu dute, indarkeria matxista leporaturik.
Hego Euskal Herriko gazteen osasun mentalaren egoera “kezkagarria” da, Gurea Geroa atari digitalak egindako txosten batek agerian utzi duenez. Inkestaren arabera, gazteen erdiek ondoez emozionala pairatzen dute, eta hamarretik seik pentsamendu suizidak izan dituzte... [+]
Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]
Asteazkenean banatu dituzte Rikardo Arregi sariak, Andoainen. Kazetaritza Saria Berria-n argitaratutako Feminizketak elkarrizketa sortak jaso du, eta Komunikazio Saria Euskal Wikilarien Kultura Elkartearen Ikusgela proiektuak. Ohorezko mugarria Ana Galarraga Aiestarani eman dio... [+]
Threes! edo 2048 klasikoen bertsioa prestatu dute Julen Irazokik eta Ibai Aizpuruak, Mikel Dale musikagilearekin batera. Android-en doan deskarga dezakegu euskarazko bideojokoa.
Urtarrilean salmenta espekulatibo bat salatzeko ekintza egin zuen Arberoa Lurra eta Etxebizitza kolektiboak, eta horrekin lotuta egon daitezke atxiloketak. Goizeko seiak aldera atxilotu dituzte, "atea kasik hautsiz eta esku-burdinak segidan ezarriz", Ostia sareak... [+]
Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]
Enpresa jo dute egoeraren erantzuletzat, baita erakunde publikoak ere. Langile batzuek bost hilabete baino gehiago daramatzate kobratu gabe, eta ostiral honetan egingo dute manifestazio bat, ontziolatik abiatuta: ez dezatela itxi aldarrikatzeko.
Ostegun eta ostiral honetan 40 hizlari baino gehiago ariko dira EHUko Leioako campusean Lana eta sindikalismoa XXI. mendean Nazioarteko Lehen Biltzarrean. Lan munduaren eta sindikalismo eraldatzailearen erronkez eta estrategiez eztabaidatuko dute.
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]
Azaroaren 25ean hasi eta abenduaren 1era arte iraunen du Hego Koreako Busan hirian aitzina doan gailurrak. Petrolio ekoizle diren estatuak eta beraien lobbyak oztopoak jartzen dabiltza, ekoizpenaren mugatzerik ez dutelako nahi.
Eguneroko abiadura itogarritik atera eta eskola-proiektua amesteko, gogoetatzeko denbora hartzea aldarrikatu dute solaskideek, Superbotereak liburua aurkezteko mahai-inguruan. Patxadatsu aritu dira, hain justu, eraldatzeaz, inpotentziaz, ilusioaz, eskola bakoitzak egin beharreko... [+]
Barakaldoko Udalak euskararen erabilera “umiliagarria” egin duela salatu du Sasiburu euskara elkarteak. Salaketa argitaratu ostean kanpainaren euskarazko bertsioa ezabatu du udalak. Halakorik berriz gerta ez dadin arduradunen barkamen publikoa eta behar diren... [+]