Xabier Kintanarekin Eginiko Elkarrizketa
Gauza berria da euskara Unibertsitatean sartzea, eta behar den bezala gelditu arte, hori da Batzordearen egitekoa.
Gaur egun, egiteko garrantzitsuenak dira Fakultate desberdinetan euskarazko irakaskuntza finkatzeko egiten diren proposamenak aztertu, egiten ez direnean antolatu, eta informe bat pasatu Unibertsitatearen Gobernu Batzordeari beronek aurrera atera ditzan.
Beraz. Batzordea berez aholkularia da. Honez gainera, Batzordearen egiteko hat bada Unibertsitatean euskarak izango duen status-a edo Estatutua antolatzea.
Beraz, egin behar duguna da ikusi hemendik aurrera hizkuntza biek zenolako estatutua duten, zenolako egoera. Hortaz nik esango nuke helburua oso erraza dela. Berdintasun kriterio batekin, unibertsitatera datozen, edo bertan lanean ari diren hiztun guztiei, eskubide berberak eskeini behar zaizkie. Horrek ez du esan nahi, berez berdintasuna aplikatu behar denik, zeren, badakigu zer gertatzen den berdintasunarekin: hamar dituenari eta ehun mila dituenari bostna emanez gero, ez ditugu bedintzen. Berdintasuna aplikatzen dugu baina lehen asko zuenak beti gehiago izango du.
Nik uste dut, nolabait esateko, bai erdara eta bai euskara parean geldi daitezen zenbait urtetan euskarari orain arte izan ez dituen baliabideak indartu, gehitu eta bilatu behar zaizkiola, helburuz biak parean geldi daitezen. Hau da, euskaldunak eta erdaldunak nork bere hizkuntzan zerbitzu, irakaskuntza, publikazio eta administrazio harrera guztiak izan ditzan. Hori da helburua.
Horretarako, berdintasunezko printzipio horren ondoren artikulatu bat ezarriko da: eskubide orokor hori zertan oinarritzen, mamitzen den azpimarratuaz.
Gainera hizkuntza biak Estatu horretan ez bada, beste batetan ofizialak izaten dira. Demagun, Errumanian errumanieraz gainera, txekoa, hungariera, poloniera eta alemana ere mintzatzen direla. Errumanian bizi diren milioi bat hungariarrek Hungarian, hantxe hungarierak ofizialtasana duenez gero, azpiegitura guztiak eginda dauzkate (testuliburuak, etab.). Bakarrik pasatzea da.
Errumaniako alemaniekin beste horrenbeste gertatzen da. Alemanian duten azpiegitura Errumaniara eraman dezakete.
Gauza bera esango nuke Puerto Ricoz. Antza denez, han ingelesa da nagusi eta hango gaztelania berriz, ahul samarra dago ingelesaren presiopean. Baina bertako erdaldunak nahi izanez gero, Espainiako Unibertsitatean erabiltzen diren erdal testuak, baliagarriak diren lez, eraman litezke.
Alde horretatik beraz, munduan Euskal Herriaren antzekoak ez dagoela kasu asko esango nuke. Agian Katalunyan daukagu halako zerbait. Katalana, Katalunyatik aparte, Andorran da ofiziala, baina han ez dago Unibertsitaterik, eta beraz, katalanek barrutik egin behar dute lan hori, guk egin behar dugun bezala, hau da, euskara Euskal Herritik aparte ez da beste inon mintzatzen.
Beste Unibertsitatetatik jasoko ditugun datuak izango dira, zenbait kasutan, honako aplikatzeko onak baina seguraski barne lana izango da gurea. Eredu eta orientabide gutti aurkituko dugu munduan seguraski.
Euskararako Batzordearen barnean azpibatzordeak eratu dira. Bi izan dira, oraingoz, sortutako azpibatzordeak: Euskararen Estatuturako azpibatzordea eta Irakaslegoaren Eskoletako azpibatzordea.
Estatutuaz aritzen den azpibatzordean dauden partaideen artean, legegizon bat aurkitzen da, Edorta Cobreros, arazo juridikoetaz kontseilatzen duena.
Bigarren azpibatzordea, Gasteiz, Donostia eta Bilboko Eskoletan Euskal Sailetan diharduten zenbait irakaslez osaturik dago. Hiru Magistergo Eskoletan euskararen prozedura luzea izan da. 1979. urtean Euskal Filologia sortu zen, eta 1981-82. ikasturtean, edozein espezialitate euskaraz egiteko aukera eman zitzaien zetozen ikasle berriei (Donostian eta Bilbon batipat).
Baina momentuan hiru Eskoletan egoera bera ez dagoenez, arazo amankomunatu bat hartzea erabaki zen: erdaldunen euskalduntzea, euskaldunen eta irakaslegoaren plangintzak aurreragorako utziz.
Euskararako Batzordeak bigarren azpibatzorde honi eman zion lehentasuna, maisu-maistra euskaldunak ateratzea duen garrantziagatik.
Honela, kurtsoaren amaiera ez bada arinegi hurbiltzen, datorren ikasturtean Unibertsitate Barratiko hiru Eskoletan erdaldunekin jarraituko den plangintza erabakiko da, euskararen onurarako behar diren ahalegin guztiak eginez.
Kolore morez margotu dut urteko lehen hilabetea, sormena, irudimena, jakintza eta espiritualitatearen kolorez.
Lagun txiletar batek bere herriko istorio bat kontatu dit, eta ahoa bete inplante utzi nau. Han “quintral” esaten dioten landare batena da, Tristerix corimbosus. Txile eta Argentina hegoaldeko baso epeletan bizi da, eta gure lurralde epeletan hazten den mihuraren... [+]
Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]
Koloretsuak, distiratsuak, forma xelebre bezain ederrekoak diren heinean, nudibrankioek beste planeta batetik iritsitako izakiak dirudite. Itsas hondoko izaki biluzi hauek 1980ko hamarkadako gandorretako kolore biziak eta Parisko joskintzako izen handien moda arkitektonikoa... [+]
Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]
Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]
WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.
Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]
Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.
.jpg)
Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]
Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.
Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.
Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]