Aulesti Abesbatza Eta Antzerki Taldearen Historia
Udaletxeko kultur aretoan bildu naiz AULESTI taldeko 7 lagunekin (orotara 40 izanik). Bere historiagatik ezagutu ahal izango dugu bere egungo egoeraren zenbait ezaugarri, Irakurlea geroxeago ohartuko den bezalaxe, AULESTI taldearen jokabide nagusiena aintzinan kokatua dago.
Gehien informatzen nauena AULESTI taldearen zuzendari trebe eta gazte KORTABITARTE Xabin da, bere taldekideek zuzenketa aberasgarriak luzatzen dizkiotela noizbehinka.
Aurtengo urtarrillan, Amuriza Xabier, bere ia eguneroko Arrano Belttaren hegadatariko batetan AULESTI taldeaz aritu zen Eginen, Antzerki Taldeak Herrietan artikuluan. Aulestia izendatu badugu Euskal Herri guztiko antzerki taldeen adibidetzat har ezazuen, dio halako batetan Amurizak.
1977an talde dexente bat antolatu zen Aulestin, Gabonak sasoian ohizko abesti batzu erabiltzeko kitarraz eta abarraz lagunduta. Urte asko igaro ondoren, talde berria agertzen hasten da. 1972an gaur oraindik ere herriko bikario den Kortabitarte Emilio jaunak euskeratutako antzerki bat prestatu zen Aulestin. Antzerkia Camus idazle handiarena zen, « Les Justes» edo Zuzenak. ``Antzerkia publikoan estrainatu behar zuten baino egun bi lehenago, herriko alkateak jakin erazi zien goardia zibilen partez antzerki hori ematea debekaturik zegoela», esaten du Amurizak. Orduko antzeslaritariko asko oraintxe ere AULESTI taldean aurkitzen dira lanean. Taldea lurrazpian zehar ibiliz gero, berragertzen da beraz ba.
Herri hontan, antzerki tradizio handia dago. Urtero urtero Erregegunean antzerkia egiten omen zen. Garai hartan, beste euskal herri askotan ere antzestu ohi zen, eta Erregegunean preziso. Hori, bada, urteberri aldean; eta Urtezaharraldean Gabonetako kantak izaten omen ziren. Euskal kulturaren baratzan honelako ekintzak iraunkorrak ez ezik, adierazkorrak ditugu.
Aldi hartan, baita ere, beste kultur lan batzutan ibiltzen da AULESTI taldea. Gehienbat, herriko ikastola sortu berri xamarra indartzen, modu askotako laguntza eskeiniz. Eta gaur ikastolak Eskola Aurrea eta Oinarrizko Heziketa Orokorreko 3. Maila dauzka, orotara 32 haur hartuz, 750-755 biztanleko herrian.
1978an, aurreko urtean osotutako abesbatza (bi abotsetara) indartzen da: lau abotsetara abesten da ("Oi Ai Gauaren Zoragarria" ta bestatzu), herrian bildutako dirua ikastolaren alderako da eta herritik kanpo irtetzen da Ondarrura joanaz. Lan hauen ondoren, erabaki berritara jotzen du abesbatzak: aurrera jarraitu? urtean zehar ere laneginaz ordea.
Horrelaxe, berriki Markinako fraidetegian hil den Aita Ugartetxea Jose Domingoren Meza, Aita Madinaren Aitagurea eta beste zerbait gehiago ere aurkezten ditu Abesbatzak herriko elizan, Sanjoanetan. 1979an.
Orduan, Amoroton ospatzen den Leatarren Egunean parte hartu zuen AULESTI abesbatzak, beraren estreinaketatzat eman daitekelarik abestaldi hura. Debako GOAZ antzerki taldea etorri zen Amorotora, eta atsedenaldian abesbatzak abestu zuen.
Urte hartako Gabonetan ere abestu zuen AULESTlk, noski! Eta krisialdi berri bat ezagutu, gainera. Abesbatz bezala aurrera egiteko modukoa ez zela bera konturatu zen: Aulesti herri txikian abesbatz bat urte osoan gordetzerik ezinezko zen; profesionalizatzea ere ezinpentsatuzko zen. Bizirik jarrai nahi bazuen, abestuz gainera beste zerbait egin behar zuela argi eta garbi ikusi zuen AULESTI taldeak. Tradiziora begiratuz, irtenbideari antzeman zion: antzerkia egin, abestuz batera.
Azkenengoz herrian ikusi zen antzerkia 1978an izan zen, Amurizak zuzendua. Antzerkia, Etxaniz Nemesioren "Izeko Aberatsa" zen. Amurizak berak egindako beste abesti batzu erantsi zizkion idazlanari. Antzerki hau aukeratu aurretik, zer zegoen ikusten ibili zen AULESTI taldea. Azkuerenak ("Los Chimberos" estanpak,...), Larzabalenak eta bestatzuenak aztertu ziren, eta ez zuen bat bederen onhartu, abestu eta antzeztu egiteko ez zitzaizkiola egokiak iruditu.
Giro hortantxe erabaki zuen AULESTI taldeak Monzonen `rMenditarrak» antzerkia antzestea. Hau ere ez zen egokia aldi berean abestu eta antzesteko baina bere mezuagatik gaurkotzeak pena merezi zuela pentsatu zen.
-Mezua, berriz, hauxe da: Monzon nor zen denok -daukagu gogoan, eta bere antzerkian kezka eta prolema nagusi bat nabari da, hots, Euskal Herriaren egoera, euskaldunen arteko ezinikusiak eta hasarreak moldatutakoa. Guzti horren atzean indar arrotz bat, inperialismoaren indarra, dabil herri zahar honen pausoak zuzentzen. Eta indar hori Mari Gaizto sorginak sinbolizatzen du.
Nahiz ia laster 30 urte bete Monzonek antzerkia idatzi zuela, bere mezuak gaurkotasun handia dauka gure ustetan.
Bada beste arrazoi bat ere gure aukeraketarako: antzestuz batera abestu egiten du AULESTI taldeak, eta Monzonen "Menditarrak" antzerkia musikaz ornitzea ez zitzaigun gauza zaila gertatu.
Beste arrazoi bat ere eman behar dizut: era klasikoan egina dago Monzonen "Menditarrak" eta horixe iruditu zitzaigun egokiena publikoarentzat.
Hiru zatitan idatzi zuen bergararrak. Lehenengoak, 13 agerraldi dauzka, eta 3.a neuk gehitua, zergatik geroago esango dizut. Bigarrengoak, 7 agerraldi. Eta hirugarrenak, 8 agerraldi.
Lehenengo zatiko 3 agerraldia horregatik erantsi nion antzerkiari: bere mezua gure artean indartzeko, mendigoizale gazte batzu ipintzen dira artzai txabolen tartean, "Nere Aitaren Etxea" abesten dutela.
Azkenik, musika erantsi diogu. Batzutan, Monzonen poemak musikaldu ditugu; bestatzutan, abesti herrikoiak sartu dizkiogu ere. Musika armonitzaketa joan den uztailean ustegabean hil zen Markinako Xemein abesbatzaren zuzendariak, Lauzirika Jose Luisek, burutu zuen.
Baina Monzonen meritu handi bat, idazle bezala, zera da: jende xehearengana, egunerokoarengana heltzeko, hubiltzeko zuen aparteko errextasuna. Eta errextasun hori " Menditarrak" antzerkian bista bistan dago.
Markinan: guraso elkarteak eskatuta, karnabal garaian Vera Cruz.ikastolan,
Ondarrun: Zubi Zahar Ikastolan,
Auiestin: Bi aldiz,
Gernikan: Scout taldeak eskatuta,
Zaldibarren, Etxabarrian, eta Ereñon.
Denetan jendea gustora egon da. Antzerkia aurreratzen doan denbora berean, publikoa gehiago interesatzen da. Jendearen harrera onak bakar bakarrik pozten gaitu, berarentzat ari baikara lanean.
Antzerkia hain baztertua daukagunez, berrindatu.
Aulesti herri mailan, jendea batu eta lanean elkartuta eduki. Antzerki abestu honen bidez ederto burutu abal izan dugu horixe. Bestela, ez ginateke horrenbeste elkartuko herritarron artean.
Taldeari eutsi nahi diogu. Hortarako lan asko egin behar dugu, eta ari gara egiten. Baina, kanpotik deitu behar gaituzte gure lanean jarraituko badugu. Jendea herrietan antzerkiaz ere geróz eta gehiago arduratzen joan dadin eskatzen dugu. Baita eskatzen diegu erakundeei Euskal Herrian antzerkiaz zuzen zuzenean arituko den erakunde indartsu bat izan dezagula nahiko genukela.
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
María Chivite lehendakariak esan du kezkatuta dagoela Alemaniatik Volkswagenetik datozen albisteekin, baina aldi berean, konfiantza duela multinazionalak Iruñean duen lantegian, orain arte iragarritako planak betetzen ari direlako.
Sindikatuen ustez, absentismoa ez da arazoa, “baizik eta lan osasunerako araudia errespetatzen ez duen patronala”. Patronalaren jarrera salatzeko baliatu dituzte azaroaren 7an, Bilbon, Confebaskek gai horren inguruan antolatu dituen jardunaldiak.
Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]
Kutixik jaialdia
Non: Intxaurrondoko Kultur Etxean, Donostian.
Noiz: Urriaren 26an.
---------------------------------------------
Donostialdean sortutako musika ekimena da Balio Dute, autogestioa zimendu eta lan-tresna gisa hartuta, "musikariak prekario, bakarti eta... [+]
.jpeg)
Garazi Arrula (Tafalla, 1987) eta Iñigo Astiz (Iruñea, 1985) gonbidatu ditu Mikel Ayerbek (Azpeitia, 1980) Idazteaz beste euskal literaturari buruzko elkarrizketa-saioetako bigarrenera. Euskal ipuingintza izan da elkarrizketa saio honen gaia, eta gonbidatuen... [+]
Sendagaien garapena "bizkortzeko, tratamenduak pertsonalizatzeko eta barne-prozesuak optimizatzeko" erabiltzen ari dira adimen artifiziala. Enpresen % 33k erabiltzen du gaixotasunen analisian, eta % 29k sendagaien garapenean eta fabrikazioan.
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
Frantziako Estatuko diputatuak eta senatariak ados jarri dira. Orain arte, alokairu turistiko bat alokatzen zutenek etekinen %50 zergapetik kentzeko aukera zuten, urte osoko alokatzaileek, berriz, %30. Lege proposamenak biak hein berdinera ekarriko ditu, hots, %30era.
Lo Que No Te Cuentan De Donosti taldeak mobilizazio berri bat antolatu du datorren astelehenean, hilak 11, Amara Berrin, Kaleko Afari Solidarioak banatzen diren ordu eta leku berean. Hiriko hainbat eragile antifaxista eta antirrazista batzen dituen plataformak... [+]
Gasteizko Errotako (Koroatze) auzoan izan diren manifestazio "anonimoek" kolokan jarri dute auzokoen arteko elkarbizitza. Azalera atera dituzte ere hauetan parte hartu duten partidu politiko batzuen eta beste kide batzuen izaera faxista eta arrazista.
Israelgo armada urria osoan bereziki gogor aritu da Gazako iparraldean, eta egunotan ere azken urteko erasorik gogorrenak egiten ari da bertan, ehunka pertsona hilda, gehien-gehienak zibilak eta tartean hamarnaka ume. Herritarrei Gazako hegoaldera joateko agindua eman diete... [+]
Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.