Euskal "Eskiadore" Baten Ideiak


2021eko uztailaren 23an
Iñaki Artetxe, "ski" irakasleari elkarrizketa
Euskal "Eskiadore" Baten Ideiak
Artetxe'tar Iñaki'rekin izketaldia
Gaur, lerro onetara, kiroltzale gazte auxe, dakarkigu. Gure adiskide eta idazlari trebe dan Joxe de Artetxe'ren semea. Elurreko kirolari emana. Mutil yayua. Ogeitamar urterekin bi semeren aita eta bat batean aspalditik, barruan zeramazkin zurruburruari, buru eman diona: umetxoei "ski" kirola erakustea. Au dala-ta, alkar-isketari asiera eman dezaiogun:
–Nolatan jaio zitzaizun idei auxe? "Ski" kirola aurrei erakutsi naia?
–Lenengoz esan bearrean nago "ski"ren oso gogotsu : naizela. Nere prantzes Pirineo aldetara ateratzean elur kiroleen etorkizuna, aurtxoetan dagoela, ikusarazi zidan. Ugaritasun aundian jostatzen baiziran elur aietan. Eta gure aldean, iyiya, esango nuke, aurrak ez dirala ikusten ere. Zergatik? Inor ez dalako zaletu, aurrak elurretara eramaten. Eta nik, jardun auxe bete nai det.
–Zeintzuk dira zure eginaiak aurtengo negurako?
–Uteak. Nere bete-nala igande goizetan, emen, Donostian, zortziretako meza ondoren aurrak alkartu eta Aralar'untz amaikak inguruetan irixtea, izango litzake. Gosari-txiki baten ordoren, "ski"rako lenengo lezioa bazkal ordu arte. Otordua, Baretasun guztiarekin egin eta bigarren lezioa illunabarra arte. "Microbus" dalako batean juanetorria egin ondoren, arratseko zortziretan berriz, Donostian.
–Iduritzen al zaizu mamituko dala, zaletasun au, txikietan? Eta ala izango dalakoan al zera?
–Dudik gabe. Uste guztiarekin, ortan nago.
–Zenbat aur bearko dituzu, zure esagutzaz, aurrera tuko diranak?
–Urte ontan ez nituzke amabost baño geiago eraman nai."Microbus" bat betetzeko ana. Auen edade egokiena, bederatzi eta amairu urte bitartekoak, gutxi gora-bera, izango lirake.
–Euskal errian beintzat, ain gutxi irauten duen elurrak, "ski" kirola goraltzeko, naikoa litzakela uste al dezu?
–Itxas aldeko urietan, naiz elurrik ikusi ez, eta "ski" kirola zailla dala gure artean uste dotenak, oker dabiltza. Gaur Donostia'tik errez jun zindezke iru ordu barru, beribillean noski, Prantzi aldeko Pirineo'ko, iru geldi-tokietara: Bareges, Gouret eta Arette'ra. Espani aldean berriz, Candanchu'rako. Aurten, beste kirol-taki bat iriki dute Sallen'en. Gelditoki auek, "teleski" eta beste tresna batzuek, bakoitzak ere, ba dituzte. Orregatik esaten det, ez naizela oso ausarta esaten ba disut Donostia dala uririk onenetakaa, gure Lurralde guzian, elur kirolak erabiltzeko.
–Asmorik, bai?
–Mendiko bizikeratzaz, maiteminduta nago. Izadia gatik, atseginduta geldituko nitzake, aurtxoetan, gogalduko ba nu, barrenean sentitzen detan zaletasun auxe.
–Eta lortuko ba zendu zure erabakia, "ski" Eskola bat irikiko al zenduke?
–Nere ametsa auxe izango litzake. Alako Eskola bat irikitzea, aurreentzat batez ere, eta Aralarten. Txikisk lau urte dituztela, asi ditezke. Banan ez det uste, irakasle baten aurrean jartzea, komeni litzake'nik, zortzi urte baño len.
–Zure iritziz, Euskal-erriko "pista"rik onenak, non arkitzen dira?
–Naparruko Pirineoa'n dudik gabe. Gero Aralarren Mendaitz'ko basoetan eta Desaomendi'ko inguruetan. Urte ona baldin bada beintzat San Jose'tarano elurrak irauten du.
Negutea toki artan asiko zaigu, besterik ez bada beintzat, datorren illean, e t a Epaillarako iraungo du. Arerio aundiena elurrarentzat, egoaizea da. Egun batzuen barru berebiziko kaltea egiten dio; ipar aizeak berriz laguntza aundia dakarkio.
Donostia'tik Isaba' runtz, Iruna aldetik joateak, ez du merezi. Prantzi aldetik, errexago eta oguruago irixten baita. Gañera, beste aldean, izugarrizko geldi-toki eder bat egin digute, bide zabal bat Isabaraño dijoala. Eta gure aldetik ere, beste onekin arkitzeko, lanak aurrera dijoaz.
Aralar'en, elurretan ibillaldi arrigarriak egin ditezke. Lurra area jarrita baitago. Lizarribar'tik Baraibar'ano, bide-zaar bikain bat da. Eta "ski"rekin, ibilketa auxe zoragarria da. Guarda-etxetik berriz, juan gindezke elur ederrean, Desao ta Igaratza' rano. San Miguel'etik Irumugarrietatrano. Eta Ganbo'rano ere bai. "Ski" batzuekin or dezu Aralar guzia zuretzat. Lurralde onen bizkar aldea, oso egokia baitegu, elur ibilli aldietarako. Eta ez da askotxorik bear. "Pista" onenak, Alotza'n dituzu. Geroago Desao'koak eta Pagomari'koa.
Soinerako tresnak: "ski" batzuek, tinkatu egokiekin. Oinetan zapata sendoak, bereziak. Eta "ski"rako eskukomakilla.
–Berriren bat geiago?
–Udaberrian ere elurra egin izan du. Orain dala lauren bat urte, Apirilla erditsu zijoala, berrogeiren bat bior il ziran Aralar'en, elur-ekaitza batek, bat-batean uste gabe arrapaturik. Igande artan antxe ikusi nituen, batzuk saillean besteak bakarki. Danak otzak eta goseak illak. Egun artantxe, Igaratza'ko gerizpean, tellaturano elurra zegoen. "Ski"rik gabe ezin ibilli zitekean, eta ala ikusi nituen artzai batzuek, bizirik gelditu ziran biorrak bereganatzen, elurrerako tresnik etautela gorputz erdirano sartzen ziralarik...
–Badakizu bada. Ilusioz beterik, motikoari, gure Aralar ederra erakusarazteko prest nago. Nere aldetik, aurren gurasoak, lasai egon zindezteke. Orregatik, asieran, amabost muti. koxkor, naikoa ditut. Ia bada, Oarrikasi (experiencia) onek, emaitz onak jaso azitzen dizkidan. Nere ikaspideak, aintzakotzat artuko dituztelako ustean, esker zintzo batekin, agurtzen zaitut.
–Ia bada... otza eta elurra ugari izan dedilla negu onetan.
Zuretzako beintzat... noski
TOLARETXIPI X
8

GaiezKirolaEski
PertsonaiazARTETXE1
EgileezTOLARETXIP1Kirola

Azkenak
2025-02-17 | ARGIA
Ikasle feministek elkarretaratzea egin dute Gasteizko EHUko campuseko irakaslearen sexu erasoak salatzeko

Gertatutakoak ez direla kasualitatea azpimarratu dute. Unibertsitateko eremuetan indarkeria matxista gertatzen dela azaldu dute, eta arazoa sistematikoa dela. Protokolo bat eskatu dute erasotuak babesteko. Erasotzaileak inpunitate osoarekin jokatu duela salatu dute.


Bi futbol taldek planto egin dute irain arrazisten aurrean Bizkaian eta partiduak bertan behera geratu dira

Gaztelueta C -Berango C gazteen futbol partidua bertan behera geratu zen Larunbatean. Jokatzen ari zirela Gaztelueta C taldeko gazte batek aurkariari "beltz zikin madarikatua" deitu zion. Gorengo erregional mailako Otxarkoaga-Iturrigorri partiduan ere... [+]


Bederatzi pertsonari lau eta hamar hilabete arteko kartzela-zigorrak ezarri dizkie Voxen kontra protesta egiteagatik Bilbon

Atxuri auzoan 2019ko azaroaren 5ean Voxen kontra egin zuten bederatzi pertsonaren kontrako epaia iritsi da. Akusatuek ez dute espetxean sartu beharko.


2025-02-17 | Axier Lopez
Itziarren semea?

Ia mende batez, Euskal Herrian ez da belaunaldirik tortura ezagutu ez duenik. 1960tik 5.379 lagun dira ofizialki, baina askoz gehiago dira, publikoki torturatu gisa agertzeak min egiten duelako oraindik ere. Eta seguruenik, oinarri-oinarrian ez delako ezer aldatu. Polizia... [+]


Eneko Anduezak PSE-EEko idazkari nagusi izaten jarraituko du

PSE-EEren zuzendaritza berriak alderdikideen %95en onespena jaso du. Anduezak proposatutako Batzorde Exekutiboan aurreko 26 kideetatik zortzi aurpegi berri daude soilik.


Europak toki bat aldarrikatu nahi du Ukrainako bake negoziaketan, AEBen bazterketaren aurrean

Macronek egindako deiari erantzunez, NATOko eta Europako agintariak Parisen elkartuko dira astelehen honetan, AEBek eta Errusiak iragarri ostean Ukrainako gerra amaitzeko elkarrizketei heltzekotan direla. Europak diru asko xahutu du Ukraina laguntzen, eta gerra amai dezakeen... [+]


Erantzukizun publikoak hartzea eskatu dute Euskal Herriko Torturatuen Sarearen aurkezpenean

Torturak jasan dituzten 900 lagun bildu dira Donostian Euskal Herriko Torturatuen Sarea aurkezteko, otsailaren 15ean. Ekimenak torturatuen bozgorailu izan nahi du, eta oraindik torturen berri eman ez duten herritarrak sarera batzera animatu dituzte. Eusko Jaurlaritzari eta... [+]


Labrazaren defentsan
"(Oiongo osoko bilkuraren) helburua argia da, legez legitimatzea tramitazioan irregulartasun nabarmenak dituzten megaproiektu energetikoak"

Joan den asteazkenean egun gogorra eta desatsegina bizi izan genuen, ez bakarrik Labrazarentzat, baita zentral eoliko,... [+]


Gazteen arteko genero arrakalak gora egin du kokapen politikoari dagokionez

Azken hogei urteetako gazteen kokapen politikoa izan dute aztergai The Economisten. Europan 18-29 urte arteko gizonak emakumeak baino posizio kontserbadoreagoetan kokatzen dira. 


Gasteiz inguruan Vitoria Solar 1 eta 2 parke fotovoltaikoak eraikitzea onartu du Eusko Jaurlaritzak

Parke bakoitzak hirurogei hektarea izango ditu, eta 32 milioi euroko aurrekontua du proiektuak. Ingurumen eta baimen teknikoak berretsita, egitasmoari hirigintza baimena baino ez zaio falta eraikitzeari ekiteko.

 


Industriaren etorkizunaren aldeko manifestazioak milaka lagun batu ditu Iruñean

Arriskuan dauden BSH, Sunsundegui, Nano Automotive, Siemens Gamesa, Tenerias Omega, Tasubinsa eta Volkswagen enpresetako langile batzordeek haien egonezina azaldu dute eta Nafarroako Gobernuari "benetan bermatzailea den legeria bat artikulatzea" eskatu diote.


Tentsio betean, preso truke berria egin dute Israelek eta Hamasek

Su-etena hitzartu eta hilabete bete denean, lehen faserako adostutako 33 bahituetatik 25 askatu ditu Hamasek. Israelek, berriz, 985 preso utzi ditu aske. Bigarren fasea martxoaren 2an da indarrean sartzekoa, baina bi aldeek jarraitu beharreko urratsak zehazteko daude... [+]


Analisia
Nostalgiari ‘sold out’

Gauzak ez dira izatez errazak, eta, izango da batagatik edo besteagatik, baina, azken boladan, mingainari behar baino gehiagotan egin diot kosk bi kontu hauengatik: sold out-aren kultura eta FOMOa –azken hori agian azaldu behar da, ez baita hainbestetan esana: esperientzia... [+]


Zedarriak Foroari erantzuna
Defentsan inbertitzea

Zedarriak Foroak Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua txostena aurkeztu zuen urtarrilaren erdialdean. Bertan, EAErako gomendioak jasotzen dira, Draghik eta Lettak Europako Batasunerako aurkeztu dituzten txostenak erreferentziatzat... [+]


Eguneraketa berriak daude