Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

asteazkena 2024ko abenduaren 25ean

U. Z. E. I. : Euskal Kulturaren Oinarriak Sendotzen

2021eko uztailaren 27an

Unibertsitate Zerbitzuetarako Euskal Ikastetzeari (U.S.E.I.)elkarrizketa
U. Z. E. I. : Euskal Kulturaren Oinarriak Sendotzen
Hiru urte eta erdi dira–udaberrian lau urte- Unibertsitate Zerbitzuetarako Euskal Ikastetxea (U.Z.E.I.) sortu zela. Orduz gero euskararen normalizazio lanean, hots, berreuskalduntze lanean pieza klabea bilakatzen ari zaigu.
Iadanik Fisika, Politika, Kimika, Psikologia hiztegiak kalean ikusi ditugu eta isileko aurrelanek argitzen ez zuten neurrian argitu du euskararako lan ikaragarri honek izan dezakeen balorea.
Euskal Kultur mailan eta Eskal Herriko gizarte osoan gero eta zama handiagoa ari da lortzen bere zerbitzu, ikastaro eta sustatze lanak direla medio.
Izan ere aspaldidanik ez da Euskal Kultur mundu honetan hain serioski eta kalitate horretaz mogitzen lantalderik ikusi.
Funtsean bere izaerak berak–kultur instituzio bezala definitzen da U.A.E.I.: «Euskararen normalizaziorako jaioa, hau da, terminologia berezituak, metodologia jakin batzaren aranera lantzeko eta gizarteratzeko sortua»–eman lezake euskaldanongan U.Z.E.I.ren ideia eta izatea zabaltzen laguntzeko arrazoia.
Gehingo oraindik 300 bat lagun taldetan banaturik eta koordinaturik aritu direla lanean baldin badakigu. Oraintxe bertan «Galería del libro» delakoak ZILARREZKO LAUBURUA eman die saritzat. Espero dezagun Euskal Herriak lan honi eman behar dion errokonozimenduaren lehen urratsa besterik ez izatea.
Euskal Kulturan arazo gehienetan bezala lan potentzial hori posibilitateei kateatuta arkitzen da. Eta gaur egun aginte indarrek nahiz gizarte indarrek apustu hori aurrean dutelarik enbideari hordago erantzuteko garaia iritsi da dudarik gabe. Eta geuk ere gure keinua bota nahi izan dugu lorategi horretan.
Gure aurrean Joxeba Intxausti dugu, U.Z.E.l.ko zuzendaria eta aspaldidanik JAKIN eta ANAITASUNAn– Euskal Kulturaren giroan ezaguna. Langile bezain hizlari dugu Joxeba. Mintzagai hauetan erabiltzen ditugun muga guztiak hankaz gora botatzeko kapaza–ARGIA oso bat behar genuke bere asmo eta pasioak oro argitaratuko bagenitu–.
Hasteko lau urte hauetan egin denaren balorapena eskatu diogu Joxebari:
UZEI: Alde batetatik eta nolabait diru bilketa bat egin dugu eta euskal kulturan egin izan den baino diru bilketa handiago bat eta hori positiboa dela uste dut. Kontutan hartu behar da gure hiru urte eta piko hauetan gutxi gora behera 53 milioi inguru erabili ditugula, eta kopuru hori mugitzea ez da txantxetako gauza. Honek esan nahi du gizartea bera sensibilizatuta dagoela maila desberdinetan euskal kulturarako eta hori datu inportantea da gero gure ekintzetarako ere.
Gero niretzat esperientzia ederrena eta gratifikanteena izan da batez ere jende asko lan egiteko gogoarekin dagoela konprobatzea eta nik uste dut alde honetatik, nolabait UZElko lakidego zabal hori proba bat dela, test bat izan da eta pedagogia bat ere bai. Hau da, talde batek beste bat ondoan lanean ari dela eta gauzak aurrera ateratzen ari dela ikusten duenean jendea animatu egiten da. Eta momentu honetan jendea animatu egiten da. Eta momentu honetan jende dexente bildu liteke UZEIko nominan dagoen koorinazio jende hori behar bezala kokatzen bada. Alde honetatik niretzat esperientziarik positiboena izan da zein gogoz hartzen duen jendeak lana. Esan beharra dago olio gehixeago sar daitekeela makinaria guzti hori mogitzeko, beti ez bait da erraza jendea mogitzea. Bainan oro har guk uste izango genuen baino jende gehiago bildu ahal izan dela eta jendeak ikusi duela programa baten barruan lan egitea luzarora ikaragarri errentablea izango dugula. Nahiz eta momentuan oraindik esan: Hori al da praktikoena?, Zuk biltzen duzu hiztegi batetarako talde bat, eta horretako mutil edo neska bat hasten da lanean. Nahi baduzue oso gutxi idatzi du oraindik bainan taldean hasi eta berehala konturatzen da zerbait jasotzen ari dela, bera ere ez dagoela bakarrik gainera eta orduan prozesu zabalago baten barruan inplikatuta sentitzen da eta horrek jendeari morala ematen dio; horrela posible izan da talde berriak ere sortzea. Dudarik gabe luzarora gure aldetik hiztegiak berak egitea baino inportanteago da hau. Etorkizun handiagoko gauza bat delako.
ARGIA: Etorkizun handiagokoa, pertsonezko azpiegitura sortzeari buruz nahi duzu esan...
Nik uste dut esate batetarako kontraste izugarri bat dagoela zenbait kultur minoritarioren artean –Kataluinarekin esan dezagun– argi eta garbi dago han jende asko dagoela lanean edo lanerako prest. Eta aldaketa politiko handi bat etorriko balitz ere jende asko berean jarraituko luke, ez litzateke azpiegitura kultural hori errez pikutara joango. Eta guk hamar urtetako rodajea duten taldeak baldin baditugu, ba kontxo! Baldin badaude hirurehun edo bostehun lagun lanerako prest eta nolabaiteko esperientzia positiboa izan dutenak, ekar ezagutu dutenak eta elkarrekin lanak eta proiektuak mamitu dituztenak oso inportantea da hori.
ARGIA: Hala ere orain arte ez da gaaza handirik egin zentzu horretan.
Zoritxarrez horrelako oso talde gutxi izan ditugu. Ez dakit, nik esango nuke Elhuyar bat hor ibili dela lanean, JAKINen ere beste era batetara guk egin genuen gure garaiean eta gaur oraindik badoa aurrera bainan beste era batetakoa da hori. Beharbada gure kideko esperientzia izan dena Elhuyar da. Bainan esperintzia hori ere mugatua da. Oso ederra bainan oso medio eskasekin egin behar izan dutena. Merito handiko lan honen bidez nolabait mundu teknikoari lotutakoa eginda zegoen, bainan badaude beste alor asko ezin izan ditugunak ikutu. Eta hala ere denbora gutxitan sortu dira taldeak. Eta hori oso inportantea da; talde horiek ikusi dute gainera lan konkretuak egin zitzazketela eta piska bat beren balioa, beren burua balioztaturik ikusi dute euskal mundurako ere eta elkarren arrimoan gai berriak hartu dituzte. Orain lehenengoan hiztegiak egin dituzte; bueno, zerbait behar genuen eta oinarria zela uste genuen guk, bainan jakina berehala hasi behar dute beste gauza berriak egiten. Hortik behar bertako hizkuntza eginaz doan neurrian beste gauza batzuk ikusten dira.
ARGIA: Beste gauza horiek zein tipotakoak izango lirateke?
UZEI: Hiztegi bat egiteak ez du beti esan nahi talde bat egiten denik. Batzutan frakasatu egiten du eta orduan autokritika bat eskatzen du. Bainan beste batzutan sortu egin da taldea, eta ez bat ez eta bi ere, batzutan dozena erdi bat edo gehiago...
Taldea egin eta talde horrek gauza asko egin ditzake, beste dinamika bat hartuko luke gainera, beste ilusio batekin. Hiztegietako materialea eta artikuloek berehala eman ditzakete fruituak, eta ematen hasiko dira.
Guri esan zitzaigun orain dela bi urtebete eta arrazoiz: «Hitzegiekin unibertsitaterako ari zarete eta BUPen ez dago ezer eta EGBn ere eskas daukagu". Pentsamendu horrek badu bere logika bainan nik beti uste izan nuen hori ez zela logikoena eta luzarora emankorrena ere ez, arrazoi honengatik: betidanik pentsatzen genuen inportatea zela prozesoa goitik ere hastea, behetik bazetorrela prozeso bat eta goitik hasi behar zela beste bat. Konfluentzia bat eman behar zen nahi eta ez. Eta konfluentzia hori orain goaz egitera.
ARGIA: Konfluentzia. hori testugintzan noski.
Orduan gu saiatu ginen lehenengo urte eta erdian edo bi urteetan batez ere, testugintza ez hartzen, hori besteentzat uztea eta ea posible zen talde berriren bat sortzea, premia nabarmena zenez, eta premia horri erantzunez gizarteak jeneratu behar zuen. Zoritxarrez ez da prebisio hori gertatu eta ikusi dugunean prebisio hori atzeratzen ari dela, lan horri ere ekitea, eraba'i dugu iadanik funtzionatzen ari direnen arrimoan lanean hasteko. Beraz. azkenean ikusi dugu talde hori ez dela sortzen eta erabaki dugu BUP eta COUko zuloa betetzen hastea. Hori gainera berehala egin genezake, bakar-bakarrik falta zaiguna indar ekonomikoa bait da.
ARGIA: Berehala bai?
Zergatik egin dezakegu berehala idazte lan hori? Ikus dezagun adibide konkretu bat. Hau, esate batetarako (hiru karpeta handi erakusten dizkigu) BUPeko testu bat da, filosofiazkoa. 600 orrialde ditu, eta gainera normalizatuta, EGBn ez bezala. EGBn autore bakoitzak bere erara moldatzen du testua. Hau berriz lau mila hitzez osatutako lexiko batez doa testua eta 600 orrialde ditu. Baina hau posible izan da aurretik hiztegiekin egin den lana dagoeneko burututa zegoelako. Pentsa dezagun orain hori hutsetik hasitako lana izango balitz. Zeren filosofiarako euskaraz lan sistematikorik, osorik eta globalik, ez da sekula egin. Eta testu hau sei hilabetetan burutu dugu.
Hau aurrera emateko alde batetatik aurretik egindako hiztegien azpiegitura genuen, eta beste aldetik, irakasleak berak izan dira interesatuenak, xentimorik kobratu gabe etorri dira, eta dohan egin dute beren lana. Baina hain erraz atera bada, aurretik hiztegigintza bat aginda zegoelako izan da. Beste edozein metodo konbentzionalen bidez askoz denbora gehiago behar zukeen. Baina aurretik kondizioak jarri ditugulako honelako lanak oso erraz eta hain denbora gutxitan egitea posible da.
Zuek lehen galdetzen zenutenari jarraituz. Hiztegiak nola? Hor lehenengo puntua izango litzateke EGBko oinarrizko hizkuntzatik unibertsitate arte dagoen zuloa betetzeko eta hori uste dut urgentea dela. Eta guk indar piska bat badugu. Hori egin behar dugu lehenbailehen.
Produktu hauen problemak kostoak dira. Adibidez, filosofiako testu hau 1.700 pezetatan jarriko litzateke eta hori ez da posible. Guk testu bat jarri behar dugu gutxi gora behera erdarazkoen papera.
ARGIA: Hala ere UZElk ez du bere lana irakaskuntzara bakarrik mugatzen, dossierrean irakurri dugunez...
Bai, gizarteak irakaskuntzatik aparte beste gauza asko ditu eta hor ere badago problemarik. Hori egin liteke orduan,eman dezagun, mundu profesionalaren euskalduntzea eta euskara hor normalizatzea. Nola? Noski indar sozialen problema dago bainan hori guk ezin dugu mugitu.Hori beste instantzia batzuetatik doan gauza da. Guk hala ere egin genezake hizkuntzaren inguruan dauden erreibindikazioetarako tresneria bat sortu, zeren bestela erreibindikazioak hutsean joango dira, non eta nola aplikatzerik ez badauka.
Beraz, aplikaziorako tresnak sortu behar ditugu. Beti esan ohi da diglosiatik, zorioneko diglosiatik irten eta normalizazio sozial batetara pasatu behar dugula.-bainan normalizazio sozial batetara pasatzeko behar ditugu hizkuntzaren tresnak berak eta tresna horiek ezagutuko duen jendea. Zeren bestela ez dago kurtsilorik ematerik, profesionalak prestatzerik, etabar. Orduan, beste kapitulu bat oso inportantea guretzat irakaskuntzari begira dagoenez aparte mundu profesional osorako plangintza izango litzateke.
Nola eraman aurrera lan hori? Hemen (grafiko bat erakusten digu) adierazten dugu zein jakintza alor ikutu ditugun. Orduan, jakintza alor hauetatik berehalaxe deribazio aplikatuak egon litezke gizarteko zenbait sektoretara. Fabriketara eman dezagun: hori gure hiztegietatik bertatik eta horren exenplu argia hau da: Patricio Echeverriari esan genion teknologiari buruzko hiztegi bat genuela asmotan, eta bereziki metalurgiari zegokionez, ea fabrika horretan erabiltzen zen lexikoa bildu zezakeen. Berak bere esku hartu zuen. Orduan 10 hilabetez ibili da hango langile talde bat materiale hori biltzen. Iadanik hori dena hilduta dago itzulpenerako prest. Hau dudarik gabe beste sektore guztietarako eredu bat da.
Gure bigarren helburua beraz zera izango litzateke: orain arte guk hiztegietatik irakaskuntzara egiten dugun prozeso bera mundu industrialerako egin. Eta orduan materiale didaktikopedagogikoa sortzea. Eta orduan, esate batetarako, alfabetakuntza bera ez litzateke soilki alfabetakuntza arrunta izango, baizik eta berek egunero zortzi orduz erabili behar duten hizkuntza molde horretarako ere alfabetakuntza tekniko bat.
Ez dugu pentsatu behar alfabetakuntza teknikoa unibertsitarientzat bakarrik denik. Eskola profesionaletako ikasleek edo edozein lagilek badaki fresadora batetan zer elemendu dauden. Eta egun guztia pasatu du gauza horietaz hizketan. Enpresa barnean hori da bere mundua, zortzi orduz gutxienez. Orduan zergatik kastigatu behar dugu hizkuntza hortik kanpora aterata.
Guk orain hasi behar dugu, industria iraultzatik hona deseuskalduntzeko mundu indsutrialak sortu duen prozesuaren kontrako kontraprozesu bat. Nolabait honelako gauzen bidez. Honek beraz eskatzen du materiale hori idatzita edukitzea, eta momentu batetan sektore bakoitzari egokitutako alfabetakuntza metodoak. Bainan hori ez daukagu egiterik oinarrizko beste pieza batzuek aurretik sortzen ez badira.
ARGIA: Hau proiektu nazional bat bezala agertzen da beraz, dimenisio nazional batez. Zein erlazio dituzue Eusko Jaurlaritzarekin, etabar...
UZEI: Gure harremanak irekiak dira, guk uste dugu horrelako proiektu edo prozesu batek, zuek esan duzuen bezala, dimentsio nazional bat daukala eta nolabait instantzia publikoek badutela hemen zer esan behar bat. Autoritate publikoak, aginte publikoak zerbait esan behar du, bainan aginte publikoak bakarrik ez, noski, uste dut indar sozial guztiek parte hartu behar dutela eta esate batetarako Patricio Echeverria S.A.k hau egin duen bezala, beste batek bere sektorean egin badezake, industria horri berari eskatun behar zaiola, indar sozial guztiek inplikatu behar dutela prozesuan. Orduan pentsatzen dut behetik datozen indarrek eta goitik etor daitezkeenek puntu honetan, hizkuntzaren arazoan, konfluentzia bat eduki dezaketela. Puntu batetaraino behintzat.
Hor interes borrokak sortuko dira bere momentuan noski, bainan hori gizarteko jokuak konpondu beharko duen arazoa da. Nolanahi ere nik pentsatzen dut hainbat komenio kolektibotan horrelako gauzak sartzen direla eta sartuz joango direla. Exenplu bat badago alde honetatik bankaren mundu horretan. Hor ia dagoeneko elebitasun batzordeak eta komenioetatik datozen batzordeak proposamenak egiten hasiak dira. Eta hor ere berdin-berdin bilketa handi bat egiten ari da eta orduan hizkuntza beti bizitzarekin kontrastatu egiten da.
ARGIA: Hor problema bat izango da gero hiztegi horiei bizitza ematea, ezta?
UZEI: Bai, hortxe gaude orain. Lehenago esaten genuen bezala, instantzia publikoak hor daude, eta bestetik ere indar politikoenak goitik, behetik, albotik eta nahi den aldetik. Hor guri dagokigun gauza bakarra da tresneria tekniko bat sortzea. Tresneria tekniko hori edozer gauza izango da bainan ez da teknokrata behintzat. Ez dakit garbi adierazten dudan. Aplikazio soziala duten gauzak dira, ez berehalakoa noski. Horrek epe bat behar du, ez dakit lau urtetakoa ala handiagoa.
Gero, gure helburuetako bat talde pedagogiko bat sortzea izango litzateke, materiale linguistiko guzti hauek jendearengana eraman ahal izateko egokituko dituen talde pedagogikodidaktiko bat. Horrek ez du beste munduko milagrorik eskatzen, bakarrik bi edo hiru lagun lan horretan edukitzea. Asko al da? Zeren eta urtean bost milioi gastatu behar izan arren, Euskadi osorako aplikazioa duen arazo bat denez ikaragarri errentablea da logika baten barruan sartuz gero. Zeren orduan irakaslegoak berak sartu behar dituen orduek askoz ere gehiago kosta dute bakoitza bere aldetik arituz gero eta apunte txarrak prestatzeko gainera. Ondoko eskolan zer ari diren prestatzen ez bait dakite. Bakoitzak bere erara egin behar du, ez dauka zentzurik, ez da ekonomikoa,. beste alde batetatik eta gainera desakreditatu egiten gara piskanaka.
ARGIA: Eta etorkizunerako UZEIk non kokatzen du bere burua?
UZEI: Gobernua aipatzen genuen lehen, noski guk uste dugu Gobernuak zer esanik badaukala eta elkarrizketan gaude. Orduan Gobernuak ikusi beharko du nolabait UZEIren inguruan bildu den jendeari lagundu behar dion ala ez eta nola lagundu behar dion. Hemen jende bat bildu da, lan batzuk egin ditu, elkarrekin lan egiteko ohitura eta modu batzuk sortzen ari dira. Orduan hori potentziatu egin liteke eta orduan jenera daitekeen indar kulturala inportantea izan daiteke, nere ustez. Horrek zein forma har lezakeen, instituto publiko, fundazio, kontsortzio, kontzertu, geroak, aurrean ditugun posibilitateak eta hemengo xedeak aurrerantzean ere betebeharrak ekarriko dute.
ARGIA: Zaila dirudi, modu erraz batetan behintzat, lan horretarako UZEI ez den beste alternatibarik aurkitzea.
UZEI: Bai, nik uste dut, zorionez iruditzen zait, normalizazioak badituela bere kondizio minimoak, eta bat behintzat batasuna sortzea da. Eta orduan Euskaltzaindi bat badago, instantzia akademiko bezala, eta uste dut beste eginkizun askotarako oso elkartuta goazen multzo garbi bat dagoela, UZEI inguruko eta hor zehar kideko dugun beste talde handiagoa. Eta denak karro berean goaz. Alde horretatik hizkuntzak momentu honetan ez du halako gatazka txarrik. Koiuntura, egokiera, oso ona duela iruditzen zait.
ARGIA: Hitz optimista hauekin elkarrizketa bukatzea pentsatu dugu. Joxebarekin gaiak kateaturik bota bestearen atzetik doaz presaka, handik honuntz, batetatik bestera. Dato pila ditu buruan, eskuartean daramanaren ezaguera sakona azaltzen du.
Elkarrizketa luzera zihoan. Beste punto asko orrialde hauetara ezin ekarririk gelditu dira. Hauen artean, beste euskal erakunde askorengan sumatu den bezala krisis ekonomiko baten barruan sortua izatea izan dela erakundearen hazkundea zaildu duen arrazoi handi bat. Hau esaten zigun Joxebak azken orduan. UZEIk sosegu handiagoko irtenbide bat bilatu behar duela lehenbailehen...
Puntu zehatzagorik ezagutu nahi duenak hor du UZElk prestatutako «UZEI: 1977-1980, HISTORIA ETA GOGOETA» dossierea. Hor aurki ditzake bata besteari josirik, UZElren lan handiaren zehaztasunak.
Hor utzi ditugu UZElkoak beren hirurogei mila euskal hitz normalizatuetan igeri. Iadanik aurreratuak dituzten lanak bukatzen, eta lan berriak hasten. Euskal Herriaren berreuskalduntze lan nazional, astun eta apasionatu horretan murgildurik. Eta horrek egun dakartzan zalantza guztiekin noski: Lokal berri handiago bat behar izatea, UZElko langile bakoitzak atal gehiegi norberaren gain hartu behar izatea, sostengua nun bilatu, etabar. Eta alde batetatik pozkarri den egoera baten aurrean: berengana hurbiltzen den lankidego zablari ezin erantzunez.

L.BASTIDA. JEXUX IJURKO
17-21

GaiezGizarteaIrakaskuntzUnibertsitaUZEI
EgileezBASTIDA1Gizartea
EgileezIJURKO1Gizartea

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Orkatz Gallastegi preso politikoak EPPK utzi du

Xabier Letona Biteri

Santa Klausen ejertzito antikapitalista

Nagore Irazustabarrena Uranga

Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen: “Herritik sorturiko ekitaldiaren jabe egin da Udala”

Mikel Garcia Idiakez

Emakumeak nola bortxatu aholkuak partekatzeko 70.000 partaideko Telegram kanal bat atzeman dute Alemanian

Julene Flamarique

2x24: Edurne Azkarate eta Aitor Altuna | Despedidak

ARGIA

Azkenak

2024-12-24 | Xabier Letona Biteri

Orkatz Gallastegi preso politikoak EPPK utzi du

Berangoko euskal preso politikoa Zaballako espetxean dago gaur egun eta bertatik helarazitako idazkian Euskal Preso Politikoen Kolektiboa utzi duela iragarri du.

2024-12-24 | Julene Flamarique

Airearen kutsadurak 1.270 heriotza eragin zituen 2022an EAEn, Europako Ingurumen Agentziaren arabera

NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.

2024-12-24 | Xabier Letona Biteri

Turkiak 120 argitalpen kurdu debekatu ditu azken hiru asteetan

Editore Kurduen Elkarteak abenduaren 22an egin zuen salaketa: azken hiru asteetan Turkiako agintariek kurduei buruzko 120 liburu, aldizkari, egunkari edo bestelako argitalpen debekatu dituzte, Duvar hedabide kurduak jakinarazi duenez.

2024-12-24 | Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Garraio publikoa doan izango da 12 urtez azpikoentzat, duela bi urte bideragarria ez bazen ere

Garraio publikoak erdi prezioan jarraituko du datorren urtean ere, Espainiako Gobernuak bere hobarien parteari eutsiko diola iragarri ostean.

2024-12-24 | Urko Apaolaza Avila

Amaya Zabarte zauritu zuten ertzainen arduradunak identifikatu nahi ditu epaileak

Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.

2024-12-23 | ARGIA

2x24: Edurne Azkarate eta Aitor Altuna | Despedidak

MULTIMEDIA - BTN

2024-12-23 | Nagore Irazustabarrena Uranga

Santa Klausen ejertzito antikapitalista

Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]

2024-12-23 | Urko Apaolaza Avila

Eski estazioetako festibaletan kutsadurak goia jotzen du

Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]

2024-12-23 | Estitxu Eizagirre

Jaurlaritzak onartu duen planaren aurka mobilizatu da EH Bizirik

“Egungo eredu kapitalista gainditzea ezinbestekoa da larrialdi ekologiko eta energetikoari aterabide bat aurkitzeko”

Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]

2024-12-23 | ARGIA

Hiru lagunek osatutako lehendakaritza izango du Seaskak

Erik Etxartek, Sophie Layusek eta Antton Etxeberrik osatutako lehendakaritzak ordezkatuko du Peio Jorajuria, 2019tik Seaskako lehendakari dena.

2024-12-23 | Julene Flamarique

Vidalina Morales, nekazaria eta ekintzailea

“Kaleetan gerra tankeak ikustea normalizatu dugu, gerran egon gabe ere”

Santa Marta komunitateko (El Salvador) ADES Garapen Ekonomiko eta Sozialerako Elkarteko presidentea da Vidalina Morales. “Rol horretatik harago, ingurumen ekintzailea ere banaiz, giza eskubideen defendatzailea eta emakume baserritarra; hainbat urtez borrokan egon diren... [+]

2024-12-23 | Julene Flamarique

Emakumeak nola bortxatu aholkuak partekatzeko 70.000 partaideko Telegram kanal bat atzeman dute Alemanian

Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]

2024-12-23 | Ahotsa.info

“HTX-k bukatzen du bere zikloa, baina oraindik daude borrokatzeko eta aldarrikatzeko motiboak”

HTX ROCK jaialdiaren azken-aurreko edizioa izanen da abenduaren 28an, eta Atarrabiako herrian ospatuko den azkenekoa, alegia.

2024-12-23 | Lander Arbelaitz Mitxelena

Hegoaldean 222 milioi euro gastatu dira Espainiako Loterian, sarietan jasotakoa baino bost bider gehiago

Gabonetako Loteriaren datuak eman berri ditu Espainiako Gobernuaren menpeko Estatuko Loteriak eta Apustuak elkarteak. Horien arabera, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan batez beste 84,33 euro gastatu ditu herritar bakoitzak, eta nafarrek, berriz, 53,38 euro, EiTBn irakur daitekeenez... [+]

2024-12-23 | ARGIA

Zaballako espetxeko funtzionarioek “ezkutuko greba” hasi dutela salatu dute zenbait presok

Hainbat euskal presok salatu duenez, Zaballako espetxezainek "ezkutuko greba" hasi dute, haien erdiak gaixotasun baja hartuta. "Ezkutuko greba honen bitartez, 'zerbitzuaren gabeziak' salatzea dute helburu, baina benetako greba bati ekin ez, eta preso... [+]

Eguneraketa berriak daude