Gorbeya'ko Artzai Artian Egun Batzuk


2021eko uztailaren 28an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Tomas eta Basilio Etxebarria artzaiei elkarrizketa
Gorbeya'ko Artzai Artian Egun Batzuk
Beste urte ashon-letz aurten-be igaro doguz egon batzuk, ez nai genduban beste, Gorbeyako artzayen artian.
Mendi guztiak dira guretzat atsegingarriak ta batezbere Euskalerrikuak, bana mendi onek ba'dau beste zerbait bizkaitarronizat heste mendiak extabena, eta ez mendigoizaleontzat baharrik, zaletasun. ori ain biotzeratuta eztaukenantzat-be. Asko ezagutzen doguz gure errian, urte gaztian Gorbeya baño beste menditara urtetan eztabenak. Ain dira Gorbeyako mendiak garbi ta alayakl Bertaratutzeko igaroten doguzan nekiaren. ordaña, edonon aurkituten dogu mendi aletan.
Azpaldiko urtiotan bana, urtian bano urtian abere fitxiago ikusiten izan dogu mendi orren belardi ederretan da, gitxl edo asko ba'genkian zerraitik zan aldakuntza ori, bana nayago genduban artzayak esan leuskuben arazo orretzaz, gure irakurliari esan dautsegan. Orretarako barriz, nor egokiagorik Gorbeya'ratutzen diran guztien adizkidia dan Etxebarria'tar Basilio bano?, bera dalako urterik geyen darnana mendi ayetako artzaitzan. Orregaitik Basilio ta Tomas anai biyakaz ergizki bat atera-ta jezarri Fera ginerra ganian da, asi gera izketan:
–Basilio, adizkide zarra bet. izan-jatatsegin zukaz- itz eitia Gorbeya'dalata inork bano obeto ezagutzen dozulako menditartean, bada gaur itaun batzuk egin biar dautsudaz ZERUKO ARGIA euzkerazko astekarirako; ayen irakurliak jakin dayen Gorbeya'ko goraberak.
–Itandu-ba naidezone, pozik erantzungodot-eta, batez-bere euzkerazko periodikurako izan ezkero.
–Zenbat urte daruazuz artzaitzan mendi onetan?
–Irurogoi ta bi inguru.
–Zenbat urte daukuzuz ordu ban-ba?
–Irurogei ta sei dodaz lopoan.
–Zelan-ba orren gazterik as zintzan artzaitzan?
–Ba, lau urte egin baño lenago, neure aita zanaz etorri intzan-da, geyago emen izan naz ardia'ren atzian, udan erriko ikastolan egiten nebazon egunetan izan exik.
–Orduban, artzai'rik zaarrena izango zara alli onetan?
–Bai, urtiagaz eta artzaitzan-be.
–Ba'dira ia berrogei urte ain maite dadan mendi anetan exagutzon zaituzala bana eztakit ziur, zeanuritarra zera semez?
–Bai, jayo Zulua auxumen da bizi Lizartza'n, itusiten dezonez jayotzez ta biotzez naz zeanuritarra, bana odolez geyena gipuzkotarra.
–Zuk datizunletz, nik-be bado aita zanan aldetik gipuzkoar odola, bana bardin-da gipuzkotar edo bizkaitar - edo beste edozein euskal, lurra lekua izan euzkotarra ta euskalduna izan-ezketiño. Zenbat artzai zerate Gorbeya'n artzaitzatik bisi zeratenak?
–Bizkai-alderdian ogai ta iru eta Araba aldian zior-ziur extatit baña gure alderdian baño gitxiago.
–Zenbat ardi inguru baboitzak?
–Txiki ta andi batez-beste berreun.
–Eta beste abere edo ganaduak?
–Eztago ain erraz jakiten, ikusiten dozanez ainbat zaldi, zaso-bei ta anutz, bana lenagoko laurenikbez.
–LenagoLo laurenik eztagola esan dozu ta orretzaz itandu naileuskidat zerbait: zenbat artzai zagoz len baho gitxiago?
–Amabost edo amasei Bizkaialdian.
–Eta zenbat abere giexiago?
–Arditan batarrik, ia irumilla bai. Zaldi ta bei, beste bi milla inguru eta eutzetan bost-eun baño geiago.
Ikusten dogunez, irakurle, abre mordo ederrak gitziago Gorbeya'n bakarrik. Gaztaya ta okelia merkatutzeko ezta ori biderik egokiena.
–Zer da ainbeste abere gitxitutze omen erroba?
–Mendian zabiltzanak igarriko dozubeta uste dot zein dan erroba daukana: piñu zatarra. Udan polito gabiltz emen goi aldian geure artaldiekaz, baña neguan, edurra parra-parra jausten asten danian...? eztaukagu gure ganaduenizat mendi garbirik, larren guztiak, ia zortzireun metrorako pinuz eztalduta dagazalako, ta pinu-artian estabelako gura aberiak, batenbére ardiak.
–Bai alantxe'da Basilio, zuk dinozun pinudiek edo lerdoitzak dirala-ta, extago ia Bizkaiko mendietan abererik eta, lazter ez baserririk-be. Udan ikusten dexu aurrerantzian artzaitza?
–Bizkai'kua beintzat txarto`beste jardun-era bat émoten ezpa-dautse uesabak euren mendiari: orain gagozen artzaijakaz amatuko-da Bizkai-ko artzaitza Ta begiratu zegaitik, artzaitzatik biziteko, berreunbat ardi biar dira eta orretako artaldi bat millak ogerleko asko baliodaus, bana, txarreda mendi garbirik expadago, zeian gobernau (jaurtu) artalde ori? Gure gaztiakbe, orretara itusi dabe, ta jakiña, naiago dabe lantegi batera lanian juan egonaroko sarije erabazten, lan egitea baño beste buruko min edo ardurabarik.
–Tamala-da, egija-da ta, exir leuskiogu ezer egin. Zuk jarraitu orain arte ardiak zainduez, zeure artzai lagonari ta Gorbeya'ra datorzan guztieri ardua edo garagar. dua saltzen Mendigoizale Bazpatza' ren atergian, refugioan.
Ori egingo dogu gure emazte ta semiaren lagantasunaz, Jaungoikua'k osasune emoten dauskun arte...
BASAJAUN
Etxeberriaitar Basilio ta Tomas artzai anaiak ta...
...Basan juan.
7

GaiezEkonomiaLehen sektoAbeltzantza
PertsonaiazETXEBARRIA1
PertsonaiazETXEBARRIA2
EgileezBASAJAUN1Ekonomia

Azkenak
Munstrok izaki beldurgarriak batzera eramango gaitu puzzle joko frenetikoan

Threes! edo 2048 klasikoen bertsioa prestatu dute Julen Irazokik eta Ibai Aizpuruak, Mikel Dale musikagilearekin batera. Android-en doan deskarga dezakegu euskarazko bideojokoa.


Jakes Bortairu eta Dominika Dagerre militanteak atxilotu dituzte Baionan goizaldean, eta eguerdian askatu

Urtarrilean salmenta espekulatibo bat salatzeko ekintza egin zuen Arberoa Lurra eta Etxebizitza kolektiboak, eta horrekin lotuta egon daitezke atxiloketak. Goizeko seiak aldera atxilotu dituzte, "atea kasik hautsiz eta esku-burdinak segidan ezarriz", Ostia sareak... [+]


2024-11-28 | Jon Torner Zabala
Gehiago Gara jaia egingo dute Antzuolan, hil diren haurrak “bizipozetik” gogoratzeko

Hil Argi elkarteak antolatuta, Bizipoza egitasmoaren laguntzarekin, Gehiago Gara jaia egingo dute abenduaren 15ean Antzuolan. Haurrak galdu dituzten familiak, lagunak, eskolako kideak eta, oro har, hil diren umeak "bizipozetik" gogoratu nahi dituzten herritar guztiak... [+]


Frantziak “immunitatea” aitortu dio Netanyahuri, Libanoko su-etenaren truk

Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]


2024-11-28 | Gedar
Zumaiako Balenciaga ontziolako langileek mobilizazioei ekingo diete, lanpostuen defentsan

Enpresa jo dute egoeraren erantzuletzat, baita erakunde publikoak ere. Langile batzuek bost hilabete baino gehiago daramatzate kobratu gabe, eta ostiral honetan egingo dute manifestazio bat, ontziolatik abiatuta: ez dezatela itxi aldarrikatzeko.


Sindikalismo eraldatzaileaz eta lanaz eztabaidatzeko nazioarteko kongresua Leioan

Ostegun eta ostiral honetan 40 hizlari baino gehiago ariko dira EHUko Leioako campusean Lana eta sindikalismoa XXI. mendean Nazioarteko Lehen Biltzarrean. Lan munduaren eta sindikalismo eraldatzailearen erronkez eta estrategiez eztabaidatuko dute.


2024-11-28 | Irutxuloko Hitza
Mikel Zabalzaren omenezko plaka jarriko du Donostiako udalak larunbatean, Intxaurrondoko kuartelaren aurrean

Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]


Plastiko kutsadura mugatzeko negoziaketen azken fasea abiatu du NBEk

Azaroaren 25ean hasi eta abenduaren 1era arte iraunen du Hego Koreako Busan hirian aitzina doan gailurrak. Petrolio ekoizle diren estatuak eta beraien lobbyak oztopoak jartzen dabiltza, ekoizpenaren mugatzerik ez dutelako nahi.


“Hezkuntzak izan behar du patxadatsua eta geldoa”

Eguneroko abiadura itogarritik atera eta eskola-proiektua amesteko, gogoetatzeko denbora hartzea aldarrikatu dute solaskideek, Superbotereak liburua aurkezteko mahai-inguruan. Patxadatsu aritu dira, hain justu, eraldatzeaz, inpotentziaz, ilusioaz, eskola bakoitzak egin beharreko... [+]


2024-11-27 | Julene Flamarique
"Euskara ez den hizkuntza bat” erabili du Barakaldoko Udalak kanpaina batean

Barakaldoko Udalak euskararen erabilera “umiliagarria” egin duela salatu du Sasiburu euskara elkarteak. Salaketa argitaratu ostean kanpainaren euskarazko bertsioa ezabatu du udalak. Halakorik berriz gerta ez dadin arduradunen barkamen publikoa eta behar diren... [+]


2024-11-27 | Leire Ibar
180 eragile baino gehiagok egin dute bat etxebizitzaren eskubidea bermatzearen aldeko mobilizazioarekin

Abenduaren 14an Bilbon etxebizitzaren negozioaren aurkako mobilizazio nazionala antolatu dute Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatuen Sareak. Ia 200 izan dira auziarekiko elkartasuna adierazi duten eragileak.


2024-11-27 | Julene Flamarique
Gutxienez 2027ra arte atzeratu dituzte berriro ere AHTren obrak EAEn

2024ko otsailean Astigarraga-Hernani tartea amaitu zutenean Abiadura Handiko Trena 2027an prest egongo zela aurreikusten zuen Eusko Jaurlaritzak. Orain Arkautiko lotunearen obren lizitazioari ekin dio Jaurlaritzak; Euskal Trenbide Sarea enpresaren esku utzi du, eta 2027an hasiko... [+]


Erretiroa hartuko du Benito Lertxundik

82 urteko abeslari oriotarrak azken disko bikoitza kaleratu du, Gernikan 2023ko azaroaren 11n eskainitako kontzertuaren zuzenekoa. Eta horrekin bere ibilbideari amaiera eman diola iragarri du.


Materialismo histerikoa
Zuekin nahi dut

Gutxi ateratzen naiz azken urteetan. Askotan esan dut, badakit, baina badaezpada ere. Bertso saio batera joan naiz gaur. “Bejondeizula”. Bai, horregatik abisatu dut gutxi ateratzen naizela, pentsatzen dut zuek kultur ekitaldi askotara joaten zaretela, eta... [+]


Eguneraketa berriak daude