Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
ostirala 2024ko azaroaren 22an
Zokoratuak Plazara
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Epileptiko, hippi, ezkonge amek, homosesual, gaizkile, prostituta, ijito, eskale, drogazale eta alkoholzale, mutu, gogorrak, tisiko, gizon erakuszale, ipotx, lepradun, sifilidun, albino, anarko, eta emakume oro; baita ere bistan gaitzik ez dutenak bainan, bere bisaz gizarte honetatik bazterurik gelditu direnak: joezin dutenak eta hotzak, izutiak, makalak, pekatariak, izukorrak, zakil txikidunek. Klasezanpatzaileek ezarririko legeekin-sentimentuz edo egitez-bat ez datozen baztertu hauk denak, gizateriaren erdia dira. Lege horik hautsi dituztelako errudun, gaixo edo taradun sentitzen dira. Bakoitza bere nortasun bila: mundu honetan norbera bere lekuaren bila .Eta laister aurkitzen dute:-espetxe, erreformatorio, ospitale, gheto, sanatorio e.a... Leku hauetan diagnostiko bat egin, honen arauera klasifikatu, eta, "sendatu" eta "zuzenduko" balira umil-umil gizartean berriro murgilduko lirateke edo eta betirako bazterturik edo hilik gertatu. (Doctor Manuel G-B).
Zokoratu guzti hauen artean, homosesualak ( nola gizonezko hala emakumezko) izan dira zanpaketa latzena jasan behar izan dutenak. Arazo hontaz, ezjakintasuna ikaragarria da. Erregimenak, berriz, honetara bultzatu gaitu: Homosesual hitzak jende askori farregurea ematen dio.
Gure gizartean fenomeno hau ikuitu ezinezkoa da. Sikiatra jendea ere, kasu batez, arazo hontaz postura okerrak defendatzen aritu izan da; behar bezala ez dutelako ezagutzen edo eta behar bada nola halako erligio-moral kutsu eta heziketagatik.
Haritik zertxobat irtenez, "Homofilia" zer den eta honek homosesualitatearekin zer desberdintasun duen azaltzea egokia litzateke. "Homofilia' ' hitzak, Grekotik itzuliz "antzekoenganako tiramena" esan nahi du. Homosesual hitzak, berriz, "antzekoenganako sesualitatea" edo seso berdineko partsonenganako sesualitatea.
Hala ere, eta hitz bi horien desberdintasuna kontutan ukanez, seso berdineko pertsonen arteko harremanei-fisiko harremanetara iritxi daitezke noizbait homofilia edo homofilo deituko diegu. Hitz hauen bidez, orain arte hain gaizki ulertuak eta ikusiak diren homosesualitatea eta homosesual hitzak baztertuko ditugu. Homosesualitatea-homosesual hitzek, persona hori halako gaizkile, gaizkieginak, edo okertu famaz apaintzen dituzte agian, edozein heterosesual baino buru osasun eta oreka hobea eduki ditzake homofilo batek.
Giza sesualitateari buruz egin diren ikasketa serio eskasetatik "Informe KINSEY" da aipagarriaenetarikoa Estatu Batuetako 10.000 lagun txuri artean -- 5.000 gizon, 5.000 emakume -egina dago. Elkarrizketa, txikitatik hasi eta gaur arte hauek eraman duten sesual bizian zentratua dago.
Ikerketa honek, giza sesualitatea izugarri argitzen digu; eta neska-mutilei txikitatik ematen zaien heziketak, bere konportamendu sesualean homifilo edo heterofilo izatea eraman ditzake.
Hona hemen ondoren zientifikoak. Bertan,sesualitatearazoaz,bizi garen gizartean izugarrizko errepresioa dagoela, ikus daiteke. Arazo hau era askotan agertzen da.
Inkestatutako jendearen emaitzek, hau erakusten dute: ehuneko 50 o gradutako homosesualak dira, ehuneko 46 1 etik 5arte gradutakoak eta ehuneko 6 gradukoak. 3 graduan bisesualak edo anbisesualak sartzen dira.
0 -- Talde honetan, orgasmoan edo kilikadura erotikoan bukatzen diren ukitze fisikorik ez dute egiten eta seso berdinekoenganako sikiko erantzunik ez.dute. Seso desberdinekoen artean egiten dituzte harreman eta erantzun sozio-sesual guztiak.
1 -- Talde honetakoak, harreman homosesualak ustegabean ( kilikadura fisikoaz) egiten dituztenak dira.Beren esperientzi soziosesualak beste sesoarengana zuzendurik doaz.
2 -- Talde honetakoen homosesual esperientzia, ustegabekoa baino hedatuagoa da eta homosesual eragingarriei ongi zehazturiko eraz erantzuten die.
Hau, generalki, jende gazte artean ematen da; nahiz eta harreman heterosesualerantz hezketa zuzendurik egon, beste sesokoekin inoiz harremanik eduki ez dutenen artean ematen da hau bereziki.
3 -- Hetero-homosesualaren eskala erdian aurkitzen dira. Harreman psikiko eta esperientzietan nola homosesualak hala heterosesualak agertzen dira; bietan berdin gozatzen dute eta alde batera ala bestera jotzeko nahirik ez dute agertzen.
4 -- Hauk homosesualak dira ; Hala ere tarteka harreman heterosesualak edukitzen dituzte, eta era honetako eragingarriei nahiko ongi erantzuten diete.
5 -- Hemen, bai ekintza eta harremanetan ia osoki homosesualak, direnak sartzen dira. Beste sesokoekin noizbehinkako harremanak dituzte.
6 -- Hemen oso-osoan homosesualak direnak -- esperientzi eta erreazio sikikoetan -- sartzen dira.
Ikerketa honetan ikustendugunez, gizarteko ehuneko 50 ek "seso berdina maitatzeko" ahalmena dute, hau da kondizio normaletan sesualitatea beste era batetara ulertzen dute.
Arazo hau garai eta leku desberdinetan aztertua izan da. Adibidez Errusan, Stalin boterera iritxi arte homosesualitatea zilegia, zen. Honek "bizio burgesa" zela esanez debekatu zuen. Espainol Estatuan, erreprimituz kanpo, beti irrigarritzat hartu dute (zineman, etab, arazoa oker planteatuz. "No desearás al vecino del quinto" espainol filma ezin dezakegu ahaz. Hau azken urteetako pelikularik ikusiena izan da eta homosesualaren bihurtzeaz bukatzen da.
Bestetik, Espainol Estatuan, 1970.urteko Abuztuaren 4ko Ley de Peligrosidad y Rehabilitación social delakoa daukagu. Lege honen bitartez, harreman homosesualak egiten dituzten guztiak "arriskutsuak" dira. Ondorio bezala, lau hilabetetik bi urtearteko espetxea jasan dezakete, lau hilabetetik hiru urtearte "Berrezierako" etxeetan sar ditzakete. "Sendakuntza " etxeak. Berebilak gidatzeko eskubidea ken diezaiekete.Leku konkretuetan bizitzera behartu. Eta legalki beste hainbat neurri diskriminagarri batzu ukan ditzakete: multak, bahipenak, etxe kentzeak, etab...
Dena dela, mugimendu erreibindikatibo hazkor bat hasi da Espainol estatuan. Lehen manifestaldi publikoa Barcelonan egin zen, zer esanik ere eman zuen. Erakundeen sortzeak ere aurrera jarraitu du. Hona hemen batzu:
-- Agrupación mercurio para la liberación homosexual (Madrid)
-- F.A.G.G. Front d 'Alliberamant Gai de Catalunya
-- F.A.G.I. Front d'Alliberamant Gai de les Illes.
-- F.A.H.P.V. Front d ' Alliberamant Homosexual del Pais Valenciá
-- F.H.A.R. Frente Homosexual de Acción Revolucionaria ( Granada-Madrid)
-- M.D.H. Movimiento Democrático de Homosexuales ( Madrid)
-- M.H.A. Movimiento Homosexual Aragonés.
-- 16.L.H. Movimiento de Liberación Homosexual ( Granada)
-- U.D.H. Unión Democrático Homosexual ( Málaga)
eta Euskadin EHGAM ( Euskal Herriko Gai Askapen Mugimendua). Hauek beren "GAY HOTSA" errebistaren lehen zenbakian 25 puntu erreibindikatibo agertzen dituzte.
Puntu hauk, batzu homosexualei zuzenean dagozkienak dira, beste batzu emakumeei bereziki eta -- arazoa zabalean ikusten badugu -- gizarte osoari. Zenbait lege, ideia -- edo prejuizio, hobe esan -- eta ohitura sozial salatzen dute. Eta badute proiekzio politikoa ere. Hauk dirateke, laburki :
-- "Ley de peligrosidad y rehabilitación social" delakoaren deuseztatzea; adin nagusitasuna 16 urtez; emakumearen berdintasuna sail guztietan eta pertsonaren sesual praktikaren ondorioz ezartzen diren diskriminapenen deuseztea. Dibortzioa nahi duten guztientzat eta ezkontzatik kanpoko seme-alaben ("naturales ilegítimos y adulterinos") figura legalen deuseztea.
-- Heziketa sesual egokia, sesualitatea ez birsorkuntzarako bitarteko bakarrik bezala azalduz, atseginerako eta pertsonen arteko komunikaziorako iturri bezala baizik, hetero eta homosesualitatearen artean diskriminapenik egin gabe.
Homosesualgatea gaixotasun bezala ez hartzea, ez medikuntzan eta ez heziketan ere. Inolako diskriminapen sozialik ez hornosesualentzat.
-- Venerear eta sesual gaixotasunak Seguritate Sozialak zain ditzala aldez aurretik kanpainak eginez. e.a. Antisorgailuak, e.a. ere Seguritate Sozialaren kontura.
-- Amnistia homosesualentzat. Alderdi politikoek programetan alternatibak eman ditzatela homosesualitateari buruz: "Gure burruka, langile mugimenduak eta nazionalitate zapalduek beren askatasuneruntz daramatenari lotuko bagenio bakarrik, lortuko genituzke haren helburuak".
Lehenengoak elizak zuzendua daude eta izaera paternalista dute . Katoliko ekintzaileez osatuak daude; Catalunya (Dignitat) eta Valencian mugitzen dira gehienbat.
Homosesualak izanik gehienak, askatasun sesualerako talde bat gara; langileri eta nazionalitate zapalduek daramaten burrukarekin lotuz, gure mugak Euskadin daude, gure burruka Euskadik daramanari lotua dago. Mugimendu demokratikoa gara; akordioak asanbladetan hartzen dira. Gure puntu minimoak Platafonna erreibindikatiboan agertzen direnak dira, hau da, gehiengoak hartutako erabakiak errespetatzea.
Oztopoak, zenbait komunikabideen ulertezintasunagatik -- guk esandakoa aldrebestuz -- eta beste batzuek ezertxo ere aipatu ez dutelako, sortu zaizkigu.
Beste maila batetan, bulego bat irekitzeko izugarrizko oztopoekin aurkitzen gara.
Emakumeak bestetik errepresio dobleaz aurkitzen dira: emakume bezala sesualitatea ukatzen zaienez; eta lesbiana bezala, ez dira kontutan hartzen...
"Codigo Penal"ak hauetaz ez du hitzegin ere egiten. Nola konpondu esistitzen ez duen arazo bat? Hau egiazkoa da. Adibidez, beren sesualitatea ukatzean, bi emakumek dantza egitea edo eskutik heltzea ez zaio inori arraro egiten. Ikus dezakezuenez, gizonekin ez da berdin gertatzen.
Bukatzeko, kontaktoan jarri nahi dutenek, zokoratuen koordinadora eta batez ere Bizkaiko Emakumeen Asanbladaren bitartez lor dezakete.
Kontzientziazio maila handia eduki arren, izenak ematen ez dira ausartzen, ez eta aurpegiz argazkiak ateratzea ere.Arrazoiak, argiak dira, espetxera joan daitezke!!
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Lander Arbelaitz Mitxelena
#2
#3
Urko Apaolaza Avila
#4
Larraitz Fagundez Osa
#5
Iker Iraola Arretxe
Azkenak
2024-11-22
Julene Flamarique
Voxen aurka Bilbon protesta egiteagatik auzipetutako zortzik ituna egin dute Fiskaltzarekin eta bat epaiketara joango da
Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]
2024-11-22
Ahotsa.info
Saskien bidez Nafarroako euskalgintzari inoizko ekarpenik handiena egingo dio Errigorak: 230.000 euro
Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.
2024-11-22
Sustatu
Euskarazko esamoldeak baloratzen lagundu online galdetegi honetan
Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.
2024-11-21
Jenofa Berhokoirigoin
Nazioarteko Zigor Auzitegiak Netanyahu eta Israelgo Defentsa ministro ohi Gallant atxilotzeko agindu du
Gizateriaren aurkako krimenak eta gerra krimenak egotzi dizkie Hagako auzitegiak bi sionistei. Erabakia "antisemitismotzat" jo du Netanyahuk, eta Hamasek, aldiz, "Justiziarako urrats garrantzitsutzat".
2024-11-21
Iñaki Jauregialtzo Beitia “Jaltzo”
Umandi izena eta izana
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
2024-11-21
Iñaki Idigoras Igartua
Memoriadun euskara
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
2024-11-21
Iulen Lizaso Aldalur
Etorkizuneko apustua
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
2024-11-21
Zigor Olabarria Oleaga
Gelditu dute emakume baten eta bere alaba adingabearen etxegabetzea Gasteizen
Polizia etxegabetzea geratu nahi zituzten herritarren aurka oldartu da eta hainbat lagun zauritu ditu. Azkenean, etxegabetzea atzeratu duela jakinarazi du epaitegiak.
X-etik irten nahi? Nor dago Mastodonen eta Blueskyren atzean? Nola finantzatzen da bakoitza?
Gaur, azaroak 21, Mastodon.eus komunitateak sei urte bete ditu. Urteurrena ospatzeko Gure aukera, sare libreak kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Izan ere, azken asteetan “eXodoa” ematen ari da: erabiltzaile asko X-tik ihes egiten ari dira, sare... [+]
2024-11-21
Urko Apaolaza Avila
Iruñeko Erorien Monumentua
Maravillas Lambertoren izena ez erabiltzeko eskatu dute fusilatuen senideek
Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]
.jpg)
2024-11-21
Julene Flamarique
933 nobedade eta 200 ekitaldi Durangoko Azokaren 59. edizioan
Abenduaren 5ean Ikasle Goizarekin hasiko dute azoka. Hurrengo egunean Gazte Eztanda eguna egingo dute, eta gazteei zuzendutako hamaika jarduera egongo da. Egun berean, iazko Sormen Beka irabazi zuen Argizagi. Zubiak adiskidetasunerantz telesailaren aurkezpena egingo du Marramiau... [+]
2024-11-21
Asier Iturralde Sarasola
Mastodon.eus-en “Gure aukera, sare libreak” kanpainarekin bat egin du ARGIAk
ARGIAko lantaldeak bat egin du Mastodon.eus-ek bere seigarren urtemugan abiatutako Gure aukera, sare libreak atxikimendu kanpainarekin.
2024-11-21
Sustatu
Sei urte bete ditu gaur Mastodon.eus-ek
Mastodon.eus euskal fedibertsoko instantzia agian nagusiak sei urte bete ditu gaur. Urteurrena ospatzeko "Gure aukera, sare libreak" kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Efemeridea une interesgarri batean dator: Elon Musk-ek, X/Twitterren jabeak,... [+]
2024-11-21
Urko Apaolaza Avila
Ertzaintzak zaurituriko Realeko zalearen kasua berriz irekitzeko agindu du epaileak
Gipuzkoako Lurralde Auzitegiaren ustez, bideo bateko irudietan ikusten denak "talka" egiten du Ertzaintzaren atestatuarekin, eta Amaia Zabarte foam bala batekin zauritua izan zenaren "ebidentzia erakusten" du, Noticias de Gipuzkoa-k jaso duenez.
2024-11-21
Jenofa Berhokoirigoin
Arma nuklearrarekin erantzuteko bidea ireki du Putinek, Ukrainak AEBek eta Ingalaterrak emandako misilekin eraso egin eta gero
Arma nuklearrarekin erantzuteko aukera dakarren dekretua izenpetu du Vladimir Putin presidenteak. Hegazkinekin, gurutzaldi misilekin zein droneekin "eraso masibo bat" pairatzeak ondorioztatu dezake arma horren erabilpena.
Eguneraketa berriak daude