JAZAR
"Jazar" Ipar Euskal Herriko erakunde bat da. Donibane Lohitzunen inguruetan finkatzen da. Bere helburua, Ipar aldeko herriaren suspertzea eta jabetzea da. nahiz eta Hego aldeko jendeari bere laguntza sekula ez uka.
"Euskal Indariei galdezka" argitaratu genunean- 700garren zenbakian hutsune haundi bat nabaritu zitzaigun. Agertzen genituen iritzi guztiak Hego aldera, bereziki, begira emanda zeuden. Horregatik, gure Herriak Ipar eta Hego alde bat dadukalako, eta bi alde hoien askatasuna eta batasuna lortu arte libro ez delako izango, Iparreko taldeen pentsaera eta ekintzari buruz zenbait argitasun ematea pentsatu dugu.
Asmo honekin, harremanetan jarri ginen JAZAR taldearekin, eta elkarrizketan aipatu genituen puntu nabarmenenak azaltzen saiatu gatzaizkizue.
Zenbait talde berri sortu zen ("Amaia"kulturaren alde lan egiteko-; hortik sortu zen "Mende Berri". "Aski", troskistak eta ezkermuturrekoak osatutakoa. "Euskal Gogoa", ikasle eta kulturaren alde borrokatzen zena; Hego aldeko jendearen alde ere lan asko egin dute; "Secour Basque"gero "Herriaren Alde"- hortarako zen... manifestazioak, txartelak, jaialdiak. H.A.S., Hego aldean E.A.S. zeritzana, gaur egun E.H.A.S. talde politikoa...} "Jazar" Donibane Lohitzunen sortu zen. Puntu konkreto batengatik. Alkateak nahi zuen egin industri toki bat. Hortik sortu zen.
Sozial eta nazional arazoek elkarturik izan behar dutela pentsatu dugu guk beti. Ezin dezakegula sozialismo baten alde borroka egin gure Herriaren zapalkuntza ahazturik. Ez eta askatasuna lortu gizarte ekonomiko hontan. Denok ezin ginen sindikato baten barnean egon - bulegoetan lan egiten genuelako; lantegi - Erakunde zabal bat egitea pentsatu genuen orduan.
Indibidualista izanik, nahiko konserbatzailea ere bai, beldurragatik-pentsa, hemen erosten edo alkilatzen diren pisu gehienak hauteskunde denboran lortzen direla... horra nondik aukeratzen diren etxe bizitzak- Sozialista hitzak ikara ematen dio; komunistak are gehiago. Aukeratutako bide bat eskaintzen badiozu, ihes egingo dizu, ziur! Bainan berak izan behar du, bere problemak konpontzen dituena. Erakunde zabal bat hobeto onar dezakeela pentsatzen dugu.
Hala eta guztiz, zenbait ideia badago, gure herrian lantokiak sortzeko. Nahiz eta Parisek, eta Turismoaren negozioan sartuta daudenak, oztopo haundiak jarri- Orbegozo, Hego aldeko enpresak, lantoki bat nahi zuen sortu hemen. Lan garbia (montaje), zikinkeriarik zabaltzen ez duena. Mila postu berri sortzeko modua. Ba, Iturralde jaunak, Donibane Lohitzuneko auzapezak, ezetza eman zuen "lan gehiegi sortuko du, eta horrek desekilibrioa ekarriko du gure artera. Kanpotik etorri beharko dute langileek eta... hobe da poliki poliki joan, eta hemengo gauzak bete. Orbegozo aspertu zen, eta gu lantegi gabe gelditu ginen.
Orain, industri zona hori aurrera eramateko pausoak ematen ari dira. Sain Martin jauna -Chanbre de Commerceko lehendakaria, eta "Izarra" enpresako jabea- eta Haritschelar jauna dira "Asotiation pour un nouveau departement"eko buruzagi eta idazkari. Gaur egunean ere, Paur (Bearne) da gure Departamentuko hiriburua. Hauek, Baiona nahi dute hiriburu bihurtu Hola industriak sortu bait ditzakete.
Sain Martinek jokabide hau hartu du" Industria behar dugu, eta Hego aldetik ekarri behar dugu". Hortarako, Hego aldeko indu'striarekin harremanetan jartzeko behar duen gizona aukeratu du: Joseba Agirre. Honen bitartez "Esmaltaciones San Ignacio" deritzan entrepresa gure tartean izango da, denbora gutsi baino lehen. Estaduak ez du onartu hauek hasi duten bide hau. "Ez dugu behar horrelako gauzarik. Harremanak Paris eta Madrilen artean sortu behar dira. Baiona-Bilboko harreman hoiek ez digute balio". Bainan gizon hauen ideiak aurrera doaz.
Beste problema haundi bat ere badugu. Estaduak eta udaletxeak "prima" batzuk ematen dizkiote henen jartzen den zenbait entrepresari. Guk "lantegi piratak" deitzen ditugu. Bost urte baino lehen, bere patrikak ondo bete dituztenean, joan egiten dira, tangabezia haunditurik...
Bi arrisku ikusten ditugu: ekologiakeria eta arrazakeria. Gure taldearen xedea ez da naturaren eta toki zoragarrien zaintze soila. Ez dugu turisma mamu tzar bat bezala ikusten, ez eta berez gauza kaltegarritzat hartzen. Ez dugu gure taldearen ekintza turismaren ekologia soilera mugatu nahi eta gutxiago, bistan dena, turisten kontrako etsaigoa eta etxezalekeria kutsua duten ekintzetan erori. Gure xedea kapitalist sistimak hemen daraman martxa eta bilakaera konprenitzea eta konpreniaraztea da. Turismoa noren onetan muntatua ote da? Eta nor izorratzen ote du? Gure lana, jendeari guzi honen berri ematea da. Jendea hurbilenetik hunkitzen duten gaiak hedatuz, e.a... Egun indarrez inposatzen zaigun ekonomiko bilakaera motatik at bada bertze soluziobiderik gure ustez, gure herriarentzat egokiagoak eta erosoagoak litezkeenak hain zuzen. Guzi hau jendeen artean hedatzen datza gure lanik nagusiena.
Ondorio nagusiak adieraziko ditugu :
1.- Turismoa, ekonomia sail nagusitzat inposatzen zaigu eta horrela ezin diezaioke Ipar Euskadiko jendearen lan behar eta eskeari erantzunik eman.
2.- Lur eta etxeen sal erosketaren jokuak tokiko langileak HLM eta toki desegokiagoetara igorzen ditu. Hona heldu diren turista langileek ere ez dute itsas ertzeko bizitegietan egoteko ahalmenik ez eta laket itsas ontzietara e,a. ere.
3.- Klaseko turismoa honek kultura eta hizkuntzaren deseuskalduntzea laguntzen du. Alegia, turismozko hiru hilabete horik tokiko kultura herrikoi eta euskalduna urrunduz kanpotik ekarririko kultura burges bat nagusitzen baita haren tokian. Deskulturatze hau urtean zehar garbiki nabari da eta euskaldungoaren nortasun galtzea laguntzen du. Langabeziaz hemengo gazteak herria utzi beharrez aurkitzen dira eta haien hutsa betetzera heldu zaizkigu erretretatu eta jende aberats horietatik... Gure kulturarekin deus ikusterik ez duen "bitxikeria" erakusten zaio udatiarriri, kultura egiazkoa dela erranez...
Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]
Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]
EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]
Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]
Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]
Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik, Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.
Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]
Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]
Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:
"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]
Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]
Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.
Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.
Arizona
Aktoreak: Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola..
NOIZ: urtarrilaren 26an.
NON: Berrizko Kultur Etxean. plazan.
-------------------------------------------
Arizona eta Mexiko banatzen dituen muga zaintzera abiatu da Idahotik Margaret (Aitziber Garmendia) eta George (Jon... [+]